മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം93

1 [വ്]
     തേ തഥാ സഹിതാ വീരാ വസന്തസ് തത്ര തത്ര ഹ
     ക്രമേണ പൃഥിവീപാല നൈമിഷാരണ്യം ആഗതാഃ
 2 തതസ് തീർഥേഷു പുണ്യേഷു ഗോമത്യാഃ പാണ്ഡവാ നൃപ
     കൃതാഭിഷേകാഃ പ്രദദുർ ഗാശ് ച വിത്തം ച ഭാരത
 3 തത്ര ദേവാൻ പിതൄൻ വിപ്രാംസ് തർപയിത്വാ പുനഃ പുനഃ
     കന്യാ തീർഥേ ഽശ്വതീർഥേ ച ഗവാം തീർഥേ ച കൗരവാഃ
 4 വാലകോട്യാം വൃഷപ്രസ്ഥേ ഗിരാവ് ഉഷ്യ ച പാണ്ഡവാഃ
     ബാഹുദായാം മഹീപാല ചക്രുഃ സർവേ ഽഭിഷേചനം
 5 പ്രയാഗേ ദേവയജനേ ദേവാനാം പൃഥിവീപതേ
     ഊഷുർ ആപ്ലുത്യ ഗാത്രാണി തപശ് ചാതസ്ഥുർ ഉത്തമം
 6 ഗംഗായമുനയോശ് ചൈവ സംഗമേ സത്യസംഗരാഃ
     വിപാപ്മാനോ മഹാത്മാനോ വിപ്രേഭ്യഃ പ്രദദുർ വസു
 7 തപസ്വിജനജുഷ്ടാം ച തതോ വേദീം പ്രജാപതേഃ
     ജഗ്മുഃ പാണ്ഡുസുതാ രാജൻ ബ്രാഹ്മണൈഃ സഹ ഭാരത
 8 തത്ര തേ ന്യവസൻ വീരാസ് തപശ് ചാതസ്ഥുർ ഉത്തമം
     സന്തർപയന്തഃ സതതം വന്യേന ഹവിഷാ ദ്വിജാൻ
 9 തതോ മഹീധരം ജഗ്മുർ ധർമജ്ഞേനാഭിസത്കൃതം
     രാജർഷിണാ പുണ്യകൃതാ ഗയേനാനുപമ ദ്യുതേ
 10 സരോ ഗയ ശിരോ യത്ര പുണ്യാ ചൈവ മഹാനദീ
    ഋഷിജുഷ്ടം സുപുണ്യം തത് തീർഥം ബ്രഹ്മസരോത്തമം
11 അഗസ്ത്യോ ഭഗവാൻ യത്ര ഗതോ വൈവസ്വതം പ്രതി
    ഉവാസ ച സ്വയം യത്ര ധർമോ രാജൻ സനാതനഃ
12 സർവാസാം സരിതാം ചൈവ സമുദ്ഭേദോ വിശാം പതേ
    യത്ര സംനിഹിതോ നിത്യം മഹാദേവഃ പിനാക ധൃക്
13 തത്ര തേ പാണ്ഡവാ വീരാശ് ചാതുർമാസ്യൈസ് തദേജിരേ
    ഋഷിയജ്ഞേന മഹതാ യത്രാക്ഷയവതോ മഹാൻ
14 ബ്രാഹ്മണാസ് തത്ര ശതശഃ സമാജഗ്മുസ് തപോധനാഃ
    ചാതുർമാസ്യേനായജന്ത ആർഷേണ വിധിനാ തദാ
15 തത്ര വിദ്യാ തപോനിത്യാ ബ്രാഹ്മണാ വേദപാരഗാഃ
    കഥാഃ പ്രചക്രിരേ പുണ്യാഃ സദസി സ്ഥാ മഹാത്മനാം
16 തത്ര വിദ്യാവ്രതസ്നാതഃ കൗമാരം വ്രതം ആസ്ഥിതഃ
    ശമഠോ ഽകഥയദ് രാജന്ന് അമൂർത രയസം ഗയം
17 അമൂർത രയസഃ പുത്രോ ഗയോ രാജർഷിസത്തമഃ
    പുണ്യാനി യസ്യ കർമാണി താനി മേ ശൃണു ഭാരത
18 യസ്യ യജ്ഞോ ബഭൂവേഹ ബഹ്വ് അന്നോ ബഹു ദക്ഷിണഃ
    യത്രാന്ന പർവതാ രാജഞ് ശതശോ ഽഥ സഹസ്രശഃ
19 ഘൃതകുല്യാശ് ച ദധ്നശ് ച നദ്യോ ബഹുശതാസ് തഥാ
    വ്യഞ്ജനാനാം പ്രവാഹാശ് ച മഹാർഹാണാം സഹസ്രശഃ
20 അഹന്യ് അഹനി ചാപ്യ് ഏതദ് യാചതാം സമ്പ്രദീയതേ
    അന്യത് തു ബ്രാഹ്മണാ രാജൻ ഭുഞ്ജതേ ഽന്നം സുസംസ്കൃതം
21 തത്ര വൈ ദക്ഷിണാ കാലേ ബ്രഹ്മഘോഷോ ദിവം ഗതഃ
    ന സ്മ പ്രജ്ഞായതേ കിം ചിദ് ബ്രഹ്മ ശബ്ദേന ഭാരത
22 പുണ്യേന ചരതാ രാജൻ ഭൂർ ദിശഃ ഖം നഭസ് തഥാ
    ആപൂർണം ആസീച് ഛബ്ദേന തദ് അപ്യ് ആസീൻ മഹാദ്ഭുതം
23 തത്ര സ്മ ഗാഥാ ഗായന്തി മനുഷ്യാ ഭരതർഷഭ
    അന്നപാനൈഃ ശുഭൈസ് തൃപ്താ ദേശേ ദേശേ സുവർചസഃ
24 ഗയസ്യ യജ്ഞേ കേ ത്വ് അദ്യ പ്രാണിനോ ഭോക്തും ഈപ്സവഃ
    യത്ര ഭോജനശിഷ്ടസ്യ പർവതാഃ പഞ്ചവിംശതിഃ
25 ന സ്മ പൂർവേ ജനാശ് ചക്രുർ ന കരിഷ്യന്തി ചാപരേ
    ഗയോ യദ് അകരോദ് യജ്ഞേ രാജർഷിർ അമിതദ്യുതിഃ
26 കഥം നു ദേവാ ഹവിഷാ ഗയേന പരിതർപിതാഃ
    പുനഃ ശക്ഷ്യന്ത്യ് ഉപാദാതും അന്യൈർ ദത്താനി കാനി ചിത്
27 ഏവംവിധാഃ സുബഹവസ് തസ്യ യജ്ഞേ മഹാത്മനഃ
    ബഭൂവുർ അസ്യ സരസഃ സമീപേ കുരുനന്ദന