ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / സപ്തമഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 7) / അദ്ധ്യായം 1

← സ്കന്ധം 6 : അദ്ധ്യായം 15

സ്കന്ധം 7 : അദ്ധ്യായം 2 →

ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / സപ്തമഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 7) / അദ്ധ്യായം 1

രാജോവാച

സമഃ പ്രിയഃ സുഹൃദ്ബ്രഹ്മൻ ഭൂതാനാം ഭഗവാൻ സ്വയം ।
ഇന്ദ്രസ്യാർത്ഥേ കഥം ദൈത്യാനവധീദ്വിഷമോ യഥാ ॥ 1 ॥

ന ഹ്യസ്യാർത്ഥഃ സുരഗണൈഃ സാക്ഷാന്നിഃശ്രേയസാത്മനഃ ।
നൈവാസുരേഭ്യോ വിദ്വേഷോ നോദ്വേഗശ്ചാഗുണസ്യ ഹി ॥ 2 ॥

ഇതി നഃ സുമഹാഭാഗ നാരായണഗുണാൻ പ്രതി ।
സംശയഃ സുമഹാൻ ജാതസ്തദ്ഭവാംച്ഛേത്തുമർഹതി ॥ 3 ॥

ശ്രീശുക ഉവാച

സാധു പൃഷ്ടം മഹാരാജ ഹരേശ്ചരിതമദ്ഭുതം ।
യദ്ഭാഗവതമാഹാത്മ്യം ഭഗവദ്ഭക്തിവർദ്ധനം ॥ 4 ॥

ഗീയതേ പരമം പുണ്യമൃഷിഭിർന്നാരദാദിഭിഃ ।
നത്വാ കൃഷ്ണായ മുനയേ കഥയിഷ്യേ ഹരേഃ കഥാം ॥ 5 ॥

നിർഗ്ഗുണോഽപി ഹ്യജോഽവ്യക്തോ ഭഗവാൻ പ്രകൃതേഃ പരഃ ।
സ്വമായാഗുണമാവിശ്യ ബാധ്യബാധകതാം ഗതഃ ॥ 6 ॥

സത്ത്വം രജസ്തമ ഇതി പ്രകൃതേർന്നാത്മനോ ഗുണാഃ ।
ന തേഷാം യുഗപദ് രാജൻ ഹ്രാസ ഉല്ലാസ ഏവ വാ ॥ 7 ॥

ജയകാലേ തു സത്ത്വസ്യ ദേവർഷീൻ രജസോഽസുരാൻ ।
തമസോ യക്ഷരക്ഷാംസി തത്കാലാനുഗുണോഽഭജത് ॥ 8 ॥

ജ്യോതിരാദിരിവാഭാതി സങ്ഘാതാന്ന വിവിച്യതേ ।
വിദന്ത്യാത്മാനമാത്മസ്ഥം മഥിത്വാ കവയോഽന്തതഃ ॥ 9 ॥

     യദാ സിസൃക്ഷുഃ പുര ആത്മനഃ പരോ
          രജഃ സൃജത്യേഷ പൃഥക് സ്വമായയാ ।
     സത്ത്വം വിചിത്രാസു രിരംസുരീശ്വരഃ
          ശയിഷ്യമാണസ്തമ ഈരയത്യസൌ ॥ 10 ॥

     കാലം ചരന്തം സൃജതീശ ആശ്രയം
          പ്രധാനപുംഭ്യാം നരദേവ സത്യകൃത് ।
     യ ഏഷ രാജന്നപി കാല ഈശിതാ
          സത്ത്വം സുരാനീകമിവൈധയത്യതഃ ।
     തത്പ്രത്യനീകാനസുരാൻ സുരപ്രിയോ
          രജസ്തമസ്കാൻ പ്രമിണോത്യുരുശ്രവാഃ ॥ 11 ॥

അത്രൈവോദാഹൃതഃ പൂർവ്വമിതിഹാസഃ സുരർഷിണാ ।
പ്രീത്യാ മഹാക്രതൌ രാജൻ പൃച്ഛതേഽജാതശത്രവേ ॥ 12 ॥

ദൃഷ്ട്വാ മഹാദ്ഭുതം രാജാ രാജസൂയേ മഹാക്രതൌ ।
വാസുദേവേ ഭഗവതി സായുജ്യം ചേദിഭൂഭുജഃ ॥ 13 ॥

തത്രാസീനം സുരഋഷിം രാജാ പാണ്ഡുസുതഃ ക്രതൌ ।
പപ്രച്ഛ വിസ്മിതമനാ മുനീനാം ശൃണ്വതാമിദം ॥ 14 ॥

