A Malayalam and English dictionary/ച-ഞ

A Malayalam and English dictionary

രചന:ഹെർമൻ ഗുണ്ടർട്ട് (1872)

ച	ČA
ച stands for ഛ (ചായം), ജ (ചലം), ഝ (ച ടിതി), ശ (ചാത്തം fr. ശ്രാ., ചാക്യാർ fr. ശ്ലാ.), ഷ (ചടങ്ങു), സ (ചേകവൻ), (നച്ചിയം); ക്ഷ (ചാരം,തച്ചൻ), even for ദ്യ (ചൂതു) and യ (ചോ നകൻ) & dialectically ര (രാ —in TP. ചാ —). Palatal vowels may change a dental into ച (തെള്ളു —, ചെള്ളു; പരിതു— പരിചു, as in gram- mar കടിച്ചു from കടിത്തു),, or lead to the dropp- ing of an initial ച(ചിറകു— ഇറകു; ചേട്ട— ഏട്ട). Old ച is also found lapsing into ശ (അ രചു— അരശു, പുതുച്ചേരി— ശ്ശേരി and സ (ഉ രുസുക, തുറസ്സ്). For etymological researches this is perhaps the most difficult letter. (In C. & Tu. ക represents frequently initial ച,, as ചെവി—കിവി; ചേരം— കേരളം. ച ča S. (G. te, L. que). And, also (ചേൽ, ചൈ വ etc.) ചകം čaγm (Tdbh.; ശവം) Corpse. ചകടു čaγaḍu̥ (Tdbh.; ശകടം)=ചാടു cart 1. The whole in a lump. Tdbh. സകൂടും average. ചകട്ടിൽ വില്ക്ക to sell by bulk. 2. also ച വടു measure of a half ആഴക്കു. ചകതി čaγaδi Clay, mire (V1. ശക്തി) ഗംഗ യുടെ ച. വായ്ക്കകത്തു ചെല്ലും Trav. ചകരി čaγari & ചേരി Cocoanut fibres. ഇ ളഞ്ചകരിനീർ GP 69. ചകിരിക്കയറു B. ചകിരിക്കണ്ണി So. potter's wheel (ചക്രി ?) ചകലാസ്സ് & ശകലാത്തു Port. escarlata. Europe woollen cloth, chiefly scarlet. ചകിണി čaγiṇi B.=ചേണി. ചകിതം čaγiδam S. Trembling, timorous. പ തഗപരിചകിതപന്നഗം VetC. ചകുനം see ശകുനം. ചകോരം čaγōram S. Perdix rufa, or Caccabis J. said to drink the rays of the moon & to pick out snakes' eyes (ചെമ്പോത്തു?) ചകോരാക്ഷി f. partridge-eyed. ചക്ക čakka T.M. (Tdbh; ചക്രം) l. A big round	fruit as of Artocarpus (പിലാവു), Ananas (കൈ ത —), bread-fruit (ദ്വീപുച. or ബമ്പുച.), wild Artocarpus (മലഞ്ച.); ആത്തി q. v. ച; ആയി നിച്ച.; കാട്ടുച. Rh.=കടമ്പു; ചിരച്ച. ഒരുത്തരു ടെ ചക്കയും തേങ്ങയും കട്ടിട്ടില്ല vu. ചക്കെക്കു തേങ്ങാ കൊണ്ടിട്ടും കൂട്ടേണം prov. Stages of growth of the jack-fruit: പൂതൽ No. or ചാവൽ. q.v., ഇടിച്ചക്ക GP. see ഇടി, തറിച്ച. see തറി or കൊത്തഞ്ച. So. (ചുളതിരിഞ്ഞത്), പുഴുങ്ങാൻ മൂത്തത്, പുളിഞ്ചുളകൊണ്ടത്, പഴുത്ത ചക്ക. — Varieties: പഴഞ്ചക്ക soft & inferior, വരിക്ക ച്ചക്ക superior, മുളച്ചക്കക്കുരു GP.—Parts: കൂഞ്ഞു, — ച്ചേണി, — ച്ചുള— മടൽ or മു ള്ളു; ഭു ജിക്കോല ചക്കക്കുരുക്കൾ GP. 2. akin or rind of a fruit thrown away after pressing it out. Hence: ചക്ക കാട്ടുക motion of insult made with the hand B. [day of Mithunam. ചക്കച്ചങ്ക്രാന്തി or കലിയഞ്ചങ്ക്രാന്തി the last ചക്കപ്രഥമൻ a condiment with jack-fruit. ചക്കമുള്ളു rough rind of jack-fruit.=കരിമുൾ q.v. ചക്കമുള്ളൻ a bracelet like it. ചക്കൻ čakkaǹ N. pr. of man (ചക്ര or ശക്ര). ചക്കര čakkara (Tdbh.; ശൎക്കര) Jaggory, palm- sugar. ച'ക്ക് അകവും പുറവും ഒക്കും, ആനെ ക്കു ച. പന prov. (ആനച്ചക്കര a creeper eaten by elephants). Hence: ചക്കരക്കത്തിക്കാരൻ see കത്തി. ചക്കരക്കള്ളു toddy for making sugar (called ചക്കരക്കട്ടി). ചക്കരക്കള്ളൻ a red ant. ചക്കരപ്പാവു B. raw sugar, syrup; the in- spissated palmyra-juice. Palg. ചക്കരപ്പൊട്ടിക്ക=ഞെട്ടാഞെടുങ്ങു. ചക്കി čakki 1. N. pr. of woman ചകിക്കു ച ങ്കരൻ prov. 2. a she-cat ച.പ്പൂച്ച=ചൊക്കി. 3. a sow V1. ചക്കില or ചാക്കില Rh. Ficus infectoria. ചക്കിലിയൻ T. M. (f.— ലിച്ചി) A Tamil shoe maker. (T. fr. S. ശാഷ്കുലി "flesh-eater," Winsl.)

[ 362 ]

ചക്കു čakku̥ (Tdbh.; ചക്രം) 1. Oilpress, (ചക്കു കണ the roller of it, ചക്കുകൊക്കു a wood on the top of the pestle, ചക്കുരൽ the mortar); sugar- mill etc. ചക്കിന്റെ മുരട്ടു കുട്ടന്റെ ചേൽ prov. ചക്കിലിട്ടമൎത്തീടും എള്ളുപോലെ Brhmd. ചക്കില കപ്പെട്ടൊരിക്ഷു പോലെ ഞെരിക്ക CG. Kinds: നാട്ടുചക്കു, കൊങ്ങൻചക്കു MR. 2. measure of oil-fruits ഒരു ചക്ക് എള്ളു etc. Hence: ചക്കാട്ടുക to work an oilpress. VN. ചക്കാട്ടു — ട്ടം the pressing of oil, etc. ചക്കാൻ m.— ാത്തി f. oilpresser, So. ചക്കാല the shed of an oilpress. ചക്കാലവാണി യൻ& ചക്കോൻ KN. the caste of oil-makers, also ചക്കുകാരൻ MR. ചക്കില്ലാത്ത വാണി യൻ KN. an oil-seller. ചക്കുതോക്കു a mortar TR.— ചക്കുണ്ട a bomb, hence: ചക്കുവെടി bombarding. ചക്കുപാര an instrument for taking oilcake out of the press. ചക്കുപുര=ചക്കാല, also ചക്കിന്മൂടു. ചക്കുമുക്കു Turk. čakmuk, Steel to strike fire with; ചക്കുമുക്കിക്കല്ലു a flint. ചാക്കോനം (explained by ചക്ക ഉണ്ടാകുന്ന മാ സം, comp. ചക്കച്ചങ്ക്രാന്തി) The Mithuna month. അടുത്ത ച'ഞ്ഞാറു TR. also ചക്കോണ ഞായർ. (sic.) ചക്രം čakram S. 1. Wheel ചക്രഭ്രമം പോലെ മാറിവരും Bhg. throwing disk of Vishṇu & of Jōgis V1. 2. circle; also of magical figures ച. വെട്ടുക, വായിൽ ചക്രവും മന്ത്രവും എഴുതി MM. in case of a chest wound. 3. sphere, dominion, realm; also crowd നക്രചക്രമകരൌ ഘ ഭയങ്കരം വരുണാലയം AR. 4. a Travancore coin from 1/28 to 1/28,5 Rup. 5.=ചക്രവാകം. ചക്രകുത്തിയാർ (4) money-coiners KN. ചക്രപാണി (1) Vishṇu̥. ചക്രം ചവിട്ടുക to clear a ricefield of water preparatory to sowing. അതിമോഹം ച'ട്ടും prov. ചക്രം തിരിക Bhr. to roll oneself. വീൎത്തുച' ഞ്ഞു Bhg. (in sickness); to whirl ച'ഞ്ഞുചെ ന്നു Sk. went about.— ചക്രംതിരിക്ക v. act.; — ചക്രംതിരിപ്പു VN.	ചക്രവൎത്തി (3) whose chariot may be driven over the world, universal ruler.— ചക്രവ ൎത്തിത്വം ലഭിച്ചു Bhg. sovereignty. ചക്രവാകം (5) Anas casarca, ruddy goose, praised for matrimonial faithfulness, ex- pressed by nightly moaning. ചക്രവാണം wheel-rocket. ചക്രവാളം ring; horizon, surrounding the earth as with a chain of mountains CC. ചക്രശ്വാസം turning or rolling on the bed whilst panting after air; dying breath, ച. വലിക്ക. the death-rattle to be in the throat. ചക്രാകാരം the figure of a circle, ച'രേണ കുറിക്ക (2); ഒരുത്തനെ ച'രം തിരിപ്പിക്ക (wheel-like) to vex. [Arj. ചക്രായുധൻ Cr̥shṇa, ച'നുടെ പാദത്താണ Cr. ചക്രാശ്രയം reliance on magical figures (2), മൂ ഢന്മാൎക്കു ച.. KeiN. ചക്രി 1. a potter. 2. an oilpresser ചക്കോൻ. 3. a snake. ചക്രികൾ Bhr. ചക്രേശ്വരൻ 1. Vishṇu. 2.=ചക്രവൎത്തി f.i. in titles മഹാരാജേന്ദ്രച. തിരുവടി Col. KU. ചക്ഷുസ്സ് čakšus S. (ചക്ഷ് to appear) The eye, also ചക്ഷു f.i. ചക്ഷുതൻ മീലിതകാലത്തു സൃഷ്ടിയും ചക്ഷുർ നിമീലനം കൊണ്ടു സംഹാ രവും AR. ചങ്കു čaṇgu̥ (Tdbh.; ശംഖം) 1. Conch ചങ്കുപ വിഴം പളുങ്കു a med. used as medicines. പു ളിഞ്ചങ്കിൻ ഇത്തി(ൾ)പ്പൊടി TP. for betel. 2. throat. ച. കരയുക rattle in the throat, as of dying persons. ചങ്കും എടുത്തു (huntg.) prh. the heart & lungs of a hog (V1. heart). 3. N. pr. of man (ചംഗം S. clever). ചങ്കൻ 1. N. pr. 2. a caste of fishermen near Collam. 3. B. a fish. ചങ്കിടി (2) singing together, ച. പാടുക B. & ചങ്കിടിക്കാരൻ an assistant singer. ചങ്കിരി V2.=ശംഖുതിരി a screw. ചങ്ങച്ചേരി N. pr. The former ruler of Collam, dispossessed in 1740 by Travancore, Fra Paolo; also ചങ്ങനാടു Changarnate. Port.

[ 363 ]

ചങ്ങല čaṅṅala (Tdbh.; ശൃംഖല) Chain. അ വനെ ച'യിലിട്ടു TR. had him hand-cuffed, also ച. യിട്ടു, ച'ക്കിട്ടു, ച'ലെക്കാക്കി old. മൂന്നുകൊ ല്ലം ച. വിധിച്ചു, കൊടുത്തു imprisonment.—met. ൩ ച. തളെക്കുന്ന ജീവനെ GnP. (=൩ കൎമ്മ ങ്ങൾ, gold-, iron-& mixed chain). ചങ്ങലപ്പുറത്തഴി N. pr. mouth of കന്നെറ്റി river, boundary of Middle Kēraḷa KU. ചങ്ങലംപരണ്ട (T.— പി —) Cissus quadran- gularis GP 64. ചങ്ങലമരം loc.=ചവിട്ടുമരം&ഊൎച്ചമരം q. v. ചങ്ങലവട്ടക brass lamp. ച'ട്ടയും കത്തിച്ചു TP. also വെള്ളിച്ചങ്ങലവിളക്കു TR. [etc. ചങ്ങു V1. a small chain to which to hang keys ചങ്ങാടം čaṅṅāḍam (Tu. ജംഗാല, Port. Jan- gada). Ferryboat, junction of 2 boats. ച. കെ ട്ടുക; ച'ത്തിൽ കേറ്റി TR. തോണികൾ ച' ങ്ങൾ വഞ്ചികൾ പടവുകൾ Bhr. also rafts. ചങ്ങാതം čaṅṅāδam (Tdbh.; സംഘാതം) 1. Con- voy, guard; responsible Nāyar guide through foreign territories. ച. പോരുക to accompany as such. ച. പോന്ന വാരിയർ, എന്നെ ച'വും കൂട്ടി അയച്ചു TR. 2. income of Rājas from granting such guides; grant of land to persons liable to such service ച. കൊടുക്ക. 3. com- panion പന്നിയും കാട്ടിയും ച'മായി CG.—met. കംസനെ കൊന്ന ഗോപാലനെ കംസനു ച'മാ ക്കുവാൻ CG. to send him along, to kill likewise. ചങ്ങാതി (C. Te. സ —) companion, തുണക്കാ രൻ; friend വീണാൽ ചിരിക്കാത്ത ച. ഇല്ല, ച. നന്നെങ്കിൽ കണ്ണാടി വേണ്ട prov. ച. യായുള്ളു പണ്ടുപണ്ടേ CC.—also fem. ച ങ്ങാതിമാരായുള്ള അംഗനമാർ CG.; vu. എ ന്റെ ചങ്ങായിച്ചീ TP. (Voc.) ചങ്ങാതിക്കുറി an entertainment to receive con- tributions from friends, who repay them- selves by similar invitations,=പയറ്റു. ചങ്ങാതിത്വം, ചങ്ങായ്ത്തം friendship കുലമല്ലാ ത്തോന്റെ ച. കെട്ടി prov. ച. പിടിക്ക to separate & reconcile disputants. ചങ്ങാളൻ V1. & ചങ്ങാൾ V2. a friend. ചങ്ങു see under ചങ്ങല.	ചഞ്ചരീകം čańǰarīγm S. Bee ച'ത്തിനുടെ തുണ്ഡം പോലെ KR. ചഞ്ചലം čańǰalam S. (intens. of ചൽ) 1. Un- steady, fluctuating. 2. vacillation ഭക്തിക്കു ച. വരായ് വതിന്നു Bhg., doubt ച. ഏതും അതിന്നി ല്ല Bhg. പോൎക്കവനില്ലൊരു ച. Bhr. abating. ചഞ്ചലചിത്തം fickle mind. ച'മാം നാരിമാൎക്ക് ഒക്കയും KR., so ചഞ്ചലബുദ്ധി V1. സ്ത്രീകൾ ചഞ്ചലബുദ്ധികൾ VyM. ചഞ്ചലമനസ്കനാ യി UR. of a doubtful mind. ചഞ്ചലാക്ഷി (of rolling eyes) Nal., ചഞ്ചലമിഴി Mud.=സുന്ദരി. ചെഞ്ചൽ vacillation ചെ. ഇല്ല Mpl.song. ചഞ്ചലിക്ക to fluctuate, to be in suspense. ചഞ്ചളീകം S. (— രീകം) a bee VetC. ചഞ്ചു čańǰu S. Beak. ചട čaḍa (Tdbh.; ജട) 1. Hairlock. ചടമുടിയുട യർ RC. ascetics. 2. the similar bending of a nail or stick V1. ചടയൻ a certain grass V2. ചടകം čaḍaγam S. 1. A sparrow. ചടകവ്യൂഹം ചെയ്തു Bhr. a kind of battle array. 2.=പടക്കം. a firework (a cracker imported from China) ഓ ലച്ചടകം a triangular, country-made cracker. ച. പൊട്ടിക്ക to let off a cracker. ചടക്കൻ čaḍakkaǹ & ചടക്കരൻ N. pr. of a foreign prince once at war with Calicut, KU. ചടക്കം čaḍakkam (ചടം) Obstruction, ob- stinacy. ചടങ്ങു čaḍaṅṅu̥ (Tdbh.; ഷഡംഗം q. v.) T.M. 1. A religious ceremony; Syr. doc. ഓമം ചട്ട റുന്ന ചടങ്കോടു ചെയ്താൻ RC. a sacrifice on the battle-field ച. കൾ ഓതിയുള്ളാരണന്മാർ CG. incantations. 2. a ceremony performed with a girl of 7-10 years, to fit her for marriage ച. കഴിക്ക=കല്യാണം 3. ചടങ്ങുകഷായം (6 medi- cines) against fever. ചടചട čaḍaǰaḍā S. (Onomatop.) Crash, peal, descriptive of battle noises പടകളുടെ ച. നി നാദം Nal. പടഹ ച. നിനാദം Cr Arj. ധ്വനി ചടചടിതം കേട്ടു CC. ചടം čaḍam=ജഡം, V1. A dead body; indolent, lazy; also ചട, ചടയം.

[ 364 ]

ചടന്തുക So. T. to limp. — ചടന്തൻ lame. ചടയൻ l.=ജഡയൻ. 2. a filthy person. ചടെക്ക (C.Te.Tu. saḍilu, to become slack) 1. to grow thin, lean, weak V1. 2. to be ob- structed as മൂത്രം, but മൂത്രത്തിന്നു, തൂറാൻ ചടെക്ക No.=മുട്ടുക‍. VN. I. ചടവു V1. II. വാതവും ചടെച്ചലും ഇ ളെക്കും a med. — III. ചടപ്പു No. അസാരം ഒരു ചടപ്പായി പോയി TR. rather tired. ചടിതി čaḍiδi (Tdbh.; ഝ —) Suddenly. ചടുപിടേ out of breath, in greatest haste. ചടു čaḍu S. 1. Elegant (=ചാടു) chiefly of speech. 2. hump, hunch V1.=കൂൻ. ചടുലം 1. elegant ചടുലമൊഴികൾ PT. 2. tre- mulous ചടുലനീഴ് മിഴിയിണ വളഞ്ഞിളകി RC. ചടുലവിലസിതം Vil. ചടുലമിഴിമാർ ChVr. ചടുലത്തടങ്കണ്ണിയൽ ജാനകി RC. 3. the 3rd posture in ആയുധാഭ്യാസം. 4. ച ടുലൻ V2.=കൂനൻ. ചടെക്ക see under ചടം. ചട്ട čaṭṭa C. Te. T. M. 1. Garment adapted to the body, jacket, bodice പെൺചട്ടം V1. 2. mailcoat, armour ചട്ടയും തൊപ്പിയും ഇട്ടു കൊട്ടിക്കൊണ്ടു Mud. മന്ത്രം എന്നതു ചട്ട PT. met. നിന്നെ നീ നിൻ ചാരിത്രമാകുന്ന ധന്യമാം ചട്ടകൊണ്ടു രക്ഷിപ്പവൾ Nal. 3. metal-clasp fitted to the stock of a gun; stock തോക്കിന്റെ തലയും ചട്ടയും കൊണ്ടു മുറിഞ്ഞു TR. — കാലിന്നു ചട്ട carved pedestal of a pillar. 4. ചട്ട, fem. ചട്ടച്ചി person with bent feet, lame (see ചട ന്തുക), hence ചട്ടു. ചട്ടക്കാരൻ dressed in Europe fashion. ചട്ടക്കാലൻ (4) lame, having ചട്ടക്കാൽ. ചട്ടക്കൈ V1. sleeve. ചട്ടത്തല V1. baldness (or ചട്ടി?) ചട്ടത്തോക്കു (3) matchlock. ചട്ടൻ B. cripple. ചട്ടപ്പാത്തിത്തോക്കു (3) musket with the barrel laid in wood, നാടൻ ച.. MR. ചട്ടമറിച്ചു കെട്ടുക B.=ചട്ടുവം. ചട്ടം čaṭṭam 5. (Tdbh.; ചതുരം?) 1. Frame as of a door, window, cot; ledge ച. കൂട്ടുക. — എട്ടു	രുൾ കൂടിയുള്ള ചട്ടത്തിൽ കരേറ്റി KR. on a frame-work. 2. inclosure, mould; the ven- tricle of the civet-cat പുഴുക്കു ച.. V1., മെരുകിൻ ചട്ടകം V2. 3. plan, order, proportion ചട്ട ത്തിലാക്കി=ക്രമത്തിൽ; കാൎയ്യം തീൎപ്പാൻ ച. ക ണ്ടില്ല V1. no way. ച. കെട്ടുക, വെക്ക VyM. to arrange. 4. nature, disposition അവന്റെ ച. കൊള്ളാം V1., അവരെ ച. കണ്ട പോ ലെ അല്ല TR., അവന്റെ ചേലും ചട്ടവും No. 5. regulation, rule, law. ച. വെക്ക, ഇടുക to lay down a rule, to legislate.—account of rents V1.; a copy to write by. B. Hence: ചട്ടക്കട്ടിൽ cot with a moveable frame. ചട്ടബുദ്ധി TP. (3) sound reason, sound advice. ചട്ടമഴിക്ക B. to transgress (5). ചട്ടമാക (3) v. n. to be ready. ചട്ടമാക്ക (5) v.a. to order നിഷ്കൎഷയായിട്ട് എഴു തി ച'ക്കി, ആളുകളെ ച'ക്കി അയച്ചു appoint- ed. ഇരിപ്പാൻ ച'ക്കി TR. resolved to remain. ൨൦൦ ആളെ ച'ക്കിക്കൊണ്ടു ചെന്നു TR. en- listed. ചട്ടംമറിക്ക TR.=ചട്ടുവം. ചട്ടംവരുത്തുക (3) to regulate ആയ്തു ച'ത്തി TR. ചട്ടവട്ടം (3) arrangement ച. കൂട്ടുക; ച'ങ്ങൾ ഒന്നില്ല no preparations, (4) disposition. ചട്ടവാൾ a saw fixed in frame. ചട്ടി čaṭṭi 5. Pot, pan (ചട്ടം 2) വെക്കും ച.. rice- pot, ചട്ടിയിലേ പന്നിക്കു നായാടേണ്ട prov.— ക റിച്ച., അപ്പച്ച., നൈച്ച.. or എണ്ണച്ച. curry, etc. pots, pans; കൽച്ചട്ടി, കച്ചട്ടി made of മാക്കല്ല്. ചട്ടിക്കലം frying pan. ചട്ടിക്കൂടു distillery. ചട്ടിത്തലയൻ big headed. ചട്ടിപ്പണം tax on distillation. B. ചട്ടിണി H. čaṭṇ. Ground condiments, vu. സംബന്ധി, ചമ്മന്തി. ചട്ടുകം čaṭṭuγam T. M. (C. Tu. സ —) Ladle, metal spoon ചീഞ്ഞ കഞ്ഞിക്ക ഒടിഞ്ഞ ച.. prov. ച. കൊണ്ട ഏന്തുക. ചട്ടുകപ്രായം easily moved or stirred. ചട്ടുവം shoulder-bone ച. മറിച്ചു കെട്ടിക്കോണ്ടു പോന്നു TR. tied both arms behind (also

[ 365 ]

ചട്ടോം മറിക്ക or വന്നില്ലെങ്കിൽ ചട്വം മറി ച്ചെട്ടി കൊണ്ട്പോരേണം TP.) ചട്ടു čaṭṭ&u̥; T. M. (C. Te. Tu. സഡിലു to become diminished, loose) 1. Fault ചട്ടേറും വാനരർ RS. ചട്ടറുന്ന faultless RC. ചട്ടറ്റ കൈ agile hand. from foll. 2. lameness (ചടം) ചട്ടറ്റ കാറ്റും ഏറ്റു SiPu. ചട്ടുകാലൻ m.,— ലി f. lame. [clever. ചണം čaṇam 1. S. Famous; അക്ഷരചണൻ 2. S. ചണക Indian flax, Crotolaria juncea. ചണനൂൽ (S. Linum), ചെറു ച. Linum usitatis- simum. 3. S. ചണകം chickpea, Cicer arietinum ചാ ണാർ പയറു& ചണപ്പയറു, hence ചണക നീറ്റിൽ പുഴുങ്ങി a med.; വട്ടച്ചണായി B. peas, വെൺചണായി=വെളുത്ത അമര. ചണ്ട čaṇḍa Tdbh. of ശണ്ഠ (C. ശണ anger) Quarrel ച. പിണയുക, വൻച. V1. ചണ്ടൻ čaṇḍaǹ PT.=ചണ്ഡൻ 1 & 2. ചണ്ടി čaṇḍi 1. (T. ചണ്ടു q. v., C. ചരടു leavings) Sediments, husk, pepper amenta, dry leaves.— ച'യും പൊടിയും prov. sweepings. 2. (Tu. wet) നീർചണ്ടി=കണ്ടി 5. Vallisneria octandra; the green covering of tanks (also ചമ്മി). 3. C. T. M. (S. ചണ്ഡ) obstinate, sulky, stubborn; good for nothing. ചണ്ടിക്കുതിര an intractable horse. ചണ്ടിച്ചി a bad wife. ചണ്ടിത്തരം പറക to show stubbornness. ചണ്ടിപണ്ടാരങ്ങൾ baggage, camp-followers & other drawbacks of an army. ചണ്ടിവാക്കു low language. ചണ്ടു 1. T. So. chaff. 2. കപ്പലിന്റെ ച. head of ship V2. 3. No. vu.=രണ്ടു. ചണ്ഡം čaṇḍ'am (vu. ചണ്ണം) Violent, furious. ചണ്ഡൻ 1. passionate. 2. Yama. ചണ്ഡപ്രതാപം awful glare. ചണ്ഡമാരുതം hurricane (po.) ചണ്ഡവേഗം very quickly. ച. പുറപ്പെട്ടു KumK. ചണ്ഡാംശു AR. the sun. ചണ്ഡാലൻ m.,— ലി f. outcast, lowcaste, ച'ർ ഇരിവർ Mud. executioners, ഘതകർ. In	prov. ച. തീണ്ടിയ പിണ്ഡം. metaph. കർമ്മ ചണ്ഡാലൻ as mean as an outcast.— ച ണ്ഡാലപ്പരിഷ So.=കമ്മാളർ.—fem. also ചണ്ഡാലിക SiPu. ചണ്ഡാലജ തീണ്ടുക PR. —abstr. N. ചണ്ഡാലത, —ത്വം V1. ചണ്ഡാലയൻ full of rage (ചണ്ഡനാം ച. SiPu. said of a Chaṇḍāla). [a bad wife. ചണ്ഡി f. of ചണ്ഡൻ, also ചണ്ഡിക a Cāḷi; ചണ്ണ čaṇṇa 1. Buttocks of animals, ham കു റകു f.i. കൊള്ളികൊണ്ടു ചണ്ണെക്ക എറിഞ്ഞു; ച. വലിച്ചിരിക്ക the nerve of the thigh is contracted.— ചണ്ണപ്പൂട്ടു No. the socket of the hip-bone. 2. (S. ചണ്ഡ) Andropogon acidu- latum. 3. ചണ്ണക്കിഴങ്ങു a med. a Curcuma= അടവിക്കച്ചൂരം; also ചണ്ണക്കൂവ B. (see നറുഞ്ച). 4. ഏലച്ചണ്ണ a full grown Cardamom plant No. ചണ്ണുക So. to eat greedily. ചത čaδa (C. ശദെ, ജജ്ജൂ) A bruise, ചത ചെയ്ക =ചതെക്ക f.i. അമ്മാമന്റെ കഴുത്തറുത്തു ചത ചെയ്തന്നീർ പിഴിഞ്ഞാദരാൽ Manj. ചതയുക v. n. To be bruised, squashed കൈ കൾ മലയുടെ കീഴീയി ഞെരിഞ്ഞു ചതഞ്ഞിതു UR.— ചതയപ്പെടുക V1. to be humbled. ചതെക്ക v.a. To squash, crush, pound, bray (=ഇടിക്ക). ഇവ ചതെച്ചു എണ്ണയിലിട്ടു MM. VN. I. ചതവു a bruise, II. ചതെപ്പു V1. bruising. ചതകുപ്പ čaδaγuppa & ചതുകുപ്പ No. Ane- thum graveolens (S. ശതപുഷ്പി & ശതാഹ്വ). ചതയം čaδyam (Tdbh.; ശതഭിഷ) The 24th lunar asterism, 3 stars in Pegasus. ചതവേരി a med. see ശ —. ചതി čaδi T. M. Tu. (C. ജത്തു fr. S. ഛദ്) De- ceit നല്ല ച. എന്നറിഞ്ഞു Bhg. I am deceived. പോയാൽ ച. ഉണ്ടാകും TR. treachery. ചതിയാ യി V1. we are betrayed. തമ്മിൽ ചതിപ്പെട്ടു പോയാൽ (huntg.) disappointed. ചതിക്ക to cheat, circumvent, betray. ചാരത്തു ചെന്നു ചതിച്ചു പുക്കാൾ CG. introduced her- self by stealth. പോരിൽ ച. രുതു Bhr. നീ യും ചതിച്ചിതോ Bhr. didst die! ചതിച്ചു പോകുന്നോ KR. does he leave us? (said in love).

[ 366 ]

VN. ചതിപ്പു & ചതിവു (എന്നെ ചതിവു ചെയ്തു MR.) ചതിക്കാരൻ deceiver, traitor. ചതിക്കുഴി an elephant trap. ചതിപ്പട treacherous warfare. ചതിപ്രമാണം TR. false documents. ചതിപ്രവൃത്തി fraudulent action, അവരുടെ ച. വെളിയിലാക്ക MR. ചതിമരണം V1. sudden death. [veigle). ചതിമായം fraud (also ചതിമാനം പറക to in- ചതിയൻ deceiver പന്നി എന്നെ ചതിച്ച ച. ആകുന്നു TP. [തിർ). ചതിർ čaδir T. SoM. Cheap (T. ചതിർ=അ ചതുങ്ങുക čaδuṇṇuγa Te. M. (ചത) To be crushed, compressed, beaten into another shape. ചതുക്കുക v. a. (T. അതുക്ക) 1. To bruise, macerate ഇഞ്ചി ചതുക്കിപിഴിഞ്ഞു med. 2. So. to walk lame. VN. ചതുക്കു 1. a bruise, chiefly artificial in ornaments ച. മുട്ടിയ വള TR.— ചതുക്കില ക്കടുക്കൻ V2. a plain earring.— ചതുക്കു വള bracelet with raised & depressed work. 2. compressing; low border of a garden. ച. വേലി V1. 2. neap tide. 3. So. lameness. ചതുരം čaδuram S. 1. Square (ചതുർ). 2. dex- terous, clever ശാസ്ത്രങ്ങളിൽ ച'ർ എന്നു തോ ന്നും KR. 3. lovely. ചതുരത്തുടയിണ CC. ചതുരക്കട്ട a square piece of stone or timber. ചതുരക്കള്ളി Euphorbia antiquorum. ചതുരത dexterity വില്ലാളികളിൽ ച. പെരുകി ന Cr Arj. വചന ച. & കവിതകളിൽ ചതു രത്വം VetC. [Mecca. Mpl. ചതുരപ്പുറം a square building; the Kaaba of ചതുരപ്പുളി Garcinia purpurea, mangosteen. ചതുരമാടം square niche in a wall V1. ചതുരായം (2) deceit, stratagem V1. ചതുർ čaδur (S. ചത്വർ, L. quatuor) Four. ചതുരംഗം 1. four membered; esp. ച'ഗപ്പട a full army of infantry, cavalry, chariots & elephants ച'ഗവാഹിനി & ച'ഗിണിയായ സേന Bhr. 2. chess. ച. വെക്ക, കളിക്ക, പൊരുക; ച. തോറ്റ വാണിയൻ, ചതുരം	ഗപ്പോർ പോരും Pay. The chess board ച' പ്പലക has the following figures (കരുക്കൾ): രാജാ, മന്ത്രി, ആന, കുതിര, തേർ, കാലാൾ. Terms: ഇഷ്ടരചു, വെച്ചരച്ചു, രാജാ നിന്നു (= check-mate). ചതുരണു CS. the lowest fraction=1/51 തലവര വു=1/104,315,904,000. ചതുരശ്രം quadrangular. ചതുരാനനൻ AR.=ചതുൎമ്മുഖൻ q.v. ചതുൎഗ്ഗുണം fourfold; അതിൽ ച. നന്നു SiPu. 4 times better. ചതുൎത്ഥം the fourth, ചതുൎത്ഥസ്നാനം ചെയ്താൾ Bhr.=നാലുകളിക്ക after menstruation. — ചതുൎത്ഥന്മാർ KR. Sūdras.— ഗൂഡ ച'ങ്ങൾ the 4 Vēas. [(gram.) ചതുൎത്ഥി the fourth lunar day; the Dative case ചതുൎദ്ദശ 14. ച. ഭുവനങ്ങൾ കുലുങ്ങു KU.=ൟ രേഴുലകും — ച. വൃത്തം, a poem in 14 odes or praises of Vishṇu. ChVr. ചതുൎദ്ദശി the 14th lunar day, a fast. — ച. മാഹാത്മ്യം a treatise in SiPu. ചതുൎഭാഗം the fourth part, as revenue ച. രാ ജഭോഗം വാങ്ങിയാൻ Bhr. ചതുൎമ്മുഖൻ=നാന്മുഖൻ Brahma. ചതുൎയ്യുഗം the 4 ages. ൧൦൦൦ ച. പോകിലേ ആ യ്വരും പകൽ PrC. ച. ൭൧ കഴിയുമ്പോൾ ദേവേന്ദ്രനും മുടിഞ്ഞീടും VCh. ചതുൎവ്വൎഗ്ഗം the 4 objects of pursuit: virtue, love, wealth, beatitude. ചതുൎവൎണ്ണം the 4 castes. ചതുശ്ശതം 400. [square (നാലുകെട്ടു). ചതുശ്ശാലം KR. a building, enclosing an open ചതുഷ്കം, ചതുഷ്ടയം consisting of 4, as യുഗച. ചതുഷ്ടോമം a fourfold Stōma KR. അശ്വമേധ ത്തിന്റെ മുമ്പിലേ ദിനം. ചതുഷ്പദം, —ഷ്പാത്തു quadruped; but ചതുഷ്പാ ദങ്ങൾ ധൎമ്മത്തിന്നാകുന്നതു Bhg.=4/4. ചതുസ്സരിൽപതി the ocean ച'ക്കകത്തകപ്പെട്ട ഭൂമി KR. ചതെക്ക see ചത. ചത്ത adj. P. Dead, see ചാക. ചത്വരം čatvaram S. (ചത്വർ 4) Courtyard വിസ്തൃതങ്ങളാം നല്ല ച'ങ്ങൾ KR. ചത്വര പ്രാ ങ്കണം Nal.

