ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / ഷഷ്ഠഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 6) / അദ്ധ്യായം 3
← സ്കന്ധം 6 : അദ്ധ്യായം 2 | സ്കന്ധം 6 : അദ്ധ്യായം 4 → |
ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / ഷഷ്ഠഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 6) / അദ്ധ്യായം 3
തിരുത്തുക
രാജോവാച
നിശമ്യ ദേവഃ സ്വഭടോപവർണ്ണിതം
പ്രത്യാഹ കിം താൻ പ്രതി ധർമ്മരാജഃ ।
ഏവം ഹതാജ്ഞോ വിഹതാൻ മുരാരേർ-
ന്നൈദേശികൈർ യസ്യ വശേ ജനോഽയം ॥ 1 ॥
യമസ്യ ദേവസ്യ ന ദണ്ഡഭംഗഃ
കുതശ്ചനർഷേ ശ്രുതപൂർവ്വ ആസീത് ।
ഏതൻമുനേ വൃശ്ചതി ലോകസംശയം
ന ഹി ത്വദന്യ ഇതി മേ വിനിശ്ചിതം ॥ 2 ॥
ശ്രീശുക ഉവാച
ഭഗവത്പുരുഷൈ രാജൻ യാമ്യാഃ പ്രതിഹതോദ്യമാഃ ।
പതിം വിജ്ഞാപയാമാസുർ യമം സംയമനീപതിം ॥ 3 ॥
യമദൂതാ ഊചുഃ
കതി സന്തീഹ ശാസ്താരോ ജീവലോകസ്യ വൈ പ്രഭോ ।
ത്രൈവിധ്യം കുർവ്വതഃ കർമ്മ ഫലാഭിവ്യക്തിഹേതവഃ ॥ 4 ॥
യദി സ്യുർബഹവോ ലോകേ ശാസ്താരോ ദണ്ഡധാരിണഃ ।
കസ്യ സ്യാതാം ന വാ കസ്യ മൃത്യുശ്ചാമൃതമേവ വാ ॥ 5 ॥
കിന്തു ശാസ്തൃബഹുത്വേ സ്യാദ്ബഹൂനാമിഹ കർമ്മിണാം ।
ശാസ്തൃത്വമുപചാരോ ഹി യഥാ മണ്ഡലവർത്തിനാം ॥ 6 ॥
അതസ്ത്വമേകോ ഭൂതാനാം സേശ്വരാണാമധീശ്വരഃ ।
ശാസ്താ ദണ്ഡധരോ നൄണാം ശുഭാശുഭവിവേചനഃ ॥ 7 ॥
തസ്യ തേ വിഹതോ ദണ്ഡോ ന ലോകേ വർത്തതേഽധുനാ ।
ചതുർഭിരദ്ഭുതൈഃ സിദ്ധൈരാജ്ഞാ തേ വിപ്രലംഭിതാ ॥ 8 ॥
നീയമാനം തവാദേശാദസ്മാഭിർ യാതനാഗൃഹാൻ ।
വ്യമോചയൻ പാതകിനം ഛിത്ത്വാ പാശാൻ പ്രസഹ്യ തേ ॥ 9 ॥
താംസ്തേ വേദിതുമിച്ഛാമോ യദി നോ മന്യസേ ക്ഷമം ।
നാരായണേത്യഭിഹിതേ മാ ഭൈരിത്യായയുർദ്രുതം ॥ 10 ॥
ശ്രീശുക ഉവാച
ഇതി ദേവഃ സ ആപൃഷ്ടഃ പ്രജാസംയമനോ യമഃ ।
പ്രീതഃ സ്വദൂതാൻ പ്രത്യാഹ സ്മരൻ പാദാംബുജം ഹരേഃ ॥ 11 ॥
യമ ഉവാച
