ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / ഏകാദശഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 11) / അദ്ധ്യായം 26

← സ്കന്ധം 11 : അദ്ധ്യായം 25

സ്കന്ധം 11 : അദ്ധ്യായം 27 →

ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / ഏകാദശഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 11) / അദ്ധ്യായം 26

ശ്രീഭഗവാനുവാച

മല്ലക്ഷണമിമം കായം ലബ്ധ്വാ മദ്ധർമ്മ ആസ്ഥിതഃ ।
ആനന്ദം പരമാത്മാനമാത്മസ്ഥം സമുപൈതി മാം ॥ 1 ॥

ഗുണമയ്യാ ജീവയോന്യാ വിമുക്തോ ജ്ഞാനനിഷ്ഠയാ ।
ഗുണേഷു മായാമാത്രേഷു ദൃശ്യമാനേഷ്വവസ്തുതഃ ।
വർത്തമാനോഽപി ന പുമാൻ യുജ്യതേഽവസ്തുഭിർഗ്ഗുണൈഃ ॥ 2 ॥

സംഗം ന കുര്യാദസതാം ശിശ്നോദരതൃപാം ക്വചിത് ।
തസ്യാനുഗസ്തമസ്യന്ധേ പതത്യന്ധാനുഗാന്ധവത് ॥ 3 ॥

ഐളഃ സമ്രാഡിമാം ഗാഥാമഗായത ബൃഹച്ഛ്രവാഃ ।
ഉർവ്വശീവിരഹാൻമുഹ്യൻ നിർവ്വിണ്ണഃ ശോകസംയമേ ॥ 4 ॥

ത്യക്ത്വാഽഽത്മാനം വ്രജന്തീം താം നഗ്ന ഉൻമത്തവന്നൃപഃ ।
വിലപന്നന്വഗാജ്ജായേ ഘോരേ തിഷ്ഠേതി വിക്ലവഃ ॥ 5 ॥

കാമാനതൃപ്തോഽനുജുഷൻ ക്ഷുല്ലകാൻ വർഷയാമിനീഃ ।
ന വേദ യാന്തീർന്നായാന്തീരുർവ്വശ്യാകൃഷ്ടചേതനഃ ॥ 6 ॥

ഐള ഉവാച

അഹോ മേ മോഹവിസ്താരഃ കാമകശ്മലചേതസഃ ।
ദേവ്യാ ഗൃഹീതകണ്ഠസ്യ നായുഃ ഖണ്ഡാ ഇമേ സ്മൃതാഃ ॥ 7 ॥

നാഹം വേദാഭിനിർമ്മുക്തഃ സൂര്യോ വാഭ്യുദിതോഽമുയാ ।
മുഷിതോ വർഷപൂഗാനാം ബതാഹാനി ഗതാന്യുത ॥ 8 ॥

അഹോ മേ ആത്മസമ്മോഹോ യേനാത്മാ യോഷിതാം കൃതഃ ।
ക്രീഡാമൃഗശ്ചക്രവർത്തീ നരദേവശിഖാമണിഃ ॥ 9 ॥

സപരിച്ഛദമാത്മാനം ഹിത്വാ തൃണമിവേശ്വരം ।
യാന്തീം സ്ത്രിയം ചാന്വഗമം നഗ്ന ഉൻമത്തവദ് രുദൻ ॥ 10 ॥

കുതസ്തസ്യാനുഭാവഃ സ്യാത് തേജ ഈശത്വമേവ വാ ।
യോഽന്വഗച്ഛം സ്ത്രിയം യാന്തീം ഖരവത്പാദതാഡിതഃ ॥ 11 ॥

കിം വിദ്യയാ കിം തപസാ കിം ത്യാഗേന ശ്രുതേന വാ ।
കിം വിവിക്തേന മൌനേന സ്ത്രീഭിർ യസ്യ മനോ ഹൃതം ॥ 12 ॥

സ്വാർത്ഥസ്യാകോവിദം ധിങ് മാം മൂർഖം പണ്ഡിതമാനിനം ।
യോഽഹമീശ്വരതാം പ്രാപ്യ സ്ത്രീഭിർഗോഖരവജ്ജിതഃ ॥ 13 ॥

സേവതോ വർഷപൂഗാൻ മേ ഉർവ്വശ്യാ അധരാസവം ।
ന തൃപ്യത്യാത്മഭൂഃ കാമോ വഹ്നിരാഹുതിഭിര്യഥാ ॥ 14 ॥

പുംശ്ചല്യാപഹൃതം ചിത്തം കോ ന്വന്യോ മോചിതും പ്രഭുഃ ।
ആത്മാരാമേശ്വരമൃതേ ഭഗവന്തമധോക്ഷജം ॥ 15 ॥

ബോധിതസ്യാപി ദേവ്യാ മേ സൂക്തവാക്യേന ദുർമ്മതേഃ ।
മനോ ഗതോ മഹാമോഹോ നാപയാത്യജിതാത്മനഃ ॥ 16 ॥

കിമേതയാ നോപകൃതം രജ്ജ്വാ വാ സർപ്പചേതസഃ ।
രജ്ജുസ്വരൂപാവിദുഷോ യോഽഹം യദജിതേന്ദ്രിയഃ ॥ 17 ॥