[ 367 ]

ചത്വാരിംശൽ 40. I. ചന čana S. (also not) in കദാചന etc. II. ചന čana 1.=ചിന q. v. Pregnancy (C. šene, Tu. തന്ന fr. ജന?) ചനപ്പിടിക്ക, ഏല്ക്ക cattle to conceive, (സ്ത്രീക്കു ചിനപിടിച്ചു MC.). ചനകലങ്ങിപ്പോക V2. abortus of a cow. 2.= ചുന, മാങ്ങനീർ. ചനെക്ക 1. animals to conceive V1. 2. to branch out. 3. to be half ripe. 4.=ചുനെ ക്ക GP68.—VN. ചനപ്പു (of 2 & 3). ചനച്ചം So. smaller branch of a tree or antler. ച. പൊട്ടി വീഴുന്ന കൊമ്പു MC. also ചിന ച്ചങ്ങൾ വെട്ടി. ചനുചനേ drizzling=ചറു. see ചി —. ചന്ത čanda (Tdbh., സന്ധ) A fair, weekly or annual market ചന്തെക്കു വിറ്റതു MR., also ച ന്തക്കൂട്ടം, ചന്തസ്ഥലം— ചന്ത കെട്ടുക to erect a shed for the fair. ചന്തക്കാരൻ one at a fair ച'നായി നടക്ക V2. to give oneself airs (prh. fr. foll.=ചന്തം എടുക്കുന്നു). ചന്തവില market-price. ചന്തം čandam T.M.C.Te. (ചം C.Te.=ചെം, or S. ചന്ദ) 1. Beauty, elegance=അന്തം f.i. ചന്തത്തെ കോലുന്ന ഫാലം CG. ദന്തച്ച'ന്തങ്ങൾ CC. fine teeth. ചന്തമോടു nicely. പുറപ്പെട്ട ച. നിനെച്ചാൽ Nal. ചന്തത്തിൽ ഉണ്ണേണം CG. well. ച'ങ്ങൾ കാട്ടിത്തരുന്നുണ്ടു Bhg. I shall teach thee something,=punish. 2. ച. വെ ക്ക TP. a ആയുധാഭ്യാസം. ചന്തക്കാരൻ see under ചന്ത. ചന്തൻ V1. handsome. ചന്തമരം, ചന്തമരി=പൂവരചു. ചന്തം ചാൎത്തുക V1. a king to be shaved, f.i. the day preceding a feast. ചന്തി čandi (Tdbh.; സന്ധി) Buttocks, poste- riors ചാക്യാരെ ച. prov. ചന്തു čandu 1. Tdbh. സന്ധു; Joint, cleft. 2. N. pr. ചന്തുവിന്നില്ല ഗുരുത്വം ചാമുണ്ടിക്കും ഇല്ല ഗു. prov. also ചന്തൻ (Tdbh. ചന്ദ്രൻ). ചന്ത്രം čantram (യന്ത്രം or ചന്ദ്രം?) Office of a petty treasurer in Trav., ചന്ത്രക്കാരൻ പിള്ള, ചന്ത്രപ്പുര.	ചന്ദനം čanďanam S. (ചന്ദ് to shine,? vu. ച ന്നണം TP.) Sandal tree, Sandal powder GP76. ച. മോഷ്ടിച്ചുണ്ടാക്കുന്നു TR. Sandalwood. ച. അരെക്ക, തഴെക്ക to prepare it; ച. തേക്ക, ഇടുക, ചാൎത്തുക to rub the paste. Kinds: രക്ത ച., ചെഞ്ച. Pterocarpus santalinus, ജാതി ച., വെൺ ച.. TP. [TR. Hence: ചന്ദനക്കിണ്ണം a Sandal plate പൊഞ്ച. ചന്ദനക്കുന്നു=a hill of Sandal trees; met. വാ ൎമ്മുലയായൊരു ച.. CG. [of the same. ചന്ദനക്കൂറടു a log of Sandalwood; a measure ചന്ദനക്കൂട്ടു Sandal ointment. ചന്ദനച്ചാറു CG. as cooling remedy. ചന്ദനതൈലം Sandal oil & other perfumes. ചന്ദനപ്പടിയിട്ടിരിക്ക to sit cross-legged (ച മ്മണം). ചന്ദനപ്പുല്ല a light yellow colour of cattle. ചന്ദനപ്പുര a room for adorning oneself. ചന്ദനമുഷ്ടി a log of Sandal; a tax on the same KU. ചന്ദനാചലം the Western Ghauts. ചന്ദനാദിക്കുഴമ്പു a famous prescription, തലെ ക്കു ച'മ്പിന്നു മരുന്നു MM. ചന്ദ്രൻ čandraǹ S. (shining) The moon. ഉയ ൎന്നു ചന്ദ്രനും ചന്ദ്രികയും വന്നു പാരിൽ പരന്നു തേ Bhr. ജലച'ന്മാർ പലവും ഉണ്ടു KeiN2. Hence: ചന്ദ്രകം the eye in a peacock's tail MC. ചന്ദ്രകാന്തം a fabulous gem, composed of moon- rays & glittering only in moonlights; spec- tacles. ചന്ദ്രകാവി V1. red ochre; its colour. ചന്ദ്രഗുപ്തൻ N. pr. the Sandracottus of the Greeks. Mud. ചന്ദ്രത്തംപൂ V1. a flower (fl. of Cairo). ചന്ദ്രനേൎമ്മുഖി, — ഖിയാൾ KR. of a beautiful woman; ചന്ദ്രമണ്ഡലമുഖി SiPu. ചന്ദ്രം (po.) gold. ചന്ദ്രമസ്സ് the moon, Bhg. ചന്ദ്രവൽ having moonlight ച'ന്നിശകളിൽ KR. [kings. ചന്ദ്രവംശം Brhmd. the race of moonborn ചന്ദ്രശില=ചന്ദ്രകാന്തം f.i. ചന്ദ്രികയേറ്റു വി ളങ്ങിന ച. മണി എന്ന പോലെ CG.

[ 368 ]

ചന്ദ്രഹാസം (— ഭാസം) a sword, as of Rāvaṇa, Kāḷi DM. ച'വും ശിരഃപാത്രവും ധരിച്ചു BR. ചന്ദ്രാദിത്യന്മാർ sun & moon (doc.) ച. ഉള്ള നാൾ ജീവിക്കാം Tantr. [Bhr. ചന്ദ്രാൎദ്ധം the crescent ച—പ്രഭമാകും വ്യൂഹം ചന്ദ്രിക moonlight ച. പരന്നു Bhr. ച. ഏറ്റു കിടന്നു CG. (in the hot season). ചന്ദ്രോദയം moonrise; an awning on feast days. ചന്നം čannam (C. സ —) A small piece of gold etc. ച. രമിക്കുന്നതിന്നു കൂലി TR. (in coining). [fickle, inconstant. ചപലം čabalam S. (√ കമ്പ്) Shaking, agile, ചപലൻ lightminded, ചപല a wanton. ചപലതകൾ ഉണ്ടാം ChVr. deviations from rectitude ച. കൾ ചൊല്ലി Bhg. ചപ്പ čappa So. Palg. (vu. T. what is flattened; leanness, of S. ചൎപ flat, Winsl.)=ചപ്പട്ട; see ചപ്പു. ചപ്പത്തുണി etc.,— മൂരി So. Palg. inferior cloth, cattle, (prh. ചപ്പൻതുണി etc.?). ചപ്പമൂക്കു So. T.=ചപ്പിയ മൂക്കു q. v. ചപ്പം see ചപ്പു. ചപ്പങ്ങം čappaṇṇam T. M. (ചപ്പു) Cæsalpinia sappan, growing in 4 stages, 1. തൈ. 2. മുൾ വെച്ചതു. 3. ചുവപ്പു വെച്ചതു when the colour commences to form, which of old served to dye the bodies of warriors. 4. മുൾ തൊഴിഞ്ഞതു, at the ago of 10-12 years. ചപ്പട čappaḍa Te. C. H. Flat (S. ചപടം flat palm); Hence: ചപ്പടാച്ചി designing flattery, coaxing; invent- ing lies V1. ച. യായി നിലവിളിച്ചു Cal. cried outrageously for mere play (B. also threaten- ing). ചപ്പട്ട 1. vapid, flat, insipid ച. ക്കാൎയ്യം of an unsubstantial business. 2. bark of trees. ചപ്പരം čapparam T. C. Te. M. (ചപ്പു ?) 1. A shed or thatch മണത്തണച്ചപ്പാരം (sic.) വാതു ക്കൽ TP. ചപ്പാരം ക്ഷേത്രം where the Nāyars eat. 2. litter of an idol, ശപ്രം V1., & place where it is kept. ചപ്രത്തലയൻ a man, who wears his hair hang- ing down like a thatch.	ചപ്രമഞ്ചം canopied chair or bedstead ച'ത്തിൽ ചാരി നിദ്ര ചെയ്യുന്നു KR5. In VyM. തപ്രമ ഞ്ചകട്ടിൽ=ശയ്യ. ചപ്പിഞ്ഞ Port. chapinha, A little metal- plate: (Cann.) a female screw. ചപ്പിടി čappiḍi (C. Te. to clap hands). ച. ക്കളി juggler's legerdemain, see ചെപ്പു. ചപ്പു čappu̥ (Tdbh.; ശഷ്പം) 1. Leaf, esp. plantain leaf. ചപ്പുടുക്ക in hunting f. i. ചപ്പെടു ത്തുടുത്തു കെട്ടിയണെച്ചു കുന്നടുക്കേ ചെല്ക. — something of little value; എങ്ങനെയും വല്ല ചപ്പും ചവറും കയറ്റി ഓടെണം TR. get some cargo anyhow. 2. a branch with leaves serving for an interdict (=തോൽ വെക്ക) വീ ടടെച്ചു ചപ്പും ഇട്ടു & ചപ്പെടുക്ക TR. (=Govt. seal). ചപ്പൻ, ശപ്പക്കൈയൻ& ചപ്പാണ്ടി m. a worth- less person.=പുല്ലൻ; fem. ചപ്പി, also N. pr. fem. ചപ്പം aM.=ചപ്പു 2. in official style വകമേൽ ചപ്പം ഇടുവിക്ക; കുടികളിൽ കുമ്പഞ്ഞി കല്പ നെക്കു ച. ഇടുന്നു; കടവുകളിൽ ഉള്ള തോ ണികൾ പിടിച്ചു കെട്ടി കുമ്പഞ്ഞി പേൎക്കു ച. ഇട്ടു N. ന്റെ പക്കൽ കൊടുത്തു and then പണ്ടാരച്ചപ്പം നീക്കി തോണി കൊണ്ടു പോ യി TR. പീടിക അടെച്ചൊക്കച്ച. വെച്ചു, ച. നീക്കി, പറിച്ചു TP. ചപ്പില 1. any small leaf. ച. അനങ്ങി എങ്കിൽ TP. if he hear the slightest rustling. 2. N. pr. fem. [of the Ichneumon. ചപ്പെരി in ചപ്പെരിവാലൻ (huntg.) name ചപ്പുക čappuγa T. M. (C. Te. ചപ്പരി) 1. To smack the lips; to suck, sip മുലപ്പാൽ ചപ്പി ക്കുടിച്ചു; to eat whilst working V1.; ചപ്പിപ്പിടി ക്ക No. to snatch (fish, cat, etc.) 2. (see ച പ്പ)— വസുരി ചപ്പി പോയി has disappeared. ചപ്പിയ മൂക്കു a flat nose. Trav.=ചപ്പമൂക്കു So. ചപ്രം see ചപ്പരം. ചമത čamaδa (Tdbh.; സമിൽ) Fuel, chiefly from Butea frondosa യാഗത്തിന്നു ച. യും കൊ ണ്ടു വന്നു Bhr16. ചമതാദി ദ്രവ്യങ്ങൾ Sk. ചമതക്കോൽ KU. a stick of that wood (also= അരണിമരം KM.)

[ 369 ]

ചമതപ്പൂ the flower used to dye clothes. ചമതം aM. the same വേൾ്വികളിൽച്ചമതങ്ങൾ ചെയ്വ RC111. ചമത്തൻ čamattaǹ (Tdbh. സമൎത്ഥൻ) and ചമത്തു (ശമൃത്തു) Cunning, cleverness. V1. ചമനം čamanam S. Sipping ശുദ്ധച'വും ചെ യ്തു AR.=ആചമനം to rinse the mouth. ചമയം čamayam (T. ചമൈ=അമൈ, prh. Tdbh. of സമയം) 1. Getting ready for a grand occasion, equipment, dress & ornaments; trim, paraphernalia പടച്ച.=പടക്കോപ്പു etc. ച. അ ഴിക്ക V2. to take off ornaments. 2. prepa- ration, mien & manner വെല്ലാം എന്മൊരു ച' ത്തോടെതൃത്തു RC. looking sure of victory. 3. stocking a garden കുഴിക്കൂറു ച'ത്തിന്നു ൬൦൦൦ പണം MR. expense for improvement. തെങ്ങു കഴുങ്ങു പിലാവ് ഈൎമ്പന ബുന്നു കൊടി വാഴ ഈ വക ച'ങ്ങൾ വെച്ചുണ്ടാക്ക, or തീൎക്ക to plant trees. ചമയപ്പാടു getting ready. ചമയപ്പാട്ടം (3)=കുഴിക്കാണം f.i. ച'ത്തിന്നു പറമ്പു വാങ്ങുക MR. ചമയപ്പാട്ടോലക്കരണം (doc.) ചമയപ്പുര V2. a Nasrāṇi vestry. n.v. ചമയുക 1. to get ready, to dress well കുഞ്ഞ നു ചമയുവാൻ മെയ്യാരപ്പൊന്നു കൊടുക്ക (to a bride), തന്റെ ചമയം ചമഞ്ഞു TP. (a youth). 2. to assume a shape ഭഗവാൻ കരിവരവ ടിവു ചമഞ്ഞു CartV. 3. auxV. to be matured, to grow, become ദാഹം മുഴുത്തു ചമ ഞ്ഞു, ദേഹം വളഞ്ഞു ചമഞ്ഞു (by age), മൂഢ രെ പോലെ ചമയുന്നതെന്തു നീ Bhr. അടൽ കാണ്മുത് എന്നു ചമെന്താർ RC. got to wish for a sight of the battle. വറണ്ടേ ചമയും RC. മനം ചെല്ലാതെ ചമഞ്ഞുപോയി VCh. could not bring myself to — അവസ്ഥകൾ വല്ലാ തേ ചമഞ്ഞു Nal. grew worse. മെയ്യിൽ ഒന്നും ഏലാതേ ച.. Bhr. became invulnerable.— Old with Inf. പേചചമെന്തനൻ RC.(=പറ കയായി). a. v. ചമെക്ക 1. T. M. to prepare, cook കറി ച. V1., ഇവ ഒക്കകൊണ്ടു പൊടിച്ച ഗുളി	ക ചമെച്ചു MM. to make into; ഗ്രന്ഥം ച. to compose; പുതുമരംകൊണ്ടു ചമെച്ച ഗൃഹം KR. built. 2. aux V. to produce an effect =തീൎക്ക (നീ എന്നെ ഇങ്ങനെ ആക്കിച്ചമെ ച്ചിതോ Bhr.). വിത്തേശഭാവം വരുത്തി ച മെച്ചു Nal. പ്രസന്നനാക്കി ചമെച്ചു Bhg. ദുഷ്ടരെ നഷ്ടമായി ച. Bhr. ദുഷ്ടനു ശക്തി യില്ലാതെ ചമെച്ചു ഞാൻ Nal. made it im- possible for him. മന്നനെ അടലിൽ അഴിനി ലയായി ചമെത്തനൻ RC. CV. I. ചമയിക്ക 1. to dress out, equip ബാല നെ കാമിനിവേഷം ച'ച്ചു SiPu. മൈഥിലി യെ ചമയിച്ചാർ AR. decorated. മെയ്യാരപ്പൊ ന്നു ച'ക്കുന്നു TP. ദാസിയെ നന്നായി ച.. Bhr. 2. to stock a garden. പറമ്പിനെ ച. to plant trees. II. ചമയിപ്പിക്ക id. ചമരം čamaram S. Bos grunniens. f. ചമരിമൃ ഗത്തിൻവാൽ Genov.=ചാമരം, also വെൺച മരീമൃഗവൃന്ദം KR. വെൺചമരികൾ Mud. ചമൽകാരം čamalkāam S. Surprise. ചമസം čamasam S. (ചമനം) Cup. ചമുക്ക čamukka see ചവുക്ക. ചമൂ čamū S. (dish) Army. I. ചമ്പ čamba S. 1. N. pr. of a town, Bhā- galpūr. 2. lightning (ശമ്പ), ചമ്പയായുള്ളൊരു ദീപവും സംഭാവിച്ചു CG. 3. a mode of beating time. Bhg. (see താളം). ചമ്പസമാംഗി Bhg. II. ചമ്പ 1. T. ചമ്പാൻ (Chin. san-pan. "three planks") A fishing boat, in V1. ചമ്പൊ ക്കു, V2. ചമ്പക്കു. Ar. P. sanbūq. 2. a fish (മ ത്തി), boat-load of fishes.—So. saltfish; a kind of Cybium D. ചമ്പകം čambaγam S.=ചെമ്പകം. ചമ്പടം čambaḍam (ചമ്പു?) Very dirty cloth (C. ചമ്മ moisture). ചമ്പൻ čambaǹ (ചമ്പു) An unripe betelnut, So. ചമ്പറം čambar̀am? in ച. കൂട്ടിയിരിക്ക V2. ചമ്പ്രം പടിഞ്ഞിരിക്ക B. To sit cross-legged. (see ചെമ്പറം, ചമ്മണം, ചന്ദനപ്പടി & ചാമ്പു). ചമ്പളം čambaḷam, see ശ— (വടിവിൽ ച. കൊ ടുക്കുന്നവർ KR.) Salary, wages So. Palg.

[ 370 ]

ചമ്പാ čambā T. M. in ചമ്പാനെല്ലു, ചമ്പാൻ A superior kind of rice. ചമ്പു čambu (Tu. rotten, see ചമ്മി) Leavings, refuse = ചപ്പ്; in So. also a carcass B. ചമ്പാടൻ N. pr. in ച. വഴക്കു prov. ചമ്മട്ടി čammaṭṭi (Tdbh., ചൎമ്മയഷ്ടി) 1. Scourge, whip ച. പിടിച്ചു Bhr. ച. കൊണ്ടടിച്ചു Nal. 2. (T. hammer) ചമ്മട്ടികൂടം hammer for beat- ing metal into plates V1. ചമ്മണം čammaṇam M. T. (also T. ചപ്പണം കൂട്ടുക = ചമ്പറം) Sitting cross-legged ചമ്മണ പ്പടിയായിട്ടിരിക്ക No., ചമ്മണം കുത്തിയിരി ക്ക V2., also ചന്ദനപ്പടി —. ചമ്മന്തി = സംബന്ധി A relish, ചട്ടിണി. ചമ്മല čammala M. (Tdbh.; ശമലം; T. ചമ ലം—ലൈ filthiness. S. സമല Winsl.)= അലമ്പു, പ്രയാസം — ചമ്മലയായി=Here is a mess; എടാ ചമ്മലേ what a bother! how annoy- ing! ചമ്മാത്തു čammāttu̥ (So. ചെ —insulting ges- ture) Blow? ചിലൎക്കു ച. ചിലൎക്കു കൊഞ്ഞനം Anj. [plant. ചമ്മി čammi (C. wet, damp) = ചണ്ടി A water- ചയം čayam S. (√ ചി) Crowd കുസുമചയസു രഭി AR. ചയനം gathering. I. ചരം čaram S. (ചർ) Moveable. The quali- ties of the zodiacal signs are three ചരം, സ്ഥി രം, ഉഭയം (astrol.) ചരജന്തുക്കൾ Sk. living beings. II. ചരം (Tdbh., ശരം) Arrow വില്ലും ചരവും TR. ച. കുത്തുവാൻ നിലം കിട്ടീട്ടില്ല TP. to conquer. നൽച. തൊടുത്തു KR. ചെഞ്ചരം etc. ചരകതിർ throwing rays like arrows രാക്ഷ സീകടേ മദ്ധ്യേ ക്രൂരമാം ച'രായൊരു രാമ സൂൎയ്യൻ KR. ചരപ്പാടു V1. = അമ്പുപാടു distance of a shot. ചരകം čaraγam S., N. pr. A medical treatise. ചരക്കു čarakku̥ 5. (I ചരം) 1. Merchandize, cargo, ച. കയറ്റുക, ഇറക്കുക or കിഴിക്ക. ച രക്കിന്നു അഴിച്ചൽ ഉണ്ടു goods sell readily. 2. different moveables or valuable articles, as	തുണിച്ച. clothes, also = ചക്കര (in meals) & other drugs; = വട്ടളം a boiler or caldron ച. ചെമ്പു; fruits ച. താഴ്ത്തുന്നതു TR., ച. പറിക്ക MR. (cocoanuts, etc.); also fruit-trees ച. വി വരവും ഫലവിവരവും TR. [for goods. ചരക്കുമേനി V1. current coin; B. a large boat ചരടു čaraḍu̥ (S. സരം, സരിൽ) T. M. String, esp. nuptial, ചരടറ്റവൾ a widow (ചരടു വാ ങ്ങിയവൾ V1., ച. പറിച്ച സ്ത്രീ B.). പെണ്ണു ങ്ങൾ കഴുത്തു കെട്ടുന്ന എണ്ണച്ചരടു TR.—bow- string, see കൈച്ച., also ചവളം ചരട്ടുകുന്ത ങ്ങളും SitVij. lances thrown & recovered by a string. യന്ത്രതോരണച്ച. Mud. a string which brings down the whole arch.—measuring line നീളത്തിൽ ചില ച. പിടിച്ചും RS. (= നൂൽ). ചരടു തിരിക്ക to twist a cord; to lie. ചരട്ടു പമ്പരം a pegtop to play with MC. ച. പോലെ. ചരട്ടുതള a clew of string. ചരട്ടുളി a harpoon. ചരണം čaraṇam S. (ചർ) 1. Moving; foot. ചരണതാർ Bhg. (hon.). ചരണകരാദി V1. feet & arms. ചരണപ്പൂമ്പൊടി CG. ചരണാന്തേ ശ രണം Brhmd. = കാക്കൽ— ചരണൻ S. = കാ ലാൾ V1.; നതചരണനാം Mud. 2. Tdbh., ശ രണം refuge. ചരതം čaraδam (C. Te. സരക്കു) 1. Care ച. ഇല്ലാത്തവൻ prov. the negligent. ച'മോടു പൊ രുവതിന്നു Bhr. to fight well. ച'മായി കൊടു ത്തീടു RC. to give honorably. ച'മായറിക നീ RC.— ചരതം കണ്ടാൻ ഒരു നിഷാധനെ PT. watched, observed a hunter. 2. laying up, parsimony V1. 2. denV. ചരതിക്ക (T. ചവതരിക്ക) 1. to collect, lay up as ദ്രവ്യം, വിറകു, മുതൽ ചരസിക്ക (sic.) V1. 2. to do carefully, accurately ശരണം എന്നു നണ്ണി ചരതിച്ചുള്ളിൽ കരുതി Bhr. ചരതിച്ചു ചൊല്ലിനാൻ CG. ച'ച്ചു ചൊ ല്ലുവൻ huntg. ച'ച്ചു കൂറിനൻ മുടിവെല്ലാം RC. ച'ച്ചു പഠിച്ചാൽ Anj. learn diligently. അതിന്നു ച'ച്ചോ beware of that! കണ്ണനെ നന്ന ച'ച്ചോളേ TP. tend, nurse!

[ 371 ]

ചരയിക്ക id. താന്താനെ താന്താറു ചരയിക്കേ ണം TP. let each look to himself. ചരൻ čaraǹ S. (ചരം) Runner, spy, Mud.= ചാരൻ. (see ചരണൻ). ചരമം čaramam S. Last, lowest. ചരമവയസി Bhr. old; western ചരമഗിരി Bhr. ചമരവഴി=7½ Nāl̤iγa=1 Yāmam. ചരയുക čarayuγa So. v. n. 1. To slacken, relax, abate 2. V1. to twine, wriggle, to be wrinkled, to curl (better ചുറയുക)—VN. ചരവു slackness; relaxation; abatement.—v. a. ചരെക്ക V1. ചരൽ čaral (C. ചട്ടു, C. Te. ഗരസു) Gravel, also ചരക്കല്ല്. അവൎക്കു രത്നം ചരക്കല്ലുപോലെ Si Pu. ചരക്കല്ലുകൾ വൎഷിക്കുന്നു Bhg. in a whirl- wind.—coarse sand ചരലിൽ കിടന്നു RS. slept on the ground. ചരൽവഴി gravel path. ചരവക്കൂറു čarava-kūrụ N. pr. A Brahmani- cal section, also ചരവുകൂറ്റിൽ KU. is it the same as ചോവരം? (certainly distinct from പന്നിയൂർ) Acc. to some it is a Tdbh. of ശരഭം. ചരളം čaraḷam S. സരളം, Pious longifolia, & its med. resin GP 75. ചരാചരം čarāǰaram S. (ചരം) Things move- able & immoveable; the world. സൎവ്വചരാ ചരാചാൎയ്യൻ മമ ഗുരു Bhg. ചരാവം čarāvam Tdbh., ശ —Dish. I. ചരിക്ക čarikka S. v. n. To move, walk. ധ ൎമ്മമാൎഗ്ഗേണ ചരിപ്പവർ Bhg. ബാണത്തെ നോ ക്കി നോക്കി ചരിച്ചു AR. tried to evade the arrows (or II.) — to observe തപഞ്ചരിച്ചു, ബ്ര ഹ്മചൎയ്യവും ചരിച്ചിരിക്കുന്നു KR. (=ആചരി ക്ക) — കന്നിനെ കണ്ടാൽ ഗോവിന്നെങ്ങനെ ച രിക്കുന്നു KR. as a cow feels towards the calf. II. ചരിക്ക T. M. (C. Te. Tu. സരി, ജരുഗു) v. a. 1. To bend, to make to lean sidewards കാ റ്റു ചമ്പചരിക്കും vu., ചരിച്ചിട്ടും കടക്കുന്നില്ല; ചരിച്ചു നോക്കി peeped. 2. to lower a vessel, to pour അസാരം ചരിക്കേണം give me to drink (also ചെ —). CV. ചരിപ്പിക്ക to cause to lean V1. n. v. ചരിയുക 1. To slide, slip, roll down	ചരിഞ്ഞുപോയി; a house pulled down ഞെട്ടി ഞെരിഞ്ഞു തിരിഞ്ഞു ചരിഞ്ഞു CG. പുരം പുഴയി ലേക്കു ഒന്നു ച. Bhg. 2. Tu. M. to lean, bend മറിഞ്ഞു ചരിഞ്ഞുതിരിഞ്ഞെപ്പാടും RC. (frighten- ed enemies). മുഴുങ്കൈ ഊന്നിച്ച. V1. to recline; വായി ചരിഞ്ഞവൻ V1. wrymouthed. ചരി ഞ്ഞു കിടക്ക to lie down, elephants to die (also ചെ —). VN. I. ചരിച്ചൽ.—a low shed, sideroom. II. ചരിവു inclination, slope, bending; ചരി വായി obliquely. ചരിതടം declivity, descent. ചരിനിലം lowland. ചരിവാരം V2. valley. ചരികു čariγu V1. A little fish; ചരിക്കുമീൻ V1. 2. bad fish. ചരിതം čariδam S. (ചരിക്ക I.) 1. Walk, be- haviour. 2. രാമചരിതം etc. the history of Rāma RC. [എല്ലാം വദിച്ചു KR. ചരിത്രം S. conduct; history പണ്ടുണ്ടായ ച. ചരില čarila? in ചരിലക്കോഴി Partridge V2. ചരു čaru 1. S. Pot; meat-offering. 2. M.=ച രിവു bending, as തുലാസ്സിന്റെ ചരു the incli- nation of the beam; ചരുപ്പാടു V2. slope, hill- side (also ചെരു). 3.=ചരികു a fish. ചൎക്കുക čurkuγa So. (ചരിയുക) To glide, slide ചൎക്കി ചൎക്കി നടക്ക Trav. ചൎച്ച čarča S. Repeating; deliberation; lost in thoughts—den V. ചൎച്ചിച്ചു ദു:ഖിച്ചു ശ്രീരാ മൻ RS. ചൎമ്മം čarmam S. (G. derma) 1. Skin സൎപ്പച. നന്നായി ഉണക്കി വെച്ചു Bhg.; leather. 2. a shield വാളും നൽചൎമ്മവും CG. ചൎമ്മകാരൻ a currier, shoemaker. ചൎമ്മപാദുക a shoe (ചൎമ്മപാദം V1.) ചൎമ്മലന്ത a med. shrub, ചൎമ്മകശ. ചൎയ്യം čaryam S. To be observed (I. ചരിക്ക). ദിനചൎയ്യ, ഋതുചൎയ്യ the observance of a day, a season etc. ചൎവ്വണം čarvaṇam S. 1. Chewing=ചവെ ക്ക f.i. താംബൂലച. AR. 2. in 'Saktēya lan- guage=പുഴുക്കു, including vegetables. part. ചൎവ്വിതമായ താംബൂലം Bhg. chewed.

[ 372 ]

ചറുചറേ čaruǰarē Drizzlingly (ചാറൽ). ച. പറക to babble. I. ചലം čalam Tdbh., ജലം. Pus. മുറിപുഴുത്തു ച. വന്നു MR. പുണ്ണിന്നും ചലത്തിന്നും നന്നു MM. denV. ചലവിക്ക pus to form, അതല്ലായ്കിൽ ച' ച്ചുമരിക്കും MM. — also കുരു പഴുത്തു ചലയി ച്ചു No. II. ചലം S. Moving, shaking, tremulous (ചൽ= ചർ) f. i. ചലഹൃദയൻ Mud. — hence ചഞ്ചലം. ചലനം agitation ചിത്തിൻ ച. സമുദ്രത്തിൽ ഊൎമ്മിപോൽ വികാരമാം Bhg. den V. ചലിക്ക 1. to move, shake, totter ചലിക്കു ന്ന വെള്ളത്തിൽ ഓളം പോലെ KR. ചിത്തം ചലിച്ചു Bhr. തെരുതെര ചലിക്കുന്ന തോൾ Bhr. a bad omen. വാമോരു ചലിച്ചു KR. a good omen. 2. Palg. T. (see ചല്ലട)=അ രിക്ക f.i. മണൽ ച'ച്ചെടുക്ക to sift sand. 3. to become tired നടന്നു ച'ച്ചു Palg.= തളൎന്നു. VN. ചലിപ്പു 1. shaking ച. വന്നതില്ല അരിവ രനു RC. 2. fatigue; a hint given by boat- men V1. ചലിപ്പൻ So. a class of palankin-bearers. CV. ചലിപ്പിക്ക to move. പാദം പിന്നെ മറിച്ചു ചലിപ്പിയാതേ CG. without shifting his feet, he stood 7 days. [bells. ചലചലാ čalaǰalā (Onomat.) The jingle of ചല്ലം čallam (Tu. ജ —) 1. Pole of boatmen. ഇല്ലവും ച'വും വല്ലവും വൎദ്ധിക്കും SiPu. will be blessed. 2. a ferry, or raft suspended by a rope, to pass mountain brooks, ച. കുത്തുക to steer it over. 3. No.=ചെല്ലം 2. q. v. — a small brass box containing money & betel, carried under the arm. ചല്ലപ്പെട്ടി. ചല്ലട čallaḍa T. Palg. A large sieve (T. ച ലിക്ക also to sift). ചല്ലടം čallaḍam T. Te. M. Short drawers. ചല്ലണം (C. Tu.=prec.) Horse-cover കുതിരച്ച ല്ലണകടുവാളമിട്ടു KR. [ല്ലരിപ്പറ V2. ചല്ലരി čallari (Tdbh., ഝൎജ്ജരി) A drum, ച ചല്ലാ čallā T. M. (C. Te. Tu. ശ —) Cloth without a border, as muslin. ചല്ലു čallu̥ T. M. (Te. C. ജ —) 1. What is	broken, trifling, nonsensical. കീഴാച്ചല്ലു V1. dirt of earthen ware. 2. a rogue, also ചലൻ (Tdbh., ഛല). ആ ചല്ലോടു പറയേണ്ട vu. ചല്ലി T. M. 1. a chip. ശല്ലിയോടുകൾ VyM. potsherds. ച. ഇടുക Palg. to metal. 2. a kind of grass or reed, hence ചല്ലിപ്പായി a mat, prized in summer. 3. copper cash B. 4. a rogue or trifler. ചല്ലിക്കോഴി (2) a heron. ചല്ലിക്ക čallika (loc.) v. a. To shake, as a Manǰil by irregular steps (see ചല്ലം & ചലിപ്പു). ചവ čava (Tdbh., ചൎവ്വണം; Te. ചവി, C. Tu. സവി taste, T. ചുവ) Chewing; the sound of it ചവെക്കു നേരേ വെടിവെച്ചു (huntg.) or ചവ കേട്ടിട്ടു. denV. ചവെക്ക to chew മാൻ പല്ലവം കടിച്ചു ച. യും KR. കരിമ്പെന്നും ചൊല്ലി വേരോളം ച വെക്കല്ല prov. masticate in order to taste. VN. ചവച്ചൽ chewing. [A corpse TP. ചവം čavam T.M. (Tdbh., ശവം or from ചാക) ചവക്കായി čavakāyi (C. Tu. സബ്ബു soap; see ചവർ) The soapberry, Sapindus saponaria. ചവടി čavaḍi (H. čauḍi, S. ചൌഡി— ളി) 1. A peculiar neck-ornament T. M. V1. ചവടി ക്കടുക്കൻ V1. a kind of earrings. 2. (loc.)= ചവിട്ടു. ചവടു čavaḍu (C. സ —to close the hands, or ചകടു?) A certain measure,=¼ pint or= 360 നെന്മണി, or=1/5 ആഴക്കു CS. ചവണ čavaṇa T. M. (& ചവിണ) T. ചാവണം H. čimṭa. Pincers, nippers, snuffers ച. തട്ടി Nid. ചവണി=ചകിണി, ചേണി. ചവതി čavaδi B. Consumption. ചവരി čavari 1. (Tdbh., ചമരി as ചവരീമൃ ഗം KR. വെൺചവരികളാൽ വീചിനാൻ RC. (see ചമരം). 2. V1.=ചകരി, ചേരി. ചവർ čavar (C. Tu. Te. ചവു saline; see ച വ 1. Astringent=T. തുവർ, f.i. as pome- granate, ഞള്ളു etc. ചവൎമുക്കുക to render nets durable by an infusion of bark. 2.=ചവറു. ചവൎക്ക, ൎത്തു to have an astringent or unripe taste.

