ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / സപ്തമഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 7) / അദ്ധ്യായം 12

← സ്കന്ധം 7 : അദ്ധ്യായം 11

സ്കന്ധം 7 : അദ്ധ്യായം 13 →

ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / സപ്തമഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 7) / അദ്ധ്യായം 12

നാരദ ഉവാച

ബ്രഹ്മചാരീ ഗുരുകുലേ വസൻ ദാന്തോ ഗുരോർഹിതം ।
ആചരൻ ദാസവന്നീചോ ഗുരൌ സുദൃഢസൌഹൃദഃ ॥ 1 ॥

സായം പ്രാതരുപാസീത ഗുർവ്വഗ്ന്യർക്കസുരോത്തമാൻ ।
ഉഭേ സന്ധ്യേ ച യതവാഗ് ജപൻ ബ്രഹ്മ സമാഹിതഃ ॥ 2 ॥

ഛന്ദാംസ്യധീയീത ഗുരോരാഹൂതശ്ചേത് സുയന്ത്രിതഃ ।
ഉപക്രമേഽവസാനേ ച ചരണൌ ശിരസാ നമേത് ॥ 3 ॥

മേഖലാജിനവാസാംസി ജടാദണ്ഡകമണ്ഡലൂൻ ।
ബിഭൃയാദുപവീതം ച ദർഭപാണിർ യഥോദിതം ॥ 4 ॥

സായം പ്രാതശ്ചരേദ്ഭൈക്ഷം ഗുരവേ തന്നിവേദയേത് ।
ഭുഞ്ജീത യദ്യനുജ്ഞാതോ നോ ചേദുപവസേത്ക്വചിത് ॥ 5 ॥

സുശീലോ മിതഭുഗ്‌ദക്ഷഃ ശ്രദ്ദധാനോ ജിതേന്ദ്രിയഃ ।
യാവദർത്ഥം വ്യവഹരേത് സ്ത്രീഷു സ്ത്രീനിർജ്ജിതേഷു ച ॥ 6 ॥

വർജ്ജയേത്പ്രമദാഗാഥാമഗൃഹസ്ഥോ ബൃഹദ് വ്രതഃ ।
ഇന്ദ്രിയാണി പ്രമാഥീനി ഹരന്ത്യപി യതേർമ്മനഃ ॥ 7 ॥

കേശപ്രസാധനോൻമർദ്ദസ്നപനാഭ്യഞ്ജനാദികം ।
ഗുരുസ്ത്രീഭിർ യുവതിഭിഃ കാരയേന്നാത്മനോ യുവാ ॥ 8 ॥

നന്വഗ്നിഃ പ്രമദാ നാമ ഘൃതകുംഭസമഃ പുമാൻ ।
സുതാമപി രഹോ ജഹ്യാദന്യദാ യാവദർത്ഥകൃത് ॥ 9 ॥

കൽപയിത്വാഽഽത്മനാ യാവദാഭാസമിദമീശ്വരഃ ।
ദ്വൈതം താവന്ന വിരമേത്തതോ ഹ്യസ്യ വിപര്യയഃ ॥ 10 ॥

ഏതത്സർവ്വം ഗൃഹസ്ഥസ്യ സമാമ്നാതം യതേരപി ।
ഗുരുവൃത്തിർവ്വികൽപേന ഗൃഹസ്ഥസ്യർത്തുഗാമിനഃ ॥ 11 ॥

അഞ്ജനാഭ്യഞ്ജനോൻമർദ്ദസ്ത്ര്യവലേഖാമിഷം മധു ।
സ്രഗ്ഗന്ധലേപാലങ്കാരാംസ്ത്യജേയുർയേ ധൃതവ്രതാഃ ॥ 12 ॥

ഉഷിത്വൈവം ഗുരുകുലേ ദ്വിജോഽധീത്യാവബുധ്യ ച ।
ത്രയീം സാംഗോപനിഷദം യാവദർത്ഥം യഥാബലം ॥ 13 ॥

ദത്ത്വാ വരമനുജ്ഞാതോ ഗുരോഃ കാമം യദീശ്വരഃ ।
ഗൃഹം വനം വാ പ്രവിശേത്പ്രവ്രജേത്തത്ര വാ വസേത് ॥ 14 ॥

അഗ്നൌ ഗുരാവാത്മനി ച സർവ്വഭൂതേഷ്വധോക്ഷജം ।
ഭൂതൈഃ സ്വധാമഭിഃ പശ്യേദപ്രവിഷ്ടം പ്രവിഷ്ടവത് ॥ 15 ॥

