ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / അഷ്ടമഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 8) / അദ്ധ്യായം 18

ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / അഷ്ടമഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 8) / അദ്ധ്യായം 18

തിരുത്തുക


ശ്രീശുക ഉവാച

     ഇത്ഥം വിരിഞ്ചസ്തുതകർമ്മവീര്യഃ
          പ്രാദുർബ്ബഭൂവാമൃതഭൂരദിത്യാം ।
     ചതുർഭുജഃ ശംഖഗദാബ്ജചക്രഃ
          പിശംഗവാസാ നളിനായതേക്ഷണഃ ॥ 1 ॥

     ശ്യാമാവദാതോ ഝഷരാജകുണ്ഡല-
          ത്വിഷോല്ലസച്ഛ്രീവദനാംബുജഃ പുമാൻ ।
     ശ്രീവത്സവക്ഷാ ബലയാംഗദോല്ലസത്-
          കിരീടകാഞ്ചീഗുണചാരുനൂപുരഃ ॥ 2 ॥

     മധുവ്രതവ്രാതവിഘുഷ്ടയാ സ്വയാ
          വിരാജിതഃ ശ്രീവനമാലയാ ഹരിഃ ।
     പ്രജാപതേർവേശ്മതമഃ സ്വരോചിഷാ
          വിനാശയൻ കണ്ഠനിവിഷ്ടകൌസ്തുഭഃ ॥ 3 ॥

     ദിശഃ പ്രസേദുഃ സലിലാശയാസ്തദാ
          പ്രജാഃ പ്രഹൃഷ്ടാ ഋതവോ ഗുണാന്വിതാഃ ।
     ദ്യൌരന്തരിക്ഷം ക്ഷിതിരഗ്നിജിഹ്വാ
          ഗാവോ ദ്വിജാഃ സഞ്ജഹൃഷുർന്നഗാശ്ച ॥ 4 ॥

ശ്രോണായാം ശ്രവണദ്വാദശ്യാം മുഹൂർത്തേഽഭിജിതി പ്രഭുഃ ।
സർവ്വേ നക്ഷത്രതാരാദ്യാശ്ചക്രുസ്തജ്ജൻമ ദക്ഷിണം ॥ 5 ॥

ദ്വാദശ്യാം സവിതാതിഷ്ഠൻമധ്യന്ദിനഗതോ നൃപ ।
വിജയാ നാമ സാ പ്രോക്താ യസ്യാം ജൻമ വിദുർഹരേഃ ॥ 6 ॥

ശംഖദുന്ദുഭയോ നേദുർമൃദംഗപണവാനകാഃ ।
ചിത്രവാദിത്രതൂര്യാണാം നിർഘോഷസ്തുമുലോഽഭവത് ॥ 7 ॥

പ്രീതാശ്ചാപ്സരസോഽനൃത്യൻ ഗന്ധർവ്വപ്രവരാ ജഗുഃ ।
തുഷ്ടുവുർമ്മുനയോ ദേവാ മനവഃ പിതരോഽഗ്നയഃ ॥ 8 ॥

സിദ്ധവിദ്യാധരഗണാഃ സകിംപുരുഷകിന്നരാഃ ।
ചാരണാ യക്ഷരക്ഷാംസി സുപർണ്ണാ ഭുജഗോത്തമാഃ ॥ 9 ॥

ഗായന്തോഽതിപ്രശംസന്തോ നൃത്യന്തോ വിബുധാനുഗാഃ ।
അദിത്യാ ആശ്രമപദം കുസുമൈഃ സമവാകിരൻ ॥ 10 ॥

     ദൃഷ്ട്വാദിതിസ്തം നിജഗർഭസംഭവം
          പരം പുമാംസം മുദമാപ വിസ്മിതാ ।
     ഗൃഹീതദേഹം നിജയോഗമായയാ
          പ്രജാപതിശ്ചാഹ ജയേതി വിസ്മിതഃ ॥ 11 ॥

     യത്തദ് വപുർഭാതി വിഭൂഷണായുധൈ-
          രവ്യക്തചിദ് വ്യക്തമധാരയദ്ധരിഃ ।
     ബഭൂവ തേനൈവ സ വാമനോ വടുഃ
          സംപശ്യതോർദ്ദിവ്യഗതിർ യഥാ നടഃ ॥ 12 ॥

തം വടും വാമനം ദൃഷ്ട്വാ മോദമാനാ മഹർഷയഃ ।
കർമ്മാണി കാരയാമാസുഃ പുരസ്കൃത്യ പ്രജാപതിം ॥ 13 ॥

തസ്യോപനീയമാനസ്യ സാവിത്രീം സവിതാബ്രവീത് ।
ബൃഹസ്പതിർബ്രഹ്മസൂത്രം മേഖലാം കശ്യപോഽദദാത് ॥ 14 ॥

ദദൌ കൃഷ്ണാജിനം ഭൂമിർദ്ദണ്ഡം സോമോ വനസ്പതിഃ ।
കൌപീനാച്ഛാദനം മാതാ ദ്യൌശ്ഛത്രം ജഗതഃ പതേഃ ॥ 15 ॥

കമണ്ഡലും വേദഗർഭഃ കുശാൻ സപ്തർഷയോ ദദുഃ ।
അക്ഷമാലാം മഹാരാജ സരസ്വത്യവ്യയാത്മനഃ ॥ 16 ॥