[ 373 ]

VN. ചവൎപ്പു astringency. ചവൎക്കായി betelnut (ചവറില=വെറ്റില). ചവൎക്കാരം (S. യവക്ഷാരം) nitre GP 75. ചവറു čavar̀u̥ (& ചവർ q.v.) 1. Green leaves & rubbish used as manure (=തുപ്പു). ചപ്പും ച വറും തിന്നു കഴികയില്ല cannot live upon nothing. (see under ചപ്പു). അടിച്ചവർ V2. sweepings. 2. useless part, pus in a boil ചവർ അടിയുന്ന തു in eye disease; marrow of timber-trees, flaw. അതിന്റെ ച. നീങ്ങി it is now faultless. 3. ച കരിയോടു പറ്റിയിരിക്കുന്ന ഒരുവക പൊങ്ങു. ചവറൻ So. a worthless fellow. ചവറില betel-leaf (ചവർ 1.) ചവറ്റില dried leaves. B. ചവല čavala So. Empty corn (ചാവി); T. So. hollowness, leanness. ചവല്ക്കാരം B. see ചവൎക്കാരം. ചവളം čavaḷam 1. M. T. (C. സബള, S. സ ൎവ്വല) Lance, a bearded javelin കുന്തം ച'ങ്ങൾ Mud. 2.=ചോളം. ചവളക്കാരൻ 1. a lancer, fisherman. 2. a low Nāyar tribe B. ചവളി čavaḷi T. So. Any cloth C. ജ — (see ചോളി). ചവളിക്കച്ചവടം mercery. ചവളുക, ണ്ടു čavaḷuγa 1. T. aM. To be flexible V1. 2. to be soiled as clothes B., also മുഖം ചവണ്ടിരിക്ക V1. to look disfigured, pulled down. ചവിട്ടുക čaviṭṭuγa (T. ചവട്ടുക v. a. of prec. to render flexible) 1. To kick പശുക്കളെ കാ ലാൽ ചവിട്ടിയ ദോഷം ഭവിക്കട്ടേ KR. a curse. കാൽമേൽ ച'ല്ല, ചവിട്ടിയാൽ കടിക്കാത്ത പാ മ്പില്ല prov. ചവിട്ടിക്കളക kick out. ചവിട്ടിത്തൂ റിക്ക (low) — to recoil, reverberate. 2. to tread. ചവിട്ടി ഉഴിയുക KU. milling, the fenc- ing-master to rub an ointment into the body by treading it all over (=make flexible, ചവ ളുക). ചാപം ചവിട്ടി കുലെപ്പാൻ KR. ആ വീ ട്ടിൽ ചവിട്ടിയില്ല put no foot into it. നിലം ചവിട്ടാതെ സേവിക്ക a med. very early, still in bed.	CV. ചവിട്ടിക്ക f.i. താമൂതിരിയെകൊണ്ടു കൊ ച്ചിക്കോട്ടയുടെ ഓടു ച'ച്ചേക്കുന്നുണ്ടു KU. give it you to tread upon. VN. ചവിട്ടു 1. a kick നാഭിക്കു ച. കൊടുത്തു TR. ചവിട്ടടി footstep. 2. treading clay. milling. 3. cock's striking, copulation of cattle. ചവിട്ടുമരം 1. threshold. 2. a kind of harrow; 3. a piece of wood for levelling rice-ground by treading on it; also ചവിട്ടി B. so ഊൎച്ച മരം, ചങ്ങലമരം etc. ചവിട്ടുവല. a bag-net on a hoop. ചവിണ see ചവണ. ചവുക്ക čavukka, H. čauki (fr. S. ചതുഷ്ക) 1. A square shed, guard-house, toll office. ച' ക്കിൽ ഉപ്പും പുകയിലയും വാങ്ങാൻപോയി jud. 2. a square box, (C. linga box), mariner's com- pass; also ചമുക്ക. [servant. ചവുക്കദാർ H. čaukidār, watch-man, police ചവുക്കപ്പുര f.i. ചുങ്കം ച. custom-house. ചവുക്ക സമ്പ്രതി TrP. accountant in a custom- house. ചവുക്കിളി (C. — ക്കളി, V1. earring set with 4 pearls) earring with a square piece of gold. ചവുക്കാളം see ജമ.— ചവുക്കു čavukku̥ P. čābuk, Horse-whip; also ചവൊക്കു Port. chabúco. ചവുക്ക & ചവൊക്കുമരം=കാറ്റാടി Casuarina. ചവെക്ക see ചവ. ചവ്വു čavvu̥ So. The omentum. ചഷകം čašaγam S. Goblet കാഞ്ചന ച'വും വെടിഞ്ഞു Bhr. left the glasses. ചളി čaḷi (C. Te. T. cold=തൺ) 1. T. So. Mucus (also semen, obsc.) 2. mud, mire; ചളിപ്പതം of mud consistency. [=ചലിക്ക. ചളിക്ക T. V1. to grow mouldy, rotten. 2. (loc.) VN. ചളിപ്പു കൈവിട്ടങ്ങെടുത്തു കൈകളാൽ Bhr. (=ചലിപ്പു 2). ചളുങ്ങുക čaḷuṅṅuγa (C. Te. Tu. ചൾ to be- come loose, slack) 1. To shake, to be frighten- ed=ചളിക്ക. 2. to be crushed, bulged (=ച തുങ്ങുക, ഞളുങ്ങുക V1.)

[ 374 ]

a. v. ചളുക്കുക, ക്കി to bulge, crush V2. VN. ചളുക്കം being bulged as metal vessels. — ചളുക്കു മോതിരം a beaten ring V1., see ച തുക്കു. ചളുങ്ങമരം a tree with acid fruit, of which the bark serves for ropes (ചളുങ്ങക്കയറു rope of hangman, pilgrims). ചളുങ്ങ് a kind of hemp rope. ചളുമ്പു čaḷumbu̥ No. (see prec. & foll; comp. ചള്ളു) 1. A bog=ചളിപ്രദേശം. 2. slush. 3. loc.=ചമ്പൻ q. v. ചളുപിളേ čaḷubiḷē (Onomat.), Noise as of walking in mud f.i. ച. തിന്നു. ചള്ള (T. ചള്ളൽ mud, mire; prov. prop. അ ള്ളൽ Winsl.)=ചളി bog, sludge f.i. കുന്നി ന്റെ ച. ചള്ളു čaḷḷu̥ (C. ജ —) 1. Unsubstantial; un- ripe, as also ചളുമ്പു (loc. of betelnut). പയ റ്റിൻ ച. V2. green beans; also tender bam- boo shoots കൂട്ടുവാൻ കറിച്ചള്ളം വെള്ളരിക്ക TP. 2. So. bad, rude ചള്ളുപിണയുക, കൂടുക, പറ ക to quarrel. ചള്ളക്കൻ V1. a very passionate man. ചള്ളത്തം V1. meanness. ചള്ളുക V1. to slacken (see ചളുങ്ങുക). ചാ čā H. Tea, ചാ കുടിക്ക etc. ചാക čāγa, ചത്തുപോക To die T. M. (C. സാ, Te. ചച്ചു, Tu. സൈ); more hon. are മരിക്ക, കാ ലം ചെയ്ക, കഴിക etc. ചാകെന്ന കാരിയം ഇ ല്ലെന്നോ തോന്നുന്നു Bhr. ചത്തുകരയും കോലാ ഹലം Anj. lamenting over a dead friend. ച ത്താൽ തിന്നുന്ന ആൾ the heir (also abuse). fig. ചത്തു മനസ്സു ദുരിയോധനന്തനിക്കു, ചിത്തവും ചത്തിതു കൌരവൎക്കു Bhr. Hence: v. n. ചാകാതവർ the immortal, the sur- vivors, Bhr. AR.— ചാകാതനാളല്ല ഞാൻ പിറന്നു Bhr. ചാകാതവരം gift of immortality V1.=ചാ കായ്മ.— ചാകാതേ ചാകുന്നതത്രേ ദുഃഖം Genov. ചാകാതേ ചത്തുഴന്നു Si Pu. almost dead. ചാകാ ത്തത് എല്ലാം തിന്നാം all except poison.— ചാ കാതേ പോരുക KR. to escape. ചാകൊലി dying cry ചാ. പൊങ്ങപ്പോയി ന ടകൊണ്ടാൻ RC. ചാക്കാലം V1. the moment of death.	VN. ചാക്കു 1. Death, ചാക്ക ഭയപ്പെട്ടു, Mud. ചാ. മുടക്കുക to prevent it, ചാക്കിന്നു കോപ്പി ട്ടു prepared to die, ചാക്കില്ലയാത നാൾ Bhr. ചാക്കില്ലയാതവർ ആരും ഇല്ല. 2. mortali- ty ഏറിയൊരു ചാ. ഉണ്ടായി; casualties are called ചാക്കമ്മുറിയും (വെടി ഉണ്ടായി ചാ'യും വന്നാൽ, ഏറക്കുറയ ആളുകൾക്കു ചാ'യും ഉ ണ്ടായി, ചാ'യുമായിട്ട് ൨൦ ആൾ TR.) short- ened ചാക്കുമുറി പല ദിക്കും പരന്നിതു Si Pu. ചാക്കുടി extinction of a family. ചാപ്പിള്ള a still-born child. VN. ചാവു 1. Death; case of death ചാവു പൊരുളായിട്ടു കല്പിക്ക V1. a will. 2. mourn- ing feast ശവം ചുട്ടവൻ ചാവു കഴിക്കയില്ല prov. എത്ര വലിയ ആളുകൾക്കും എത്ര ചെ റിയ ആളുകൾക്കും ചാവിൻ കല്യാണം എന്നു വെച്ചാൽ വലിയ കാൎയ്യമാകുന്നു TR. ചാവും പുലയും കഴിഞ്ഞു TP. ചാവറം (=മരണധൎമ്മം) devoting oneself to death V1.— ചാവറക്കാർ=സംശപ്തകന്മാർ Amara S. [ചാപ്പിള്ള. ചാവാളൻ a mortal=മൎത്യൻ— ചാവുകിടാവു= ചാവുപായി the dying-mat (used by low-castes after 40 days, when a person has died of any infectious disease). [വൻ. ചാവുറ്റവൻ prepared to die, also ചാവേറ്റ ചാവേറുക to rush into battle, disregarding all protection. VN. ചാവേറ്റം; ചാവേറ്റക്കാരൻ one, who runs amuck V1.— ചാവേറ്റുവൃത്തി pension or lands granted to the families of those, that fell in battle. ചാകാരം čāγāram Tdbh., ജാഗരണം. Watch- fulness ഇതിന്നൊട്ടു ചാ. വേണം Pay. ചാക്കി čākki pl. hon. ചാക്കിയാർ, ചാക്യാർ N. pr. A caste of half-brahmans, who sing & play before Gods & Brahmans. (Tdbh., ശ്ലാഘ്യാ ർ KN. rather സാക്ഷി or ശാക്യർ Buddists), ചാ ക്യാരുടെ ആസനം പോലെ, ആടാ ചാ. etc. prov. ചാക്യാർ കൂത്തു Anach.— പൊല്ക്കൂത്താടു വാൻ പോവിൻ ശാക്കിമാരേ Pay. (pl. fem.) ചാക്കിമാർ കാട്ടുന്ന കൂത്തു പോലെ CG.

[ 375 ]

ചാക്കിരി P. čākari, Service കുമ്പഞ്ഞി ചാ'യിൽ ഹാജരായി TR. ചാക്കു čākku̥ 1. see under ചാക; ചാക്കില Ficus venosa. 2. Port. saco; Sack, bag, esp. made of a bark അരിച്ചാക്ക് ൩൦, ഏലം തുണിച്ചാ ക്കിൽ കെട്ടി TR. ചാക്ഷുഷം čākšušam S. (ചക്ഷുഃ) Ocular. ചാക്ഷുഷി എന്ന വിദ്യാദാനം ചെയ്തു Bhr. the art of seeing all. ചാച്ചൽ see ചായുക. ചാഞ്ചല്യം čāǹǰalyam S. (ചഞ്ചല) Movement ഏഴുമാസത്തിൻ മുമ്പേ ചായ ഇല്ലെന്നാകിൽ VCh. (in the womb); fickleness വൃഥാ ചാ. തുടങ്ങേണ്ടാ PT., ചാ. എന്നിയേ Bhr. surely. ചാഞ്ചാടുക čāǹǰāḍuγa (either ചാഞ്ഞു+ആടു ക or ചാൺ+ചാടുക) 1. To reel, totter, wag- ger മരങ്ങൾ ചാ. in a storm; അവനി ചാ'ടും പ രിച്ചു Bhr. കള്ളും കടിച്ചു ചാ'ടി PT. 2. to dance, walk stately, swagger തൃക്കാല്കളും ചാഞ്ചാടിക്ക ളിയും Anj. ചാ'ടി ചെന്നാർ Bhr., ചാ'ടിനിന്നു വിനോദിക്ക Nal., അവളുടെ ചാ'ടി നടകളും ക ണ്ടു DN. elastic step. ചാഞ്ചാടും വദനവും KR. a playful mouth.—VN. ചാ'ട്ടം (1) & uneasiness. ചാട čāḍa T. M. (C. Te. ജാഡു unsubstantial= ചള്ളു) Seedless, empty as husk; faint notice of something, a trace. ചാടയായി പോക to prove abortive, to be blasted, to disappoint. ചാടൻ čāḍaǹ S. A. rogue (see prec. & foll.). ചാടി čāḍi T. M. C. (Tu. ജ —) A jar, urn (Port. jarra?).—also=ശാടി a petticoat of Cheṭṭichis. I. ചാടു čāḍu̥ T. M. C.=ചകടു A covered car ചാ. വീണു തകൎന്നു, ചാട്ടിൽ കരേറീട്ടു ചാഞ്ഞാർ CG. ചാ. തകൎത്തു Bhr. ചാ. ഉടെച്ചു Anj. ചാട്ടുകാരൻ V1. a carter. II. ചാടു čāḍu S. (ചടു) Pleasing words ശാരിക പ്പൈതങ്ങൾ ചാടുക്കൾ ഓതി തുടങ്ങി CG., ഗൂ ഢത്തിലുള്ളൊരു ചാടുകൾ (sic) ചൊല്കിലും PT., പാഠകന്മാരുടെ ചാടുവാക്യങ്ങൾ Nal. — ചാടുവാദി a flatterer. ചാടുക čāḍuγa (T. to shake) 1. v. n. To leap, to throw oneself. ചോര, വെള്ളം ചാടി spirted out. ചാടിനാർ പേടിയോടെ CG. fled. ചാടി പോയി escaped, വേലി ചാടി പോയി escaped	over the fence, ചാടിപ്പിടിക്ക to take a leap V1. ആൎക്കാനും വേണ്ടി വന്നു ചാടിയാലും Mud. rush into troubles for others. വ്യാപ്തിക്കു ചാടിപ്പുറ പ്പെട്ടു SiPu. ventured into. നരകങ്ങളിൽ ചെ ന്നു ചാടായ്വതിന്നു Bhg. അരിനിരനടുവിൽ ചാ ടി ഞാൻ KR. ചാടങ്ങു ചാടുമ്പോൾ CG. the car to rush.— നിന്മെയ്യിൽ ചാടുന്ന കണ്ണു CG. എ ന്റെ ബുദ്ധി അതിൽ ചാടിയില്ല vu. ചെന്നു ചാടുക PT. to be precipitate. 2. v. a. to throw (T.C.Te. ജാഡിസു, C.Te. സാട്ടു, Beng. ഛാഡ) എടുത്തു ചാടിയ പൂച്ച prov. തേഞ്ചാടും അരവി ന്ദം CG. emitting. — (in So. ചാട്ടുക). CV. ചാടിക്ക to make to leap, as കുതിര ചാ. to race, കൽകീഴ്പെട്ടേക്കു ചാടിപ്പാൻ PT., ചാടിച്ചു കണ്ണീർ RS. shed. VN. I. ചാട്ടം a leap കുതിരചാട്ടം; ചാ'ൎത്തിൽ പി ഴെച്ച കുരങ്ങു prov. വങ്കടൽ ചാ. Anj. Hanu- man's leap over the straits. ഒരു ചാ. ചാടി with one leap.— ഓട്ടവും ചാ'വും the regu- lated distance of fruit-trees in a garden, settled by the jumping of monkeys, squirrels, etc.— തൊഴിൽ ചാ. Nid. professional jump- ing.—met. മാനസം പോയി ചാ. തുടങ്ങീതു നാളിൽ നാളിൽ CG. of a rising passion; rushing into.— ചാട്ടക്കോൽ a jumping pole. II. ചാട്ടു l. jumping ചാട്ടുരത്തപുലിവമ്പൻ Mpl. song.— ചാട്ടുകൽ a stone from which to leap into water. 2. a hurl ചാട്ടുകൊണ്ടാൽ (opp. വെടി കൊണ്ടാൽ huntg.)— ചാട്ടുകുന്ത ങ്ങൾ KR. SiPu. javelins— ചാട്ടുകോൽ V1. short dart.— ചാട്ടുളി V1. harpoon. ചാട്ടുമാട്ടു So. (ചാട്ടു villainy B.) fraud. ചാട്ടുക So. to throw darts, to hurl V1. കുന്തം ചാട്ടി MC. വേലെടുത്താച്ചി ചാട്ടീടിനാൻ Bhr. ചാട്ട čāṭṭa T. So. Whipcord, whip (C. Te. čāṭi); also ചാട്ടവാർ. ചാണ čāṇa (Tdbh., ശാ —) 1. Whetstone, grind- ing stone ചാണകൾ വെച്ചു കടഞ്ഞു തെളിഞ്ഞു ള്ള ബാണം KR. ഉറുമ്മികൊണ്ടച്ചാണെക്കു വെ ച്ചോളുന്നു TP. ചാണെക്കിടുക to grind. 2. a similar piece or lump: പിലാച്ചാ. of jackwood, പുളിഞ്ചാണ of tamarind fruit, etc.

[ 376 ]

ചാണക്കല്ലു id., also കടച്ചച്ചാണ. ചാണക്കാരൻ V1. a polisher of stones. ചാണക്കൊല്ലൻ=കടെച്ചക്കൊല്ലൻ. ചാണപ്പരൽ Pay. a certain shell used also as weight, ശാണം. ചാണപ്പല്ലു back-tooth, grinder=അണ്ണിപ്പല്ലു. ചാണകം čāṇaγam T. M. & ചാണം (C. സ ഗണി,, S. ഛഗണം fr. ശകൃൽ) Cowdung used for manure (വളം) & for തളി (ചാണോക്കലം TP.) ചാണക കുന്തി സമ്മന്തി prov. also ആട്ടി ന്റെ ചാ. Nid. ചാ. തേക്കു to cowdung, തളിക്ക to sprinkle the floor. ചാണകവറളി, — വരടി dried cowdung. ചാണക്യം čāṇakyam S. also ചാണക്യസൂത്രം, The history & poems of Chāṇkya, Vishṇu- gupta, Mud. ചാണാൻ čāṇāǹ T. M. (old ചാന്റാൻ Syr. doc.) A caste of palmyra cultivators in Tra- vancore (=തീയർ, ൟഴവർ). ചാണി čāṇi T. So. 1.=ചാണകം. 2. (C. ജാണി =ജ്ഞാനി knowing) One, who drills horses V1. ചാൺ čāṇ T.M. (C.Te. ജാണ, ജേണ; C. Tu. ഗേൺ) 1. A span; measure of 12 വിരൽ, or of 6 അംഗുലം, ½ മുഴം Trav. — ഉടൽ ഒമ്പതു ചാ ണും വിറെച്ചു Ti. trembled all over (the body =9 span). ചാൺ വെട്ടിയാൽ മുളം നീളും prov. ചാണ്മേൽ നിടുതായ CG. ഉദരം ഒരു ചാ. നിറെ പ്പാൻ ChVr. ഒരു ചാൺ വയറു നിറെപ്പാൻ ഏ തെല്ലാം കാടും മലയും കയറുന്നു vu. (see ചൊട്ട ച്ചാൺ opp. നെടുഞ്ചാ. which is=12 വിരൽ). 2. V1. ശാൺ a fish. ചാൺപദം(&ചാമ്പ —) the measure of a span ചാ. നീങ്ങാതെ, ചാ. പോലും നടന്നുതില്ലേ CG. ചാണ്ടു čāṇḍu̥ (Te. സാഡു) Semen, obsc. ചാണ്ടി paramour V1. ചാണ്ടുക to throw=ചാടുക; കന്നുകാലികൾ ചാ. cattle to have spirting diarrhœa. Palg. ചാതകം čāδaγam S. Cuculus or Coccystes mel- anoleucus=വേഴാമ്പൽ. (ചാ'ങ്ങൾ ദീനങ്ങളാ യി CG. in the hot season). ചാതകങ്ങളെ ഉണ്ടോ മേഘങ്ങൾ സേവിക്കുന്നു Bhg. [ing on V1 ചാതന čāδana T. So. (Tdbh., സാധന) Insist-	ചാതി čāδi Tdbh., ജാതി, as മറ്റച്ചാതി വരിക യില്ല TR. Otherwise. ചാതിക്കാരൻ friend of both parties, mediator കണ്ടിരിക്കുന്നു ചാ'രർ നിങ്ങളും Bhr. ചാതിക്കാരം പിടിക്ക, ഏല്ക്ക to adjust a quarrel; Seconds to part combatants, to prevent fighting. Bhr. ചാതിക്ക=ജാ —nutmeg. ചാതുൎമാസ്യം čāδurmāsyam S. (ചതുർ) 4 months, a season; a sacrifice at the beginning of each season. ചാ'ത്തിൽ മുമ്പുള്ളവൻ ശ്രേഷ്ഠൻ Anach. peculiar austerities of Sanyāsis. ചാതുൎയ്യം S. (ചതുരം) dexterity നിന്നുടെ സാര ത്ഥ്യ ചാ. Nal.; പൂതനാതന്മുല ഉണ്ടുയിർ കൊ ണ്ടൊരു ചാ. കാണാകേണം Anj. ചാതുൎവ്വൎണ്യം S. the 4 castes ചാ'ൎണ്യാലയങ്ങൾ Brhmd. ചാത്തം čāttam (Tdbh., ശ്രാദ്ധം) 1. Funeral ceremony for deceased relations & ancestors (11 days, or 41 for people of distinction)= പിതൃകൎമ്മം. 2. anniversary of the same ആ ണ്ടു ചാ.— നാളൊത്ത തിങ്ങൾ. a monthly repetition in the first year (Nasr.). ചാത്തം ഊ ട്ടുക, കഴിക്ക to perform the ceremony. ചാ. ഉ ണ്ണുക to assist at it. ചാത്തകം see under ചാത്തു. ചാത്തൻ čāttaǹ T. M. (Tdbh., ശാസ്താ) 1. A demon കുട്ടിച്ചാത്തൻ, കരിയാത്തൻ etc.=ഭൈ രവൻ; ചാത്തന്മാർ goblins (390 in all). 2. N. pr. men. 3. cock കോഴിച്ചാത്തൻ MC., ഇരു വാൽചാത്തൻ, ഓലച്ചാത്തൻ, വാവിട്ടച്ചാത്തൻ (=ചകോരം) different birds (prh. ചാതകം ?). ചാത്തിര čāttira (Tdbh., യാത്ര) Journey ചാ. മുട്ടിപ്പാൻ Pay. ചാ. പറഞ്ഞോണ്ടു പോയി TP. ചാത്തിരം čāttiram Tdbh., ശാസ്ത്രം f.i. ചാത്ര നീതിയുടെ വഴിപോകും Pay. — a peculiar per- formance of Brahmans (Shāstra reading?) KU. ചാത്തിരർ(ശാസ്ത്രർ or ക്ഷാത്രർ KU. a peculiar section of Brabmans, armed Brahmans. ചാത്തിരനമ്പൂരി or ചാത്രന —(ശാസ്ത്രന — or യാ ത്രന —?) Brahman actors, playing at the

[ 377 ]

termination of funeral obsequies (for Rājas etc.) the ചാത്രകളി, also called യാത്രകളി. ചാത്തു čāttu̥ (T. shutting) 1. prh. A harbour കോഴിക്കോട്ടു തുറയോടു വീയാനഗരിയോടു ൧൨ ചാത്തോടിടയിൽ KU. (or pass, place of re- sort?). 2. N.pr. of men=ചാത്തൻ. ചാത്തകം N. pr. of a Nāyar's house. കുറ്റ്യാടി ച്ചാത്തോത്തു കൊണ്ടുപോയി; കാവിലേ ചാ ത്തോത്തേത്താഴേ TP. Tachōli Otēnan's ബാ ന്ധവവീടു. — ചാന്തി see ശാന്തി S. ചാന്തു čāndu̥ T. M. (Te. bruise between fingers, T.=ചന്ദനം?) 1. (C. സാദു) Compound ointment of sandal, camphor, musk & saffron (=കുറി ക്കൂട്ടു). ചാന്തും ചന്ദനവും ഒരു പോലെ prov. ചെ ഞ്ചാന്തു a turmeric mixture. അരിച്ചാന്തു white paint of rice=അരിയൻ ചാന്ത്. ചാന്തേലും കൊ ങ്ക CG. ചാന്തും മോന്തും prov. finery. 2. cement of fine lime; also tar B. നിലച്ചാന്തെടുത്തുപൊട്ടു തൊടുക fine clay. ചാന്തായി അരെക്കുക to grind like fine mortar. 3. N. pr. of men. ചാന്താട്ടം So. plastering with fine mortar. ചാന്തുകുറികൾ, ചാന്തുചൂടും Anj. (1). ചാന്തുകോൽ an article of women's toilette ചാ. എന്തിന്നു ചാടിക്കളഞ്ഞു CG. ചാന്തുഭരണി KU. an old tax on toilette. ചാന്ദ്രം čanďram S. (ചന്ദ്ര) Lunar, as ചാന്ദ്ര മാസം a lunar month. ചാന്ദ്രായണം a religious observance of 30 days, increasing the food by one mouthful every day during the light half & diminishing it during the dark half; a വ്രതം for getting children with ഗവ്യം. ചാന്നാൻ čānnāǹ=ചാണാൻ, f. ചാന്നാട്ടി. ചാപം čābam S. (കമ്പ്) Bow. ചാപഖൾ്ഗാലയം Nal. arsenal. [Bhr. ചാപി an archer ചാ'കൾ മുമ്പനാം ആചാൎയ്യൻ ചാപീകരണം Gan. & ചാപിക്ക (astrol.) com- putation of an are. ഇന്ന്യായംകൊണ്ടു തന്നെ ജ്യാവിനെ ചാപിക്കാം Gan. find the arc for the sine. [ness സ്ത്രീചാ. PT. ചാപല്യം čābalyam S. (ചപല) Agility, fickle-	Also ചാപലം f. i. ഉണ്ണിതൻ ചാപലം ഇന്നു കേ ട്ടാൽ CC. tricks. ചാ. കാട്ടൊല്ലാ പൈതങ്ങ ളേ CG. keep quiet (in a car)! ചാ. പൂണ്ടു പു ണൎന്നു CG. embraced her child passionately. I. ചാപ്പ H. čāp (Port. chapa, a thin metal plate) 1. The cock of a gun, ചാപ്പയിടുക to cock. 2. stamp, ചാപ്പിടുക V1. to seal. II. ചാപ്പ čāppa (T. C. Te. mat for floors) Hut, shed of leaves പാളയം പാൎപ്പാൻ ചാ.ഉണ്ടാക്കി, കു ന്നിൻ പുറത്തു ചാ'കൾ വെച്ചു കെട്ടി TR.Sipabi's barracks (=ചാള). ചാപ്പു čāppu̥ 1. Stamp (I. ചാപ്പ 2.) 2. E. shop. 3. N. pr. ചാപ്പുമേനവൻ TR., ചാപ്പൻ TP. ചാമ čāma Tdbh.; ശ്യാമ, V1. ശാമ, Panicum miliaceum പുല്ലരി; food of the poor ഗതി കെ ട്ടാൽ എന്തു ചെയ്യും ചാമ എങ്കിലും ചെമ്മൂൎയ്യ prov. ചാമം čāmam 1.=ക്ഷാമം. 2.=യാമം night- watch ഒരു ചാ. കഴിഞ്ഞാൽ. a med. ചാമത്തല highwater, surf. ചാമൻ=രാമൻ vu. or ശ്യാമൻ; also ചാമി N. pr. ചാമരം čāmaran S. (ചമരം) Tail of Boa grun- niens, used as whisk or flybrush വെഞ്ചാമരം, also വെൺ ചാമരകൾ SiPu. ഛത്രവും ചാമര വും KR. royal insignia. ചമരീരോമംകൊണ്ടു ചാ. ചമെക്കുന്നു VCh. ചാമാൎത്തം čāmārtam (Tdbh., സമാവൎത്തം) Completion of studies. ചാമീകരം čāmīγaram S. Gold ചാമീകരപ്രഭ പൂണ്ട ശതഘ്നികൾ AR. ചാമുണ്ഡി čāamuṇḍ'i (S. ചാമുണ്ഡ Sk. fr. ച ൎമ്മമുണ്ഡ) A form of Kāḷi. ചാൎക്കു കലശം വെക്ക sacrifice to destroy enemies. ചാമുണ്ടി കെട്ടുന്ന പാതിരാക്കു TP. at midnight when Ch. is abroad. ചാമുണ്ടിയും ഗുളികനും a play of Malayers. ചാ. ത്തിറ. a feast of Chāmuṇḍi. ചാമ്പൽ see ചാമ്പുക. ചാമ്പു čāmbu̥ 1. (Tbdh., ജാംബു) The Jambu fruit മാമ്പഴം തിന്നേണം ചാമ്പൊഴിഞ്ഞാൽ CG. കാട്ടു ചാ.=പ്ലാത്തി. 2. Te. (C. ചാപു) length, stretch; in ചാമ്പറ മുറിക്ക to sever by a slanting cut, ചാമ്പറ കുത്തിയിരിക്ക V2. to sit cross- legged (ചമ്പറം).

[ 378 ]

ചാമ്പുക čāmbuγa T. M. 1. To contract it- self, to close as flowers, to shut, blink as eyes കണ്മുന ചാമ്പിച്ചാമ്പി Bhr. ചാമ്പി മയങ്ങുന്ന കണ്മുന, ചാമ്പി മയങ്ങിക്കലങ്ങി തളൎന്നു CG. (her eye under a sense of shame). 2. v. a. to pound rice V1.; to beat, flog (vu.) VN. ചാമ്പൽ 1. contracting, closing. 2.= T. ashes നല്ല തുമ്പയും ചാമ്പലും Anj. ചായ čāya 1. So.=ചാ Tea. 2.=ചായം. ചായം čāyam (Tdbh., ഛായം) Colour, dye, paint. — ചാ. കയെറ്റുക to dye, paint. ച. കാച്ചുക, മുക്കുക to dye, & ചായത്തിൽ മുക്കി. ചായക്കാരൻ a dyer. ചായത്തൈലം & പച്ചച്ചാ. lemon grass-oil. ചായപ്പുടവ dyed or coloured garment. ചായവേർ the Chayroot, Oldenlandia umbellata. ചായൽ čāyal T.M. 1. So.=ചായം. 2. (fr. ഛായ) Shape, figure; മുഖച്ചായൽ V1. resem- blance of countenance. നല്ല ചായൽ beauty. നറുമധുമലരണി ചായൽ RC. Sīta. താരണി ചാ. താഴാ RC. 3. beauty, esp. woman's hair പൂ മലർ തൂകുന്ന ചാ.. CG., പാഞ്ചാലിയുടെ പൂഞ്ചാ യലും Bhr., വണ്ടണിച്ചായലാൾ DN., വണ്ടേലും ചായലാൾ CG.; in pl. വാരാളും ചായലാർ CG. 4. VN. of ചായുക. ചായില്യം čāyilyam (T. ജാതിലിംഗം, but hardly in S. usage; ജാദി C. red from ജതു). Vermilion, used for dyeing shields, painting malefactors, writing, etc. ചായില്യപരിച V1. ചാ. തേക്ക vu. അവനെ ശായില്യമിട്ടു കഴുകി ന്മേൽ ഏറ്റുവിൻ Mud. ചായ് čāy 1. Beauty=ചായൽ. 2. a portion of killed game (of the 18 ഊപ്പു 2 are called അകഞ്ചായും പുറഞ്ചായും, huntg.) 3.=ചാവി, ചാഴി. ചായ്ക čāyγa & ചായുക T. M. (C. ചാചു to bow, Te. to stretch, C. ജായി to lie down & സായു=ചാക) 1. To incline, lean to one side. നെൽചാഞ്ഞു fell, bent. എവിടേക്കു ചാഞ്ഞിരി ക്കുന്നു where do you intend to go? ചാഞ്ഞ bent, prone. താൻ പറഞ്ഞപ്പോൾ ഞാൻ ചാഞ്ഞു V1. I gave in. 2. to rest or lie on ചാട്ടിൽ കരേ	റീട്ടു ചാഞ്ഞാർ CG. ഈ നാട്ടിലേ ചങ്ങാതി പ റ്റില്ല നമ്മൾ അങ്ങോക്കി ചായ്വൂ KU.=(ആശ്ര യിക്ക). 3. to settle down, disappear വീക്കം ചായും MM. ചെവിട്ടിൽ കുരുവിന്നു പുറമേ പൂ ശുക ചാഞ്ഞുപോം a med. ചായമാനം So. prop. (& ചാരുമാനം). VN. ചായൽ, ചാച്ചൽ 1. bending sidewise, as a falling tree. 2. side; also ചായ്പു in- clination B. a. v. ചായ്ക്ക 1. To lean against, bend, to put one on the other (ഓല, വിറകു). ചായിച്ചു കെട്ടു a jutting roof. തലമുടി ഉണ്ടെങ്കിൽ ചായിച്ചും or ചായ്ച്ചും ചരിച്ചും കെട്ടാം prov. 2. to lower പാമ്പു തല ചാച്ചു V1.; to moderate സുഹൃൽഭാവ ത്തെ ചാച്ചിതു വൈരം Bhr. 3. to level the ground by beating തച്ചു ചായിച്ചു; കിളെച്ചിട്ടു ചാച്ചുവോ (vu.) 4. v. n. to lie down for sleep, ചാച്ചുപോയി is asleep (vu.). VN. ചായ്പു & ചായിപ്പു 1. inclination ചായ്പുള്ള നിലം sloping ground, steep V1. 2. an enclosed veranda; ഇടച്ചായ്പു, that behind the പടിഞ്ഞാറ്റ room. — any sloping shed added to a house ചായ്പുകൾ ഭസ്മമായി KR. ചാ. തേക്കുക etc. 3. an instrument to beat floors നിലം ചായ്പു. 4. a mark on the samples of gold (as ആണി, കൊത്തു, പുള്ള ടി) മാറ്റ എട്ടേക്കാല്ക്കൊരു ചായ്പു CS. ചായ്പൻ adj. bent, as ചായ്പൻവാൾ V1. scimitar. ചാര čāra Sc. A kind of rice, കറുത്ത ചാര, ചെറു —. ചാരം čāram 1.=S. ക്ഷാരം Wood-ashes. — ചാരനിറം ash-grey MC. 2. (ചർ) S. walk ശസ്ത്രാഗ്നിചാരകൎമ്മം KU. സ ജ്ജനചാരം Nal. intercourse with. ചാരണ čāraṇa T. M. Trianthema monogyna, (B. Boerhavia diffusa) med. ചാരണൻ čāraṇaǹ S. A wandering singer; heavenly singer സൂതന്മാർ മാഗധർ ചാ'ർ കി ന്നരർ നൂതനമായി പുകണ്ണു നിന്നാർ, ചാ'ന്മാർ എല്ലാം ചാടി നടന്നു CG. ചാരത്തു see ചാരുക Inf. ചാരൻ čāraǹ 1. S. (ചാരം 2) An emissary, a

[ 379 ]

spy; also ചാരകൻ(ചാരകന്മാരെ അയക്കേണം Nal.) 2. (Tdbh. സാരൻ) N. pr. or=ചാർ q. v. ചാരായം čārāyam T. M. (C. T. സാ — from S. സാരം) Distilled liquor (റാക്കു); wine. ചാ. ഇ റക്കുക to distil. — ചാരായച്ചട്ടി distillatory vessels. — ചാരായക്കുത്തക arrack contract. ചാരിത്രം čāritram S. (ചരിത്രം) Good, consist- ent behaviour തീക്കനൽ പോലെ നിൻ ചാരി ത്രം PT. — ചാരിത്രശുദ്ധി chastity. — ചാരിത്ര സന്ദേഹമുള്ള നീ KR. ചാരിത്രഭംഗം immorality സ്ത്രീകൾക്കു ചാ. ഇല്ല Nal. കാമിച്ചു ചാ. വരുത്തി AR. dishonoured her. ചാരിയാവു čāriyāvu̥ B. Fine woollen cloth (P. čārkhāna, chequered?). ചാരു čāru S. (L. earns) Dear, lovely ചാരുരൂ പാമൃതം Nal. — ചാരുസ്തനങ്ങൾ Bhg. — ചാരു സ്മിതം etc. — ചാരുഹാസം sprightliness. ചാരുത്വം, ചാരുത loveliness ചാ.കലൎന്നനീ Bhr. ചാരുക čāruγa T. M. (aC. സാരു, Te. C. ശേ രു=ചേരുക); past t. aM. ചാൎന്നു, mod. ചാരി. 1. v. n. To lean against, (=ചരിയുക, ചായ്ക). പീ ടികയുടെ നിരെക്കു ചാരിനിന്നു jud.; also with Acc. അശോകത്തെ ചാരിനിന്നു Bhr., ചന്ദനം ചാ; ചാരിയാൽ ചാരിയതു മണക്കും prov.; തൂ ണെ ചാരിനില്ക്ക TP. 2. to rely upon, to be attached to; ചാരി എഴുതുക to write in con- fidence. 3. to be shut. വാതിൽ ചാരി ഇരി ക്ക V1.=അടഞ്ഞു. 4. a.v. to place against വാൾ മൂലക്കൽ ചാരു, വാൾ ദൈവത്തിന്നു കൊ ണ്ടച്ചാരിവെക്ക TP.; കൊണ്ടച്ചാരിയതു നില്ക്കം, കുരങ്ങിന്ന് ഏണി ചാരൊല്ല prov.; ഏണി ചാരി കടക്ക MR.; നുകം ചാരിയാൽ കുലയാത്തതു KU., a tree strong enough to withstand the pres- sure of a yoke of oxen. 5. aM. to put on പീ താംബരം ഹരി ചാൎന്നതു നേരത്തു KR. Inf. ചാര 1. bending sideways=ചരിച്ചിട്ടു (opp. കുത്തേ)ചാരത്തന്നെ; ചാരേ മുറിക്ക. 2. nigh, close ചാരവേ വന്നു, ചാരത്തു മേ വി, അവൻ ചാരത്തു ചെന്നു; ചാരത്തേ വീ ടു CG. the neighbour's house (opp. ദൂരത്തേ വീടു).	VN. ചാരൽ 1. leaning against, inclination. 2. side, declivity of hill. 3. support. ചാരഴി rails to lean against. a. v. ചാരിക്ക 1.=ചാരുക 4. to lay against in order to support; to shut the door V1.; to em- brace. 2. to mix ingredients in a fluid കസ്തൂരി യെ പനിനീരിൽ ചാരിച്ചു CG. എണ്ണയും തേ നും കൂട്ടി ചാരിച്ചു a med. (=ചാലിക്ക). ചാരുകാരൻ a third person, in whose name a deed is executed at the desire of the person that advances the money. ചാരുകണക്കു MR. ജമ ചാരുകാരൻ പേരിൽ തിരിപ്പാൻ MR. ചാരുകസേല an easy-chair. ചാരുകാൽ support, prop; ചിറകൾക്കു ചാ. ചാ രുന്നതു MC. (of dams). ചാരുതലയണ, — മെത്ത etc. a divan, sofa, etc. ചാരുപടി 1. a seat in a house to receive stran- gers. 2. a window, whose shutter may serve as sleeping place. ചാരുമാനം So. prop; reliance; slope. ചാരുമുറി 1. a deed of relinquishment from a third person, whose name has been made use of, without his having any interest in the transaction. 2. relinquishment of the items of account, or acquittance for them (=ഇണക്കു). ചാരെഴുത്തു confidential document. ചാർ 1. (4.) mud worked up slantingly against a wall to strengthen it (=counter-fort, Arch.). (1) the back of a chair കസേലയുടെ ചാർ. 2. confidant, trusted person; ചാരായിട്ടു നി കിതി കൊടുക്കുന്നവൻ a third person, (see ചാരുകാരൻ, ചാരുമുറി). 3. honorific by- name (like cousin, friend) used by Nāyars, as ഗോവിന്ദച്ചാr friend Gōvinda, കുരങ്ങു ച്ചാr (in fable). VN. ചാൎച്ച relation, by blood (ചോരചാൎച്ചയു ള്ളവൻ V2.) കെട്ടിചാൎച്ച connexion by mar- riage (=ചേൎച്ച). കൊണ്ടും കൊടുത്തും നര ന്മാൎക്കും ചാ'കൾ ഉണ്ടായ്വരും Bhr. ചാ'യില്ല ചേൎച്ചയില്ല no friends of any kind. ചാ'യും ചേൎച്ചയും വേഴ്ചയുമായി CG. with all con- nections & relations.

