മഹാഭാരതം മൂലം/സൗപ്തികപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം17

1 [വ്]
     ഹതേഷു സർവസൈന്യേഷു സൗപ്തികേ തൈ രഥൈസ് ത്രിഭിഃ
     ശോചൻ യുധിഷ്ഠിരോ രാജാ ദാശാർഹം ഇദം അബ്രവീത്
 2 കഥം നു കൃഷ്ണ പാപേന ക്ഷുദ്രേണാക്ലിഷ്ട കർമണാ
     ദ്രൗണിനാ നിഹതാഃ സർവേ മമ പുത്രാ മഹാരഥാഃ
 3 തഥാ കൃതാസ്ത്രാ വിക്രാന്താഃ സഹസ്രശതയോധിനഃ
     ദ്രുപദസ്യാത്മജാശ് ചൈവ ദ്രോണപുത്രേണ പാതിതാഃ
 4 യസ്യ ദ്രോണോ മഹേഷ്വാസോ ന പ്രാദാദ് ആഹവേ മുഖം
     തം ജഘ്നേ രഥിനാം ശ്രേഷ്ഠം ധൃഷ്ടദ്യുമ്നം കഥം നു സഃ
 5 കിം നു തേന കൃതം കർമ തഥായുക്തം നരർഷഭ
     യദ് ഏകഃ ശിബിരം സർവം അവധീൻ നോ ഗുരോഃ സുതഃ
 6 [വാസുദേവ]
     നൂനം സ ദേവ ദേനാനാം ഈശ്വരേശ്വരം അവ്യയം
     ജഗാമ ശരണം ദ്രൗണിർ ഏകസ് തേനാവധീദ് ബഹൂൻ
 7 പ്രസന്നോ ഹി മഹാദേവോ ദദ്യാദ് അമരതാം അപി
     വീര്യം ച ഗിരിശോ ദദ്യാദ് യേനേന്ദ്രം അപി ശാതയേത്
 8 വേദാഹം ഹി മഹാദേവം തത്ത്വേന ഭരതർഷഭ
     യാനി ചാസ്യ പുരാണാനി കർമാണി വിവിധാന്യ് ഉത
 9 ആദിർ ഏഷ ഹി ഭൂതാനാം മധ്യം അന്തശ് ച ഭാരത
     വിചേഷ്ടതേ ജഗച് ചേദം സർവം അസ്യൈവ കർമണാ
 10 ഏവം സിസൃക്ഷുർ ഭൂതാനി ദദർശ പ്രഥമം വിഭുഃ
    പിതാ മഹോ ഽബ്രവീച് ചൈനം ഭൂതാനി സൃജ മാചിരം
11 ഹരി കേശസ് തഥേത്യ് ഉക്ത്വാ ഭൂതാനാം ദോഷദർശിവാൻ
    ദീർഘകാലം തപസ് തേപേ മഗ്നോ ഽംഭസി മഹാതപാഃ
12 സുമഹാന്തം തതഃ കാലം പ്രതീക്ഷ്യൈനം പിതാമഹഃ
    സ്രഷ്ടാരം സർവഭൂതാനാം സസർജ മനസാപരം
13 സോ ഽബ്രവീത് പിതരം ദൃഷ്ട്വാ ഗിരിശം ഭഗ്നം അംഭസി
    യദി മേ നാഗ്രജസ് ത്വ് അന്യസ് തതഃ സ്രക്ഷ്യാമ്യ് അഹം പ്രജാഃ
14 തം അബ്രവീത് പിതാ നാസ്തി ത്വദന്യഃ പുരുഷോ ഽഗ്രജഃ
    സ്ഥാണുർ ഏഷ ജലേ മഗ്നോ വിസ്രബ്ധഃ കുരു വൈ കൃതിം
15 സ ഭൂതാന്യ് അസൃജത് സപ്ത ദക്ഷാദീംസ് തു പ്രജാപതീൻ
    യൈർ ഇമം വ്യകരോത് സർവം ഭൂതഗ്രാമം ചതുർവിധം
16 താഃ സൃഷ്ട മാത്രാഃ ക്ഷുധിതാഃ പ്രജാഃ സർവാഃ പ്രജാപതിം
    ബിഭക്ഷയിഷവോ രാജൻ സഹസാ പ്രാദ്രവംസ് തദാ
17 സ ഭക്ഷ്യമാണസ് ത്രാണാർഥീ പിതാമഹം ഉപാദ്രവത്
    ആഭ്യോ മാം ഭഗവാൻ പാതു വൃത്തിർ ആസാം വിധീയതാം
18 തതസ് താഭ്യോ ദദാവ് അന്നം ഓഷധീഃ സ്ഥാവരാണി ച
    ജംഗമാനി ച ഭൂതാനി ദുർബലാനി ബലീയസാം
19 വിഹിതാന്നാഃ പ്രജാസ് താസ് തു ജഗ്മുസ് തുഷ്ടാ യഥാഗതം
    തതോ വവൃധിരേ രാജൻ പ്രീതിമത്യഃ സ്വയോനിഷു
20 ഭൂതഗ്രാമേ വിവൃദ്ധേ തു തുഷ്ടേ ലോകഗുരാവ് അപി
    ഉദതിഷ്ഠജ് ജലാജ് ജ്യേഷ്ഠഃ പ്രജാശ് ചേമാ ദദർശ സഃ
21 ബഹുരൂപാഃ പ്രജാ ദൃഷ്ട്വാ വിവൃദ്ധാഃ സ്വേന തേജസാ
    ചുക്രോധ ഭഗവാൻ രുദ്രോ ലിംഗം സ്വം ചാപ്യ് അവിധ്യത
22 തത് പ്രവിദ്ധം തദാ ഭൂമൗ തഥൈവ പ്രത്യതിഷ്ഠത
    തം ഉവാചാവ്യയോ ബ്രഹ്മാ വചോഭിഃ ശമയന്ന് ഇവ
23 കിം കൃതം സലിലേ ശർവ ചിരകാലം സ്ഥിതേന തേ
    കിമർഥം ചൈതദ് ഉത്പാട്യ ഭൂമൗ ലിംഗം പ്രവേരിതം
24 സോ ഽബ്രവീജ് ജാതസംരംഭസ് തദാ ലോകഗുരുർ ഗുരും
    പ്രജാഃ സൃഷ്ടാഃ പരേണേമാഃ കിം കരിഷ്യാമ്യ് അനേന വൈ
25 തപസാധിഗതം ചാന്നം പ്രജാർഥം മേ പിതാമഹ
    ഓഷധ്യഃ പരിവർതേരൻ യഥൈവ സതതം പ്രജാഃ
26 ഏവം ഉക്ത്വാ തു സങ്ക്രുദ്ധോ ജഗാമ വിമനാ ഭവഃ
    ഗിരേർ മുഞ്ജവതഃ പാദം തപസ് തപ്തും മഹാതപാഃ