ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / പ്രഥമഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 1) / അദ്ധ്യായം 8

← സ്കന്ധം 1 : അദ്ധ്യായം 7 ‌

സ്കന്ധം 1 : അദ്ധ്യായം 9 →

ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / പ്രഥമഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 1) / അദ്ധ്യായം 8

സൂത ഉവാച

അഥ തേ സംപരേതാനാം സ്വാനാമുദകമിച്ഛതാം ।
ദാതും സകൃഷ്ണാ ഗംഗായാം പുരസ്കൃത്യ യയുഃ സ്ത്രിയഃ ॥ 1 ॥

തേ നിനീയോദകം സർവ്വേ വിലപ്യ ച ഭൃശം പുനഃ ।
ആപ്ലുതാ ഹരിപാദാബ്ജരജഃപൂതസരിജ്ജലേ ॥ 2 ॥

തത്രാസീനം കുരുപതിം ധൃതരാഷ്ട്രം സഹാനുജം ।
ഗാന്ധാരീം പുത്രശോകാർത്താം പൃഥാം കൃഷ്ണാം ച മാധവഃ ॥ 3 ॥

സാന്ത്വയാമാസ മുനിഭിർഹതബന്ധൂൻ ശുചാർപ്പിതാൻ ।
ഭൂതേഷു കാലസ്യ ഗതിം ദർശയന്നപ്രതിക്രിയാം ॥ 4 ॥

സാധയിത്വാജാതശത്രോഃ സ്വം രാജ്യം കിതവൈർഹൃതം ।
ഘാതയിത്വാസതോ രാജ്ഞഃ കചസ്പർശക്ഷതായുഷഃ ॥ 5 ॥

യാജയിത്വാശ്വമേധൈസ്തം ത്രിഭിരുത്തമകൽപകൈഃ ।
തദ് യശഃ പാവനം ദിക്ഷു ശതമന്യോരിവാതനോത് ॥ 6 ॥

ആമന്ത്ര്യ പാണ്ഡുപുത്രാംശ്ച ശൈനേയോദ്ധവസംയുതഃ ।
ദ്വൈപായനാദിഭിർവിപ്രൈഃ പൂജിതൈഃ പ്രതിപൂജിതഃ ॥ 7 ॥

ഗന്തും കൃതമതിർബ്രഹ്മൻ! ദ്വാരകാം രഥമാസ്ഥിതഃ ।
ഉപലേഭേഽഭിധാവന്തീമുത്തരാം ഭയവിഹ്വലാം ॥ 8 ॥

ഉത്തരോവാച

പാഹി പാഹി മഹായോഗിൻ! ദേവദേവ! ജഗത്പതേ! ।
നാന്യം ത്വദഭയം പശ്യേ യത്ര മൃത്യുഃ പരസ്പരം ॥ 9 ॥

അഭിദ്രവതി മാമീശ! ശരസ്തപ്തായസോ വിഭോ! ।
കാമം ദഹതു മാം നാഥ! മാ മേ ഗർഭോ നിപാത്യതാം ॥ 10 ॥

സൂത ഉവാച

ഉപധാര്യ വചസ്തസ്യാ ഭഗവാൻ ഭക്തവത്സലഃ ।
അപാണ്ഡവമിദം കർത്തും ദ്രൌണേരസ്ത്രമബുദ്ധ്യത ॥ 11 ॥

തർഹ്യേവാഥ മുനിശ്രേഷ്ഠ! പാണ്ഡവാഃ പഞ്ച സായകാൻ ।
ആത്മനോഽഭിമുഖാൻ ദീപ്താനാലക്ഷ്യാസ്ത്രാണ്യുപാദദുഃ ॥ 12 ॥

വ്യസനം വീക്ഷ്യ തത്തേഷാമനന്യവിഷയാത്മനാം ।
സുദർശനേന സ്വാസ്ത്രേണ സ്വാനാം രക്ഷാം വ്യധാദ് വിഭുഃ ॥ 13 ॥