[ 380 ]

ചാൎച്ചക്കാരൻ kinsman. ചാൎച്ചപ്പെടുക V1. to be much attached. ചാൎത്തു 1. joining, an assemblage മേഘച്ചാൎത്തു CC., മേഘത്തിൻ ചാ. പരന്നു CG.; എറുമ്പിൻ ചാ. നീളെ കണ്ടു Mud.; അളിച്ചാ'വൎണ്ണൻ CC. (black, like a swarm of bees). 2. dress- ing ൨൪ ചാൎത്തു ചാൎത്തുക V1. 2. said of kings' കൌപീനം. 3. a writ, document ചാൎത്തു മുറി f.i. കാണചാൎത്തും മുറിയും നേരായെ ങ്കിൽ MR. — register ചാൎത്തുപടി B. 4. as- sessment, മരച്ചാ. of trees. ചാൎത്തുകാർ surveyors, assessors=നോക്കി ചാൎത്തുന്ന പാട്ടക്കാർ TR. ചാൎത്തുക 1. to join, as wood V1. 2. ചാൎത്തിടുക to steel iron, No.; to put on, to dress, adorn (hon.) ഉടയാട ചാ.; രാജാവു ചാൎത്തുന്ന ചേ ലയെ കോലുക CG.; വെളുത്തേടൻ അലക്കി യ വസ്ത്രം ബിംബത്തെ ചാൎത്തും Anach. (double Acc.). ൟശനു പൂച്ചാൎത്തും Anj., ച ന്തംചാ.. V1. 3. to throw on അരി ചാൎത്തു ക, തിരുമുടിപഴയരിചാൎത്തി KU. (Brahmans at king's coronation). — to rub ashes, to smear എണ്ണചാ. etc. 4. to write, esp. a dooument ഓലയിൽ ചാൎത്തുക, ചാൎത്തിക്കൊ ടുക്ക to write for one, grant to him. ചാൎത്തി വാങ്ങി MR.=എഴുതിവാങ്ങി. 5. to survey, assess നെല്ലും മുളകും നോക്കികണ്ടു ചാ.; നാ ടു കണ്ടു ചാൎത്തി നികിതിക്കെട്ടി TR., അച്ചാ ൎത്തു പ്രമാണമല്ല എന്നു ഞങ്ങളെ വക ഒക്കയും രണ്ടാമതും ചാൎത്തി; അധികം ചാൎത്തിയാൽ TR. if you assess at too high a rate. CV. I. ചാൎത്തിക്ക 1. to adorn as an image with flowers, etc. 2. to dictate പറഞ്ഞു ചാ ൎത്തിച്ചതു (doc.) 3. to get assessed നോട്ട ക്കാരരെ കൊണ്ടു ചാ. TR. II. ശൈശവമാം ബിംബത്തിൽ മാലയെ ചാ ൎത്തിപ്പിച്ചു Si R. ചാൎന്നവർ kinsmen. ചാൎന്നുചേൎന്നുള്ളവരും തെ ളിഞ്ഞാർ UR. all rejoiced at the birth. — അകത്തു ചാൎന്നവർ lower Sūdras, പുറത്തു ചാൎന്നവർ KM. real Nāyar, fighting for the Brahmans, whom the others serve. — ചാ	ൎന്നപ്പരിഷകൾ KN. 1. the 4 Hindu castes. 2. intermediate divisions of caste, counting themselves as appendices to the next higher class. [woman VetC. ചാൎവംഗി čārvaṅġi 5. (ചാരു) A beautiful ചാറ čār̀a So.=ചാടി Jar (Port. jarra). ചാറുക čār̀uγa (Te. C. ജാറു to slip, trip, T. to sweep) V1. To run off or out; to drizzle (fr. ചറു). ചാറൻ loc. hankering after women (ജാരൻ?). ചാറൽ (T. ചാരൽ) drizzling rain; also മഴ ചാറ്റൽ, ചാറ്റുമഴ (& പാറ്റൽ). ചാറു T. M. (C. സാ —, Te. ചേരു, C. Te. എ സരു). 1. sap of a palm-tree etc.; ചാറു ഊ റ്റുക No. slavering of children. 2. broth, soup. നല്ല ചാറും ചോറും കണ്ടില്ല (of pepper- water & curry eaten hot). 3. infusion, de- coction. ഇഞ്ചിച്ചാ. ginger-tea, പുളിഞ്ചാറു, മു ളഞ്ചാറു or മുളകുചാറു etc. കുങ്കുമപ്പൂച്ചാറ്റിൽ VetC., കുങ്കുമച്ചാറു തൻ നന്മണം, മാലേയ ച്ചാറൂറും CG. — ചാറെറണ്ണക്കു മരുന്നു a med. ചാറുപെടുക V1. juice to run out. — ചാർ പ്പെടുക്ക to squeeze; met. to trouble one. ചാറ്റുക 1. to drizzle V1. (see ചാറൽ). 2. to speak loud (T.), to call on Gods & sing as astrologers B. 3. T. Palg. കുറ്റം ചാ. to declare guilty; to impute a fault to. I. ചാല čāla Tdbh. of ശാല. Palace, in ചാല യിൽ ഭഗവതി N. pr. the temple in Pul̤avāi. ചാലപ്പുറത്തമ്മ the queen of the Porlātiri. KU. കോട്ടയത്തു തമ്പുരാൻ വാലുശേരി ചാലയിൽ എഴു ന്നെള്ളി TR. came to the residence of Kur̀um- branāḍu. II. ചാല Inf. of ചാലു (T. C. Te. to be full, sufficient, Tu. & C. also സലെ) 1. Richly, fully; ചാലവരുത്തവൻ വാഞ്ഛിതം, ചാല ജ്വ ലിച്ചു, ഞാൻ ചാലപ്പറയുമ്പോൾ ആയുസ്സു പോ രാ Bhr.=ഏറ. 2. also softly, gently ബാലക നെ ചാല നല്കി CG.=willingly; also straight on V1. (as if from ചാൽ). Often ചാലവേ, ചാ ലവും. ചാലകം čālaγam (& ചാലവാതിൽ) 1. Tdbh. of ജാലം, Lattice, window ചാ. പൂണ്ടുള്ള മാട

[ 381 ]

ങ്ങൾ CG., പെന്മയങ്ങളായുള്ള ചാലകവാതില്ക ളും KR.—met. ബാലികാ തന്നുടെ മാനസം ചാ' മായിച്ചമഞ്ഞു കൂടി CG. through Kāma's arrows cribbled like a lattice. 2. V1. water conduit; ചാൽ+അകം. "containing furrows," might even be the origin of ചാ. for lattice, which in V1. sounds ചാലെയകം. ചാലിക്ക čālikka=ചാരിക്ക 1. To mix ingredi- ents in fluids തേനിൽ ചാലിച്ചു സേവിച്ചു. 2. to moisten grain for ചേറ്റുവിത. ചാലി čāli (Tdbh., ശാലി) A certain rice; also rice in general (as from ചാൽ). ചാലിക്കൊട്ട (No, ചാലിയ —) a basket of cocoanut-leaves. ചാലിയം čāliyam 1.=ചായില്യം f.i. ചാലി യപ്പുടവ V1. Red cloth worn on shoulders. 2. N. pr. the old fort So. of Beypoor, taken from the Portugues A. D. 1571— ചാലിയപ്പട a Māppiḷḷa poem.— ചാലിയം മുതലായ തിരൂര ങ്ങാടി MR. Tirūr, belonging of old to the Chā- liya Rāja. ചാലിയൻ čāliyaǹ T. M. (C. Te. സാ —from S. ജാലിക spider?) A weaver (ഇടങ്കർ & വല ങ്കർ see ഇടം & വലം), also ശാലിയർ TR.; f. ചാ ലിയത്തി PT.; ചാ'ർ തിരുമുല്ക്കാഴ്ച വെച്ചു, ചക്ക കണ്ട ചാ., ചാ'ന്റെ ഓടം prov.— ചാലിയമുണ്ടു MR. common cloth (opp. Europe article). ചാൽ čāl T.M.Te. (C. സാലു line, ജാലു C. Te. to flow gently) 1. A furrow കൊഴുകൊണ്ടു കീ റിന ചാലിൻ പേർ സീത KR.— ചാലിടുക to plough, സ്ഥലം ഉഴുതു ചാലാക്കി MR.; ചാൽ വിത്തു വിതെക്ക to follow the plough sowing. 2. a channel, ചാല്പുറം, ചാല്വഴി of running water; for irrigation നീൎച്ചാ.,ആണിചാ.; also a dry trench or drain, മരങ്ങൾ മലയിൽനിന്നു ചാല്പണി ചെയ്തുകൊണ്ടുപോരും MC. track for timber; താണ ചാൽ നോക്കി (huntg.) track. 3. line, direction അച്ചാലൂടെ പോയി, ഇച്ചാ ലൊടിയെ; കുട്ടിയെ എഴുത്തുപള്ളി മുഴുവനും രണ്ടു മൂന്നു ചാൽ ഇഴെച്ചു. 4. time രണ്ടു ചാൽ (ഉഴുക) twice; രണ്ടു മൂന്നു ചാൽ അരെക്ക.	ചാലുക (loc.)=നാലാം ചാൽ ഉഴുക the last ploughing. ചാല്യം čālyam 1.=ചാലിയം 1. 2. S. (ചലിക്ക) To be moved ചാല്യന്മാരല്ലാതെ സാല്വന്മാർ CG. ചാവടി H. čāvṛi 5. Choultry; public building, open on one side; office അവർ വാളുമായിരുന്നു ചാവിടി നിറന്നെല്ലാടവും, പുറത്തുള്ള ചാവിടി തന്നിലുള്ള കെട്ടുകൾ KR. അദാലത്തു ചാവടി യിലേ കണക്കപ്പിള്ള TR. [വിക്കുന്നു TR. ചാവടിക്കാർ officials ചാ. കുടികളിൽ ഉപദ്ര ചാവട്ട čāvaṭṭa So. Palankin pillow, divan. ചാവൽ čāval T. So. Palg.=ചേവൽ Cock. പടച്ചാവൽ MC. pheasant. 2. Palg. the bud (see അവ 2) of the jack-fruit tree=പൂതൽ No. Hence: [etc. TR. ചാവക്കാടു (1) N. pr. Chowghaut. ചാവച്ചേരി ചാവി čāvi see ചാഴി. ചാവു čāvu̥ 1. see under ചാക 2.=രാവു as ചാപ്പന്നി TP.=രാപ്പന്നി. [come weak. ചാവുക čāvuγa (loc.) The eye to fall, to be- ചാള čāḷa 1. (Tdbh. of ശാല, H. ചാല a thatched roof) A small hut. കിടക്കുന്നതു കാവൽ ചാള prov.; ചാ. കെട്ടി TR. temporary huts for soldiers. Esp. the dwellings of 4 lowcastes പുലച്ചാള, മല—, മുക്കുവ—,കരുവാ— (or വേട്ടുവ —or കണിശ —) & therefore called ചാളക്കാർ. 2. T. M. ചാളമത്തി, ചാളമീൻ sardine V1. ചാളിക čāḷiγa T. So. C. ജാ —A money-bag. ചാളുക čāḷuγa (=ചളുങ്ങുക ), ചാളിപോക, ന ടക്ക, To stagger, to reel as a drunken man. ചാഴി čāl̤i (T. ചാവി, C. ജാളു=ചള്ളു) 1. Empty grain, blighted corn, vu. ചായി: ചായിയും പു ഴുവും. (3 kinds: കരിഞ്ചാ., പച്ചച്ചാ.&വെള്ളച്ചാ.) 2. cankerworm, palmerworm.— ചാഴിവിലക്ക ceremony & procession to insure the growth of rice. ചാഴിക്കോൽ So. a stick daubed with a drug to ward off insects (see പെരുച്ചാഴി). — എൻകരിഞ്ചാഴിക്കൂട്ടമേ Cherumā's name, given them by their കോമരക്കാരൻ of Bhadrakāḷi. 3. (aC. ജാളെ moon's ascending node) ഇട ച്ചാഴി, കൂട്ടച്ചാഴി 2 very unlucky times, chiefly for sowing (astrol.).

[ 382 ]

നെൽ ചാഴിച്ചിരിക്ക V1. blighted. ചി či Fie! ചീച്ചി etc.; a little! (=ഇച്ചി) ചി പാൎക്കേണം V1. wait a little. ചികന്നി čiγanni (loc.)=ഓന്തു Chameleon. ചികയുക čiγayuγa So.=ചിക്കുക 2. To scratch, as fowls. ചികിത്സ čiγlsa S. (ചിൽ care) Medical treat- ment ചികിൽത്ത ചെയ്ക a med. ചി.ചെയ്തോളു ക PT., ഏറിയ ചികിത്സകൾ തുടങ്ങി, എനക്കു ചി. ചെയ്യുന്ന വൈദ്യർ TR. with Dat. ചികിത്സക്കാരൻ & S. ചികിത്സകൻ physician. denV. ചികിത്സിക്ക 1. to treat medicinally, with 2 Dat. സന്നിക്കു ചി'ച്ചു ശമിപ്പിക്ക PT . ഉമ്മെക്ക ഒരു മാസം കൂടി ചി'ച്ചാൽ MR., ദീ നത്തിന്നു വഴിപോലെ ചി'ച്ചു വരുന്നു TR., കാമിലെക്കു ചി.. Nid., വൈദ്യർ ചികിത്സി ക്കും ചികിത്സയിൽ prov. 2. to cure V1. ചികീൎഷ čiγīrša S. (desid. of കർ) To desire to do പുണ്യചി.. Bhg.— കിം തവ ചികീൎഷിതം Mud. what is your intention? (part.) ചികുരം čiγuram S. Hair of the head, ചുരുണ്ടു നീ ണ്ടുള്ള ചികുരഭംഗിയും KR. [ഭേദം in med). ചിക്കണം čikkaṇam S. Unctuous (a പാക ചിക്കനേ čikkanē (see ചിക്കെന്നു) Quickly. ചിക്കിണി čikkiṇi Young, small, said of girls (C. Te. ചിക്ക=ചിറു). ചിക്കു čikku̥ T.M.Te. (C. സി —, old ശില്കു) Be- ing entangled, intricacy. ചിക്കറുക്കുക to disentangle, to comb out തലമു ടി ചി'ത്തു KN. ചിക്കറുക്കി (loc.) a comb. ചിക്കുക čikkuγa T. M. C. Te. 1. To be en- tangled. 2. to disentangle (ചീകു); to scratch as fowls (ചിള്ളുക), കോഴി നെൽ ചിക്കി കൊ ത്തിതിന്നുന്നു V1.; to dry & dress the hair after bathing തലമുടി ചി.;ചിക്കിമുടിച്ച തല vu., കു ന്തളം ചിക്കി ഉലൎത്തുന്നു Bhr 1.; to spread grain for drying വെയിലത്തു ചി.; എൾ മിറ്റത്തുണ ക്കുവാൻ ചിക്കിനിൎത്തും PT.; ഓല ചി. to wrench palm leaves from the മട്ടൽ(=ഇരിയുക). CV. ചിക്കിക്ക to have grain spread for drying etc. V1.	ചിക്കെന്നു čikk-ennu̥ & ചിക്കനേ T. M. Imitation of sound (C. ചക്ക —, Te. ചെച്ച —); resolutely, quickly. ചിങ്കളം etc. see ചിങ്ങ — ചിങ്കാടി čiṅgāḍi T. aM. (C. സി —, Te. T. സിം ഗാണി, fr. S. ശൃംഗം) A Turkish bow V1. ചിങ്കാരം čiṅgāram Tdbh. of ശൃഗാരം Orna- ment V1.— ചി'പ്പണി, ചി'വാക്കു No. ചിങ്കാരി=സുന്ദരി. ചിങ്കി čiṅgi T. So. (f. of ചിങ്കൻ a forester=കു റവൻ)—ചിങ്കിക്കളി a play V1. ചിങ്കൊത്തു Kur̀avas' play with snakes. ചിങ്കിനൈ So. a poisonous mixture (of arse- nic T.). മറുതാശിങ്കി litharge B. (T. മൃതാര ചിങ്കി). [to grow lean) Chaff. ചിങ്കു&ശി—čiṇgu̥, So. (T. ചിങ്കുക, Tu. ശിൎക്കു ചിങ്ങം čiṅṅam, old. ചിങ്കം, Tdbh. of സിംഹം. 1. Lion വാരിളഞ്ചി. വളർ ഇളഞ്ചി. പോൎക്കു ചെന്നു RC. ചിങ്ങത്താൻ (hon.) 2. Leo ചിങ്ങ രാശി, ചിങ്ങക്കൂറു. 3. the 5th month (August) ചിങ്ങമാസം. ചിങ്ങൻ esp. a sort of plantains, med. ചിങ്ങൻ പഴമോ തരുവൻ Anj. & ചിങ്ങപ്പഴം GP 67. fruit of ചിങ്ങൻ —or ചിങ്ങംവാഴ. ചിങ്ങംപുഴു a long big worm. ചിങ്ങളം and ചിങ്കളം (T. So.)=ശി —MC. സിംഹളം or ൟഴം Ceylon.— ചിങ്കളക്കുരങ്ങു So. a black monkey, Semnopithecus Silenus. ചിഞ്ച čińǰa S. Tamarind, പുളി. ചിട čiḍa Tdbh. of ജട in ചിടവക്കു Hemp(doc.), കറ്റച്ചിടയോർ CG. (see ചെട). ചിടയൻ=ചെടയൻ. ചിട്ടി H. čiṭṭhi=ചീട്ടു A note, chit; document given by the Tray. Government; ചിട്ടിക്കുറി a lot.— ചിട്ടിക്കാരൻ a member of a club B. ചിട്ടിപ്പതിവു B. a receipt for tax. ചിണൎക്കുക čiṇarkuγa (and തി —) To swell, to be inflated, to congeal (T. ചിണുക്കു=ചിക്കു). ചിണ്ടൻ čiṇḍaǹ=ചിറിയണ്ടൻ N.pr.m. also ചിണ്ടു TP. ചിത čiδa S. (ചി to heap up) Funeral pile= തടി, with കൂട്ടുക Sk., ചമെക്ക, ചിത തീൎത്തു

[ 383 ]

കൂട്ടേണം അഗ്നിസംസ്കാരത്തിന്നു AR. — ചിതാഭ സ്മം=ശവഭസ്മം SiPu. ചിതം čiδam 1. S. (ചി) Covered with. 2. Tdbh. of ഉചിതം proper, fit. ചേതം വന്നാലും ചി. വേ ണം prov. neatness. ചിതമായിട്ടും ലെങ്കമായി ട്ടും Ti. ഇറച്ചി ചിതത്തേ വരട്ടും TP., നിറന്നൊ രു ഗംഗാ ചിതത്തോടു കണ്ടു KR. had a fine view of G. — suitableness ദാനഭേദാദി മൂന്നും എങ്ങുമേ ചിതം വരാ PT. will not suit in every case. കല്പിച്ചാൽ ചി. വരാ. PT. won't do. ചിതക്കേടു impropriety, disorder (also of body), disagreeableness; ചി. തോന്നി V2. was displeased. ചിതർ čiδar (√ ചിതു C. burst) T.M. Dust; a drop as of ghee. നറു ചി. നൈ V1. fine ghee. v. n. ചിതറുക T. M. C. Te. to be scattered, spilt കനൽ ചിതറിന നയനങ്ങൾ RC., തീക്കനൽ പൊട്ടിച്ചിതറുന്ന കണ്ണുകൾ KR., രക്തം ചി തറും മിഴികൾ Bhg., കനൽ ചിതറുമണി മി ഴിയോടു Bhr., കണ്ണുകളിൽ കനൽ ചിതറുമാറു മിഴിച്ചു AR., ചോര ചിന്നിയും ചിതറിയും വീണു PT. ചിതറനൈ V1.=ചിതർനൈ. v.a. ചിതറിക്ക to spill, scatter V1. ചിതൽ čiδal So. & ചിതല് T. (also ൟചൽ) White ants, termes MC. വഞ്ചിതൽ V1. — ക വിളുടെ അകംപാകം ചിതൽപ്പുറ്റു കണക്കേ ഉ ണ്ടാം a med. (in cancer). like termite soil. പു റ്റിനാൽ മൂടി ചി. അരിച്ചേറ്റവും PrC. ചിതൾ No. (Te. C. ഗെദൾ) id. കാച്ചിതൾ the larger, വെണ്ചിതൾ the smaller kind. ചി. എടുക്ക, പിടിക്ക, പൊന്തുക white ants to make their way. ഉരുട്ടുകട്ടയായാൽ ചി. പി ടിക്കയില്ല. [ചിതല. ചിതൽതിന്നി a bird, eating termes. No., also ചിൽകാരം čilkāram & ചീ — S. (Onomat.) A scream. ചിൽ čil S. 1. (to mind) Mind, intelligence, also ചിത്തു; esp. in comp. ചിഛ്ശക്തി KeiN.— അവി ദ്യാരൂപത്തിലേ ചിഛ്ശായയല്ലോ ജീവൻ KeiN. has only the appearance of mind. — നിന്റെ ചിത്തകതാരിങ്കൽ KR., VCh.— ചിൽഘനനാ	യോനെ വാഴ്ത്തി CG. who is solid mind, noth- ing but mind=ചിന്മാത്രൻ; (നിത്യാഭ്യാസ ത്തിൽ ഏവം ചിന്മാത്രനായിവരും KeiN. mere spirit); so ചിൽപുമാൻ, ചിന്മയൻ, ചിൽസ്വ രൂപൻ AR. of Vishṇu, ചില്ക്കാതൽ RS. 2. S. ചിദ് (ച+ഇദ്) also, event in കിഞ്ചിൽ etc. ചിത്തം čittam S. (=prec.) 1. Thinking മദ്യ പാനം കൊണ്ടു ചി. മറന്നു Sah., mind, intelli- gence ചിത്തകാമ്പു & ചിത്തതാർ VetC. 2. will, heart എള്ളോളം അവൻ ചി. കിട്ടിയിട്ടില്ല DN. made no impression on him. നായിചിത്തം തു ണി കീറും prov. ചി'ത്തിലൎദ്ധമാം Genov. as dear as self. [fections. ചിത്തനാഥൻ Nal.=ജീവനാഥൻ, lord of af- ചിത്തവിഭ്രമം derangement. [കൾCG. ചിത്തവിലോഭനം seducing. ചി'മായ ഉക്തി ചിത്തനാകം čittanāγam=തുത്ഥനാകം. ചിത്ര čitra S. (foll.) & ചിത്തിര 1. The 14th lunar asterism (Spica virginis; mod, bright star in Bootes); the month ചൈത്രം or മേടം. 2. the Maina bird — മലചിത്ര Eulabes religiosa D. — ചിത്രക്കിളി the Maina parrot. ചിത്രം čitram S. (ചിൽ drawing attention) 1. Wonderful; often interj. ചിത്രം ചിത്രം what a sight! ചി. എഴുംപടി RC. nobly. 2. varie- gated. 3. a picture, ചി. വരെക്ക MR., കുറി ക്ക to sketch, രൂപം ചി'മായെഴുതി Bhr., ചാ രുവാം ചി. എഴുതുകയും വേണം Mud. 4. finely & minutely worked; carving. ചി. കുത്തുക, പ ണിയുക V1. — ഏറെ ചി. ഓഠപ്പെടും prov. Hence: ചിത്രക്കടലാസ്സു (3) a plan, rough sketch സ്ഥലത്തിന്റെ സ്ഥിതിവിവരം ചി. (jud.) ചിത്രകൂടം 1.N. pr. the mountain Kāmtā in Ban- dēlakhaṇḍa KR. 2. a temple or tower as for holy serpents, Nilamāli. etc. ചി. പടുക്ക to build such മെപ്പുചി. PR. ചി. ഉടെക്ക (a sin) PR. 3. a palace, as at Calicut KU. ചിത്രക്കൂടക്കല്ലു (2) Palg.=നാഗക്കല്ലു. ചിത്രക്കാരൻ a painter, carver (also ചിത്രക രൻ). ചിത്രക്കെട്ടു fine building. ഭടന്മാർ ഇരിപ്പാനാ യി ചി.കൾ KR. barracks.

[ 384 ]

ചിത്രഗുപ്തൻ N. pr. Yama's registrar; ചി. വ രെച്ച പത്രം Nal. the book of works. ചിത്രത്തൂൺ a carved pillar. ചി. ചാരിനില്ക്ക TP. ചിത്രപടം picture.— പ്പടം. ചിത്രപ്പണി painting, carved work.— ചി. ക്കാ രൻ an artist. [Bhg. ചിത്രരൂപം S. a picture ചി'ങ്ങൾ എഴുതിനാൾ ചിത്രലേഖ 1. a picture ഇളകാതു ചി. കൾപോ ലേ Bhg. 2. N. pr. കാമിനി ചി.. CC. ചിത്രാചാരി V1. a sculptor. ചിത്രാൎപ്പിതം a picture; painted ചി. പോലേ നി ന്നു (നിശ്ചലം) KR. like a statue. ചിത്രി m.,— ണി f. wonderful, captivating ചി. യായിരുന്നവൻ KR. (Vishṇu). denV. ചിത്രിക്ക 1. to be wonderful (as പണി V1.) 2. Tdbh.=ഛിദ്രിക്ക. ചിദംബരം čiďamḃaram S. (ചിൽ) Chilam- baram with Siva's temple. ഘനം ചി'ത്തെ പ്രാ പിച്ചു Sk. ചിദ്രൂപം čiďrūbam S. (ചിൽ) Consisting of mind; ചിദ്രൂപൻ=ചിന്മാത്രൻ AR. ചിന čina T. M. (=ചന.—C. Te. ജീ —) 1. Branching out, as an ear of corn. ചിനക്കൊ മ്പുള്ള മാൻ KR. ചിനക്കൊമ്പൻ (=കല) huntg. — ചിനപാത a branch line. 2. to be with young. ചി. പിടിക്ക (Cal.) of cows, etc. ചി. വീശുക Palg. to miscarry. 3.=ചുന. ചിനെക്ക 1. to branch out, rice to sprout. ക ഴുങ്ങിൻ പൂക്കുല ചിനെക്കുന്നു. 2. Cal. മാ ങ്ങ ചിനെച്ചു=ചുനെച്ചു q. v. I. ചിനക്കുക, ക്കി činakkuγa (C. ജിനുഗു, Te. സണുഗു) 1. To mutter, neigh. തൊണ്ട ചിന ക്കി hemmed. ചിനക്കിയിട്ടുപോയി food ejected by the irritation of the wind-pipe. 2. to cry ho! as at certain festivals (in സങ്കേതം). 3. No. പുലയർ, നായർ etc. ചിനെക്ക=ഒച്ച കാട്ടുക uttering a warning cry to avoid pollution (Pulayars crying ഏയാ No., ഹോആ So.; higher castes ഹഹാ, ഹൂഹാ, ഹോഹോ etc.) II. ചിനക്കുക (T. ചിണുക്കു) To scratch, stir കുപ്പ ചിനക്കിയാൽ ഓട്ടക്കലം prov ചിനക്കു a bit; a scratch.	ചിനങ്ങുക 1. to be scratched B. 2. to be touchy (T. ചിണങ്ങുക to whine, whimper), to repine,=പിതുക്കുക; a child, that cries at the slightest touch is called തൊട്ടാൽ ചിന ങ്ങി. ചിനിങ്ങിക്കരക to whine, whimper. No. (comp. ചിനിക്ക). 3. (=T. ചിണുങ്ങുക to rain slightly, to drizzle). ചിങ്ങഞ്ഞാറ്റിൽ ചിനി ങ്ങിച്ചിനങ്ങി prov.=ൟറൻ മഴ, it drizzles only. ചിനിങ്ങിയ മഴ=ചനുചനേ. ചിനുങ്ങികൾ (2) No. touchy people=തൊട്ടാൽ വാടികൾ. ചിനം činam T. aM. Wrath (C. Te. കിനി) ചിനമൊടു പൊരുതു, ഏറ്റം ചിനത്തോടു നി ന്നു Bhr. a M. ചിനിക്ക to be touchy. — ചിനിപ്പു anger, ചിനിപ്പിക്ക to irritate V2. (T. ചിനക്ക, ത്തു). ചിനമ്പു činambu̥ (see ചിനക്കു & ചിന്ന) A little. — ചിനമ്പിച്ചു No.=കുറശ്ശേ. ചിന്ത činda S. (ചിൽ) 1. Thought, care ചി ന്തയിനി എന്തിനു RS. why wait longer? ചി. യില്ലാത്തവനു ശീതം ഇല്ല prov. കൎമ്മത്തിന്ന് ഒരു ചി. ചെയ്യാതേ Mud.; with Acc. ആയുധത്തെ ചി. ചെയ്തു Bhg. രാഘവാധീനമാക്കി രാജ്യ ചിന്ത KR. committed the care of Govt. to R. — ദുഷ്കൎമ്മം ചിന്ത ചെയ്യാതേ Bhr. not to think of. 2. concern, sorrow. ചിന്താ പുലമ്പിന കംസൻ CG. care-worn. ചി.യും കൈവെട്ടി AR. അന്ത മില്ലതൊരു ചി. യും തേടി Mud, fell into a train of anxious thoughts. മാനസം വെന്തുതുട ങ്ങീതു ചി. യാലേ CG. മുഴുത്ത ചി. യാ Bhr. ചിന്താകുലം (2) ചി. ഉള്ളത്തിൽ മുഴുത്തു RC. ചിന്താപരൻ a prey to cares. AR. ചിന്താമണി a gem, that grants every wish SiPu. "inestimable," N. pr of men, books, Mantras, etc. also ചിന്താരത്നം SiPu. denV. ചിന്തിക്ക 1. to consider, reflect, ചിന്തിച്ചു കാണ്ക AR. ചിന്തിച്ചാലും only think! മന്ത്രി കളോടും ചിന്തിക്കേണം VyM. consult. എ ന്നധികാരത്താൽ ചി'പ്പാനുള്ളതു MR. let the authorities inquire. 2. to mind എങ്ങളെ കാൎവൎണ്ണൻ എങ്ങനേ ചിന്തിപ്പൂ ചൊൽ CG. remember. 3. to imagine നിൻ പൈതൽ

[ 385 ]