പരോ മദന്യോ ജഗതസ്തസ്ഥുഷശ്ച
ഓതം പ്രോതം പടവദ് യത്ര വിശ്വം ।
യദംശതോഽസ്യ സ്ഥിതിജൻമനാശാ
നസ്യോതവദ്യസ്യ വശേ ച ലോകഃ ॥ 12 ॥
യോ നാമഭിർവ്വാചി ജനാന്നിജായാം
ബധ്നാതി തന്ത്ര്യാമിവ ദാമഭിർഗ്ഗാഃ ।
യസ്മൈ ബലിം ത ഇമേ നാമകർമ്മ-
നിബന്ധബദ്ധാശ്ചകിതാ വഹന്തി ॥ 13 ॥
അഹം മഹേന്ദ്രോ നിരൃതിഃ പ്രചേതാഃ
സോമോഽഗ്നിരീശഃ പവനോഽർക്കോ വിരിഞ്ചഃ ।
ആദിത്യവിശ്വേ വസവോഽഥ സാധ്യാ
മരുദ്ഗണാ രുദ്രഗണാഃ സസിദ്ധാഃ ॥ 14 ॥
അന്യേ ച യേ വിശ്വസൃജോഽമരേശാ
ഭൃഗ്വാദയോഽസ്പൃഷ്ടരജസ്തമസ്കാഃ ।
യസ്യേഹിതം ന വിദുഃ സ്പൃഷ്ടമായാഃ
സത്ത്വപ്രധാനാ അപി കിം തതോഽന്യേ ॥ 15 ॥
യം വൈ ന ഗോഭിർമ്മനസാസുഭിർവ്വാ
ഹൃദാ ഗിരാ വാസുഭൃതോ വിചക്ഷതേ ।
ആത്മാനമന്തർഹൃദി സന്തമാത്മനാം
ചക്ഷുർയഥൈവാകൃതയസ്തതഃ പരം ॥ 16 ॥
തസ്യാത്മതന്ത്രസ്യ ഹരേരധീശിതുഃ
പരസ്യ മായാധിപതേർമ്മഹാത്മനഃ ।
പ്രായേണ ദൂതാ ഇഹ വൈ മനോഹരാ-
ശ്ചരന്തി തദ്രൂപഗുണസ്വഭാവാഃ ॥ 17 ॥
ഭൂതാനി വിഷ്ണോഃ സുരപൂജിതാനി
ദുർദ്ദർശലിംഗാനി മഹാദ്ഭുതാനി ।
രക്ഷന്തി തദ്ഭക്തിമതഃ പരേഭ്യോ
മത്തശ്ച മർത്ത്യാനഥ സർവ്വതശ്ച ॥ 18 ॥
ധർമ്മം തു സാക്ഷാദ്ഭഗവത്പ്രണീതം
ന വൈ വിദുരൃഷയോ നാപി ദേവാഃ ।
ന സിദ്ധമുഖ്യാ അസുരാ മനുഷ്യാഃ
കുതശ്ച വിദ്യാധരചാരണാദയഃ ॥ 19 ॥
സ്വയംഭൂർന്നാരദഃ ശംഭുഃ കുമാരഃ കപിലോ മനുഃ ।
പ്രഹ്ളാദോ ജനകോ ഭീഷ്മോ ബലിർവൈയാസകിർവ്വയം ॥ 20 ॥
ദ്വാദശൈതേ വിജാനീമോ ധർമ്മം ഭാഗവതം ഭടാഃ ।
ഗുഹ്യം വിശുദ്ധം ദുർബ്ബോധം യം ജ്ഞാത്വാമൃതമശ്നുതേ ॥ 21 ॥
ഏതാവാനേവ ലോകേഽസ്മിൻ പുംസാം ധർമ്മ പരഃ സ്മൃതഃ ।
ഭക്തിയോഗോ ഭഗവതി തന്നാമഗ്രഹണാദിഭിഃ ॥ 22 ॥
നാമോച്ചാരണമാഹാത്മ്യം ഹരേഃ പശ്യത പുത്രകാഃ ।
അജാമിളോഽപി യേനൈവ മൃത്യുപാശാദമുച്യത ॥ 23 ॥
ഏതാവതാലമഘനിർഹരണായ പുംസാം
സങ്കീർത്തനം ഭഗവതോ ഗുണകർമ്മനാമ്നാം ।
വിക്രുശ്യ പുത്രമഘവാൻ യദജാമിളോഽപി