അന്തഃസ്ഥഃ സർവ്വഭൂതാനാമാത്മാ യോഗേശ്വരോ ഹരിഃ ।
സ്വമായയാവൃണോദ്ഗർഭം വൈരാട്യാഃ കുരുതന്തവേ ॥ 14 ॥

യദ്യപ്യസ്ത്രം ബ്രഹ്മശിരസ്ത്വമോഘം ചാപ്രതിക്രിയം ।
വൈഷ്ണവം തേജ ആസാദ്യ സമശാമ്യദ്ഭൃഗൂദ്വഹ ॥ 15 ॥

മാ മംസ്ഥാ ഹ്യേതദാശ്ചര്യം സർവ്വാശ്ചര്യമയേഽച്യുതേ ।
യ ഇദം മായയാ ദേവ്യാ സൃജത്യവതി ഹന്ത്യജഃ ॥ 16 ॥

ബ്രഹ്മതേജോവിനിർമ്മുക്തൈരാത്മജൈഃ സഹ കൃഷ്ണയാ ।
പ്രയാണാഭിമുഖം കൃഷ്ണമിദമാഹ പൃഥാ സതീ ॥ 17 ॥

കുന്ത്യുവാച

നമസ്യേ പുരുഷം ത്വാഽഽദ്യമീശ്വരം പ്രകൃതേഃ പരം ।
അലക്ഷ്യം സർവ്വഭൂതാനാമന്തർബ്ബഹിരവസ്ഥിതം ॥ 18 ॥

മായാജവനികാച്ഛന്നമജ്ഞാധോക്ഷജമവ്യയം ।
ന ലക്ഷ്യസേ മൂഢദൃശാ നടോ നാട്യധരോ യഥാ ॥ 19 ॥

തഥാ പരമഹംസാനാം മുനീനാമമലാത്മനാം ।
ഭക്തിയോഗവിധാനാർത്ഥം കഥം പശ്യേമ ഹി സ്ത്രിയഃ ॥ 20 ॥

കൃഷ്ണായ വാസുദേവായ ദേവകീനന്ദനായ ച ।
നന്ദഗോപകുമാരായ ഗോവിന്ദായ നമോ നമഃ ॥ 21 ॥

നമഃ പങ്കജനാഭായ നമഃ പങ്കജമാലിനേ ।
നമഃ പങ്കജനേത്രായ നമസ്തേ പങ്കജാംഘ്രയേ ॥ 22 ॥

     യഥാ ഹൃഷീകേശ ഖലേന ദേവകീ
          കംസേന രുദ്ധാതിചിരം ശുചാർപ്പിതാ ।
     വിമോചിതാഹം ച സഹാത്മജാ വിഭോ
          ത്വയൈവ നാഥേന മുഹുർവ്വിപദ്ഗണാത് ॥ 23 ॥

     വിഷാൻമഹാഗ്നേഃ പുരുഷാദദർശനാ-
          ദസത്സഭായാ വനവാസകൃച്ഛ്രതഃ ।
     മൃധേ മൃധേഽനേകമഹാരഥാസ്ത്രതോ
          ദ്രൌണ്യസ്ത്രതശ്ചാസ്മ ഹരേഽഭിരക്ഷിതാഃ ॥ 24 ॥

വിപദസ്സന്തു നശ്ശശ്വത്തത്ര തത്ര ജഗദ്ഗുരോ ।
ഭവതോ ദർശനം യത് സ്യാദപുനർഭവദർശനം ॥ 25 ॥

ജൻമൈശ്വര്യശ്രുതശ്രീഭിരേധമാനമദഃ പുമാൻ ।
നൈവാർഹത്യഭിധാതും വൈ ത്വാമകിഞ്ചനഗോചരം ॥ 26 ॥