ക്വായം മലീമസഃ കായോ ദൌർഗ്ഗന്ധ്യാദ്യാത്മകോഽശുചിഃ ।
ക്വ ഗുണാഃ സൌമനസ്യാദ്യാ ഹ്യധ്യാസോഽവിദ്യയാ കൃതഃ ॥ 18 ॥

പിത്രോഃ കിം സ്വം നു ഭാര്യായാഃ സ്വാമിനോഽഗ്നേഃ ശ്വഗൃധ്രയോഃ ।
കിമാത്മനഃ കിം സുഹൃദാമിതി യോ നാവസീയതേ ॥ 19 ॥

തസ്മിൻ കളേബരേഽമേധ്യേ തുച്ഛനിഷ്ഠേ വിഷജ്ജതേ ।
അഹോ സുഭദ്രം സുനസം സുസ്മിതം ച മുഖം സ്ത്രിയാഃ ॥ 20 ॥

ത്വങ് മാംസരുധിരസ്നായുമേദോമജ്ജാസ്ഥിസംഹതൌ ।
വിൺമൂത്രപൂയേ രമതാം കൃമീണാം കിയദന്തരം ॥ 21 ॥

അഥാപി നോപസജ്ജേത സ്ത്രീഷു സ്ത്രൈണേഷു ചാർത്ഥവിത് ।
വിഷയേന്ദ്രിയസംയോഗാൻമനഃ ക്ഷുഭ്യതി നാന്യഥാ ॥ 22 ॥

അദൃഷ്ടാദശ്രുതാദ്ഭാവാന്ന ഭാവ ഉപജായതേ ।
അസംപ്രയുഞ്ജതഃ പ്രാണാൻ ശാമ്യതി സ്തിമിതം മനഃ ॥ 23 ॥

തസ്മാത് സംഗോ ന കർത്തവ്യഃ സ്ത്രീഷു സ്ത്രൈണേഷു ചേന്ദ്രിയൈഃ ।
വിദുഷാം ചാപ്യവിസ്രബ്ധഃ ഷഡ് വർഗഃ കിമു മാദൃശാം ॥ 24 ॥

ശ്രീഭഗവാനുവാച

     ഏവം പ്രഗായൻ നൃപദേവദേവഃ
          സ ഉർവ്വശീലോകമഥോ വിഹായ ।
     ആത്മാനമാത്മന്യവഗമ്യ മാം വൈ
          ഉപാരമജ്ജ്ഞാനവിധൂതമോഹഃ ॥ 25 ॥

തതോ ദുഃസംഗമുത്സൃജ്യ സത്സു സജ്ജേത ബുദ്ധിമാൻ ।
സന്ത ഏതസ്യ ഛിന്ദന്തി മനോവ്യാസംഗമുക്തിഭിഃ ॥ 26 ॥

സന്തോഽനപേക്ഷാ മച്ചിത്താഃ പ്രശാന്താഃ സമദർശിനഃ ।
നിർമ്മമാ നിരഹങ്കാരാ നിർദ്വന്ദ്വാ നിഷ്പരിഗ്രഹാഃ ॥ 27 ॥

തേഷു നിത്യം മഹാഭാഗ മഹാഭാഗേഷു മത്കഥാഃ ।
സംഭവന്തി ഹി താ നൄണാം ജുഷതാം പ്രപുനന്ത്യഘം ॥ 28 ॥

താ യേ ശൃണ്വന്തി ഗായന്തി ഹ്യനുമോദന്തി ചാദൃതാഃ ।
മത്പരാഃ ശ്രദ്ദധാനാശ്ച ഭക്തിം വിന്ദന്തി തേ മയി ॥ 29 ॥

ഭക്തിം ലബ്ധവതഃ സാധോഃ കിമന്യദവശിഷ്യതേ ।
മയ്യനന്തഗുണേ ബ്രഹ്മണ്യാനന്ദാനുഭവാത്മനി ॥ 30 ॥

യഥോപശ്രയമാണസ്യ ഭഗവന്തം വിഭാവസും ।
ശീതം ഭയം തമോഽപ്യേതി സാധൂൻ സംസേവതസ്തഥാ ॥ 31 ॥

നിമജ്ജ്യോൻമജ്ജതാം ഘോരേ ഭവാബ്ധൌ പരമായണം ।
സന്തോ ബ്രഹ്മവിദഃ ശാന്താ നൌർദൃഢേവാപ്സു മജ്ജതാം ॥ 32 ॥

അന്നം ഹി പ്രാണിനാം പ്രാണ ആർത്താനാം ശരണം ത്വഹം ।
ധർമ്മോ വിത്തം നൃണാം പ്രേത്യ സന്തോഽർവ്വാഗ്ബിഭ്യതോഽരണം ॥ 33 ॥

സന്തോ ദിശന്തി ചക്ഷൂംഷി ബഹിരർക്കഃ സമുത്ഥിതഃ ।
ദേവതാ ബാന്ധവാഃ സന്തഃ സന്ത ആത്മാഹമേവ ച ॥ 34 ॥

വൈതസേനസ്തതോഽപ്യേവമുർവ്വശ്യാ ലോകനിസ്പൃഹഃ ।
മുക്തസംഗോ മഹീമേതാമാത്മാരാമശ്ചചാര ഹ ॥ 35 ॥