തന്നെ ഞാൻ എൻ എൻ പൈതൽ എന്നതു ചി'ന്നു CG. I look upon it as mine. ചിന്തിച്ചു കൂടാ ബ്രഹ്മബലത്തിൻ പ്രഭാവത്തെ KR. estimate. ചിന്തിതം (S. part.) intention. ചി. എന്തു Mud. ചി. സാധിക്കും KR. will obtain your wish. CV. ചിന്തിപ്പിക്ക V1. to make to reflect. ചിന്ത്യം to be considered എന്തു മനുഷ്യനാൽ ചി.. Bhr 1. what is he to think on? ഉ ത്തമസ്ത്രീകൾക്കു ചി'മായുള്ളൊരു ഭൎത്തൃസൌ ഖ്യം SiPu. യോഗിചിന്ത്യൻ AR. he is the best object of a Yōgi's meditation. ചിന്തു čindu̥ T.M. (Tdbh., സിന്ധു) A poetical measure. ചി. പാടുക to hum a tune of a rustic song, ചിന്തും പാട്ടും കേട്ടു RS. ചിന്തുകൾ പാടു ന്നതും ചന്തമായാടുന്നതും Bhr. പന്തടിച്ചു ചിന്തു ഗീതങ്ങളും DN. ചി. പ്രകാരം അറിക (huntg.); ചിന്തുരാഗം also a song of R. Cath. oarsmen. ചിന്തുക činduγa T. M. Te. (also ചിഞ്ചു)= ചിതറുക 1. To be spilt, scattered. തീ ചിന്തി വന്ന നയനം, ഉടൽ ചിന്തുമാറു, ആവിയുൾ ചെ ന്തീ ചിന്തിന പോലെ, വെണ്കണ ചിന്തും വെ ണ്കിരണം RC. 2. a. v. ഞാറു പറിച്ചു ഉഭയ ത്തിൽ ചിന്തി നഷ്ടം വരുത്തുക MR. to scatter. =ചിന്തിക്ക V1. ചിന്തൂരം čindūram Tdbh., സിന്ദൂരം Red lead. — ചിന്തൂരിക്ക to prepare it. ചിന്തേർ Port. sinzel, A burnishing chisel. ചി. ഇടുക to polish. B., to plane V1. ചീന്തേർ q. v. ചിന്ന činna T. C. Te. M. (ചിറു) 1. Small. ചി ന്നൻ a short man. 2. M.=കടൽമുഞ്ഞ. — ചിന്ന മുക്കുക to boil yarn-nets in a decoction of ചിന്ന leaves or to pour said decoction over them whenever required (to render them durable). ചിന്നം činnam 1. (Tdbh., ഛി — or ചിന്ന) A piece, bit. ചിന്നം ഓല=ചീന്തോല. 2. (Tdbh., ചിഹ്നം, in T.=കാഹളം) ചിന്നം പാടുക V2. an elephant to roar. ചിന്നു Ar. ǰinn. Genius, demon. ചി. കരയും പോലെ Mpl. ചിന്നുക činnuγa=ചിന്തുക — mod. To be scat- tered. ചിന്നിപ്പിരിഞ്ഞ കാൎക്കുഴൽ CG. ചിന്നി	ച്ചമഞ്ഞിതു സൈന്യം Bhr. ചിന്നിയും ചിതറി യും പോയിതു KR. a. v. ചിന്നിക്ക 1. To scatter (ചിള്ളുക). 2. to cleave, split വിറകു ചി.. (=ഛി —). ചിന്മയൻ čiǹmayaǹ S. (see ചിൽ) The All- spirit AR. so ചിന്മാത്രൻ. ചിന്മാനം čiǹmānam M. (ചിൽ) Pattering rain, ചിമ്മാനത്തിനൊത്ത ഉണ്ടമഴ (see ചീമാനി). ചിപിടം čibiḍam S. Flattened rice, അവിൽ. ചിപ്പം čippam 1. Tdbh., ശില്പം Nice appear- ance, elegant ചിപ്പം പെരുകുന്ന പൂവല്ലിവൃന്ദ ങ്ങൾ RS. 2. T. M. (C. Tu. Te. ചെക്കു) a bundle, bale, chiefly of tobacco. ചിപ്പി čippi T. M. Te. (C. ചിമ്പു, ചിപ്പു pots- herd; സിപ്പു shell, √ ചിൽ). Oyster-shell, Port. chipo. മുത്തിനല്ലാതേ ചിപ്പിക്കുണ്ടോ വില prov. — മുത്തുച്ചിപ്പി mother of pearl; perfume of a dried shell-fish (നഖം). — ചിപ്പിലി V1. oyster-shells for lime. ചിപ്പു čippu (loc.) What is smooth, flat. ചിപ്പും ശിവൻ എന്നും ചൊല്ലീടുന്നു Anj. — ചിപ്പോടു flat tile. — ചിപ്പുളി (So. ചീകുളി) a chisel, plane; see ചീവുക. ചിമ čima aM. (Tu. സിമ)=ഇമ Eyelash. ചി മ മിഴിക്ക V1. to twinkle, to wink with the eyes; also ചിമിഴിക്ക V1. ചിമിട്ടുക (T. C. Te. aM. to wink) 1. to threaten V1. 2. So. to be expeditious. ചിമിട്ടു 1. So. frightening; dexterity. 2. No. young, little. — ചിമിട്ടൻ a child. ചിമിലി čimili T.M. A certain വണ്ടു (T.=ചിൾ വീടു, ചിൽവണ്ടു a cricket; see I. ചില 3.) ചിമിഴ് čimil̤ T. So. Palg. A small box. ചിമുക്കു čimukku̥ (No.) Strength, vigour (= ചിമിട്ടു). — ചിമുക്കുക, ക്കി 1. to beat with the fist, to move, to speak. B. 2. to fear V1. — ചിമുക്കം dread V1. ചിമ്പരാഗം Onap. A tune? (T. ചിമ്പ to sound?) ചിമ്പാകം čimbāγam A tree? ചെമ്പകം ചി മ്പാകവും Nal. [V1. ചിമ്പു čimbu̥ T. C. M. A splinter, bamboo chip

[ 386 ]

ചിമ്പുക čimbuγa (ചിമ) To twinkle with the eyes. കണ്ണുകൾ തങ്ങളെ ചി'ന്നിതു ചിലർ Bhr. — to close the eyes V1. നേത്രങ്ങൾ ചിമ്പി തരസാ മിഴിച്ചാൾ CC. (al. ചിമ്മിത്തരസാ). ചിമ്പുകണ്ണൻ V1. winking with the eyes. CV. ചിമ്പിക്ക. V1. to cause it. ചിമ്മുക mod. M. id. കണ്ണുചിമ്മി ഇരുട്ടാക്കി prov. ചിമ്മാനം see ചിന്മാനം. ചിയ്യാൻ čiyyāǹ (T. ചിവിയാൻ, fr. s. ശിവി ക) One of a class of palankin bearers. ചിര čira (Te. ചിരു to be torn, C. കെരടു to scratch, T. ചിരായി splinter) 1. Shaving, prh. Tdbh., ക്ഷുരം. 2.=ചിരവ a grater, scraper for cocoanuts, vu. ചിരനാവു, ചിരവനാക്കു, ചിരാ പ്പൂ No., ചിരവപ്പൽ So.fixed in the ചിരവത്തടി. ചിരകുക see ചു— ചിരക്കത്തി a razor. ചിരയൻ V1. a shaved person. ചിരാപ്പൂ & ചിരവപ്പൂ=പാലമ്പൂ. ചിരെക്ക T. M. (Te. C. Tu. ചെക്കു to plane) v. a. I. to shave തലമുടിചി.=വടിക്ക. 2. V1. to scrape. VN. ചിരെപ്പു shaving; scraping. ചിരപ്പകുറ്റി a gourd of കാട്ടുചുര. CV. ബ്രാഹ്മണന്റെ തലയും ചിരപ്പിച്ചു VyM. I. ചിരം čiram T. aM. Tdbh., ശിരസ്സു Head പത്തു ചിരങ്ങൾ, ഉരത്തിനാൻ ചിരത്തിനാലും RC. [യ, ചിരാൽ, ചിരേണ. II. ചിരം S. Long time, ചിരകാലം. — adv. ചിരാ ചിരക്രിയൻ. ചിരകാരൻ a slow person. ചിരഞ്ജീവി 1. long lived; (used in addressing equals). 2. a crow PT. ചിരന്തനം old ചിരരോഗം a chronic disease. ചിരാതീതം V1. past long ago. ചിരായുഷ്യൻ SiPu. long lived. ചിരകുക, കി čraγuγa (& ചു —) v. a. To grate, see ചിര. ചിരക്കുക, ക്കി (loc.) to comb.=ചിക്കുക. ചിരങ്ങു čiraṅṅu̥ T. M. C. (Tu. കിരുമ്പു), Itch, scab; വരട്ട് ചി. dry itch. V2., No. ചിരട്ട čiraṭṭa P. M. (& ച V1., C. കരട) Cocoanut-shell, chiefly the lower half ആണ്മുറി,	മൂക്കിന്മുറി; used for firing ചിരട്ടത്തീയിട്ടു a med. (ചി'ത്തീക്കൊത്ത ചൂടു intense heat; — കാണി ക്ക met. to energize). ചിരട്ടക്കരി B.; for beg- ging അവൻ ൨ കൈയിലും നാലു ചി. പിടിച്ചു പോകും (curse); for drinking ചിരട്ടക്കള്ളെണ്ണി ക്കയറും TP. — മുട്ടിൻ ചിരട്ട the knee-pan. V2. ചിരട്ടി No. the upper half of a cocoanut-shell (പെണ്മുറി, കണ്ണൻചിരട്ട). അവന്റെ ഉ പ്പുചിരട്ടി ആദിയായുള്ള വസ്തുക്കൾ all his property. ചിരണ്ടുക=പരണ്ടുക see ചുരണ്ടുക. ചിരത്തുക, ചിരന്നൽ see ചു— ചിരമം=ശ്രമം, Tdbh. ചി. കുറഞ്ഞു RC. ചിരമ്പൻ čirambaǹ N. pr. A Bhūta, the God of barbers (ചിര). ചിരവ čirava, A scraper; see ചിര 2. ചിരാൽ, ചിരായ, ചിരേണ S. see ചിരം. ചിരി čiri T. M. (C. ചിരിചു to titter, To. കെരു) 1.Laughter, നല്ല കളി ചിരിവേണം TP. mirth. — പുഞ്ചിരി a smile. — എനിക്കതോൎത്തോളം ചി രിയാകുന്നു Bhr. seems more & more ridiculous. 2.=ശ്രീ a blessing, gift മുന്നിച്ചിരി പിന്നെച്ചി രി തന്നു, ചി. ചാടികൊടുക്ക TP. as kings. ചിരിക്ക v. n. to laugh. മുറ്റും ഇതിന്നു ചിരിക്കേ വേണ്ടു CG. that can only make one smile. ചിരിച്ചോളം ദുഃഖം prov. കുലുങ്ങി, പൊട്ടി, വീണുവാണു ചി. to burst with laughter. No. CV. ചിരിപ്പിക്ക to make to laugh, to entertain, ഹാസ്യങ്ങൾ ചൊല്ലി ചി. Bhg. ചിരിയൻ ഓല the marriage settlement of Māppilias (കായ്പണം). ചിരുത čiruδa 1. A form of blessing, Tdbh., ശ്രീതേ (health to thee!) or ശ്രീദേവി; the customary call on servants to remove the Sa- morin's dinner ചിരുതവിളി (KU. answered by ഹേ). 2. N. pr. of women ചിരുതയി TR. & ചി രുത. [N. pr. of men. ചിരികണ്ടൻ, ചിറിയണ്ടൻ=ശ്രീകണ്ഠൻ Siva; ചിരിയണ്ടപുരം N. pr. of a place TR. ചിരെക്ക see ചിര, to shave. ചിറ čir̀a T. M. (Te. ചെ —, C.Tu. കെ — ശെ —) fr. ചെറുക & ചെറുക്ക q. v. 1. Enclosure, dam.

[ 387 ]

മൺചിറ ചിറയല്ല prov. ചിറകോരുക V1., also മാടുക, മറിക്ക, തടുക്ക No. to dam a river; ചി. കെട്ടുക opp. ചി. വെട്ടിപൊളിക്ക MR., ചിറമു റിച്ചു വെള്ളം കൊണ്ടുപോക. — esp. വഞ്ചിറ ബന്ധം Anj. the Sētu of Rāmēsvaram. കെട്ടി നാൻ ചിറ ൫ വാസരംകൊണ്ടു Bhr., സമുദ്രം തന്നിൽ ചി. കെട്ടിലങ്കയിൽ ചെന്നു VilvP., ലങ്ക യിൽ കടപ്പാൻ ചി. കെട്ടും Coratti P., ചിറ പ ത്തുയോജന വഴി KR. 2. limit ആ കാൎയ്യത്തി ന്നു ചിറ'കല്പിച്ചു put a stop to. — T. & Mpl. a prison ആളെ ചിറപിടിച്ചു വിലങ്ങാക്കി Ti. made prisoners of war. 3. a tank, reservoir. ചി. കഴിക്ക to dig a tank, ചി. മുറിക്ക, വിടുക MR. to empty it. ചിറയിൽ കുളിച്ചു TP. — (Palg.) also a low lying ricefield to store water for the use of the upper ones=ചിറക്കണ്ടം, — പ്പാടം. ചിറക്കൽ N. pr. the present residence of Cōlattiri Rāja ചി. രവിവൎമ്മരാജാവു TR. ചിറപ്പാടു the state of a ricefield much under water. ചിറകു čir̀aγu̥ T. M. (=ഇറകു) 1. A wing ചി. പരത്തുക, വീശുക MC. ചി. കുടഞ്ഞുതട്ടിക്കൂകി (a cock). — മല ചിറകറ്റു വീണതുപോലെ AR. allu- sion to the myth of mountains having wings, till Indra cut them off. 2. the fin of a fish. ശ്രാവിൻ ചിറകു shark-fins. — the feather of an arrow; a piece of wood at the end of a canoe, etc. ചിറകൻ=മയിൽ, കൊക്കു‍ (huntg.) ചിറകിന്നടി the root of a wing. [(ശ്രീ?). ചിറക്ക, ന്നു čir̀akka T. aM. To be glorious ചിറപ്പു കഴിക്ക So. a feast of Gaṇēṧa or Durga. ചിറാകു čir̀āγu̥ (ചുറാ) A shark, Squelus; also ശ്രാവു, തുറാവു; kinds: കണ്ണഞ്ചി — see കണ്ണു, കുമ്മൻ —, കുറും —; കൊമ്പൻ ചിറാകു V1. കൊ. ശ്രാവു Mate. Zygena. പാൽച്ചി. a small kind, മ ണലൻ —, മീൻ —, മൂക്കൻ —, വെള്ളിച്ചിറാകു. In RC. ചിറാവു. [To neigh. V2. ചിറാലിക്ക čir̀ālikka So. (Te. ചിലിർ, C. കി — ) ചിറി čir̀i (see ചിറ, ചിരി) The lip. താഴേ ചി., മീത്തലേചി. — ചിറി ഉലരും KU. (in court). — ചി. പിളരുക, വിള്ളുക, വിണ്ടുകീറുക lips to chap.	ചിറിയണ്ടൻ Tdbh. (ശ്രീകണ്ഠൻ) N. pr. ചിറുത (Tdbh. ശ്രീതേ, ശ്രീദേവി) & ചിറുതൈ N. pr. fem. ചിറു čir̀u T. Te. C. (C. കിറു, ചിക്ക; Tu. കിനി) =ചെറു Small, in the form ചിറ്റു=ചെറ്റു (comp.). മറെറാരു സാക്ഷി എനിക്കു ചിറ്റില്ല DN. [with small spots. I. ചിറ്റു: ചിറ്റടിപ്പുലിത്തോൽ KR. A leopard ചിറ്റപ്പൻ, — മ്മ=ഇളയച്ചൻ, — മ്മ father's younger brother, mother's younger sister; (loc. No.=അളിയൻ). ചത്തുപോയ ചിറ്റ പ്പൻ prov. ചിറ്റമൃതു Menispermum glabrum. a med. ചിറ്റാക്കൊഞ്ചൻ No. vu.=കിത്തിക്കൊഞ്ചൻ. ചിറ്റാട CG. child's dress, esp. yellow ചി. യും ചെറു ചിലമ്പും ഒർ ഓണവില്ലും CC. ചിറ്റാറു a brook. ചിറ്റാണി a wooden peg. ചിറ്റാൾ a boy labourer. — ചിറ്റായ്മ service തനിക്കു ചി. ചെയ്വാൻ, തന്റെ ചി'ക്കു നി ല്പാൻ V1. — വലിയ ചിറ്റായ്മക്കാരൻ a sla- vish observer of religious usages. ചിറ്റിൻപം sensuality (opp. പേരിൻപം) . ചിറ്റൂർ N. pr. a town in Cochin. ചിറേറനി a rice said to come from China (grows from Aug. to Dec.). ചിറേറാടു a reed, which supplies the weaver with his ഓടു ചിറ്റോത്തു കുറിക്കൾ N. pr. a caste (11 in Taḷi- parambu) that worships the മുപ്പത്തൈവർ, & has the charge of ചുരിക കൊടുക്ക in palaces & പേർ പകൎച്ച. ചിറെറൗഷധം V1. a trifling remedy. II. ചിറ്റു=ചുറ്റു 1. The metal ring at either extremity of a pestle, etc. 2. an ornament for the upper part of the ear. കാതിലിടുന്ന പൊൻ ചി. വെള്ളി ചി. കൾ ഇട്ടു MR. ചി. ചുറെക്ക q. v. ചിറ്റുകാതു the hole in which it is worn. I. ചില čila 1. a M. T. Tdbh., ശില Stone. 2. T. a bow ചിലയും ചരവും RC. ചിലയേന്തി etc. 3. ചില T. sound=ചിലപ്പു. II. ചില T. M. (C. കെല) Some, several. ചില തു; — ലവ & ചില n. pl., ചിലർ (ചിലൎകൾ Sk.)

[ 388 ]

— ചിലപ്പോൾ (often ചിലപ്പം TR.), — ക്കാൽ V1., — സമയം, — നേരം sometimes. It is re- peatedly joined with അനേകം & ഒക്കയും (as ഒന്നു with അല്പം): അനേകം ചില സങ്കടങ്ങൾ, ചില കുടികൾ ഒക്കയും etc. TR. ചിലർ എല്ലാം Brhmd. ചിലവിടത്തും, ചിലേടത്തും somewhere. ചിലന്നി čilanni T. M. C. 1. A spider (No. ചെലിന്നി & ചിലന്തി)=മണ്ണാൻ V1. — ചാട്ടച്ചി. hunting spider MC. പുലിമുഖച്ചിലന്തി anothe r kind. 2. a kind of ulcer or bubo. പുണ്ണും ചി ലന്തിയും ശമനം Tantr. ചിലപ്പു čilappu T.M. (C. Te. ഗില, T. ചില, C. സെല sound) Ringing sound, as of an in- jured vessel. ചിലമ്പു T. M. foot-trinket filled with pebbles for tinkling, worn by dancers കാൽ ചി.; also ചിലമ്പിട്ടലക്ക TP. — ഓമൽ ചിലമ്പി നെ തോൾവളയാക്കി CG. misappropri- ated. — കാലിൽ കലൎന്ന ചിലമ്പൊലി പൊ ങ്ങവേ CG. — ചിലമ്പാണ്ടികൾ a caste of Tamil̤ immigrants. ചിലമ്പം T. So. practice of harp; fencing. ചിലമ്പി musician, fencer V1. ചിലമ്പുക to tinkle, to be out of tune. ചിലവു čilavu̥, better ചെലവു Expense. ചിലാന്തി čilāndi, & ചീ — Beam across a house to support the ceiling V1. 2., So. ചിലിമ്പി H. čilam, The part of the Hukkah in which the fire is put. ചിലുകു čiluγu Te. S. So. (C.=ചിക്കു) Trouble. ചിലുകൻ quarrelsome B. ചിലുക്കു čilukku T. So. A spike. — V1. an iron barb, a javelin (aC.) ചിലെ čile So. A contracted form found joined to Infinitives, as നില്ക്കച്ചിലെ, ഇരിക്കച്ചിലെ "in his presence" (√?). ചിലെക്ക čilekka T. M. (C. സെ —, C. Te. ഗി —) To rattle, tinkle, chatter, chirp. ഏതു പക്ഷി യും ചിലെച്ചാൽ അൎത്ഥം അറിയാം Arb.; to bark. ചിലെക്കേണ്ടാ (abuse)=മിണ്ടേണ്ടാ. — No. to have a cracked sound (ചിലെക്കുന്ന പാത്രം); to crash as falling fruits; to read with a sound. ചിലുചിലേ with tinkling sound. (fr. I. ചില 3.)	VN. ചിലെപ്പു & ചിലപ്പു (see above). CV. ചിലപ്പിക്ക V1. ചിൽ see ചിത്തു S. & ചില്ലു M. ചില്ല see ചില്ലി 2. ചില്ലൻ čillaǹ S. Blear-eyed (=ചീ). ചില്ലം S. a kite, മലങ്കുരികിൽ. ചിൽ, ചില്ലു čillu̥ T. M. (Te. trifle, see ചില, Beng. ഛിഡ) A small round piece, as play piece, draughts V1., small shot, a piece of glass as for spectacles, also glass pane; a flat stone for en- graving. ഇറച്ചില്ലു etc. ചില്ലുതെറിക്ക to drizzle. ചില്ക്കണക്കു fractions. ചി. വേണം Pay. must know fractions. ചില്ലറ 5. small trifling matter ഇനിയും ചി. ഉള്ളതു എഴുതി അയക്കാം TR. less important. ചി. ക്കടം a trifiing debt. ചി.ക്കച്ചവടം retail trade. ചി. കളവു MR. petty theft, larceny. അസാരം പണം ചി. ക്കുറ്റിയിൽ കിടപ്പുണ്ടു TR. under the head of sundries. ൩ വരാഹ നും ചി. നികിതി jud. ചി. വക MR. taxes on oilpress & other implements. ചി. വരി petty payments to inferior village servants W. ചില്ലാങ്കൂരി So. a fish. ചില്വാനം, ചില്ലാനം T. M. 1. odd, remaining fraction. ഏഴിൽ ചി. പണത്തിന്നു വിറ്റു for somewhat above 7 fanams. ൧൦൦൦ത്തിൽ ചി. പണം (opp. — ത്തിലകം) ചി. ചില സൈന്യവുമായി CrArj. with some troops. — (arithm.) fraction=ചില്ക്കുണക്കു, so ചി ല്ലാനങ്ങൾക്കും പരികൎമ്മങ്ങൾ എട്ടും ഉണ്ടു CS. — ചി. കുട്ടികളേ വന്നിട്ടുള്ളു No. not all, some only. 2. (=ചില്ലറ) small articles of daily use as bought in the bazar. ആ ളുകൾക്ക് അരിയും ചില്വാനങ്ങളും കൊടുക്ക provisions. പട്ടാളത്തിൽ അരി ചില്ലാനം എത്തേണ്ടതിന്നു, സിപ്പായ്കൾക്കു അരി ചി ല്വാനം വില്പിക്ക TR. supplies. ചില്ലി čilli T.M.C.Te. 1. Trifling, esp. a little hole ചില്ലിക്കുത്തു (— ക്കൂ —). 2. a small branch; also ചില്ല V1. — വൃക്ഷത്തിന്റെ ചില്ലകൾ തി ന്നും MC. will browse on bushes. 3. the two eyebrows കുനിച്ചില്ലി RC. ചില്ലിക്കൊടിയിണ

[ 389 ]

ത്തെല്ലു Bhr.(=പുരികക്കൊടി). ചില്ലിവല്ലിക്കൊ ടിയും ഇരിവൎക്കും കൂടി Bhr. അവൾ ചില്ലികൾ കാമന്റെ വില്ലെ വെല്ലുവാൻ വല്ലും Nal. ചില്ലി വിലാസം play of eyebrows. ഉല്ലസിച്ചീടുന്ന ചി. കളെ കൊണ്ടു താളമായൊത്തി CG. (also S. ചി ല്ലിലത). ചി. കൊണ്ടിളക്കി നോക്കിനാൻ Sk. greeted. 4. a diving bird, also called ചില്ലിരി പ്പുകൾ (S. പ്ലവ). Cr̥shṇa's brows are compared to കാളിന്ദി തന്നൂടെ നീന്തുന്ന ചില്ലികൾ CG. ചില്ലിക്ക (2) No. — ചി'ച്ചിരിക്ക f.i. മരം, കുരൾ to grow up too slender; also കാലും കൈ യും ചി'ച്ചുപോയി. [ing leopard. ചിവിങ്ങി čiviṅṅi T.C. Te.(സിവംഗി) A hunt- ചിവുകം čivuγam S. The chin. ചിഹ്നം činham. S. Sign, mark — ദിവ്യചി'ങ്ങൾ എല്ലാം ഇക്കാണാകിയ രൂപം sidD. പാദചി. പിടിച്ചു ചെന്നു Bhg. footsteps. ചിഹ്നിതം marked, രാമലക്ഷ്മണനാമചിഹ്നിത ശരങ്ങൾ KR. (part.) ചിളിക്ക čiḷikka (C. Te. Tu. കിലി) 1. To laugh loud (ചിലെക്ക). നിൎല്ലജ്ജരായി ചിളിച്ചു Bhg 6. 2. the rind of a fruit to open from ripeness V1. പഴം ചിളിച്ചിരിക്ക, ചിളിപ്പു V1. ചിളിയുക (loc.) an ulcer to open, പുണ്ണു ചിളി ഞ്ഞു No. ചിൾവീടു čiḷwīḍu T. M. (ചിൾ a sound as of bubbling water) & ചീവീടു S. ചില്ലൻ A cricket V1. (No. കീരീങ്കീരി). see ചിമിലി ചിള്ളിക്ക No. vu., see ചില്ലിക്ക. ചിള്ളുക čiḷḷuγa (=ചിക്കുക 2) To scratch as fowls, & ചെള്ളുക; കോഴി ചിള്ളുമ്പോലെ ത ന്റെ മുമ്പിൽ മാത്രം prov. also കാക്ക etc. കൊ ക്കുകൊണ്ടു ചി.. No. [ങ്കം etc. I. ചീ čī Tdbh., ശ്രീ in N. pr. ചീയ്യാഴി, ചീര II. ചീ 1. interj. 5. Fie! (also ശി). 2. (T. Te. ചീഴ്, C. കീം) putrid matter, secretion of eyelids. ചീക്കണ്ണു & ചീങ്കണ്ണു soreness of the eyes (ചി ല്ലൻ). ചീക്കണ്ണൻ & ചീങ്കു. blear-eyed=കണ്ണു ചീഞ്ഞവൻ f. i. ചീങ്കണ്ണനു കോങ്കണ്ണി prov. ചീങ്കണ്ണി, ചീയണ്ണി (V1. ചീകണ്ണി) an alligator; crocodile MC. — ചീങ്കണ്ണിപ്പാറ B. red rock.	ചീങ്കൽ soft stone. ചീമ്പാൽ the first milk of a cow V1. I. ചീക čīγa, ചീഞ്ഞു M. Te. (T. തീയു C. കിവചു) 1. To yield to pressure, to be over- ripe, to be overboiled as rice; to bend as iron (ചീയുന്നതു malleable); a corner to be rubbed down, blunted. 2. to rot, to be spoiled മീൻ, ക ഞ്ഞി, ചീഞ്ഞ ചോറ്റിന്നു prov. ചീഞ്ഞ ശവം MC. ചീഞ്ഞ പുണ്ണു a med. (in the eye). ചീഞ്ഞ നാറ്റം (see foll.) VN. I. ചീക്കു bad, rotten — ചീക്കുനാറ്റം bad, oily smell V1. — ചീക്ക B. itch. II. ചീച്ചൽ rottenness, caries; & ചീയൽ V1. കണ്ണിന്റെ ചീച്ചൽ=പീള rheum. a. v. ചീക്ക, ച്ചു (C. ഗിവുചു) 1. to squeeze ക ല്ലിന്മേൽ വെച്ചു കുത്തിചീച്ചാലും ചാകയില്ല prov. — to make cowdung cakes V1. 2. (So. ചീയിക്ക) to steep, spoil. ചീച്ചുകളക to render useless, to dishonour. II. ചീക, കി So. (=ചിക്കുക 2, T. ചീവു) 1. To comb. ചീകി മിനുക്കി, തലമുടി ഭംഗിയായി ചീ കി കെട്ടി Tray. 2. to scratch, scrape, smooth, polish. ചീകു So. a fish. ചീകുളി So. (T. ചീവുളി, Tu. കിസുളി) a burnish- ing chisel, No. ചിപ്പുളി (comp. ചിപ്പു). ചീക്കക്കായി čīkakāy & ചീയക്കായി T. M. (C.Te. ശീ —, Tu. സീ —,) Mimosa ab- stergens; പുളിഞ്ചീക്ക one V1. the fruit serves for cleansing the hair after bathing (B. ചീനി ക്കായി), see ചീങ്ങ. ചീക്കത്തി čīkatti (II. ചീക) & ചീയങ്കത്തി, ചീയാങ്ക. Scraping iron of weavers. ചീച്ചൽ see ചീക I. ചീങ്ങ see ഈങ്ങ (ചീങ്ങപ്പഴവും a med.) ചീട čīḍa A round cake or omelet V1. ചീടു see ചീവിടു. ചീട്ടു čīṭu̥ 5.(also ശീ —, തീ — fr. ചീണ്ടുക) l.A note, bill, bond, chiefly of Brabm. writs, പട്ട തിരി എഴുതിക്കൊടുത്ത കൈച്ചീട്ടാവതു TR. de- olaration (see കൈച്ചി). മുളകു പൈമാശിന്നെ ടുക്കുന്നേടത്തു കുടിയാന്മാൎക്കു ചി. കൊടുക്ക TR.

[ 390 ]

ചീട്ടും മുറിയും prov. ചീട്ടോല a deed pledging title-deeds for any loan (loo.=ഇടനീതി) 2. a lot=നറുക്കു. 3. ചീട്ടു=foll. (H.). ചീട്ടി T. C. Te. 1. chintz (H. čhīṭ, čhīnṭ). 2. E. sheet. ചീട്ടിത്തുണി B. sheeting cloth. 3. M. (ചീണ്ടുക) secret understanding. തമ്മിൽ ഒ രു ചീ. ഇല്ല. no unity of purpose. ചീണ്ടുക čīṇḍuγa 1. T. To give a secret sign. 2. (T. ചിമിണ്ടു, C. ശീടു to rub, shuffle) child- ren to nettle, prick, pull one another തമ്മിൽ (VN.) ചീണ്ടൽ വളരേ ഉണ്ടു vu. ചീതു čīδu̥, 1. often=ചെയ്തു, as അവരെ വിട ക്കുവാക്കും ചീതുപോയി KU. 2.=ൟതു, as ആ ൾ്ക്ക് ൯ ചീതു ഉറുപ്യ, ആണ്ട് ഒന്നുക്ക് ആറായിരം ചീത ഉറുപ്പ്യ TR. (fr വീതം) so much to each. മാമകത്തിന്നു പന്തീരായും ചീതു പണം KU. ചീത്ത čītta T.M. Lowness, badness. ചീ. പ റക to abuse. അവൻ, അവൾ ചീ. is bad, vile. — ചീത്തതരം villany. ചീത്തം čīttam Tdbh., ശ്രീത്വം Strength, abili- ty അവൻ ചീ. കെട്ടവൻ B. ചീത്തൽ čīttal (T. ചീക്കു sweepings, see ചീ പ്പു Comb of pepper berries (കോച്ചിലോടുള്ള മുളകു). ചീന No. A large river-boat=വള്ളം see ചീനു. ചീനം čīnam (S. മഹാചീനം) China, in names of articles as ചീനക്കടലാസ്സ്, ചീനക്കുട. — പ്പ ട്ടു, — പ്പരണി, — പ്പണി, — ശൎക്കര. ചീനത്തെ മു ണ്ടുകൾ Onap. ചീനക്കാരൻ a Chinese. ചീനക്കാരം V1. alum (— ച്ചാരം soap V1). ചീനച്ചട്ടി 1. a metal composition. 2. cast- iron B. Palg. [TP. 2. a flute. V1. ചീനക്കുഴൽ 1. a telescope. ചീ. വെച്ചു നോക്കി ചീനച്ചരക്കു China wares. ചീനപ്പാവു China root B. [ലപ്പൊടി). ചീനപ്പൊടി med. any very fine powder (=ശീ ചീനമുളകു Cubebs, വാൽമുളകു. ചീനവെടി blue lights. B. ചീനവേലി rails, stockade. [MM. ചീനർനെയി? ഇവ ചീ'യ്യിൽ ചാരിച്ചു തേക്ക ചീനി čīni (prob. Chinese?) 1. (T. sugar, but	also C. ശീ=തീ sweet) ചീനിക്കിഴങ്ങു=ചീന ക്കി., മരക്കിഴങ്ങു Convolvulus batatas. പെരു ഞ്ചീനി B. the name of a tree or plant. — ചീനി ക്കായ് B.=ചീക്കക്കായ് q. v. 2. a flute ചീന ക്കുഴൽ, ചീങ്കുഴൽ (also A. šīn). ചീനിക്കാരൻ a musician. 3. an anchor, grapnel ചീ. ഇടുക, താഴ്ത്തുക,, opp. എടുക്ക V1. — ചീനിക്കയറു a cable. — ചീനിക്കാണം V2. anchorage. ചീനു čīnu̥ (fr. ചീനി 3.?) A larger boat. ൨തോ ണി എങ്കിലും വലുതായ ഒരു ചീനെങ്കിലും MR. ചീന്തുക čīnduγa T. M. Te. (C. സീദു) 1. To blow the nose (also ചീറ്റു). 2. to tear, as paper, leaves (ഓല വായിച്ചു മനസ്സിലാക്കി ചീ ന്തിക്കളയേണം TR.), ഇല strip a plantain leaf. ആന പന ചീന്തുന്ന പോലെ കാൽ പിടിച്ചു ചീ ന്തിനാൻ Bhr. 2. v. n. ചീന്തിപ്പോക, met. കാ ന്തമാർ ഉള്ളിലേ ചീന്തുംനേരം CG. hearts rent with grief. — or: to emit sparks (=ചിന്തുക) ചീ ന്തുന്ന ചൂടു CG. ചീന്തുന്ന കനൽ പോലെ കണ്ണു കൾ ചുവന്നു KR. 3. to comb the hair with the fingers കാൎക്കൂന്തൽ തന്നെയും ചീന്തിച്ചീന്തി, വാ ൎക്കൂന്തൽ ചീന്തുന്നോളല്ലചെമ്മേ CG. neglects her hair. കുചഭാരം നഖങ്ങളാൽ ചീന്തിച്ചിക്കി Bhg. CV. ചീന്തിക്ക as ആനയെക്കൊണ്ടു ചീന്തിച്ചെ റിയിച്ചാൻ Mud. had him torn to pieces by an elephant. നാലാക്കി ചീ'ച്ചുകൊന്നു Genov. to quarter. VN. ചീന്തു a shred, strip, streak ഓലച്ചീന്തിലും പായിലും ഇരുന്നു MR. ഒരു ചീ. വെറ്റില തന്നില്ല TP. ചീന്തേരിടുക to plane V2. So. (see ചി —.) ചീപ്പു čīpu̥ T. M. (see ചീക II, ചീൎപ്പു) 1. A comb ചീ. കൊണ്ട ഈരിക്ക V2., ചീപ്പിടുക (in V1. also ചീപ്പുക) to comb. 2. a cluster or comb of a plantain bunch; മുൻ ചീ. the best, കടച്ചീ. (പടലം, പള്ള). 3. a bolt pushed from below (=തഴുതു) വാതിലടെച്ച് ആപ്പും ചീപ്പും ഇട്ടു TP. ആപ്പും ചീപ്പും കൊക്കയും കൊളുത്തും ഇടുക vu. ചീപ്പാണി (3) No. a linch-pin. ചീപ്പോടു=ചിപ്പോടു. ചീമൻ čīmaǹ (Tdbh., ജീവൻ) TP. ചീമത്തു vu. bodily strength (ശ്രീമത്തു?)