നമോഽകിഞ്ചനവിത്തായ നിവൃത്തഗുണവൃത്തയേ ।
ആത്മാരാമായ ശാന്തായ കൈവല്യപതയേ നമഃ ॥ 27 ॥

മന്യേ ത്വാം കാലമീശാനമനാദിനിധനം വിഭും ।
സമം ചരന്തം സർവ്വത്ര ഭൂതാനാം യൻമിഥഃ കലിഃ ॥ 28 ॥

     ന വേദ കശ്ചിദ്ഭഗവംശ്ചികീർഷിതം
          തവേഹമാനസ്യ നൃണാം വിഡംബനം ।
     ന യസ്യ കശ്ചിദ്ദയിതോഽസ്തി കർഹിചിദ്
          ദ്വേഷ്യശ്ച യസ്മിന്വിഷമാ മതിർന്നൃണാം ॥ 29 ॥

ജൻമ കർമ്മ ച വിശ്വാത്മന്നജസ്യാകർത്തുരാത്മനഃ ।
തിര്യങ്ന്യൂഷിഷു യാദഃസു തദത്യന്തവിഡംബനം ॥ 30 ॥

     ഗോപ്യാദദേ ത്വയി കൃതാഗസി ദാമ താവദ്-
          യാ തേ ദശാശ്രുകലിലാഞ്ജനസംഭ്രമാക്ഷം ।
     വക്ത്രം നിനീയ ഭയഭാവനയാ സ്ഥിതസ്യ
          സാ മാം വിമോഹയതി ഭീരപി യദ്ബിഭേതി ॥ 31 ॥

കേചിദാഹുരജം ജാതം പുണ്യശ്ലോകസ്യ കീർത്തയേ ।
യദോഃ പ്രിയസ്യാന്വവായേ മലയസ്യേവ ചന്ദനം ॥ 32 ॥

അപരേ വസുദേവസ്യ ദേവക്യാം യാചിതോഽഭ്യഗാത് ।
അജസ്ത്വമസ്യ ക്ഷേമായ വധായ ച സുരദ്വിഷാം ॥ 33 ॥

ഭാരാവതാരണായാന്യേ ഭുവോ നാവ ഇവോദധൌ ।
സീദന്ത്യാ ഭൂരിഭാരേണ ജാതോ ഹ്യാത്മഭുവാർത്ഥിതഃ ॥ 34 ॥

ഭവേഽസ്മിൻ ക്ലിശ്യമാനാനാമവിദ്യാകാമകർമ്മഭിഃ ।
ശ്രവണസ്മരണാർഹാണി കരിഷ്യന്നിതി കേചന ॥ 35 ॥

     ശൃണ്വന്തി ഗായന്തി ഗൃണന്ത്യഭീക്ഷ്ണശഃ
          സ്മരന്തി നന്ദന്തി തവേഹിതം ജനാഃ ।
     ത ഏവ പശ്യന്ത്യചിരേണ താവകം
          ഭവപ്രവാഹോപരമം പദാംബുജം ॥ 36 ॥

     അപ്യദ്യ നസ്ത്വം സ്വകൃതേഹിത പ്രഭോ
          ജിഹാസസി സ്വിത്‌സുഹൃദോഽനുജീവിനഃ ।
     യേഷാം ന ചാന്യദ്ഭവതഃ പദാംബുജാത്
          പരായണം രാജസു യോജിതാംഹസാം ॥ 37 ॥

കേ വയം നാമരൂപാഭ്യാം യദുഭിസ്സഹ പാണ്ഡവാഃ ।
ഭവതോഽദർശനം യർഹി ഹൃഷീകാണാമിവേശിതുഃ ॥ 38 ॥

നേയം ശോഭിഷ്യതേ തത്ര യഥേദാനീം ഗദാധര ।
ത്വത്പദൈരങ്കിതാ ഭാതി സ്വലക്ഷണവിലക്ഷിതൈഃ ॥ 39 ॥

