മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം118

1 [വ്]
     ഗച്ഛൻ സ തീർഥാനി മഹാനുഭാവഃ; പുണ്യാനി രമ്യാണി ദദർശ രാജാ
     സർവാണി വിപ്രൈർ ഉപശോഭിതാനി; ക്വ ചിത് ക്വ ചിദ് ഭാരത സാഗരസ്യ
 2 സ വൃത്തവാംസ് തേഷു കൃതാഭിഷേകഃ; സഹാനുജഃ പാർഥിവ പുത്രപൗത്രഃ
     സമുദ്രഗാം പുണ്യതമാം പ്രശസ്താം; ജഗാമ പാരിക്ഷിത പാണ്ഡുപുത്രഃ
 3 തത്രാപി ചാപ്ലുത്യ മഹാനുഭാവഃ; സന്തർപയാം ആസ പിതൄൻ സുരാംശ് ച
     ദ്വിജാതിമുഖ്യേഷു ധനം വിസൃജ്യ; ഗോദാവരിം സാഗരഗാം അഗച്ഛത്
 4 തതോ വി പാപ്മാ ദ്രവിഡേഷു രാജൻ; അമുദ്രം ആസാദ്യ ച ലോകപുണ്യം
     അഗസ്ത്യതീർഥം ച പവിത്രപുണ്യം; നാരീ തീർഥാന്യ് അഥ വീരോ ദദർശ
 5 തത്രാർജുനസ്യാഗ്ര്യ ധനുർധരസ്യ; നിശമ്യ തത് കർമ പരൈർ അസഹ്യം
     സമ്പൂജ്യമാനഃ പരമർഷിസംഘൈഃ; പരാം മുദം പാണ്ഡുസുതഃ സ ലേഭേ
 6 സ തേഷു തീർഥേഷ്വ് അഭിഷിക്ത ഗാത്രഃ; കൃഷ്ണാ സഹായഃ സഹിതോ ഽനുജൈശ് ച
     സമ്പൂജയൻ വിക്രമം അർജുനസ്യ; രേമേ മഹീപാല പതിഃ പൃഥിവ്യാം
 7 തതഃ സഹസ്രാണി ഗവാം പ്രദായ; തീർഥേഷു തേഷ്വ് അംബുധരോത്തമസ്യ
     ഹൃഷ്ടഃ സഹ ഭ്രാതൃഭിർ അർജുനസ്യ; സങ്കീർതയാം ആസ ഗവാം പ്രദാനം
 8 സ താനി തീർഥാനി ച സാഗരസ്യ; പുണ്യാനി ചാന്യാനി ബഹൂനി രാജൻ
     ക്രമേണ ഗച്ഛൻ പരിപൂർണകാമഃ; ശൂർപാരകം പുണ്യതമം ദദർശ
 9 തത്രോദധേഃ കം ചിദ് അതീത്യ ദേശം; ഖ്യാതം പൃഥിവ്യാം വനം ആസസാദ
     തപ്തം സുരൈർ യത്ര തപഃ പുരസ്താദ്; ഇഷ്ടം തഥാ പുണ്യതമൈർ നരേന്ദ്രൈഃ
 10 സ തത്ര താം അഗ്ര്യധനുർധരസ്യ; വേദീം ദദർശായതപീനബാഹുഃ
    ഋചീക പുത്രസ്യ തപോ വി സംഘൈഃ; സമാവൃതാം പുണ്യകൃദ് അർചനീയാം
11 തതോ വസൂനാം വസു ധാധിപഃ സ; മരുദ്ഗണാനാം ച തഥാശ്വിനോശ് ച
    വൈവസ്വതാദിത്യ ധനേശ്വരാണാം; ഇന്ദ്രസ്യ വിഷ്ണോർ സവിതുർ വിഭോർ ച