തസ്മാ ഇത്യുപനീതായ യക്ഷരാട് പാത്രികാമദാത് ।
ഭിക്ഷാം ഭഗവതീ സാക്ഷാദുമാദാദംബികാ സതീ ॥ 17 ॥

സ ബ്രഹ്മവർച്ചസേനൈവം സഭാം സംഭാവിതോ വടുഃ ।
ബ്രഹ്മർഷിഗണസഞ്ജുഷ്ടാമത്യരോചത മാരിഷഃ ॥ 18 ॥

സമിദ്ധമാഹിതം വഹ്നിം കൃത്വാ പരിസമൂഹനം ।
പരിസ്തീര്യ സമഭ്യർച്ച്യ സമിദ്ഭിരജുഹോദ്ദ്വിജഃ ॥ 19 ॥

     ശ്രുത്വാശ്വമേധൈർ യജമാനമൂർജ്ജിതം
          ബലിം ഭൃഗൂണാമുപകൽപിതൈസ്തതഃ ।
     ജഗാമ തത്രാഖിലസാരസംഭൃതോ
          ഭാരേണ ഗാം സന്നമയൻ പദേ പദേ ॥ 20 ॥

     തം നർമ്മദായാസ്തട ഉത്തരേ ബലേർ-
          യ ഋത്വിജസ്തേ ഭൃഗുകച്ഛസംജ്ഞകേ ।
     പ്രവർത്തയന്തോ ഭൃഗവഃ ക്രതൂത്തമം
          വ്യചക്ഷതാരാദുദിതം യഥാ രവിം ॥ 21 ॥

     ത ഋത്വിജോ യജമാനഃ സദസ്യാ
          ഹതത്വിഷോ വാമനതേജസാ നൃപ ।
     സൂര്യഃ കിലായാത്യുത വാ വിഭാവസുഃ
          സനത്കുമാരോഽഥ ദിദൃക്ഷയാ ക്രതോഃ ॥ 22 ॥

     ഇത്ഥം സശിഷ്യേഷു ഭൃഗുഷ്വനേകധാ
          വിതർക്ക്യമാണോ ഭഗവാൻ സ വാമനഃ ।
     ഛത്രം സദണ്ഡം സജലം കമണ്ഡലും
          വിവേശ ബിഭ്രദ്ധയമേധവാടം ॥ 23 ॥

മൌഞ്ജ്യാ മേഖലയാ വീതമുപവീതാജിനോത്തരം ।
ജടിലം വാമനം വിപ്രം മായാമാണവകം ഹരിം ॥ 24 ॥

പ്രവിഷ്ടം വീക്ഷ്യ ഭൃഗവഃ സശിഷ്യാസ്തേ സഹാഗ്നിഭിഃ ।
പ്രത്യഗൃഹ്ണൻ സമുത്ഥായ സംക്ഷിപ്താസ്തസ്യ തേജസാ ॥ 25 ॥

യജമാനഃ പ്രമുദിതോ ദർശനീയം മനോരമം ।
രൂപാനുരൂപാവയവം തസ്മാ ആസനമാഹരത് ॥ 26 ॥

സ്വാഗതേനാഭിനന്ദ്യാഥ പാദൌ ഭഗവതോ ബലിഃ ।
അവനിജ്യാർച്ചയാമാസ മുക്തസംഗമനോരമം ॥ 27 ॥

     തത്പാദശൌചം ജനകൽമഷാപഹം
          സ ധർമ്മവിൻമൂർദ്ധ്ന്യദധാത് സുമംഗളം ।
     യദ്ദേവദേവോ ഗിരിശശ്ചന്ദ്രമൌലിർ-
     ദ്ദധാര മൂർദ്ധ്നാ പരയാ ച ഭക്ത്യാ ॥ 28 ॥

ബലിരുവാച

സ്വാഗതം തേ നമസ്തുഭ്യം ബ്രഹ്മൻ കിം കരവാമ തേ ।
ബ്രഹ്മർഷീണാം തപഃ സാക്ഷാൻമന്യേ ത്വാഽഽര്യ വപുർദ്ധരം ॥ 29 ॥

അദ്യ നഃ പിതരസ്തൃപ്താ അദ്യ നഃ പാവിതം കുലം ।
അദ്യ സ്വിഷ്ടഃ ക്രതുരയം യദ്ഭവാനാഗതോ ഗൃഹാൻ ॥ 30 ॥

     അദ്യാഗ്നയോ മേ സുഹുതാ യഥാവിധി
          ദ്വിജാത്മജ ത്വച്ചരണാവനേജനൈഃ ।
     ഹതാംഹസോ വാർഭിരിയം ച ഭൂരഹോ
          തഥാ പുനീതാ തനുഭിഃ പദൈസ്തവ ॥ 31 ॥

     യദ് യദ് വടോ വാഞ്ഛസി തത്പ്രതീച്ഛ മേ
          ത്വാമർത്ഥിനം വിപ്രസുതാനുതർക്കയേ ।
     ഗാം കാഞ്ചനം ഗുണവദ്ധാമ മൃഷ്ടം
          തഥാന്നപേയമുത വാ വിപ്ര കന്യാം ।
     ഗ്രാമാൻ സമൃദ്ധാംസ്തുരഗാൻ ഗജാൻ വാ
          രഥാംസ്തഥാർഹത്തമ സമ്പ്രതീച്ഛ ॥ 32 ॥