യുധിഷ്ഠിര ഉവാച

അഹോ അത്യദ്ഭുതം ഹ്യേതദ്ദുർല്ലഭൈകാന്തിനാമപി ।
വാസുദേവേ പരേ തത്ത്വേ പ്രാപ്തിശ്ചൈദ്യസ്യ വിദ്വിഷഃ ॥ 15 ॥

ഏതദ്വേദിതുമിച്ഛാമഃ സർവ്വ ഏവ വയം മുനേ ।
ഭഗവന്നിന്ദയാ വേനോ ദ്വിജൈസ്തമസി പാതിതഃ ॥ 16 ॥

ദമഘോഷസുതഃ പാപ ആരഭ്യ കലഭാഷണാത് ।
സമ്പ്രത്യമർഷീ ഗോവിന്ദേ ദന്തവക്ത്രശ്ച ദുർമ്മതിഃ ॥ 17 ॥

ശപതോരസകൃദ് വിഷ്ണും യദ്ബ്രഹ്മ പരമവ്യയം ।
ശ്വിത്രോ ന ജാതോ ജിഹ്വായാം നാന്ധം വിവിശതുസ്തമഃ ॥ 18 ॥

കഥം തസ്മിൻ ഭഗവതി ദുരവഗ്രാഹധാമനി ।
പശ്യതാം സർവ്വലോകാനാം ലയമീയതുരഞ്ജസാ ॥ 19 ॥

ഏതദ് ഭ്രാമ്യതി മേ ബുദ്ധിർദ്ദീപാർച്ചിരിവ വായുനാ ।
ബ്രൂഹ്യേതദദ്ഭുതതമം ഭഗവാംസ്തത്ര കാരണം ॥ 20 ॥

ശ്രീശുക ഉവാച

രാജ്ഞസ്തദ്വച ആകർണ്യ നാരദോ ഭഗവാനൃഷിഃ ।
തുഷ്ടഃ പ്രാഹ തമാഭാഷ്യ ശൃണ്വത്യാസ്തത്സദഃ കഥാഃ॥ 21 ॥

നാരദ ഉവാച

നിന്ദനസ്തവസത്കാരന്യക്കാരാർത്ഥം കളേബരം ।
പ്രധാനപരയോ രാജന്നവിവേകേന കൽപിതം ॥ 22 ॥

ഹിംസാ തദഭിമാനേന ദണ്ഡപാരുഷ്യയോർ യഥാ ।
വൈഷമ്യമിഹ ഭൂതാനാം മമാഹമിതി പാർത്ഥിവ ॥ 23 ॥

യന്നിബദ്ധോഽഭിമാനോഽയം തദ്വധാത്പ്രാണിനാം വധഃ ।
തഥാ ന യസ്യ കൈവല്യാദഭിമാനോഽഖിലാത്മനഃ ।
പരസ്യ ദമകർത്തുർഹി ഹിംസാ കേനാസ്യ കൽപ്യതേ ॥ 24 ॥

തസ്മാദ് വൈരാനുബന്ധേന നിർവൈരേണ ഭയേന വാ ।
സ്നേഹാത്കാമേന വാ യുഞ്ജ്യാത്കഥഞ്ചിന്നേക്ഷതേ പൃഥക് ॥ 25 ॥

യഥാ വൈരാനുബന്ധേന മർത്ത്യസ്തൻമയതാമിയാത് ।
ന തഥാ ഭക്തിയോഗേന ഇതി മേ നിശ്ചിതാ മതിഃ ॥ 26 ॥

കീടഃ പേശസ്കൃതാ രുദ്ധഃ കുഡ്യായാം തമനുസ്മരൻ ।
സംരംഭഭയയോഗേന വിന്ദതേ തത് സരൂപതാം ॥ 27 ॥

ഏവം കൃഷ്ണേ ഭഗവതി മായാമനുജ ഈശ്വരേ ।
വൈരേണ പൂതപാപ്മാനസ്തമാപുരനുചിന്തയാ ॥ 28 ॥

കാമാദ് ദ്വേഷാദ് ഭയാത് സ്നേഹാദ് യഥാ ഭക്ത്യേശ്വരേ മനഃ ।
ആവേശ്യ തദഘം ഹിത്വാ ബഹവസ്തദ്ഗതിം ഗതാഃ ॥ 29 ॥

ഗോപ്യഃ കാമാദ് ഭയാത് കംസോ ദ്വേഷാച്ചൈദ്യാദയോ നൃപാഃ ।
സംബന്ധാദ് വൃഷ്ണയഃ സ്നേഹാദ് യൂയം ഭക്ത്യാ വയം വിഭോ ॥ 30 ॥

കതമോഽപി ന വേനഃ സ്യാത്പഞ്ചാനാം പുരുഷം പ്രതി ।
തസ്മാത്കേനാപ്യുപായേന മനഃ കൃഷ്ണേ നിവേശയേത് ॥ 31 ॥