[ 391 ]

ചീമാനി čīmāni (ചിൽ; C. സീർ spray) Storm of wind & rain (see ചിന്മാനം). ചീമ്പ čīmba (ചീ); ചീമ്പക്കണ്ണൻ B.Sore-eyed. ചീമ്പൻ N. pr. m. of Muckuwas. ചീമ്പുക čīmbuγa l.=ചിമ്പുക f.i. കണ്ണു ര ണ്ടു ചീമ്പിയും MR. — VN. ചീമ്പൽ B. The twinkling of the eyes. 2. (ചീ) the eye to be sore. — ചീമ്പ്രക്കണ്ണു a small eye. ചീയക്കായി & ചീയങ്ങ see ചീക്കക്കാ യി, ചീനിക്കായി. ചീയാൻ see ശിവ്യാൻ. ചീയാഴി N. pr. Sheally. Sk. ചീയുക see ചീക I. ചീയ്യൈ N. pr. fern. (ശ്രീദേവി). ചീര čīra (T. C. Tu. കീ —, Te. കൂ —) Greens, eatable leaves, esp. Chenopodium album. ചീര മുരട്ടു കാര മുളെക്കയില്ല prov. ഒരു ചീര വഴുതി നയും വെച്ചുണ്ടാക്കാത്ത MR. who never planted even a potherb. Kinds: കുമ്മട്ടിച്ചീര a kind, കൈപ്പ — cresses (or Mollugo spergula Rh.), ചാണക — Amaranthus polystachyus, ചുവന്ന — an Amaranth, also ചെഞ്ചീര V2. (ചെഞ്ചീ രത്തണ്ടിന്മേലേത്തൊലി a med.), ചെറു — GP. Amer. campestris, നില — Oldenlandia depressa, നീർ — Pistia stratiotes, പരിപ്പു ചീ. Cheno- podium album, വാസ്തു —, പെരുഞ്ചീ — (ഇലനേ ൎത്ത പെരുഞ്ചീ. GP.), മണൽ — purslainV2., മര ച്ചീര —, മുള്ളൻ — Amer. spinosus, വെളുത്ത or വെള്ള — Amar. polygamus. ചീരക്കുഴി a garden bed, irrigated അൎണ്ണവം രാ ഘവൻ ചീ. ഭവാൻ KR. — so ചീരത്തടം. ചീരം čīram S. (=ചീർ) A strip, rag. ചീരവസ്ത്രം Devotee's cloth of rags or മരവിരി. ചീരകം čīraγam T. M. Cumin, Cuminum, S. ജി—, (ചീർ). Kinds: കരിഞ്ചീ black Cumin, Nigella sativa GP., കാട്ടു — Vernonia anthelmintica, നല്ല — white Cumin V1., പെരിഞ്ചി — sweet fennel, Anethum foeniculum, വലിയ ചീ. etc. ചീരകച്ചമ്പാവു a superior rice; also ചീരച്ച മ്പാൻ M. (vu. ചീരോച്ച — No., ചീരോത്തരി its rice).	ചീരങ്കപട്ടണം Tdbh., ശ്രീരംഗപട്ടണം Ti., TR. ചീരാപ്പു čīrāppu̥ So. Palg. Mucus of the nose; a catarrh ചീരാപ്പുണ്ടായി vu. I had a cold. ചീരി čīri S. (ചിൾവീടു) A cricket. ചീർ čīr 1. (C. Te. ചീരു scratch=കീറു, C. Te. ജീർ, ശീർ line) A line. ഒരു ചീർ പാടുക Palg. to chant a line. — ചീൎവാലൻ a striped royal tiger. 2. T. Tdbh., ശ്രീ good condition, stout- ness, increase. ചീരൊത്തമുലകൾ Bhr., ചീർ മികും RC. well favored. ചീർ അഴിഞ്ഞു പോയി Palg. he looks disfigured. ചീൎക്ക, ൎത്തു 1.To swell, bloat, to become stout. കൊങ്കകൾ ചീൎത്തു CG.; ചീൎത്ത വേദന Bhr.; ഉഗ്രവാതം മേലെല്ലാം ചീൎത്തിരിക്കും a med.; ചീൎത്തൊരു നിദ്രയെ പൂണ്ടാർ CG.; ചീൎത്ത തപം Bhg. 2.=ചീറുക f.i. ഉമ്പർ ആൎത്തനർ അ രക്കർ ചീൎത്തനർ RC. [പൊടിക്കിഴങ്ങ്. ചീൎപ്പൻ stout in ചീൎപ്പൻകിഴങ്ങ് No.=തടിച്ച CV. ചീൎപ്പിക്ക to increase. VN. ചീൎമ്മ a M. (T. splendour, gracefulness; decorum) ചീൎമ്മ ഉള്ളവൻ, ചീ. ചേർ കര ങ്ങൾ RC. (see ചീർ 2.) ചീൎപ്പു čīrpu̥ No.=ചീപ്പു 1. A comb. 2. a bolt, bar. വാതിലിന്റെ ചീ. പുറത്തുനിന്നു കുത്തി തു റന്നു MR. 3. the door of a floodgate, also a sluice, gutter. ചീറു čīr̀u̥=ചീർ 2. (ശ്രീ) Good condition, luck നലമീടും ചീറരുളുംവീരൻ RC. — also N. pr. fem. ചീറുമ്പ=ശ്രീകുറുമ്പ N. pr. the Kāḷi of Koḍuṅga- lūr, mother of small-pox, ചീറുമ്പയാണ etc. ചീറുക čīuγa T. M. (C. ശീ —, T. ചിനം, Te. ചിറ, C. സിട്ടു anger) 1. To hiss, puff as a snake, to foam. — ചീറൽ MC. growl, as of an angry cat. 2. to rage ചീറി നിന്നീടുന്ന കംസൻ, പോരായ്മ ചിന്തിച്ചു ചീറോല CG. മനസ്സ് ഇരി വൎക്കും ചീറി Bhr. became excited, enraged. ചീ റാതേ നിന്നു പൊറുക്കേണം CG. hear patiently. ചീറിപ്പോക to quarrel, അതിന്നു ഞങ്ങളിൽ ചെറുതു ചീറുമ്പോൾ അപജയം വരും Bhr.

[ 392 ]

CV. ചീറിക്ക to make a snake hiss; to enrage മാനസം ചീറിപ്പാനായി പാരം ചവിട്ടി CG. VN. I. ചീറ്റം rage, ചീ. ആണ്ടു RC. ചീ. തി രണ്ടുകരഞ്ഞു CG. II. ചീറ്റു 1. a hiss V2., puffing. 2. blowing the nose. 3. ചീറ്റുവസ്തു a worthless thingV1. ചീറ്റുക So. 1. to hiss, rage, to rail at one. 2. (=ചീന്തുക) to blow the nose, മൂക്കു ചീ. V2.; തിരി ചീ. V2. to snuff a candle. ചീല čīla 5. (C. Te. ചീലു split) Cloth, esp. bag (ശീല). തുണി ചുറച്ചു ചീലമൺചെയ്തു, മൂ ന്നു താൻ അഞ്ചു താൻ ചീല ചെയ്ക a med.= പുടം a way of preparing medicines. (Old: നേ രിയ ചീല opp. പരുത്ത, ഉരത്ത=പുടവ V1.) — also the maw of animals V2. [V2. ചീലാന്തി čī1ādi (=ചി —) ചീ. കരേറ്റുക ചീലായ്മ see ചൊവ്വില്ലായ്മ V1. ചീവക്കിഴങ്ങു čīva-kil̤aṇṇu̥ (S. ജീവനി? orV2. ചീവുത T. to lean) A much esteemed yam, Dioscorea. [cloth V1. ചീവൽ čīval or ശീ — (ചീക II.) Thinness of ചീവത čīvaδa Trav. (Tdbh. of ശിവിക; see ചീയാൻ, ചിയ്യാൻ) A litter carried by 2 men on their shoulders to parade idols, which ought not to be carried on elephants; also ചീവതത്തണ്ട്. ചീവാട čīvāḍa & (So. — ടി) A sort of "seaboat," a small ship. ശീവാടയിൽകൊണ്ടു പോയ അരിമൂ ട, ഗോവെ പറങ്കിശീവാടക്കാരൻ TR. (Mahr.?) ചീവീടു čīVīḍu̥=ചിൾവീടു Cricket; in MC 13. called ചീടു. ചീവുക čīvuγa T. aM. (C. Te. ചിവ്വു)=II. ചീക To scrape, peel, polish. V1. — ചീവൽ thinness (of cloth). — ചീവുത്രം=കൊമ്പരം, a steel file, rasper V1. ചീവൂരി čīvūri (ജീവൻ?) Breath, vu. ചീ. ക ഴിച്ചില്ല gave no sign of life; had his mouth stopped. ചീൾ čīḷ (C. Te. ശീ —) 1. A splinter, piece of wood, wedge. 2. a sound=ചിൾ (C. ശിൾ, T. ചീഴ് whistle) — ചീളെന്നു instantly. ചീളെ ന്നു പാഞ്ഞു Mud. fled at once. ഭീത്യാ വീണു ചീ. നമസ്കരിച്ചു Bhg., ചീ. വന്നു CC.	ചീള So. rags. — ചീളി So. venetians. ചുകപ്പു see ചുവപ്പു. ചുകറുക čuγar̀uγa To rub oneself with the nail in order to give a hint. ചുകറി, ചൊകറി such a hint V1. ചുക്ക čukka B. Vinegar (=ചുറുക്ക); dregs, lees of wine or arrack, V1.(=മട്ടു). Tdbh. of ചു ക്രം sour? — No. ചുക്കാനം=റാക്കു ഇറക്കിയ തിന്റെ മിഞ്ചൽ; Palg. ചുക്കള്ളു (So. കോട). ചുക്കാൻ Ar. sukkān Helm, rudder; paddle. ചു. പിടിക്ക to steer V1.; ചു'ങ്കാരൻ steersman. ചുക്കിണി čukkiṇi B. A die in backgammon. ചുക്കിരി čukkiri A drinking vessel in toddy- & arrack-shops (a small ചിരട്ട). എന്റെ ചു ക്കിരി തരണേ (the customary gratis-drink to drunkards). ചുക്കിലി čukkili So. A spider, cobweb. ചുക്കു čukku̥ T. M. C. Te. (shrivel=ചുരുക്കു, or Tdbh. ശുഷ്കം) Dry, as ചുക്കടക്ക, ചുക്കങ്കായി of plantains. കുറുക്കുല നെയ്യിൽ വറുത്തു ചുക്കാ മ്പോൾ വാങ്ങി MM. ചുക്കാക വെന്തു a med. 2.dried ginger. ചുക്കുവെള്ളം കുടിച്ചു med. prov. ഭാരം ചക്കെക്കു പലം ചുക്കു prov. (in praise of dry ginger). S. what is worthless. Hence: ചുക്കുക, ക്കി to grow dry, shrivel (also ചുങ്ങുക). ചുക്രം čukram S. Sour; sorrel പുളിയാരൽ. ചുങ്ക H.Deccan. čunga (sucking) A smoking pipe, Hooka, ചു. വലിക്ക to smoke it. ചുങ്കം čuṅgam Tdbh, ശൂല്ക്കം 1. Toll, custom; ചുമട് ഒഴിച്ചാൽ ചു. വീട്ടേണ്ടാ prov. ചെറുപു ങ്കത്തിന്ന് ആറ്റു പണം KU. വിലയിൽ ഇരുപ തിൽ ഒന്നുചു. വാങ്ങുക VyM. 2. a custom-house ചുങ്കം എടുക്കുന്ന ഏടം, also ചുങ്കസ്ഥലം, vu. തിരുവൂർ ചുങ്കത്തറക്കൽ KU. ചുങ്കക്കാരൻ a custom-house officer. ചു. നോ ക്കി ശോധന തീൎക്ക TR. ചുങ്കത്താൻ a fisher-caste (101 in Taliparambu). ചുങ്കം എടുക്ക to collect duties, തീൎക്ക, കൊടുക്ക, വീട്ടുക to pay them. രാജാവു മരത്തിന്നു ചു ങ്കം എടുപ്പിക്കുന്നു TR. ചുങ്കമുതൽ TR. revenue from customs.

[ 393 ]

denV. ചുങ്കിക്ക to defraud. — ചുങ്കിപ്പു pilfering. ചുങ്ങുക čuṅṅuγa So. To grow dry or lean, to be reduced (=ചുക്കുക, ചുരുങ്ങുക). ചുഞ്ചു čuńǰu S. Famous for. മാരണചുഞ്ചുക്ക ളായി വിളങ്ങിയുള്ളാരണൻ CG. ചുടർ čuḍar T. M. (√ ചുടു) Fire, brightness ചു ടരിലകും വിമാനം, മണി RC. വെയിലിന്റെ ചു. glare. — of fiery spirits (arrack) — & of the mind അകഞ്ചുടർ രണ്ടതാകി‍ Pay. (broken spirit). ചുടല čuḍala T. M. (ചുടു) 1. The burning ground in the Southern corner of the com- pound. അവരവരുടെ കുടിയിരിപ്പിൽ ചു. കൾ ഉണ്ടു Anach. 2. also burning or burying place തൊട്ടിലിലേ ശീലം ചുടലെക്കീഴോളം prov. — so ചുടലക്കളം, ചു. ക്കാടു, ചു. ക്കൊള്ളി, ചുടലക്കരി യും കൂട്ടി Tantr. ചുടല കാക്ക to keep watch on such, 40 days after a death in Rājas' families. Anach. ചുടലക്രിയ burning a corpse, etc. ചു. കഴിക്കാ നുണ്ടു TP. ചുടുക čuḍuγa T. M. Te. (C. Tu. സുഡു) 1. v. n. To burn, to be hot, to feel hot മിത്രാംശു തണു ക്കിലും ചന്ദ്രാംശു ചുടുകിലും KeiN. — With Dat. പവനജനു ദഹനൻ ചുട്ടുതില്ലേതുമേ AR. ചുട്ടു പു കയുന്നു to perspire. — Impers. തനിക്കു ചുടു മ്പോൾ കുട്ടി അടിയിൽ prov. പെരുങ്കുരുമ്പവേർ അരെച്ചു പുണ്ണിൽ ഇട്ടാൽ ചുടുകിൽ വിഷമില്ല. a med. — met. ചുടുന്ന ചിത്തത്തോടെ നടന്നു Bhr. — VN. ചൂടു. 2. v. a. to burn തീയിട്ടും ചുട്ടുകളഞ്ഞു, ഇല്ലങ്ങൾ അടെച്ചു കെട്ടി ചുട്ടു TR. burnt the houses with their inmates. പാളയം കടന്നു ചുട്ടു കൊള്ളയിട്ടു TR. ravaged. — ചുട്ടു പൊടിക്ക V1. to burn to ashes. — to make hot കൊല്ലൻ ചുട്ടു തല്ലുമ്പോൾ prov. — to toast, roast, bake, boil, etc. ഫലമൂലം അശേഷം ചുട്ടു തിന്നു തടിയൻ ChVr. — met. കഷ്ടം നിരൂപണം കൂടാതേ ചുട്ടുതിന്നുന്നു ജന്മം പഴുതേ നാം GnP. consume without forethought. Hence: Inf. ചുടചുട hotly. ചു. ത്തിളച്ച രുധിരം Bhr.; ചു. കണ്ണീർ ഒഴുക്കി KR.; ബോധം ലഭി ച്ചുടൻ ചു.നോക്കി KR.; ചു. കുടിക്ക while hot; വെയിൽ ചു. കൊണ്ടിട്ടു TP.	ചുടുമണൽ hot sand ചു'ലിൽ ഇട്ടിഴെക്ക VilvP. (in hell). ചുടുവാക്കു fiery language (So. also ചുടുകൊള്ളി). ചുടുവാതം sore foot from internal heat. CV. ചുടുവിക്ക to get one to burn ആളെ പറ ഞ്ഞയച്ചു കച്ചേരി ചുടീക്കേണം TR. ചന്ദനം കൊണ്ടു ചു'ക്കുന്നു TP. (a corpse). ചുട്ടി čuṭṭi T. M. (ചുട്ടു) 1. Mark or jewel on the forehead. ചു. കുത്തുക to paint the face, So. rather ചൊട്ടി. 2. (C. Tu. സുട്ടി) smartness, quickness വാക്കിന്നു നല്ല ചുട്ടി ഉണ്ടു. ചുട്ടു T. aM. pointing out=ചൂണ്ടുക; natural mark on the skin f.i. of cows, children പാണ്ടുകൾ ചുട്ടുകളും Bhg 10. ചുണ čuṇa T. M. So. The down on a fruit; sensitiveness; activity. — ചുണകെട്ടവൻ one past shame. — ചുണയൻ touchy, distrustful V1. ചുണെക്ക So. to have the skin irritated, to be touchy (=വെറുളുക V2.) ചുണങ്ങു čuṇaṅṅu̥ T. M. (C. Te. ചുക്കി) speck, fr. ചുണ) 1. Variegated surface, soft down as on young palm leaves; scales of fish. No.; a kind of cloth V1. 2. blotch, scab, spots on the skin, yellow or dark (considered as a beauty ചുണങ്ങണിമുല RC.) പാൽച്ചു., പൊരിച്ചു. yellow eruption — also scurf. ചുണങ്ങുക No. to peel (അടക്ക ചു.), to scrape off the surface. ചുണങ്കി čuṇaṅgi (T. & C. Tdbh., ശൂനക) ചു. നായി Greyhound. (T. ചുണങ്ങുക to wheedle). ചുണ്ട čuṇḍa T. M. (C. സു — from ചുണ) Sola- num pubescens (S. ചൎമ്മകശ skin-injurer) the fruits used as pickle GP. — ചുണ്ടങ്ങ opp. വഴു തിനിങ്ങ (prov.); it is considered of little value: ഒരു പച്ചച്ചു. or — ച്ചു'ങ്ങയുടെ മുതൽ കണ്മറിച്ചെ ടുക്കുന്നവനല്ല prov. did not filch even; etc. Kinds: കറിച്ചു. (=വഴുതിനി), കാട്ടു ചു. a thorny Solanum, ചെറു ചു. Solanum Indicum (ചെ റു ചുണ്ടങ്ങാ GP 70), നീലച്ചു. Solan. rubrum, പടർച്ചുണ്ട വേർ GP 61., പറച്ചു. Lycopodium imbriatum (med. against dysentery), പാ ച്ചു. a white sort, പാണ്ടിച്ചു. (or മയിസൂർച്ചു.

[ 394 ]

edible Sol.), പുത്തരിച്ചു. Gentiana chirayta. med., വറ്റൽചു. B., വെളുത്ത ചു. a med. (= പുണ്യാഹച്ചുണ്ട So., S. നമസ്കാരി). ചുണ്ടപ്പുൽ a fragrant grass (Cyperus odorat. S. പൌരം). ചുണ്ടു čuṇḍu T. M. (T. ചുട്ടു= ചൂണ്ടു) What points (C. Te. ചുഞ്ചു) 1. A short beak or bill (the long bill is: കൊക്കു). പൈങ്കിളിച്ചുണ്ടോടു സംഗത്തെ കോലുന്ന നാസിക CG. മരാമരം ചു ണ്ടും കടിച്ചു പൊരിച്ചാൻ KR. 2. lips (= ചി റി) ചുണ്ടിന്മേൽ വാളൂന്നി നിന്നുകൊൾ TP. കോ മളച്ചുണ്ടു പിളുക്കും CG. (in asking the mother for food). ചുണ്ടത്തു പറക to lisp, mutter — snout V1. വഞ്ചിയുടെ ചു. the peak of a boat V1. the point of a sickle, etc. ചുണ്ടൻ 1. pointed; pickaxe. 2. blubber-lipped V1.; fem. ചുണ്ടത്തി. ചുണ്ടൻവിരൽ, ചുണ്ടോന്നി (a med. ചുണ്ടൂന്നി) the forefinger (T. ചുട്ടുവിരൽ), ചുണ്ടോന്റെ വിരൽ V1. ചുണ്ടി 1. a small bird. 2.= ശുണ്ഠി dry ginger, ചു. പറക to quarrel. So. ചുണ്ടുവില്ലു V1. (& ചൂ —) a crossbow. ചുണ്ടെലി a mouse (C. Te. ചുഞ്ചു); muskrat, D. ചത്തവനെ ജീവിപ്പിപ്പാൻ ചു. യിൻ മീതേ ഒർ ഔഷധവും ഇല്ല Tantr. ചുണ്ണ čuṇṇa (see prec. & S. ശുണ്ഡ) An ele- phant's trunk. ചുണ്ണി (obsc.) penis T. M. V2. ചുണ്ണം čuṇṇam Tdbh., ചൂൎണ്ണം. Powdered അ രക്കരെ ചു'മായിക്കളഞ്ഞു RC. ചുണ്ണാമ്പു T. C. Te. M. 1. chunam, lime chiefly as chewed with betel (= കുമ്മായം, നൂറു.) ചു. നീറ്റുക V1. to slake lime. 2. (obsc.) coitus. ചുണ്ണാമ്പുവള്ളി Cissus glauca. Rh. ചുത്തിക čuttiγa 1.= തുത്തിക Oil-vessel. T. M. (C. Te. സിദ്ദിഗെ). 2. and ചുത്തി hammer (T. Te. C. Tu. സു —= മുട്ടി) തട്ടാൻ ചുത്തി MR. (taxed) fr. ചുറ്റു. ചുന čuna M. Tu. C. (സൊന, in Te. T. cas- cade, fr. ചുരക്ക) Juice, as of a mango stalk	after the fruit is broken off. ചുന കണ്ണിൽ തെ റിച്ചു vu.; നാരങ്ങച്ചുന a med. ചുനെക്ക to ooze out; to be acrid. ചുനെച്ചതു GP 68.; മാങ്ങചുനെച്ചു= മൂത്തുപോയി. ചുനിക്ക čunikka= കുനിക്ക (= ചുറ്റു?) To make a curve (as in writing ന). പിന്നേ രണ്ടു ചുനി ക്കേണം Akshara ṧlōk. — ചുനിപ്പു an arch. I. ചുമ čuma (Tu. C. കെമ്മു, T. ചെരുമ) Cough, hem ഏക്കവും ചുമയും പെരുതായി മരിക്കും MM. വാതച്ചുമെക്കു പുകെപ്പാൻ മരുന്നു a med. denV. ചുമെക്ക to cough, നെഞ്ഞു നോം ചുമെ ക്കും a med. II. ചുമ T.M. A load, burden (= കെട്ടു), ചുമക്കാർ TR. carriers, porters. ചുമടു 1. id. തലച്ചുമടു a headload. ചു. എടുക്ക, ഇറക്ക, കയറ്റിക്കൊടുക്ക etc. മൂട ചുമടായി കെട്ടുക, പൊന്ന് ഒക്കച്ചോടാക്കി കെട്ടിക്കു ന്നു TP. made into Cooly-loads. — ചുമടു താ ങ്ങി a porter's rest B.= അത്താണി. 2.= ചു വടു TP. ചുമട്ടാൾ, ചുമട്ടുകാരൻ a carrier (ചോട്ടാളരെ കൂട്ടിക്കൊണ്ടു TP.); ചുമട്ടുകൂലി his hire. ചുമതല responsibility, charge, obligation നമ്മു ടെ കൈക്കു ചു. ആയി TR. I have to answer for it. ചു. ക്കാരൻ accountable person (mana- ger ചുമതലായിട്ടു വിചാരിക്കുന്നവൻ VyM.) ചുമനില id. നമുക്കു പിന്നേ ചു. ഇല്ല TR. no responsibility; no balance against me. ചുമക്ക, ന്നു T.M. (Te. mōču) to carry a burden, കനത്തതു ചുമപ്പൂലും Nid. to bear (= എടു ക്ക); to endure. — VN. ചുമപ്പു a load V1. CV. I. ചുമത്തുക 1. to lay a burden on, to load. 2. to charge, impute (with കുറ്റം= ദോഷാ രോപണം to condemn). II. ചുമപ്പിക്ക V1. to make to carry. ചുമൽ T. M. The shoulder പാരം വലിച്ചു ചു. കുഴിച്ചു നേരെ അയച്ച ബാണം KR. ചുമലിൽ ഇരുന്നു ചെവി തിന്നരുതു prov. ചുമടു 1.= ചുമ q. v. 2.= ചുവടു (കാൽചുമടു CG.) ചുമർ= ചുവർ. ചുംബനം čumḃanam S. A kiss.

[ 395 ]

denV. ചുംബിക്ക to kiss മുഖം തന്നിലേ ഒന്നു ചു'ച്ചു CG. ചുംബിച്ചു നെറുകയിൽ UR. — met. ഗണ്ഡതലങ്ങളെച്ചു'ച്ചു നില്ക്കുമക്കുണ്ഡല ഷണ്ഡം CG. part. ചുംബിതം kissed. ചുമ്മ čumma T. So. Palg. (C. സു —, Te. ജൂവ്വ) Without cause or emotion, gratis, quietly (=വെറുതേ). ചുമ്മുക čummuγa So. To bear=ചുമക്ക. ചുമ്മൽ load. [(=തെരിക). ചുമ്മാടു a pad for a porter's head, a wisp V1. ചുയ see ചുവ. ചുയ്യൽ see ചുരിയൽ. ചുര čura T. M. (C. സൊ —, fr. ചുരു round) 1. Pumpkin, water-gourd ചുരവള്ളി, ചുരത്ത ണ്ടു med. MM. GP.; ചുരക്കായി V1., ചുരങ്ങ the fruit, used as vessel by toddy-drawers (also ചുരത്തൊണ്ട് No., ചുരപ്പാത്രം, ചുരക്കുടുക്ക V1.). — ചുരപത്രം GP 65. the leaf, also ചുരങ്ങയില. — Kinds: കാട്ടു — also കൈപ്പച്ചുര, from the gourd of which the ചിരപ്പക്കുറ്റി is made — കാട്ടുചു രങ്ങ തീൎത്ഥത്തിൽ മുക്കിയവൻ N. pr., a low caste sage. നാട്ടു — Cucurbita lagenaria, the gourd serves as drinking vessel (ചുരങ്ങാത്തൊണ്ടു); പാൽച്ചുരങ്ങ (കുത്തി ഉണക്കി a med.); പേച്ചുര a bitter gourd (S. കടുതുംബി). 2. a female screw; the part of an instrument which receives the handle, So. (see ചുറ). 3. (T. cow's udder) giving milk. ചു. കെട്ടുക to prevent the milk from flowing (by charms). ചു. വലിക്ക to with- hold it. ചുരം čuram T. M. Difficult road, pass, Ghaut കേരളത്തിൽ ൧൮ ചു. KU. രാജാവ് ചുരം കി ഴിയും, പാളയം ചു. കയറി (act. ചുരം കയറ്റി the general), ചുരത്തിന്മീത്തലേക്കു പോയി, ചു രത്തിന്മീത്തൽ ഏലമല TR. ചുരക്കണ്ടി (see ചുരത്തിൻ കണ്ടിവാതിൽ under കണ്ടി) a mountain-pass. നൽതെരുവിന്നും ആനൽച്ചുരക്കണ്ടിക്കും അത്തൽ പിണയാ യ്കിൽ CG. (the steep ascent to the village?) ചുരങ്കഴുങ്ങു No. loc.=മലക്കഴുങ്ങു. ചുരത്തിൻവാതിൽ a pass കിഴക്കു ൧൮ ചു. KU.	ചുരകുക čuraγuγa (see ചിര 2.) To grate, തേങ്ങ ചുരകീട്ടു പിഴിയുക med. ചുരക്ക, ന്നു čurakka T. M. (ചുര 3. or ചൊ രി) 1. Milk to form or collect in the breast (=പാൽനിറയുക, തിങ്ങിവരിക); milk to flow richly നന്മുലതിണ്ണം ചുരന്നു, എന്മുലകാണ്ക ചുര ന്നതു CG. ഊഢമോദം മുലചുരന്നു AR. (of a mother in joy, longing, etc.) also മുലയിൽ പാൽ ചുരന്നീടും Nid. 2. to spring forth, to gush out തേൻ ചുരന്നീടുന്ന ചോരിവാ CG. — met. ഉള്ളിൽച്ചുരന്ത കനിവോടേ, ചുരന്ത കോപത്തി നാലേ RC. CV. ചുരത്തുക to give milk richly പാൽചുര ത്തി വത്സത്തെ നക്കി Bhg. ചുരന്നൽ No. cow's udder (& ചെ —). ചുരണ്ടുക čuraṇḍuγa T.M. (& ചി —, C. കെ രണ്ടു) To scratch, scrape. — VN. ചുരണ്ടൽ V1. ചുരമാന്തുക to scrape the ground as a bull in rage, to paw=ഖുരക്ഷേപണം (see ഖുരം); കൂ റ്റൻ ചു'ന്തി നില്ക്കുന്നു Bhr. ചുരവു a scraper=ചിരവ. ചുരി čuri T. M. 1. Round hole pierced through Olas to thread them V1., So. 2.=ചുരിനാരാ യം the instrument which makes the hole. ചുരിപണയം a pledge, the possession of which is not given to the creditor (see ചൂണ്ടി). ചുരിക čuriγa M. T. C. Te. സു — (=ഛൂരിക S., fr. preceding?) A dagger, small sword നേ രേ വന്നാൽ ചു. prov. (opp. കടുത്തില). തുള്ളും മുനയോടിളകും ചുരികകൾ Bhr. [തുള്ളുക. ചുരികക്കോൽ a fencing stick, used in വേല ചുരിയൽ čuriyal (T. gyration=ചുരി) A round rattan basket, holding 500-1000 Iḍangāl̤is of rice. [ൻ). ചുരീകരിക്ക čurīγarikka S. To steal (ചോര ചുരുകു see ചൊരുക. ചുരുങ്ങുക čuruṅṅuγa T. M. (C. Te. സുരുഗു & സൊ —, സുങ്കു, കുങ്കു. Tu. ശിൎക്കു) v. n. 1. To shrivel, shrink, to be contracted, wrinkled. മ ദ്ധ്യം ചുരുങ്ങിപരന്നുനിതംബവും SiPu. (growth of a girl). 2. to decrease സങ്കടം ചു'ങ്ങിമേ Nal.; to be little കുനി എത്രയും ചു'ങ്ങിയ സ്ഥലം

[ 396 ]

MR.; ചു'യ ക്ഷേത്രം temple with a small income; ചുരുങ്ങീട്ടനാൾ താമസം വന്നാൽ TR. delay of a few days; അസാരം ചു'ങ്ങിപ്പോയി TR. rather too little. ചുരുങ്ങിടമാർ RC.=നുണ്ണിട, സുമദ്ധ്യമ. VN. I. ചുരുക്കം 1. contraction, as ചുരുക്കം മ ദ്ധ്യേ SiPu. graceful slenderness; abbrevi- ation വചസ്സിന്നു പാരം ചു'വും ഇല്ല പാരം പരപ്പും ഇല്ല KR. 2. shortness, little പ ണിക്കു ചു. കുമ്മായം; ചു. കണ്ടത്തിന്നു TR. to a few ricefields. II. ചുരുക്കു a sliding string (ചു. കാൽ of a net. ചുരുക്കുവട്ടി or സഞ്ചി bag which draws tight); a trap, So. a. v. ചുരുക്കുക 1. To contract; to furl sails, to wrap, fold. കൂറ ഉടുത്തതു ചാലച്ചുരു ക്കി CG. (in order to mount); to restrain, ദു:ഖം ഒട്ടു ചുരുക്കി Bhr. 2. to reduce, shorten. ചുരുക്കിച്ചൊല്ക Bhr. to tell briefly, ഒന്നുണ്ടെ നിക്കു ചുരുക്കി പറയേണ്ടതു Mud. ചുരുട്ടു čuruṭṭu T. M. (C. Te. H. ചുട്ടി, fr. ചു രുൾതു) 1. A roll; as of tobacco, "cheroot." 2. a sheaf എണ്ണച്ചു. sheaves given to temples in lieu of payment. — (1 ചുരുട്ടു=3 കൈപ്പിടി). ചുരുട്ടത്തല So. curled hair. ചുരുട്ടപ്പാമ്പു a small venomous snake coiled up in dry spray (=ചേരട്ട). ചുരുട്ടപ്പം biscuit. ചുരുട്ടുക v. a. to roll up; മുഷ്ടി ചു. Bhr. balled the fist; വെറ്റില ചു'ട്ടി കൊടുത്തു TP. handed betel. ചുരുണ T. So. Palg. a roll of thread, coil of rope, bundle=കൈപ്പിടിച്ചൂടി — ചുരുതി čuruδi Tdbh. ശ്രുതി Fame ചുരുതി പെ റ്റവൻ RC. (see example under കേടു 3.). ചുരുൾ čuruḷ T. M. (C. Te. Tu. സു —) 1. Scroll, roll. 2. a rolled up Ola. 3. convoluted betel- leaves, ചുരുളും കിഴിയും presents to Brahmans. 4. a roll of cloth (കച്ച) etc. മൊത്തെങ്ങൻ ചുരുൾ ക്കുരുന്നു MM. ചുരുള No. as above. ചുരുളുക n. v. 1. to be rolled up. പിടിച്ചുരുണ്ട	കൈ V2. fist. 2. to be curled നീണ്ടുരുണ്ട ഗ്രം ചുരുണ്ട തലമുടി SiPu. നീണ്ടിരുണ്ടഗ്രം ചുരുണ്ട കേശം VetC. — a. v. ചുരുട്ടുക q. v. ചുരെക്ക see ചിരെക്ക (S. ക്ഷുർ). ചുറ čur̀a (√ ചുറു=ചുരു) 1. A circle, coil ഇ രിമ്പു ചുറക്കപ്പൽ an ironclad. പൊഞ്ചുറ കട്ടിൽ TP. 2. once round ഏഴു ചുറയിട്ടു കെട്ടിയ ചൊ ക്കൻ, ഏഴു ചുറ പൊട്ടിക്കും TP. 3. the blunt end of an arrow, etc. (ചുര 2.) ചുറയുക v. n. to turn round, to wriggle. തൊ ണ്ടയിൽ തലനാർ ചുറഞ്ഞു കിട്ടി TP. ചെക്കി പ്പൂവോടു ശൈത്താൻ ചുറഞ്ഞ പോലെ prov. ചുറ്റത്തിൽ വന്നു ചുറഞ്ഞു നിന്നീടിനാൻ സാരമേയൻ CG. (a dog). ചുറഞ്ഞവൻ a tortuous mind, see ചുറപ്പു. ചുറെക്ക v. a. 1. To roll up, wind up. ഇ ഴകിണ്ടിയുടെ വാലിന്മേൽ ചുറെച്ചു TP. തുണി ചുറെച്ചു a med. (in പുടം). നാർചുറെച്ചു മുരണ്ടി ക്കളക No. to twist into a knot. In writing ചു'ച്ചു വീശുക, — വീച്ചൽ,=ചു'ച്ച വള്ളി to write ീ; ചു'ച്ച പുള്ളി=േ. 2. to tie round ചിറ്റു ചു. to place the upper earrings of a bride (work of തട്ടാൻ). VN. ചുറപ്പു=വ്യാപ്തി tortuousity. ചുറപ്പൻ No.=ഉരുട്ടും പിരട്ടും പറയുന്നവൻ. ചുറാ čur̀ā T. M. (Te. സൊറ) A shark, see ചി — (prh. from ചുറുക്കു). [തെറുക്ക. ചുറുക്ക P. sirka (fr. S. സുര) Vinegar; also ചുറുക്കു čur̀ukku̥ 5. (C. ചുരുചുരു, സു — vehe- mently) Sharpness, quickness, zeal. ചൊറുക്കു ള്ള അമ്മ an active, careful mother. ചുറുക്കൻ a keen fellow. ചുറുചുറുപ്പു M. (T. hurrying; activity) alacrity & dispatch=തെരുതെരുപ്പു. q. v. ചുറോണി MM.=ശ്രോണി The hip. ചുറ്റം čuťťam T. M. (Te. — ട്ടം) 1. What is round about, ചുറ്റത്തിൽ വന്നിട്ടു ചൂഴും നിന്നീ ടുന്ന മറ്റുള്ളോർ CG. 2. friendship, love ഉ റ്റോരും ചു'മാണ്ടോരും CG. ചു. പിടിക്ക V1. to form an impure connexion. ചു'മുള്ളവൻ who lives in concubinage V1. ചു. കൂടുക to be friendly B. ചു. കലൎന്നു വസിക്ക SiPu.