ഏവം വിധോ ബ്രഹ്മചാരീ വാനപ്രസ്ഥോ യതിർഗൃഹീ ।
ചരൻ വിദിതവിജ്ഞാനഃ പരം ബ്രഹ്മാധിഗച്ഛതി ॥ 16 ॥

വാനപ്രസ്ഥസ്യ വക്ഷ്യാമി നിയമാൻ മുനിസമ്മതാൻ ।
യാനാതിഷ്ഠൻ മുനിർഗ്ഗച്ഛേദൃഷിലോകമിഹാഞ്ജസാ ॥ 17 ॥

ന കൃഷ്ടപച്യമശ്നീയാദകൃഷ്ടം ചാപ്യകാലതഃ ।
അഗ്നിപക്വമഥാമം വാ അർക്കപക്വമുതാഹരേത് ॥ 18 ॥

വന്യൈശ്ചരുപുരോഡാശാൻ നിർവ്വപേത്കാലചോദിതാൻ ।
ലബ്ധേ നവേ നവേഽന്നാദ്യേ പുരാണം തു പരിത്യജേത് ॥ 19 ॥

അഗ്ന്യർത്ഥമേവ ശരണമുടജം വാദ്രികന്ദരാം ।
ശ്രയേത ഹിമവായ്വഗ്നിവർഷാർക്കാതപഷാട് സ്വയം ॥ 20 ॥

കേശരോമനഖശ്മശ്രുമലാനി ജടിലോ ദധത് ।
കമണ്ഡല്വജിനേ ദണ്ഡവൽകലാഗ്നിപരിച്ഛദാൻ ॥ 21 ॥

ചരേദ് വനേ ദ്വാദശാബ്ദാനഷ്ടൌ വാ ചതുരോ മുനിഃ ।
ദ്വാവേകം വാ യഥാ ബുദ്ധിർന്ന വിപദ്യേത കൃച്ഛ്രതഃ ॥ 22 ॥

യദാകൽപഃ സ്വക്രിയായാം വ്യാധിഭിർജ്ജരയാഥവാ ।
ആന്വീക്ഷിക്യാം വാ വിദ്യായാം കുര്യാദനശനാദികം ॥ 23 ॥

ആത്മന്യഗ്നീൻ സമാരോപ്യ സന്ന്യസ്യാഹം മമാത്മതാം ।
കാരണേഷു ന്യസേത് സമ്യക് സങ്ഘാതം തു യഥാർഹതഃ ॥ 24 ॥

ഖേ ഖാനി വായൌ നിശ്വാസാംസ്തേജസ്യൂഷ്മാണമാത്മവാൻ ।
അപ്സ്വസൃക്ശ്ലേഷ്മപൂയാനി ക്ഷിതൌ ശേഷം യഥോദ്ഭവം ॥ 25 ॥

വാചമഗ്നൌ സവക്തവ്യാമിന്ദ്രേ ശിൽപം കരാവപി ।
പദാനി ഗത്യാ വയസി രത്യോപസ്ഥം പ്രജാപതൌ ॥ 26 ॥

മൃത്യൌ പായും വിസർഗ്ഗം ച യഥാസ്ഥാനം വിനിർദ്ദിശേത് ।
ദിക്ഷു ശ്രോത്രം സനാദേന സ്പർശമധ്യാത്മനി ത്വചം ॥ 27 ॥

രൂപാണി ചക്ഷുഷാ രാജൻ ജ്യോതിഷ്യഭിനിവേശയേത് ।
അപ്സു പ്രചേതസാ ജിഹ്വാം ഘ്രേയൈർഘ്രാണം ക്ഷിതൌ ന്യസേത് ॥ 28 ॥

മനോ മനോരഥൈശ്ചന്ദ്രേ ബുദ്ധിം ബോധ്യൈഃ കവൌ പരേ ।
കർമ്മാണ്യധ്യാത്മനാ രുദ്രേ യദഹമ്മമതാക്രിയാ ।
സത്ത്വേന ചിത്തം ക്ഷേത്രജ്ഞേ ഗുണൈർവ്വൈകാരികം പരേ ॥ 29 ॥

അപ്സു ക്ഷിതിമപോ ജ്യോതിഷ്യദോ വായൌ നഭസ്യമും ।
കൂടസ്ഥേ തച്ച മഹതി തദവ്യക്തേഽക്ഷരേ ച തത് ॥ 30 ॥

ഇത്യക്ഷരതയാഽഽത്മാനം ചിൻമാത്രമവശേഷിതം ।
ജ്ഞാത്വാദ്വയോഽഥ വിരമേദ്ദഗ്ദ്ധയോനിരിവാനലഃ ॥ 31 ॥