12 ഭഗസ്യ ചന്ദ്രസ്യ ദിവാകരസ്യ; പതേർ അപാം സാധ്യ ഗണസ്യ ചൈവ
    ധാതുഃ പിതൄണാം ച തഥാ മഹാത്മാ; രുദ്രസ്യ രാജൻ സഗണസ്യ ചൈവ
13 സരോ വത്യാഃ സിദ്ധഗണസ്യ ചൈവ; പൂഷ്ണശ് ച യേ ചാപ്യ് അമരാസ് തഥാന്യേ
    പുണ്യാനി ചാപ്യ് ആയതനാനി തേഷാം; ദദർശ രാജാ സുമനോഹരാണി
14 തേഷൂപവാസാൻ വിവിധാൻ ഉപോഷ്യ; ദത്ത്വാ ച രത്നാനി മഹാധനാനി
    തീർഥേഷു സർവേഷു പരിപ്ലുതാംഗഃ; പുനഃ സ ശൂർപാരകം ആജഗാമ
15 സ തേന തീർഥേന തു സാഗരസ്യ; പുനഃ പ്രയാതഃ സഹ സോദരീയൈഃ
    ദ്വിജൈഃ പൃഥിവ്യാം പ്രഥിതം മഹദ്ഭിസ്; തീർഥം പ്രഭാസം സം ഉപാജഗാമ
16 തത്രാഭിഷിക്തഃ പൃഥു ലോഹിതാക്ഷഃ; സഹാനുജൈർ ദേവഗണാൻ പിതൄംശ് ച
    സന്തർപയാം ആസ തഥൈവ കൃഷ്ണാ; തേ ചാപി വിപ്രാഃ സഹ ലോമശേന
17 സ ദ്വാദശാഹം ജലവായുഭക്ഷഃ; കുർവൻ ക്ഷപാഹഃസു തദാഭിഷേകം
    സമന്തതോ ഽഗ്നീൻ ഉപദീപയിത്വാ; തേപേ തപോ ധർമഭൃതാം വരിഷ്ഠഃ
18 തം ഉഗ്രം ആസ്ഥായ തപശ് ചരന്തം; ശുശ്രാവ രാമശ് ച ജനാർദനശ് ച
    തൗ സർവവൃഷ്ണിപ്രവരൗ സ സൈന്യൗ; യുധിഷ്ഠിരം ജഗ്മതുർ ആജമീഢം
19 തേ വൃഷ്ണയഃ പാണ്ഡുസുതാൻ സമീക്ഷ്യ; ഭൂമൗ ശയാനാൻ മലദിഗ്ധ ഗാത്രാൻ
    അനർഹതീം ദ്രൗപദീം ചാപി ദൃഷ്ട്വാ; സുദുഃഖിതാശ് ചുക്രുശുർ ആർതനാദം
20 തതഃ സ രാമം ച ജനാർദനം ച; കാർഷ്ണിം ച സാംബം ച ശിനേശ് ച പൗത്രം
    അന്യാംശ് ച വൃഷ്ണീൻ ഉപഗമ്യ പൂജാം; ചക്രേ യഥാ ധർമം അദീനസത്ത്വഃ
21 തേ ചാപി സർവാൻ പ്രതിപൂജ്യ പാർഥാംസ്; തൈഃ സത്കൃതാഃ പാണ്ഡുസുതൈസ് തഥൈവ
    യുധിഷ്ഠിരം സമ്പരിവാര്യ രാജന്ന്; ഉപാവിശൻ ദേവഗണാ യഥേന്ദ്രം
22 തേഷാം സ സർവം ചരിതം പരേഷാം; വനേ ച വാസം പരമപ്രതീതഃ
    അസ്ത്രാർഥം ഇന്ദ്രസ്യ ഗതം ച പാർഥം; കൃഷ്ണേ ശശംസാമര രാജപുത്രം
23 ശ്രുത്വാ തു തേ തസ്യ വചഃ പ്രതീതാസ്; താംശ് ചാപി ദൃഷ്ട്വാ സുകൃശാൻ അതീവ
    നേത്രോദ്ഭവം സംമുമുചുർ ദശാർഹാ; ദുഃഖാർതി ജം വാരി മഹാനുഭാവാഃ