[ 397 ]

ചുറ്റിന്നകം No. (=ചുറ്റു)=അമ്പലത്തിൻ പുറ മ്മതിലകത്തു. ചുറ്റിക (& ചുത്തിക) a hammer T. So. ചുറ്റു T. M. (Te. — ട്ടു, C. Tu. സുത്തു) 1. what is circular, circumference ചൊരിനെല്ലിന്റെ ചുറ്റളന്നാൽ CS. ചുവടുചുറ്റു Bhg. (of a tree). ചു. പിടിച്ചും Bhr. embrace. 2. a ring ഐയഞ്ചു ചുറ്റുള്ള മധു Bhg. — നൂൽ ചു. a bottom of thread V1. (see ചിറ്റു). ചുറ്റടവു deceit, trick B. ചുറ്റമ്പലം buildings of the templecourt, dining hall. ചുറ്റു തടം terrace of a houseyard V1. ചുറ്റുത്തരം the wall-plank of a roof. ചുറ്റുപാടു all about (നാലുപുറവും). ചുറ്റുമുണ്ടു cloth girded on for bathing V1. ചുറ്റും, ചുറ്റിലും around, round about പട്ടണ ത്തു ചുറ്റുമുള്ള കാവേരിനദി TR. ചുറ്റുമ്മരക്കുടി buildings around a yard ചില ചു. യിലും ChVr. [against rain. ചുറ്റോല covering of the walls of a house ചുറ്റുക 1. v. n. To be about ചുറ്റി പ റ്റീടും വല്ലികൾ Bhr.; to be surrounded താം ബൂലലതകളാൽ ചുറ്റിന കമുങ്ങുകൾ KR.; to go about ചുറ്റി നടക്ക, തിരിയുക to rove; എന്റെ നേരെ ചുറ്റിക്കൂടി he courted, im- portuned me, also ചുറ്റിപ്പറ്റിനില്ക്ക — to be giddy തല ചുറ്റുന്നു; to wriggle തങ്ങളിൽ ചു റ്റി ഞെളിഞ്ഞു Bhr. (snakes in fire); ചുറ്റി ക്കെട്ടിപ്പറക to speak round about. 2. v. a. to roll round, to put on (മുണ്ടു, also ചുരിക കെട്ടി ചുറ്റി) to wrap; — to surround. വണ്ണം ചുറ്റി പിടിക്ക=ചുറ്റിയളക്ക CS. to measure timber. തക്ഷകൻ ഉടൽ ഒക്കയും ചുറ്റിനാൻ Bhr. en- compassed. മുടി ചുറ്റി പിടിച്ചു Bhr. seized by the hair (കുടുമ etc.). അവനെ ചുറ്റി KR. ചു റ്റി വളയുക to besiege; ചുറ്റി പിടിക്ക also to embrace. [Bhg. CV. ചുറ്റിക്ക as പടയോടു കൂടി വന്നു ചുറ്റിച്ചു ചുലേണ്ണം Tdbh., ശ്ലേഷ്മം a med. ചുൽമ്മു Ar. żulm Oppression, tyranny. Mpl. ചുല്ലു čullu V1.=ചൂൽ q. v.	ചുവ čuva T. M. 1. Taste, flavour ചുവ തരും ചൊല്ലേ RC. (Voc. of fem.). ഇകലിൽ ചുവ പി റന്തു, ഇകലിൽ ചുവ ഉണ്ടാം, ഇകൽ കിടക്കിൽ ചുവ ചുരുക്കം RC. 2. unpleasant taste, as in fever; slight after-effects of former troubles, അല്പം ഒരു ചുവ ശേഷിപ്പുണ്ടു; അവസ്ഥകളുടെ ഓരോ ചുഴ കൊണ്ടു TR. [ണ്ടു etc.) ചുവക്കേടു V1. bad taste (വെള്ളത്തിന്നു ചു. ഉ ചുവെക്ക 1. To taste=രസമറിക Nid. 2. to produce a taste പച്ചവെള്ളം ചുവെക്ക Nid. to taste like water. 3. to remain as after-taste. 4.=ചുവൎക്ക V1. (ചവർ & തുവർ). VN. ചുവപ്പു, vu. ചുഴപ്പു=ചവൎപ്പു. ചുവക്ക, ന്നു čuvakka (T. ചി — fr. ചെം, ചെവ്) To be red, ചുവന്ന red, high coloured. (So. also ചുവത്ര). ചുവക്ക വറുത്തു a med. CV. ചുവത്തുക to make red (only po. of the eye) കൺ ചു., കണ്മുന ചാലച്ചുവത്തി CG. കണ്ണും ചുവത്തി വിറെച്ചു Bhr. ഗാത്രം വിറെച്ചു ക ണ്ണും ചുവത്തി കൊണ്ടു Mud. VN. ചുവപ്പു 1. red; the red colour ചു. പലം രണ്ടു TR. (of weavers). 2. a ruby. 3. ചു കപ്പിന്റെ ദീനം=അംഗവളൎപ്പൻ. CV. ചുവപ്പിക്ക to make red, to dye red. ചുവടു čuvadu̥ T. M. 1. Footmark, vestige (= അടി). ചു. നോക്കി (or പിടിച്ചു) നടന്നു followed the trace. തന്നുടെ കാൽചു കാണായ്വന്നു. CG. 2. foot, base. ചുവടുറപ്പു foundation, firmness. ചു വട്ടടി sole of the foot, അടി രണ്ടും വാരി ചുവട്ടി ലാക്കി Bhr. felled him. വൃക്ഷത്തിന്റെ ചുവട്ടിൽ മരുവും AR. under the tree. കാലിൻ ചുവട്ടിൽ ആക്കി Mud, under. ചോടേയും മേലേയും വീണു TP. (=കീഴ്മേൽ). തണ്ടെല്ലിന്റെ ചുവട്ടിൽ MM. ചു. പിടിക്ക to take root, grow rich. 3. step പ ന്നിച്ചു. പഠിക്ക, കള്ളച്ചു. വെച്ചു TP.; measure of dancers മൂന്നാം ചുവട്ടിൽ കളിക്ക a sham fight of warriors. (see ചോടു). ചുവട്ടുക V1. to track, search after. ചുവട്ടേത്തരം No. (vu. ചോട്ടുതരം) കിളെക്ക to give the mud-wall of a garden a finish by covering it with 1" of fine earth & beat- ing it well to make a smooth surface.

[ 398 ]

ചുവർ čuvar T. M. A wall ചു. ഉണ്ടെങ്കിലേ ചി ത്രം എഴുതിക്കൂടു prov. ചുമർ തുരന്നു MR. (a thief). ചു. വെക്ക to erect a wall. ചുവരുത്തരം a wallplate. ചുള čuḷa T. M. 1. Pulp of jackfruit ചുളയില്ലാ ത്ത ചക്ക prov. (കീരഞ്ചുള pulp without kernel). 2. a layer, as വെള്ളുള്ളിച്ചുള V1. ചുളിയുക čuḷiyuγa (T. to be disgusted) To be wrinkled, ഗണ്ഡം താണു ചുളിഞ്ഞു Genov. hollow cheeked; ചുളിഞ്ഞുനോക്ക No.=ഉളിയു ക q. v. — skin to change colour, to appear dry. VN. ചുളിവു V1. a wrinkle (see ചുളുക്കു). ചുളിക്ക So. to be wrinkled, to frown. VN. ചുളിപ്പു a frown, displeasure. ചുളുകം čuḷuγam S. 1. A mouthful of water. 2. the hand hollowed to hold water. Agastya held the sea ഒരു ചു'മതിൽ Bhg. ചുളുക്കു čuḷukku̥ T. M. C. Te. (കി — & ചി, സു —) 1. Sprain, wrench, cramp. 2. frown, impatience V1.; also ചുളുക്കം So., ചുളുക്കൻ V1. hasty. ചുളങ്ങുക to shrink, wrinkle, to be distorted മുഖം ചു. VyM. ആപത്തിൽ ചു. ഇല്ല un- daunted, So. ചുളുക്കുക, ക്കി to distort, wrench. ചുളുചുളേ čuḷuǰuḷē (=ചുടു) With sharp pain ചു. കുത്തുന്നു V1. ചുളചുളുക്ക, ത്തു to feel hot, irritated by the touch of nettles, leprosy; piercing pain. ചുള്ള čuḷḷa T. M. A potter's furnace (see ചൂള). ചുള്ളൽ čuḷḷal V2. A chip, fuel-stick. ചുള്ളി T. M. (Tu. തു —) 1. dry spray, sprig, brush-wood കിടാക്കൾ ചു. യും വടിയും ക ളിക്കും TP. 2. a thorny plant; കരച്ചു. Ran- dia dumetorum, വയൽച്ചു. Tribulus lanugi- nosus or Barleria, നീൎച്ചു. Ruellia obovata. ചുള്ളിക്കാടു N. pr. a portion of the original Calicut territory KU.; (2). ചുള്ളിക്കൊഴു a small ploughshare. ചുള്ളിക്കോൽ a bavin. ചുള്ളു So. what is little, trifling (C. സു — lie, ജൊ — unsubstantial).	ചുഴ čul̤a 1.=ചുവ q. v. 2.=ചുഴവു So. ചുഴക്കോൽ a smith's poker. ചുഴനീൎ water thrown by goldsmiths around their fire V1. ചുഴപ്പു, ചുഴെക്ക (1) see ചുവ. ചുഴറുക čul̤ar̀uγa So. To swear (T. ചൂളുറുക). ചുഴൎച്ച ascertaining the truth by oath or ordeal B. ചുഴലുക čul̤aluγa T. M. (=ചുറ്റുക) 1. To whirl, revolve. ആലവട്ടങ്ങൾക്കു ചാലച്ചുഴന്നു നിന്നാലസ്യമായി CG. from continual fanning. ഗദ ചു. Bhr. ആല മൂന്നു ചെന്നു ചുഴന്നു പുലി TP. ran 3 times about the trap; often വട്ടം ചു. 2. to be giddy മെലികയും ചു. യും MM. 3. v. a. to surround അന്തണർ ചുഴന്നൊരു തേരിൽ, അ വനെ ചാലച്ചുഴന്നു പോർചെയ്താർ Bhr. വമ്പട കൊണ്ടവൻ കോട്ടയെ ചെന്നു ചുഴന്നു CG. be- sieged. 4. B.=ചൂലുക, in the form ചുഴന്നെടുക്ക. ചുഴല Inf. round about രാജധാനിക്കു ചു.വും KR. പതിയുടെ ചു. വും Mud. അവൎക്കു ചു. വേ etc. VN. I. ചുഴലി 1. whirling, വെള്ളത്തിന്റെ ചു. whirlpool. — ചു. ക്കാറ്റു cyclone. 2. ചു. ദീ നം, — ക്ലേശം epilepsy (=മുയലി). 3. N. pr. Choyly, a fief of Cōlattiri, held by a Nambi (ചുഴന്നകമ്മൾ KU.) ചു. കേളപ്പൻനമ്പ്യാർ TR., he writes to his Suzerain as കോവുക്ക ലിടത്തിൽ കേളപ്പൻ നമ്പ്യാർ; his god ചു. ഭഗവതി TR. II. ചുഴൽ 1. revolving (as of a wheel) vortex. ചു. ക്കാറ്റു whirlwind. 2. adv. ചു. എങ്ങും, ചുഴൽ എല്ലാടവും RC. [Asht.). III. ചുഴല്ച 1. rotation. 2. giddiness (=ഭ്രമം IV. ചുഴവു (T. ചുഴല്വു) in ചു. കോൽ So. a crow- bar of house-breakers. a. v. ചുഴറ്റുക 1. To whirl round, brand- ish, swing, fling മാമരം എടുത്തതു ചു. റ്റി RC. സ്രവം ചു'റ്റി എറിഞ്ഞാൻ Brhm P. തല്ലുവാൻ പാരം ചു'റ്റി ഓങ്ങി CG. — also വട്ടം ചു. — ക ടക്കണ്ണു ചുഴറ്റി KR. 2. v. n. to feel giddy ത ല ചു'ന്നതിളെക്കും a med. VN. ചുഴറ്റി (C. Te. സുരടി) a fan PT. (see ചോ റ്റി) a twisting machine, fishing net V1.

[ 399 ]

ചുഴറ്റു‍ a swinging; turn, time V1. CV. ചുഴറ്റിക്ക V1. to ause to swing. ചുഴി čul̤i T. M. (C. സുളി, Te. സുഡി) 1. A whirl — നീൎച്ചുഴി a whirlpool. ഘോരമാം ചുഴി കളും Bhg. 2. circle; മറുച്ചുഴി round hairy spots; a curl. 3.=ചുഴിക്കുറ്റി V1. hinge or pivot of a door (see below). ചുഴിക V1. the 4 principal beams, that rest on the corners of the house & support the roof (better ചൂ —). ചുഴിക്കുറ്റി (3) No.=ഉരക്കുറ്റി a post with a cavity, buried in the ground, to receive the lower tendon of a door. n. v. ചുഴിയുക 1. To curl, whirl. 2. to crouch, as before the conqueror ദാനവരും എ ങ്കീഴ് ചുഴിന്തു RC. 3. to revolve in mind ചു ഴിഞ്ഞു നന്നായിക്കേട്ടു കൊണ്ടാലും KeiN. ചുഴി ഞ്ഞു നോക്കുക attentively, jealously; so ചു. ചോദിക്ക to investigate closely; to ask endless questions; ചു. തൎക്കിക്ക to dispute obstinately. VN. ചുഴിവു f.i. ചേലൊത്തുമാറുള്ള നീൎച്ചുഴിവും CG. whirlpool. a. v. ചുഴിക്ക 1. To whirl കാമൻ ബാണത്തെ തൊടുത്തു മാറത്തു തന്നെ ചുഴിച്ചു കൊടുത്താൻ CG. 2. v. n. വെള്ളം ക്വചിൽ ചുഴിച്ചുകൊണ്ട തിശോഭിക്കുന്നു KR. (whirlpool). VN. ചുഴിപ്പു 1. whirl ഉരുളിയും കൊണ്ട ചുഴി പ്പും പോയി TP. ചക്രം ചുഴിപ്പിൽ പതിച്ചു SiPu. whirlpool. 2. wriggling, untruth കഴിവൊഴിവും നേർ മൊഴിയും ചു'പ്പും പാ ൎക്കേണം VyM. (=ഉരുട്ടു). — ചുഴിച്ചൽ id. B. ചൂചുകം čūǰuγam S. The nipple of the breast in KR. of Rāma's മുലക്കണ്ണു etc. ചൂടു čūḍu̥ T. M. Te. (VN. ചുടു) 1. Heat ചൂടു പൊഴിഞ്ഞൊരു സൂൎയ്യൻ CG. ചൂടു പൊങ്ങുക V1. the sun & day to get hotter. വെള്ളം ചൂടുപി ടിക്കുന്നു, എടുക്കുന്നു; മുട്ടകളെ ചൂടുപിടിപ്പിക്ക to hatch. — met. മാരച്ചൂടു, ആറാതൊരുൾ ചൂടു Bhr. of love-fever, zeal, grief, etc. also മദ്യത്തി ന്റെ ചൂടു strength. 2. burning ഒരു ചൂട്ടിൽ ഉണ്ടാക്കി (potter); ചൂടു വെക്ക to brand.	Hence: ചൂടൻകൎപ്പൂരം a hot kind of camphor burnt before idols. [ചൂടാന്തിരി. ചൂടാന്തരംഎടുക്ക to feel inward heat, No. vu. ചൂട്ടാല potter's oven (=ചുള്ള), കുശവൻ ചൂ. MR. (taxed). ചൂട്ടുകളം funeral pile ചൂ. കൂട്ടുന്നു TP. ചൂട്ടുകോൽ branding iron. ചൂടി čūḍi (fr. foll.? H. jeauḍi? Jute?) Twine, string, chiefly of Coir രണ്ടു തലെക്കും ചൂടി വ രിഞ്ഞു TR. (മാട്ടുവച്ചൂ. a strong, തെക്കൻചൂ. an inferior kind) So. comm. ചൂടിക്കയർ. ചൂടുക čūḍuγa T. M. (C. സൂ —) 1. To wear on the head നൃപതികൾ ചൂടും മകുടം Mud. കോ ഴിപ്പൂ ചൂടുവാറുണ്ടോ prov. (crown, flowers). 2. to wear over the head as an umbrella വെ ണ്കട തന്നേ ചൂടി CG. വങ്കുന്നു ചൂടി Cr̥shṇa used the mountain as an umbrella —; to seek shelter under V2., പരമേശ്വരൻ അംഘ്രികൾ ചൂടുകിലാമത്രേ Bhr. — [umbrella. VN. ചൂടൽ putting on the head; carrying an CV. ചൂടിക്ക to make to wear (കുട), to crown. ചൂടുപാള a head-cover in rain B.; similar ചൂടു പുട്ടിൽ a mat over the head. ചൂടുപുടവ (=കോടി 3) a new cloth (6 — 8 X 2 Muḷam) to cover Sūdra corpses; the heir tares off a slip from which he takes one thread daily for a 15 days' വെലി. CV. ചൂട്ടുക 1. to put on the head മുടിചൂ V1. to crown. So. 2. to tie a bundle like a hairlock (ചൂഡ), as ഞാറുചൂ., to shut a palm-leaf letter. ചൂട്ടു (T. C. Tu. ചൂടു) 1. a bundle, sheaf as of transplanted rice ചൂട്ടഴിഞ്ഞുപോയി. 2. torch So.=ചൂട്ട. 3. a cock's comb, mark on the forehead of cattle ചൂട്ടും താടയും MC. ചൂട്ട čūṭṭa M. Tu. (=ചൂട്ടു) The top of a cocoa- nut branch used as a torch. ചൂട്ടകണ്ട മുയൽ prov. ചൂ. കൊളുത്തി കണ്ണിന്നും മേല്ക്കും തീ വെ ച്ചു TR. (robbers). ചൂ. കാട്ടുക to show light by a torch; to smoke a granary for ripening plantains. (=പുകെക്ക No.) ചൂട്ടക്കൂളി ignis fatuus.

[ 400 ]

ചൂട്ടൻ an ox with a mark on the forehead (ചൂട്ടു 3). — ചൂട്ടൻകുറി a sectarial mark. ചൂഡ čūḍ'a S.1. Hairlock, crest (fr. prec.?) കൃ ഷ്ണൻ പൂക്കൾ പറിച്ചവൾ ചൂഡയിൽ ചൂടിനാൻ CG. 2. diadem. വാഴിച്ചു ചൂഡയെ കെട്ടുന്നു Mud. I crown him. ചൂഡാമണി, ചൂഡാരത്നം 1. a jewel worn in the hairlock; ദിവ്യമാം ചൂഡാര. of Sīta KR. 2. the chief of its kind മൂൎഖചൂഡാമണി vu. ചൂഡാൎമണി a med. root used against snake- bites (Moræa Chin, or Canna Indica?) ചൂണ്ടൽ čūṇḍal ചൂണ്ട (T. തൂണ്ടിൽ) 1. Fishing hook ചൂണ്ടലേ മത്സ്യം കണക്കേ ഗ്രഹി ക്കുന്നിവളെ നീ KR., ചൂ. ഇട്ടു മത്സ്യത്തെ പിടി ക്ക Sk., ചൂ. കുത്തുക etc. — ചൂണ്ടൽകാരൻ V2. an angler. — ചൂണ്ടൽക്കണ & ചൂ.പ്പറ. fishing rod; ചൂണ്ടൽപ്പന=ആനപ്പന, whose branches serve for fishing rods, called ചൂണ്ടക്കോൽ & ചൂണ്ടു കോൽ. 2. pointing out ഞാൻ ചൂണ്ടും ചൂണ്ടെക്കു നേരേ ചെന്നാൽ TP. ചൂണ്ടുക čūṇḍuγa. (fr. ചുണ്ടു & ചീണ്ടുക; Te. C. ചൂടി aim, Te. ചൂപു to see) 1. To point at, to aim എന്മുഖം തന്നിലേ ചൂണ്ടിച്ചൂണ്ടി CG. അ മാത്യൻ അതാ പോകുന്നു എന്നു ചൂണ്ടി Mud. beckoned. ചൂണ്ടിക്കാട്ടിക്കൊടുത്താർ Bhr. point- ed out. ചൂണ്ടിച്ചൂണ്ടിപ്പറഞ്ഞു alluded, hit with words. 2. to shoot with a cross-bow, to catch fish V1. (ചൂണ്ടൽ), to trim a lamp വിളക്കു ചൂ. V2. CV. ചൂണ്ടിക്ക V1. ചൂണ്ടൻവിരൽ (see ചുണ്ടു) also: ചൂണ്ടോന്നി V2. (ചൂണ്ടാണി B.) forefinger ചൂ ണ്ടൂന്നിയോടു പെരുവിരലോടു നടുവേ വര യിൽ MM., ചൂണ്ടോന്തിവിരൽ Tantr. ചൂണ്ടിപ്പണയം indicated pledge, which is liable for the debt; deed of mortgage without possession of the mortgaged property. ചൂണ്ടുവില്ലു V1. a cross-bow. ചൂണ്ണി čūṇṇi W. A sum of hundred cowries (ചൂൎണ്ണം=നൂറു). ചൂതം čūδam S. Mango tree; in comparisons the mango fruit ചൂതവാർമുലമാർ Bhr. ചൂത വാർകൊങ്കകൾ CG.	ചൂതു čūδu̥ 1. Tdbh., ചൂതം q. v. ചൂതമ്പൻ=ചൂ തബാണൻ Kāma KR. — ചൂതേലും മുല Bhr., ചൂതൊത്ത കൊങ്കകൾ KR. 2. Tdbh. ദ്യൂതം (C. ജൂ —) gambling, playing with dice; with ആടുക, വെക്ക, കളിക്ക, പൊരുക CC., Bhr.; പൊരുതു കളിക്ക TP. ചൂതു പൊരുതോരോ രാ ജ്യദ്രവ്യങ്ങൾ കൈക്കലാക്കി Nal. കള്ളച്ചൂതിട്ടതു Bhr. — for chess ചൂതിങ്കരു, ചൂതു ചതുരങ്കം പോർ വെക്ക TP. 3. prh. a cube (=die?); the name of each tier (1 cubit high) in a wall built up with wet clay or mud (=പട So. Palg.) രണ്ടു ചൂതു മണ്ണു വെച്ചു built the mud wall to the height of 1½ Kōl. 4. a rush, in ചൂതുമാച്ചൽ. ചൂതാളി a gamester, cheat. ചൂതുക്കാരൻ a player; also juggler. ചൂതുപലക diceboard, draft or chess-board (also ചൂതുപടം) ചൂതുമണിപ്പലക TP. ചൂത്തു čūttu̥ (T. posteriors കൂതി) Testicles; penis (obsc.) ചൂരൽ čūral T. M. Rattan, ചൂ, വള്ളി, Calamus rotang. ചൂ. അണെക്ക. TP. to apply the rod. ചൂരക്കോൽ പൂണ്ടുള്ളൊരമ്മ CG. the mother with the stick. ചെറുചൂരലുടെ വേർ a med. ചൂര(ൽ)പ്പെട്ടി, ചൂര(ൽ)ക്കൊട്ട etc. large rattan baskets. പൊഞ്ചൂരക്കട്ടിൽ TP. a fine couch. ചൂരി čūri (see ചുരിക, H. čhūri) Dagger, knife in a walking stick. ശൂരിമേൽ വാഴെ വീണാലും prov. മാരിയും ചൂരിയും vu. land-plagues. ചൂരിവാൾ a sword. ചൂർ čūr. T. M. 1. A fiend ഞാൻ ചൂരാകുന്നുവോ a monster? 2. affliction. 3. disgust (Te. ജൂ രുഗു). 4. bad smell. ചൂരടിക്ക So. Palg. ചൂരുക 1.,=T. ചൂ — ചൂ. to pick cotton. 2.=തൂ രുക V1. ചൂൎണ്ണം čūrṇam S. (√ ചൎവ്) 1. Powder ചൂ' മായരക്കൻ വീഴ്ന്താൻ RC. 2. med. powder. ദോ ഷചൂ. Mud. a poison. denV. ചൂൎണ്ണിക്ക, ചൂൎണ്ണീകരിക്ക to pulverize. part. ചൂൎണ്ണിതം powdered, crumbled. ചൂല čūla. Tdbh., ശൂല Colic. ചൂലുക čūluγa. T. M. (ചുഴലു?) 1. Of a deep & boring cut, as into melons & jackfruits. ചൂന്നുനോക്കുക to taste such. 2. to pluck

[ 401 ]

out കണ്ണു ചൂന്നെടുത്തു Bhg., ചൂഡാരത്നം ചൂ. Bhg., ശിരോരത്നം ചൂന്നെടുത്തു Bhr., ചൂന്നു ചെന്നുയിർ എടുപ്പാൻ RC. ചൂൽ čūl 1. T. M. C. Te. Tu. Pregnancy (in കടിഞ്ഞൂൽ firstborn). ചൂൽപിടിക്ക V2. of pigs to conceive (=ചിന) — ചൂല V1. a pregnant cow, cat, etc. 2. (Te. ചീകിൽ, T. ചീക്ക to sweep) a broom, bosom ചൂലല്ല മൂലക്കൽ ചാരു വാൻ TP. ചൂ. കൊണ്ടടിക്ക to sweep. വെള്ള പൂശുന്ന ചൂൽ a coarse brush V1. ചൂലൂർ മല ക്കോട്ട TR. 3. word of abuse. ചൂലൻ a wretched man. ചൂഷ് čūš S. To suck. പേയവും ഖാദ്യവും ചൂഷ്യ വും SiPu. what can be sucked. ചൂള čūḷa 1. T. M. Brick-kiln=ചുള്ള, also അ പ്പം ചുടുന്ന ചൂള V1.; its pit ചൂളക്കുഴി. 2. T. M. (C. Tu. സൂള, S. ശൂല) a harlot ചൂളസ്ത്രീ, ചൂളച്ചി; ചൂളൻ a whoremonger. No. 3. (=ചീൾ) a whistle ചൂ. ഇടുക, കുത്തുക, പാടുക, വിളിക്ക So. ചൂളംവിളി അഭ്യസിക്ക MC. hence: ചൂളമരം (loc.) Casuarina (tree) B. ചൂളപ്രാവു a green pigeon D. [doubt. ചൂളൽ čūḷal (aT. ചൂഴൽ=ചുളുങ്ങു) Shrinking; ചൂളുക, ളി to shrink, contract. ചൂളാൎമണി čūḷār-maṇi RC. see ചൂഡാ —. ചൂളി čūḷi=തൂളി, Scales of fish, the skin of a jackfruit kernel. ചൂഴുക čūl̤uγa T. M. aC. (ചുഴ) To encompass, surround ആഴി ചൂഴും ഊഴി KU. the sea-girt earth. — [വുംനിന്നു CG. Inf. ചൂഴ, ചൂഴവേ round about, തന്നുടെ ചൂഴ ചൂഴി surrounder, ocean. ചൂഴിക (T. ചൂഴി) 1. the wallplate that sup- ports the cross-beams of a roof (വിട്ടം) — കു റുഞ്ചൂ. So. the cross wallplate; നെടുഞ്ചൂ. the long wallplate. 2. നെല്ലിടുന്ന ചൂഴിക a mat joined so as to stand like a cylinder for filling it with rice. ചൂഴ് surrounding പിള്ളരാൽ ചൂഴുറ്റ കാൎവൎണ്ണൻ, വാനവർ ചൂഴുറ്റു മേദിനീതാനുമായി CG. surrounded by the Gods. — വന്ദികൾ ചൂഴു മായി നിന്നു (=ചുറ്റും) തന്നുടെ ചൂഴും CG.	ചെം čem T. M. Te. (Te. Tu. C. കെം, originally ചെവ്, whence ചുവപ്പു) Red, royal, right, excellent. ചെകതി No.=ചേതി q. v. ചെകം čeγam Tdbh., ജഗത്തു (ഇച്ചെകം ഉലെ ക്കും RC.) ചെകരി & ചകരി, ചേരി Husk of cocoanut, ചെകരിച്ചവർ see ചവറു 3. ചെകിടു čeγiḍu̥ & ചെവിടു The ear. ചെ. കടയും a med. ചെകിടടയുമടവലറി Bhr. so as to stun all ears. ചെകിടു പടയലറി Bhr. the same. കൈകൊണ്ടു ചെകിട്ടത്തു രണ്ടടിച്ചു MR. slap in the face, on the cheek. ചെകിട്ടി ലാക്ക So. to whisper into one's ears. ചെകിടൻ m. (f. — ടി) deaf see ചെവിടൻ. ചെകിടിപ്പു stupefaction. B. ചെകിള čeγiḷa (T. ചെവുൾ, No. ചേള) Gill of fish. ചെ. യിൽ കൂടിശ്വാസം കഴിക്ക MC.; also തെകിള loc. ചെക്കൻ čekkaǹ 1. (ചെറുക്കൻ) A boy ചെ ക്കപ്പല്ലു protruding tooth V1. 2. (T. ചെക്കു= ചക്കു) a M. oilmaker V1. ചെക്കാലി a small venomous wasp. ചെക്കൽ čekkal So. (T. redness, ചെം); ചെക്ക ലേ=മയ്യലേ Very early, at dawn. — ചെക്കിടിമിന്നൽ lightning V1. ചെക്കിപ്പൂ (also ചെത്തി — & തെച്ചി —) a red flower used in šakti worship, Ixora coccinea ചെക്കിമൊട്ടു MM., കാട്ടു ചെത്തി Artemisia. Rh., നെടുഞ്ചെത്തി Memecylon grande, വെ ൺ — Ixora alba. [ക്കൻ. ചെക്കു čekku (T.=ചക്കു) N. pr. of men=ചെ ചെങ്കം čeṇgam (Tdbh., ജംഘ?) ചെങ്കങ്ങൾ എന്നു ൨ മൎമ്മം — നെറ്റിയുടെ അറുതിക്കു ചെ വിക്കു നേരേ അവിടേ മുറിഞ്ഞാൽ അപ്പോഴേ മരിക്കും MM. (ചെം): ചെങ്കണ്ണു Sore eyes, ophthalmia, also ചെങ്കങ്കണ്ണു (see കുങ്കമ്പുണ്ണു) a med. ചെങ്കതിരോൻ the sun. ചെ. മകൻ Karṇa, Bhr. ചെങ്കനകക്കൊടി Bhr 7. (a banner). ചെങ്കനൽ live coal ചെ. ക്കൊള്ളി AR 6. ചെ. തന്നിൽ വീഴ്ത്തി CG. in hell-fire. ചെ. ക്കട്ട

[ 402 ]

പോലേ കൺ ചുവന്നു KR. ചെ. ക്കണ്ണൻ Siva. SiPu. ചെങ്കരപ്പൻ a reddish scurf in children=ചുക പ്പിന്റെ ദീനം. ചെങ്കല്ലു brick (മുറിക്ക, ചുടുക Palg.); laterite; red ochre (പൂങ്കാവി). ശൈലങ്ങളിൽനിന്നു ചെ. അലിഞ്ഞൊഴുകി Bhr. ചെങ്കള്ളു=ചക്കരക്കള്ളു. ചെങ്കാമ്പു? some peculiar mark, prh. in cattle, an old income of Rājas KU. ചെങ്കഴിനീൎക്കിഴങ്ങു Nymphæa cærulea ചെ. പ്പൂ GP 66. ചെങ്കാറ്റു V2. violent east-wind. ചെങ്കീരി red-eyed mungoose ചെ. ക്കൂട്ടം പട വരുത്തി TP. ചെങ്കുങ്കുമം=simpl. Bhr. ചെങ്കുത്തു B. precipice. ചെങ്കുരുതി=simpi. ചെ. പായ്ന്തു RC. ചെങ്കുവളയം=ചെങ്കഴിനീർ, ചെങ്കമലം red Lotus. ചെങ്കൊമ്പു a victorious fighting-bull, kept by kings V1.; an old tax on them KU. ചെങ്കോൽ Royal sceptre ചെ. നടത്തുക to rule (Syr. doc.) ചെങ്ങനാടു N. pr. the old principality of Quilon (and ചങ്ങ —). ചെങ്ങന്നൂർ, — ഞ്ഞൂർ N.pr. a ഗ്രാമം of sovereign Brahmans, once കഴകം, now said to be excluded from the 64 ഗ്രാമം KU. TrP. ചെങ്ങലം (കലം) a gong V1., ചെ. കൊട്ടി Nal. ചെങ്ങുക=ചുവക്ക — Inf. ചെങ്ങ redly. ചെ ങ്ങും മിഴി AR. ചെങ്ങിയിളകുന്ന മിഴി RC. നയനങ്ങൾ ചെങ്ങി മറിഞ്ഞു Bhr. ചങ്ങല പൂ ണ്ടു പാദങ്ങൾ എല്ലാമേ ചെങ്ങിയരഞ്ഞു CG. ചെങ്ങാലി V2. a turtledove, ചെ. കുറുങ്ങുന്നു V1. — ചെങ്ങാലിക്ക twilight V1. ചെങ്ങിക്ക frequentative of ചെങ്ങുക. ചെച്ച ččča(T. red plant) 1. A kind of ruby. 2.=ചെറ്റ a house of leaves. [ച്ചു Anj. (ചെം): ചെഞ്ചരം Kāma's arrow, ചെ. പൊഴി ചെഞ്ചൽ see ചഞ്ചലം. (ചെം): ചെഞ്ചലിയം (T. കുങ്കിലിയം) Resin of	Pinus Dammar. ചെഞ്ചാറു Lac. ചെഞ്ചെട the matted hair as worn by as- cetics, projecting like a horn from the fore- head. വാനേറും ചെഞ്ചെടയോൻ Pay. Siva. ചെഞ്ചെമ്മേ quite straight, exactly right, quite well. ചെഞ്ചോരി (red blood) — the red gourd of Mom- ordica in ചെ. വായി red lips. Bhg. ചെട čeḍa Tdbh., ജട in ചെ ടവക്കു Hemp; ചെ ടയൻ wearing long clotted hair (ചെഞ്ചെട). ചെടി čeḍi T. M. Te. (C. ഗി —) 1. Shrub, small tree. 2. dirty, as ground V1., dung B.; ചെടി എടുത്തു പോയി ricefields to burst from heat=വിണ്ടു, കീറിപ്പോയി (prh. fr. the likeness to branchwork); 3, 7, 9, 11 തട്ടു of പൂത്തറ No. ചെടിക്ക čeḍikka (C. ചെളി, സെഡെ=ചട പ്പു) 1. To be tired, satisfied; to disrelish. 2. to be dirty, angry, to frown V1. — VN. ചെടിപ്പു loath. ചെടുക്കന,— നേ Paig. Onomat. Suddenly. (T. ചടുക്കാ; fr. Hind., quickness, Winsl.; coll. T. ചട്ടെന്റു suddenly)=തെരിക്കനേ. ചെട്ടി čeṭṭi 5. (Tdbh., ശ്രേഷ്ഠി) 1. One of the foreign merchant classes ചെട്ടിയാന്റെ കപ്പ ലിന്നു ദൈവം തുണ prov. അന്തൎജ്ജനത്തെ ചെ. ക്കു വിറ്റു TR. 2. name of different castes പപ്പടച്ചെട്ടി, പൊൻവാണിഭച്ചെട്ടി, പൊൻപ ണിക്കാരൻ ചെ., കൊങ്ങണിച്ചെ.; also wea- ver (loc.); honorif. called ചെട്ടിയാർ. — fem. ചെട്ടിച്ചി. ചെട്ടിത്തെരു VetG. hazer. ചെട്ടിയാൻകൊല്ലി No. a fish smaller than നങ്കു. ചെട്ടു T. a M. trade (Syr. doc. V1.) ചെണ്ട čṇḍa 1. A large drum, kettle-drum ചെ. കൊട്ടുക, മുട്ടുക to beat it. അടികൊള്ളു വാൻ ചെ., പണം കെട്ടുവാൻ മാരാൻ prov. 2. mischief (ശണ്ഠ?) perhaps fr. ചെണ്ട പൊട്ടു ക. see below. Hence: ചെണ്ടക്കാരൻ 1. a drummer. 2. author of strife. 2. cheated person, fool. PT. ചെണ്ടക്കുറ്റി the tun of a drum.