മാതൃഷ്വസേയോ വശ്ചൈദ്യോ ദന്തവക്ത്രശ്ച പാണ്ഡവ ।
പാർഷദപ്രവരൌ വിഷ്ണോർവ്വിപ്രശാപാത്പദാച്ച്യുതൌ ॥ 32 ॥

യുധിഷ്ഠിര ഉവാച

കീദൃശഃ കസ്യ വാ ശാപോ ഹരിദാസാഭിമർശനഃ ।
അശ്രദ്ധേയ ഇവാഭാതി ഹരേരേകാന്തിനാം ഭവഃ ॥ 33 ॥

ദേഹേന്ദ്രിയാസുഹീനാനാം വൈകുണ്ഠപുരവാസിനാം ।
ദേഹസംബന്ധസംബദ്ധമേതദാഖ്യാതുമർഹസി ॥ 34 ॥

നാരദ ഉവാച

ഏകദാ ബ്രഹ്മണഃ പുത്രാ വിഷ്ണോർലോകം യദൃച്ഛയാ ।
സനന്ദനാദയോ ജഗ്മുശ്ചരന്തോ ഭുവനത്രയം ॥ 35 ॥

പഞ്ചഷഡ്ഢായനാർഭാഭാഃ പൂർവ്വേഷാമപി പൂർവ്വജാഃ ।
ദിഗ്വാസസഃ ശിശൂൻ മത്വാ ദ്വാഃസ്ഥൌ താൻ പ്രത്യഷേധതാം ॥ 36 ॥

അശപൻ കുപിതാ ഏവം യുവാം വാസം ന ചാർഹഥഃ ।
രജസ്തമോഭ്യാം രഹിതേ പാദമൂലേ മധുദ്വിഷഃ ।
പാപിഷ്ഠാമാസുരീം യോനിം ബാലിശൌ യാതമാശ്വതഃ ॥ 37 ॥

ഏവം ശപ്തൌ സ്വഭവനാത്പതന്തൌ തൈഃ കൃപാലുഭിഃ ।
പ്രോക്തൌ പുനർജൻമഭിർവാം ത്രിഭിർല്ലോകായ കൽപതാം ॥ 38 ॥

ജജ്ഞാതേ തൌ ദിതേഃ പുത്രൌ ദൈത്യദാനവവന്ദിതൌ ।
ഹിരണ്യകശിപുർജ്യേഷ്ഠോ ഹിരണ്യാക്ഷോഽനുജസ്തതഃ ॥ 39 ॥

ഹതോ ഹിരണ്യകശിപുർഹരിണാ സിംഹരൂപിണാ ।
ഹിരണ്യാക്ഷോ ധരോദ്ധാരേ ബിഭ്രതാ സൌകരം വപുഃ ॥ 40 ॥

ഹിരണ്യകശിപുഃ പുത്രം പ്രഹ്ളാദം കേശവപ്രിയം ।
ജിഘാംസുരകരോന്നാനാ യാതനാ മൃത്യുഹേതവേ ॥ 41 ॥

സർവഭൂതാത്മഭൂതം തം പ്രശാന്തം സമദർശനം ।
ഭഗവത്തേജസാ സ്പൃഷ്ടം നാശക്നോദ്ധന്തുമുദ്യമൈഃ ॥ 42 ॥

തതസ്തൌ രാക്ഷസൌ ജാതൌ കേശിന്യാം വിശ്രവഃസുതൌ ।
രാവണഃ കുംഭകർണ്ണശ്ച സർവ്വലോകോപതാപനൌ ॥ 43 ॥

തത്രാപി രാഘവോ ഭൂത്വാ ന്യഹനച്ഛാപമുക്തയേ ।
രാമവീര്യം ശ്രോഷ്യസി ത്വം മാർക്കണ്ഡേയമുഖാത്പ്രഭോ ॥ 44 ॥

താവേവ ക്ഷത്രിയൌ ജാതൌ മാതൃഷ്വസ്രാത്മജൌ തവ ।
അധുനാ ശാപനിർമ്മുക്തൌ കൃഷ്ണചക്രഹതാംഹസൌ ॥ 45 ॥

വൈരാനുബന്ധതീവ്രേണ ധ്യാനേനാച്യുതസാത്മതാം ।
നീതൌ പുനർഹരേഃ പാർശ്വം ജഗ്മതുർവിഷ്ണുപാർഷദൌ ॥ 46 ॥

യുധിഷ്ഠിര ഉവാച

വിദ്വേഷോ ദയിതേ പുത്രേ കഥമാസീൻമഹാത്മനി ।
ബ്രൂഹി മേ ഭഗവൻ യേന പ്രഹ്ളാദസ്യാച്യുതാത്മതാ ॥ 47 ॥