ഇമേ ജനപദാഃ സ്വൃദ്ധാഃ സുപക്വൌഷധിവീരുധഃ ।
വനാദ്രിനദ്യുദന്വന്തോ ഹ്യേധന്തേ തവ വീക്ഷിതൈഃ ॥ 40 ॥

അഥ വിശ്വേശ! വിശ്വാത്മൻ! വിശ്വമൂർത്തേ! സ്വകേഷു മേ ।
സ്നേഹപാശമിമം ഛിന്ധി ദൃഢം പാണ്ഡുഷു വൃഷ്ണിഷു ॥ 41 ॥

ത്വയി മേഽനന്യവിഷയാ മതിർമ്മധുപതേഽസകൃത് ।
രതിമുദ്വഹതാദദ്ധാ ഗംഗേവൌഘമുദന്വതി ॥ 42 ॥

     ശ്രീകൃഷ്ണ! കൃഷ്ണസഖ! വൃഷ്ണ്യൃഷഭാവനിധ്രുഗ്-
          രാജന്യവംശദഹനാനപവർഗ്ഗവീര്യ! ।
     ഗോവിന്ദ! ഗോദ്വിജസുരാർത്തിഹരാവതാര!
          യോഗേശ്വരാഖിലഗുരോ! ഭഗവൻ! നമസ്തേ ॥ 43 ॥

സൂത ഉവാച

പൃഥയേത്ഥം കളപദൈഃ പരിണൂതാഖിലോദയഃ ।
മന്ദം ജഹാസ വൈകുണ്ഠോ മോഹയന്നിവ മായയാ ॥ 44 ॥

താം ബാഢമിത്യുപാമന്ത്ര്യ പ്രവിശ്യ ഗജസാഹ്വയം ।
സ്ത്രിയശ്ച സ്വപുരം യാസ്യൻ പ്രേമ്ണാ രാജ്ഞാ നിവാരിതഃ ॥ 45 ॥

വ്യാസാദ്യൈരീശ്വരേഹാജ്ഞൈഃ കൃഷ്ണേനാദ്ഭുതകർമ്മണാ ।
പ്രബോധിതോഽപീതിഹാസൈർന്നാബുധ്യത ശുചാർപ്പിതഃ ॥ 46 ॥

ആഹ രാജാ ധർമ്മസുതശ്ചിന്തയൻ സുഹൃദാം വധം ।
പ്രാകൃതേനാത്മനാ വിപ്രാഃ! സ്നേഹമോഹവശം ഗതഃ ॥ 47 ॥

അഹോ മേ പശ്യതാജ്ഞാനം ഹൃദി രൂഢം ദുരാത്മനഃ ।
പാരക്യസ്യൈവ ദേഹസ്യ ബഹ്വ്യോ മേഽക്ഷൌഹിണീർഹതാഃ ॥ 48 ॥

ബാലദ്വിജസുഹൃൻമിത്രപിതൃഭ്രാതൃഗുരുദ്രുഹഃ ।
ന മേ സ്യാന്നിരയാൻമോക്ഷോ ഹ്യപി വർഷായുതായുതൈഃ ॥ 49 ॥

നൈനോ രാജ്ഞഃ പ്രജാഭർത്തുർധർമ്മയുദ്ധേ വധോ ദ്വിഷാം ।
ഇതി മേ ന തു ബോധായ കല്പതേ ശാസനം വചഃ ॥ 50 ॥

സ്ത്രീണാം മദ്ധതബന്ധൂനാം ദ്രോഹോ യോഽസാവിഹോത്ഥിതഃ ।
കർമ്മഭിർഗൃഹമേധീയൈർന്നാഹം കൽപോ വ്യപോഹിതും ॥ 51 ॥

യഥാ പങ്കേന പങ്കാംഭഃ സുരയാ വാ സുരാകൃതം ।
ഭൂതഹത്യാം തഥൈവൈകാം ന യജ്ഞൈർമാർഷ്ടുമർഹതി ॥ 52 ॥

‌‌