നാരായണേതി മ്രിയമാണ ഇയായ മുക്തിം ॥ 24 ॥
പ്രായേണ വേദ തദിദം ന മഹാജനോഽയം
ദേവ്യാ വിമോഹിതമതിർബ്ബത മായയാലം ।
ത്രയ്യാം ജഡീകൃതമതിർമ്മധുപുഷ്പിതായാം
വൈതാനികേ മഹതി കർമ്മണി യുജ്യമാനഃ ॥ 25 ॥
ഏവം വിമൃശ്യ സുധിയോ ഭഗവത്യനന്തേ
സർവ്വാത്മനാ വിദധതേ ഖലു ഭാവയോഗം ।
തേ മേ ന ദണ്ഡമർഹന്ത്യഥ യദ്യമീഷാം
സ്യാത്പാതകം തദപി ഹന്ത്യുരുഗായവാദഃ ॥ 26 ॥
തേ ദേവസിദ്ധപരിഗീതപവിത്രഗാഥാഃ
യേ സാധവഃ സമദൃശോ ഭഗവത്പ്രപന്നാഃ ।
താൻ നോപസീദത ഹരേർഗ്ഗദയാഭിഗുപ്താൻ
നൈഷാം വയം ന ച വയഃ പ്രഭവാമ ദണ്ഡേ ॥ 27 ॥
താനാനയധ്വമസതോ വിമുഖാൻ മുകുന്ദ-
പാദാരവിന്ദമകരന്ദരസാദജസ്രം ।
നിഷ്കിഞ്ചനൈഃ പരമഹംസകുലൈ രസജ്ഞൈഃ
ജുഷ്ടാദ്ഗൃഹേ നിരയവർത്മനി ബദ്ധതൃഷ്ണാൻ ॥ 28 ॥
ജിഹ്വാ ന വക്തി ഭഗവദ്ഗുണനാമധേയം
ചേതശ്ച ന സ്മരതി തച്ചരണാരവിന്ദം ।
കൃഷ്ണായ നോ നമതി യച്ഛിര ഏകദാപി
താനാനയധ്വമസതോഽകൃതവിഷ്ണുകൃത്യാൻ ॥ 29 ॥
തത് ക്ഷമ്യതാം സ ഭഗവാൻ പുരുഷഃ പുരാണോ
നാരായണഃ സ്വപുരുഷൈർ യദസത്കൃതം നഃ ।
സ്വാനാമഹോ ന വിദുഷാം രചിതാഞ്ജലീനാം
ക്ഷാന്തിർഗ്ഗരീയസി നമഃ പുരുഷായ ഭൂമ്നേ ॥ 30 ॥
തസ്മാത് സങ്കീർതനം വിഷ്ണോർജ്ജഗൻമംഗളമംഹസാം ।
മഹതാമപി കൌരവ്യ വിദ്ധ്യൈകാന്തികനിഷ്കൃതിം ॥ 31 ॥
ശൃണ്വതാം ഗൃണതാം വീര്യാണ്യുദ്ദാമാനി ഹരേർമുഹുഃ ।
യഥാ സുജാതയാ ഭക്ത്യാ ശുദ്ധ്യേന്നാത്മാ വ്രതാദിഭിഃ ॥ 32 ॥
കൃഷ്ണാംഘ്രിപദ്മമധുലിൺ ന പുനർവ്വിസൃഷ്ട-
മായാഗുണേഷു രമതേ വൃജിനാവഹേഷു ।
അന്യസ്തു കാമഹത ആത്മരജഃ പ്രമാർഷ്ടു-
മീഹേത കർമ്മ യത ഏവ രജഃ പുനഃ സ്യാത് ॥ 33 ॥
ഇത്ഥം സ്വഭർത്തൃഗദിതം ഭഗവൻമഹിത്വം
സംസ്മൃത്യ വിസ്മിതധിയോ യമകിങ്കരാസ്തേ ।
നൈവാച്യുതാശ്രയജനം പ്രതിശങ്കമാനാ
ദ്രഷ്ടും ച ബിഭ്യതി തതഃ പ്രഭൃതി സ്മ രാജൻ ॥ 34 ॥
ഇതിഹാസമിമം ഗുഹ്യം ഭഗവാൻ കുംഭസംഭവഃ ।
കഥയാമാസ മലയ ആസീനോ ഹരിമർച്ചയൻ ॥ 35 ॥