[ 403 ]

ചെണ്ടക്കോൽ drumstick. ചെണ്ടത്വം (2) sudden mischief, fatal mistake (=അബദ്ധം) ക്ഷുരകനുവന്നൊരു ചെ.. PT5. ചെണ്ടൻ V1. an idle rascal. ചെണ്ട പിണയുക to get into mischief, to be taken in, മൂഢ കുരങ്ങച്ചാൎക്കു ഒരു ചെ'ഞ്ഞു മരിച്ചപ്രകാരം (fable). — ചെണ്ടപ്പെടുത്തുക to lead into mischief. ചെണ്ടപൊട്ടുക to be lost or disgraced (ചെ ണ്ടപൊട്ടുമേ PT. al. ചെണ്ടകൊട്ടുമേ=തോ ല്ക്ക) ചെണ്ടപൊട്ടിക്ക a. v. to deceive സജ്ജനത്തേക്കൊണ്ടു ചെണ്ട പൊട്ടിക്ക PT.; also with Acc. വേടനെ ചേ'ട്ടിക്കേണം PT. mislead. ചെണ്ടു čeṇḍu̥ C. Te. T. M. (Beng. ഗെണ്ഡു) A cotton-ball, tassel; the tassel of a woman's marriage-string (താലി) dangling down her back (So. പൊടിപ്പൂ); വാളിനു ഉമ്മവും ചെ. TP. fringe; esp. പൂച്ചെണ്ടു nosegay V1.; നീളച്ചെ ണ്ടെഴും മന്നൎകോൻ, ചെണ്ടാൎവണ്ടിനം RC. ചെണ്ടുമല്ലിക a Sonchus or Hieracium. [etc. denV. ചെണ്ടിച്ചവാൽ the bushy tail of cattle, ചെതൾ čeδal (see ചിതൽ C. Te. ചെദൽ) White ant. വെഞ്ചെത(ൾ)ക്കൊൾക of worms engendered in a box. [tenness. ചെതുക്കു čeδukku̥ So. (T. mud, mire), Rot- denV. ചെതുക്കിക്ക to be rotten. ചെതുക്കുക (T. to chisel) also ചെതുക്കിയ ക ല്ലു Trav. sculpture (=ചെത്തുക). ചെതുമ്പു čeδumbu̥ (T. ചെതിൾ) Scales of fish, also ചെതുമ്പൽ MC. (ചെത്തൽ & ചുണങ്ങു). ചെത്ത see ചെറ്റ. ചെത്തം Tdbh., ശബ്ദം q.v. ചെത്തി=ചെക്കി q.v. also ചെവ്വന്തി. ചെത്തുക čettuγa (T. ചെതുക്കു C.Tu. കെത്തു, Te. ചെക്കു S. ഛിദ്) 1. To chip, cut off, pare വെണ്മുരിക്കിൻ തൊലി ചെ.. a med. പന, തെ ങ്ങു ചെ. to tap (=അരിയുക), to renew the cutting of the spadix of palms for drawing toddy; മൂക്കു, ചെവിചെത്തുക etc. 2. to plane, to clear ground, to dig slightly. ചെത്തിമൂടുക to cover with earth. മണ്ണുചെത്തിതേച്ചു smoothened	the wall. ചെത്തിത്തേപ്പുകഴിയാതേ MR. not finishing the plastering of the wall. വഴി ചെ ത്തുക to make a road. CV. ചെത്തിക്ക, ചെത്തിപ്പിക്ക V1. VN. ചെത്തൽ 1. chipping, planing, etc. 2. B. fish scales=ചെതുമ്പു 3. foulness of teeth V1. 4. ചെത്തിൽ=൦രംച്ചമണി egg of the fleshfly V1. ചെത്തു 1. cutting, രണ്ടു ചെത്തു കരിക്കു തരാത്ത വനെക്കൊണ്ടു തരുവിച്ചവനും (blessing of the priest in Pāyāwūr); plane. 2. parings ഒരു ചെ. ചക്ക rind or peel, shavings V1. 3. an artificial road ചെത്തുവഴി. ചെത്തുകുത്തി the knife of a toddy-drawer (ചെ ത്തുകാരൻ), taxed. [toddy. ചെത്തുപാട്ടം rent of palmtrees for extracting (ചെം): ചെന്തമിഴ് Poetical Tamil. ചെന്തളിർ the first red bud. ചെ. ഒത്ത കൈ ത്തലം, ചെ'രിന്നൊത്ത ചരണം Nal. ചെ. പോലെ പതുത്തുള്ള നിൻപാദം CG. ചെ'ര ടിയിണ AR. [ചെ'രേ sk. ചെന്താപുരം N. pr. Tricheutur എത്തിനാൻ ചെന്താമര red Lotus (അരക്കാമ്പൽ) — ചെന്താ മരക്കണ്ണൻ CG. ചെന്താ. ദളനയനൻ Anj. ചെ'രാക്ഷസൻ KR.=Cr̥shṇa (താമ്രാക്ഷൻ). ചെന്താർ id. ചെന്താരടി lovely foot. ചെ'രിൻ മങ്ക Bhr. Lakshmi (also ചെ'ൎമാനിനി). ചെ. ശരൻ Nal. Kāma, ചെ. ബാണാൎത്തി AR.=കാമാൎത്തി. ചെന്തിരിക്ക V1. cover of writing leaves. ചെന്തീ glowing fire, ചെ. പ്പൊരിഞ്ഞുള്ള മന്മ ഥമാൽ CG. ചെന്തൂരകം Carthamus tinctorius. ചെന്തെങ്ങു V1. a palm called "red cocoanut tree", also കൈതത്താളി the fruit ചെ ന്തേങ്ങ a med. [ment, B. ചെന്ത്രം čendram (ചന്ദ്രം) Golden neck-orna- ചെന്നപട്ടണം čennapaṭṭaṇam 5. Madras. ചെന്നായി Wolf or rather Canis primævus. (ചെം) ഉടൽനുറുക്കി ചെന്നായ്ക്കൾക്കു കൊടുത്തു Bhr. (=വൃകം VyM.). ചെന്നായ്ക്കളെ വിട്ടു കടി പ്പിക്കേണം VyM. (an adulteress).

[ 404 ]

ചെന്നി čenni (T. head, Te. ചെമ്പ, C. കെന്ന cheek); M. & Tu. (കെന്നി) Temples. ചെന്നി കൾ നോക Nid., ഒരു ചെ. നോം MM., ചെ. വലിക്കയും നീൎദാഹം ഉണ്ടാകയും a med., ചെ ന്നിക്കുത്തു headache. So. ചെന്നം jaw, cheek (=C.) ചെന്നിനായകം Tdbh., സ —, Aloes. (ചെം): ചെന്നീർ (T. blood) 1. Pus. 2. the troubled water after the monsoon, destroying the fish along the coast. ചെന്നു čennu p. t. of ചെല്ക q. v., ചെന്നറി വന്നറി കണ്ടറി കേട്ടറി prov. (ചെം): ചെന്നെൽ A superior rice, ഉണ്ടു ൩ പ്ര കാരത്തിൽ ചെന്നെൽ GP. (=രക്തശാലി). — ചെന്നെൽമരം & ചെന്നെല്ലി=പയ്യാന (loc.) ചെപ്പം čeppam (fr. ചെപ്പു) Treasure (prh. ചെപ്പകം). ചെപ്പക്കാരൻ മൂസ്സു TR. treasurer. ചെപ്പു 1. obl. case of ചെമ്പു as ചെപ്പുകുടം copper vessel for treasure etc. ചെപ്പുകുടം വേണം Anach. a waterpot in Sūdra houses for Brahmans. ചെപ്പേടു a copper plate (Syr. dcc.) 2. a small round box of any material to hold jewelry നീലക്കൽകൊണ്ടു നന്നായി നിൎമ്മിച്ച ചെപ്പു CG., പതിനാലു ചെപ്പു നേ ടി TP., ചെപ്പകം തന്നിൽ ഞാൻ വെച്ചതെ ല്ലാം CG. flowers. രാജരത്നങ്ങൾ വെക്കുന്ന ചെ.കൾ KR. 3. metal cover of the breasts ചെപ്പിനോട് ഒപ്പതു കൊങ്ക RC. ചെപ്പേലും മുലയാൾ Bhr. 4. treasure, also met. ശൃം ഗാരച്ചെപ്പായുള്ള VCh. ചെപ്പടിവിദ്യ, or — ക്കളി (T. ചെപ്പിടു) a play with cups & balls, juggling ചെപ്പടിവിച്ച കാട്ടുക V1. ചെപ്പിടിക്കളിക്കതുള്ള കോപ്പുമ ങ്ങെടുത്തു Coratti P.— ചെപ്പടിക്കാരൻ അമ്പ ലം വിഴുങ്ങും prov. ചെപ്പി čeppi (ചെവി) 1. So. The ear; cheek. 2. earwax ചെപ്പിക്കാഷ്ഠം; hence ചെപ്പിത്തോ ണ്ടി ear-piok. ചെപ്പുക čeppuγa T. Te. a M. 1. To say ചെ പ്പിനർ തങ്ങൾ Mpl. song. ചെപ്പുവില്ല RC. 2. (mod.) to growl whilst snatching at some- thing, നായിചെപ്പും പോലേ.	ചെമൽ (loc.)=ചുമൽ, ചുവർ. ചെമ്പകം čembaγam (T. ചെൺപ —, S. ച —, fr. ചെമ്പു) Michelia champaca with yellow flowers ചെമ്പകപ്പൂ GP66.; വെളുത്ത ചെ.. Mesua speciosa. Rh., പനിനീൎച്ചെ. rose or jasmine (loc.) ചെമ്പകച്ചേരി N. pr. a principality including Collam & Ambalapul̤a, capital അരിപ്പാടു (or പുറക്കാടു?). ചെമ്പകരാമൻ title of its chieftain; now a title granted by Trav. B. (ചെമ്പകരാമ പ്പട്ടം). (ചെം): ചെമ്പഞ്ഞി=ചെഞ്ചാറു Lac. ചെമ്പട a mode of beating time. Bhg. (see താളം). ചെമ്പൻ (ചെമ്പു) 1. of copper colour — ചെ'ന്താ ടി red beard. 2. a copper coloured person. 3. a fish PT. 4. No. inferior yellowish soil. ചെമ്പരത്തി 1. & ചെമ്പരുത്തി Hibiscus Rosa sinensis, shoeflower compared with lips & ചോരിവായി CG. KR. ചെ. മാലയിട്ടു Bhg. a bad omen. 2. the lungs (butcher), also called പുഷ്പം. 3. N. pr. fem. TP. ചെമ്പറം (അറം or പുറം ?) 1. reddish look. ചെ. കൊൾക to ripen. B. 2.=ചമ്പറം V1. [med. ചെമ്പറവള്ളി or ചെമ്പ്രാവള്ളി Vitis Indica. ചെമ്പല്ലി 1. a fish, Salmon B. — ചെ. ക്കോര MC. a perch. 2. a reddish paddy. ചെമ്പഴുക്കാ ripe betelnut. Onap. — ചെ'ക്കകൊ ൾക to ripen. B. ചെമ്പാതി exactly half. [ings. ചെമ്പാലിപ്പടം (& — രി — B.) elephant's hous- ചെമ്പിള്ള the soldier-fish, Holocentrus ruber. D. ചെമ്പു čembu̥ T. M. (C. Te. Tu. redness) 1. Copper ചെമ്പിന്മേൽ പൊടി a mod. Verdigris. അവന്റെ ചെ. പുറത്തായി his gilding has worn off, he is found out; so ചെ. തെളിയി ക്ക. 2. copper vessel ചെമ്പിൽ അമ്പാഴങ്ങ പുഴുങ്ങി prov. ചെ'ൽ വെള്ളം കാച്ചി TP. ഒരു ചെമ്പിലേച്ചോറു KU. eating the same meal (Nāyars in war). ചെമ്പുകളിൽ എണ്ണ നിറച്ചു Bhg.

[ 405 ]

den V. ചെമ്പിക്ക to be red, ചെമ്പിച്ച കേശവും മീശയും PrC. (of an Asura). — ചെമ്പിച്ച വൻ reddish. — ചെമ്പിച്ച ഓല a sickly palm leaf. [ഴുതി TR. ചെമ്പോടു=ചെപ്പേടു, also ചെമ്പോലയിൽ എ ചെമ്പോട്ടി=ചെമ്പു കോട്ടി coppersmith. ചെമ്പുരാപ്പിള്ള N. pr. A. Travancore chief- tain, perhaps the same as ചെമ്പകരാമൻ? (or പുറായി?). prob. — der. fr. സപ്രമഞ്ചം? ചെമ്പ്രാക്കൊടി So. tin. ചെമ്പ്രാകൊട്ടി (sic) വെ ളുത്തീയംരസം ഉപ്പിച്ചുകച്ചതു GP 72.(perhaps ചെമ്പ്രാവള്ളി here; see ചെമ്പറം). ചെമ്പുരായ്മൂല KU. the SW. corner of Kēraḷa (rather പുറായി q.v.) (ചെം): ചെമ്പൊന്നു Fine gold ചെ'ന്നിൻ ഉടലു ള്ളരക്കൻ RC. ചെൎമ്പൊൽപ്പദം (hon.) golden feet. ചെമ്പൊൽത്താർബാണൻ CG. Kāma. ചെ മ്പൊൽത്താമരമൊട്ടു KR. ചെമ്പോത്തു the crow-pheasant (ചകോരം). ചെ'ത്തിറച്ചി മധുരം GP. മയിലാടുംപോലെ ചെ'ത്തോ prov. ചെ'ത്തിൻ തള്ള ചങ്ങല മു റിക്കും Tantr. — ചെ'ത്തിൻ കൺ പോലെ ആമ്പോൾ a med. a certain colour. — ചെ' ത്തിൻ പുൾ the sky-lark (=ഭരദ്വാജ). ചെമ്പ്രാ — see ചെമ്പറ — & ചെമ്പുരാ —. ചെമ്മ 1. (T.=ചെമ്മു). 2. (ചെറുമ?) little ചെ. തന്നില്ല. [Anj. ചെമ്മണ്ണു red earth, ചെ. കൊണ്ടു തറ പിടിച്ചു ചെമ്മരം Alangium decapetalum. ചെമ്മരിയാടു MC. (& — റി —) a good kind of sheep. ചെമ്മലശ്ശേരി N. pr. a fief under Porlātiri KU. ചെമ്മാത്തു B. an insulting gesture(=പൊത്തു). ചെമ്മാനം (വാനം) l.red sky, sunset. 2. ചെം വാനം mica (=അഭ്രം). ചെമ്മാൻ red deer. ചെമ്മാൻ čemmāǹ T. So. (ചമ്മാരൻ C. Tu.) Worker in leather (ചൎമ്മകാരൻ). (ചെം): ചെമ്മീൻ GP. A shrimp (also=sprat). ചെമ്മു (T. — മ്മൽ greatness). 1. straightness, as ചെമ്മിഴുകുക, — കി to daub with clay (different fr. ചെമ്മിഴിക്ക to eye fixedlyV1.);	പാട്ടിനെ ചെമ്മല്ലാതേ ആക്കി CG. inter- rupted. 2. advance, prosperity ചെമ്മുള്ള അമ്മി, ചെ. കൈതപ്പൂ CG. noble, remark- able. ചെമ്മു കൊണ്ടാൻ Bhg. has gained the mastery. ചെ. ലഭിച്ചു Anj. health. — Chiefly in: ചെമ്മുവരിക to be happy ചെ'രുന്ന നാൾ CG. ഭുവനി പാലകനു ചെ'കെന്നു RC. may it be well with him, may he succeed! — con- tracted ചെമ്മോരുക, ൎന്നു to be blessed as children by pareutsV1. ചെമ്മോൎത്തു (ചെ. വരുത്തുക) blessing, with ചെല്ക, കൊടുക്ക (Nasr.) — ചെമ്മോൎത്തുക V1. to bestow blessing, ചെമ്മു വരിക്ക to ask for it. ചെമ്മൂൎയ്യ (see under ചാമ) prob.=ചെമ്മു വരിക. ചെമ്മേ straightly, well, ചെഞ്ചെമ്മേ. ചെമ്മൊഴി a med. plant. ചെയ്ക čeiγγa T. M. (T. ചേ=കൈ, C. ഗെയ്യു) 1. To do അറിയാതേ ചെയ്തു പോയതു Bhg. my mistakes. അവനെ എന്തു ചെയ്തൂ TR. what they did to him, how they punished him. 2. action in general. രാജാവെ നീക്കം ചെയ്ക, നാടടക്കം ചെയ്ക; KU. ചത ചെയ്ക=ചതെക്ക; ഉത്സവം മുടക്കം ചെയ്തു & ഉത്സവത്തിന്റെ Mud.; so with many nouns, which generally stand in the Ace., whilst poetry allows of Gen. or Dat. അവനെ കുല ചെയ്തു & ദേവകിതൻകുല ചെയ്വ തിന്നു CG. 3. auxV., chiefly to obtain a finite verb. കാണുക ചെയ്യുന്നു, ചെയ്തു, ചെയ്യും see, saw, will see. Mostly with ഉം as പോകയും ചെയ്തു, പോവൂതും ചെയ്തു also പുരുഷാരത്തെ അടുപ്പിക്കുന്നതും ചെയ്തു KU. Often with ഓ, താൻ & ഏ as: ചതിച്ചു വില്പിക്കയോ ചെയ്തതു‍ Mud. വില്ക്കുകയോ വാങ്ങുകയോ ചെയ്താൽ if he either sell or buy. കൊല്കയോ കൊണ്ടു പോയ്വില്ക്കയോ വല്ലതും ചെയ്യും അവർ സീതയെ KR. അപ്രിയം ചെയ്ക താൻ ചൊല്ക താൻ ചെ യ്കിൽ Bhr. കൊല്ലുക വെട്ടുക തല്ലുക താൻ ഇഹ വല്ലതും ചെയ്തു കൊൾ KR. പോകേ ചെയ്തു etc. Hence: ചെയി T. ricefleld In പുഞ്ച. VN. ചെയൽ T. aM. action ചെയൽമിക്കടൽ a fight full of exploits. ചെയലിടെ വമ്പു

[ 406 ]

ള്ളോരിൽ മുമ്പൻ first among the men of action; ചെയൽ പെരുകും കരൻ RC. well exercised (now ചേൽ q. v.) ചെയ്തി T. So. doings, news ചെയ്തി ഇന്നവണ്ണം എന്നു KR. ചേതി കേട്ടു Mpl. song. എൻ ചെയ്തി. അറിയുന്നില്ലയോ SidD. CV. I. ചെയ്യിക്ക to cause to do. അഭിഷേകം ചെയ്യിച്ചു AR. etc. — II. ചെയ്യിപ്പിക്ക id. അ ഭിഷേകവും ചെയ്യിപ്പിച്ചാൻ Mud. ഭോജനം ചെ'ച്ചാർ KR. (cooks). ഇപ്രകാരം ചെ'ച്ചു TR.; also as aux V. പാദത്തെ ക്ഷാളിക്കയും ചെയ്യിപ്പിക്കരുതു Nal. do not order me to. ചെയ്യികച്ച (എന്നെനിക്കു വേണ്ട) Onap.=ചേ യ? ചേയി? & കച്ച. ചെരട്ട see ചി — (S. ജരം hard?). ചെരന്നൽ čerannal & ചെരുന്നൽ (T. ചെരുത്തൽ) Udder of beasts, see ചുരക്ക. ചെരിപ്പു čerippu T. M. (C. Te. Tu. ചെപ്പു, കെൎപ്പു) 1. Sandals, loose shoes (മെതിയടി). ചെ. കാലോടു കൂടേ അകായിൽ കടന്നു TR. in a temple. 2. foundation, ചെ. ഇടുക to lay it B., gen. ചെരിപ്പടി; projection in a foundation. 3., (ചെരിയുക) reclining; a leveller for paddy fields. ചെരിപ്പടി 1. sole ചെരിപ്പടിത്തോൽ V1. മുണ്ടു ചെ. ക്ക് ഇട്ടു പറിക്കുന്നു wears the cloth down to the heels. ചെരിപ്പുകുത്തി shoemaker, vu. ചെരിപ്പൂത്തി, also ചെരിപ്പുകാരൻ V1. (which is also a shoe. wearer). ചെരിയുക čeriyuγa=ചരിയുക 2. To turn, bow എടത്തെനക്കൊള്ളേ ചെരിഞ്ഞും കോളേ TP.; to be bent താടി കോടി ചെരിഞ്ഞു പോം Nid. distorted jaw; to recline. ചെരിക്ക=ചരിക്ക II. to bend. അടക്ക ചെരിച്ചു chewing Arecanut has intoxicated him (see also ചൊരുക്ക). ചെരിച്ചു കെട്ടുക to build a veranda, to add a thatch to the house. VN. ചെരിവു=ചരിവു inclination കഴുക്കോൽ ചെ., വളത്തുളയുടെ ചെ.. Gan. (in geometry). ചെരിക്കൽ V2. dizziness=തല തിരിക (see ചൊരുക്ക).	ചെരു čeru T. aM. (see ചെറുക്ക) Battle ചെരു ക്കളം RC. ചെരുതുക čeruγuγa (& ചൊരുക T. So., സരി C. to force in, ram). To shove in, to put in= തിരുവുക f.i. ഇറയുടെ മുകളിൽ ചെ'തിയ വ ടി, പീശാങ്കത്തി അരയിൽ ചെരുതി jud. കണ്ണു ചെരുതി പോയി is sleepy. ചെൎക്ക P. sirka, Vinegar (see ചുറുക്ക) & ചെറു ക്കാ കുടിച്ചു PP. ചെറിയുക čer̀iyuγa T. aM. To be thronged, contracted (or to be lost?) കുണ്ഡലം പൊട്ടി ച്ചെറിഞ്ഞൊരു ഭൂപതി Bhg 10. (or എറിയുക ?) ചെറു čer̀u (see ചിറു) Small, little, mean. adj. ചെറിയ neut. ചെറുതു & ചെറിയതു. ചെറു പയർ മണി ചെറുതു (so ചെറുകയർ, ചെറുകി ണർ etc.) prov. — ചെറിയന്നെടുത്തു പോറ്റി TP. when he was young, from a baby. ചെറി യന്നേ Bhr. ചെറിയന്നാളത്തേക്കളി Anj. plays of childhood=ചെറുതായി കളിക്കും നാൾ Bhg. ചെറുതു also=ചെറ്റു (ചെറുതു കാലം കൊണ്ടു KR.) Hence: ചെറിചക്കി B. a white faced monkey. ചെറിയ 1. with N. pr. of plants etc. (see simpl.). 2. N. pr. of females. ചെറുകച്ച cloth over the privities ചെറുകിട young, little. — childhood. ചെറുകുക, കി čer̀uγuγa So. (T. ചി —) To shrink, ലിംഗം ചെറുകും, കൺ ചൊറിഞ്ഞു വീ ങ്ങി ചെറുകി Nid. — Inf. ചെറുകേ little. v. a. കൺ ചെറുക്കുകിൽ Nid, to contract, കൺ ചെറുക്കി നോക്കുക V1. to ogle; to nod. ചെറുക്കുക, ത്തു čer̀ukkuγa T. M. (C. ജെരു dense, stout) 1. To fill up, dam up (hence ചി റ), പുല്ലു കൎണ്ണങ്ങളിൽ ഇട്ടു ചെറുക്കയാൽ PT. 2. to enclose. പുരത്തെ ചെറുത്തീടിനാൻ Bhg. besieged. 3. to oppose, resist പന്നിയോടാ രും ചെറുപ്പോരില്ല TP. ആരും ഒരുത്തരും ചെ റുക്കുന്നോരില്ലയോ CG. ചെറുപ്പാൻ ഉപായം എ ന്തു HV. ദുൎജ്ജനം നിന്ദിച്ചാൽ സജ്ജനം വന്നു ചെ'മല്ലോ CG. will defend the poem. ചെറുത്ത മുടി hairs standing on end. 4. to prevent

[ 407 ]

തപസ്സുചെറുപ്പൂവെങ്കിൽ CG. രാജാവിൻ മരണം ചെറുപ്പാൻ Bhr.— to forbid പോകരുതെന്നു ചെ. AR. പോകൊല്ലാ എന്നു ചെറുക്കുമ്പോലേ CG. 5. to level a gun തോക്കു പറിച്ചു ചെറു ത്തു; അവൻ വെടിക്കു പറിച്ചു ചെറുത്താറേ ആ കുന്നു ഞാൻ വെടി വെച്ചതു TR. (ചെറു): ചെറുകുളമ്പൻ (huntg.) name of കൂരൻ. ചെറുക്കൻ (ചെക്കൻ) a lad, servant; bride- groom V1. ചെ'നായ്നില്ക്ക to wait on one. — f. ചെറുക്കി a girl. [വട്ടം q. v.). ചെറുക്കാൽ വട്ടം a smaller fane (opp. മുക്കാൽ ചെറുങ്ങന (Inf., അനേ) in little pieces മാം സം ചെ. തറിച്ചു (opp. വലിങ്ങന). ചെറുചൂടു gentle heat. ചെറുജന്മം the hereditary rights & perquisites claimed in their parishes by the following members of the community: കണിശൻ (for feasts), ആശാരി (for dedication of houses), തട്ടാൻ (for marriages), മലയൻ (for തിറ), വണ്ണാൻ, വേലൻ, വിളക്കത്തറവൻ etc. ചെറു ജന്മാവകാശത്തിൽ കിട്ടാനുള്ളതു MR. ചെറുതേൻ V1. honey of ചെറുതേനീച്ച. ചെറുനാവു 1. uvula, epiglottis. 2. a disease under the tongue, called frog, B. also കുറു നാവു V1. 3. കരിയുടെ ചെറുനാക്കു V2. a part of the plough. ചെറുനീർ urine ചെ. വീഴ്ത്തുക, പെടുക്ക V1., gen. പടുക്ക — ചെ'റ്റിന്നു പോക etc., കിട ക്കയിൽ ചെ. ആകയും MM. symptom of deli- rium. എല്ലായ്പ്പോഴും ചെ. വീണു മരിക്കും a med. ചെറുപ്പം childhood (ചെറുപ്പകാലം — പ്രായം) നിനക്കു കനക്കച്ചെ. നാളിൽ TP. when thou wast very young. രാമൻ ചെ'മാക കൊ ണ്ടു TR. is still childish. ചെ. കാട്ടുക V1. to act childishly, to be naughty. — ചെറുപ്പക്കാരൻ, — രി young people [TR.. ചെറുപ്പുള്ളശ്ശേരി N. pr town in Neḍuṅganāḍu ചെറുപ്രായങ്ങളിൽ Anach. early in life. ചെറുമ V1.=ചെറുപ്പം. ചെറുമൻ a child; slave, Pulayan (ഇറയച്ചെ റുമൻ q. v. & പുലയച്ചെറുമൻ); f. ചെറുമി	1. a girl ചെറുമിച്ചൊല്ലുണ്ടോവിശ്വസിപ്പൂ Pay. 2. a slave girl, Pulachi. ചെറുമപ്പാടു the distance a Cheruinan has to keep off from high-castes. ചെറുമകൻ slave, ചെറുമക്കളെ പിടിച്ചുകൊണ്ടു പോയി TR. — നാട്ടിൽ ചെറുമനിച്ചൻ TP.— ചെറുവാതിൽ a bye-door, required in Sūdra houses. Anach. ചെറുവിരൽ littlefinger നൂറായിരം രാവണ ന്മാർ ഒരുമിച്ചെതിൎത്തീടിലും നിയതം ഇതുമമ ചെ'ല്ക്ക പോര AR 5. ചെ'ല്ക്കേ പൊന്മോതി രം TP. ചെറുശേരി B. the name of a book. ചെറ്റ čeťťa (& ചെത്ത T.) 1. V1. Little sticks or leaves for kindling fire or covering a hut. 2. what is made of it, screen or wicket of wicker-work B. 3. a hut, നമ്മുടെ ചെ'യിൽ നൂണു CG.; out-house, untaxed shed of Muk- was (ചെച്ച). 4. കാൽച്ചെറ്റ web-foot; cere of birds കാ. കൊണ്ടു മൂടിയ പോലെ MG 43. 49. Hence: ചെറ്റക്കുടി 1.=ചെറ്റപ്പുര. 2. a low person. ചെറ്റത്തരം So. worthless. ചെറ്റപ്പാടു No.=ചെറ്റ 3. കുപ്പമാടം. q. v. ചെറ്റപ്പുര (3) V2. shed, hut. ചെറ്റു četťťu̥=ചിറ്റു (ചെറു) Little നിങ്ങൾ ചെ. ഇരിക്കേണം Bhr. wait a bit. ചെ. പാൎക്ക Bhg.; ചെ. വിറെച്ചു, കഥ പറവൻ ചെ. ഞാൻ (=ചുരുക്കി), പത്നീവാക്യം ചെ. സത്യമാക്കീടു വാൻ Bhr. വിദ്യ ഉണ്ടാകെന്നതു ചെറ്റില്ല AR. — With nouns ചെറേറടം നടന്നു VCh., ചെറ്റുകാ ലം ചെന്നപ്പോൾ KR. — of time ചെറ്റുടൻ ന രച്ചിതു VCh. grew gray in no time. — With ഉം & Neg. ചെറ്റും പേടിക്കണ്ട etc. ചെല čela Palg., coll. T. (Tdbh. of S. സിര?) ചെ. വന്നു പോയി Cysts have formed under the tongue (കുത്തുക to open them)=ചെറു നാവു 2. ചെലുചെല čeluǰela With a frizzling tink- ling noise (ചില —). ചെ.യെന്നു കുലുങ്ങും കഞ്ച ൻ ചിലമ്പിട്ട ഓടിവാ Anj.— also ചെലി ചെ ലി and ചെലുചെലുക്ക, ത്തു. I. ചെല്ക čelγa T. M. C. Te. (Te. ചന്നു, ചൽ,

[ 408 ]

C. Tu. സൽ) 1. To pass through രഥമേറി തെ രുവീഥിയൂടെ വിരഞ്ഞു ചെല്ലും KR. ഭസ്കരരശ്മി പോലും ചെല്ലാത വനം Bhr. penetrate. — to en- ter വെള്ളങ്ങൾ സാഗരത്തിൽ ചെല്ലുമ്പോലേ CG. കണ്ണിണ ചെല്ലുന്ന നല്വഴി കണ്ടിട്ടു കൈ കളും ചെല്ലും, വെണ്ണയിൽ കൈകൾ പോയ്ചെ ന്നു CG. ചിത്തം അധൎമ്മത്തിൽ ചെ. യില്ല Bhr. അടിപ്പാൻ ചെ. to be about to. — to come in, as money അവന്റെ പറ്റിൽനിന്നു അസാരം ഒരു പണം എനിക്കു ചെല്ലേണ്ടതു, അവന്റെ കയ്യി ന്നു എനിക്കു ചെല്ലേണം TR. — to enter upon എങ്കിലേ വകമേൽ ചെന്നുകൂടും TR. on this con- dition only can he be instated. പറമ്പിന്മേൽ ചെന്നു TR. retook it. — to be swallowed ചെ ല്ലുമോ (= കടക്കുമോ, ഇറങ്ങുമോ), ചോറു നന്നാ യി ചെല്ലുന്നു V1. tastes well. 2. to pass on. ചെന്നതു തടുപ്പാൻ to prevent that for which you came Mud. — to come, go to ആൾ ഏറ ചെ ല്ലൂലും താൻ ഏറ ചെല്ലനല്ലൂ prov. ആ സ്ഥല ത്തേക്കു രാമൻ മുമ്പേ പോയി എന്നും വഴിയേ താനും ചെന്നു എന്നു MR. (so വിന് ചെ.‍ to fol- low). രാജാവെ ചെന്നു കാണ്ക TR. to pay his respects, do homage. കൊണ്ടുചെന്നു brought. — esp. time to pass, advance കൊല്ലം ൭൧൨ ചെ ന്ന മേടഞ്ഞാറ്റിൽ (doc.), ൧൦൦ സംവത്സരം വയ സ്സു ചെന്നു Bhr. അഞ്ചുനാഴിക രാചെന്നപ്പോൾ 2 hours after sunset. നേരം ചെന്നു it is late. വയസ്സു ചെന്നവൻ aged. 3. to pass, be cur- rent, valid ചെല്ലാത്ത പണം bad money, ചെ ല്ലും ചെലവു current expenses. 4. to cost, be required അഴിവുപാരം ചെന്നു V1. the expense has been great. — also suffice ഈ പണിക്ക എത്ര പണം ചെല്ലുന്നു (= പോരും). VN. ചെലവു (vu. ചി —, ശി —) 1. income ആൾ ക്കു ൧൦ ഉറുപ്യ ചെ. കൊടുക്ക TR. salary. ചെലവിന്റേതു ഭാഷയാക്കി തരിക arrange about my pay. ആൾചെലവു pay of troops. കല്പിച്ചുതരുന്ന ചെ. വാങ്ങി lived upon their allowances TR. എനിക്കു നിന്റെ ചൊല്ലും ചെലവും അല്ലല്ലോ prov. — adj. ഇവൻ അ ന്യായക്കാരന്റെ ചെ. മാസപ്പടിയാൽ ഇരി ക്കുന്നു MR. is salaried by the plaintiff. 2. ex-	pense, ചെലവായി it is spent, ചെലവാക്ക, അറുക്ക to spend. വരവിൽ നാലൊന്നോവര വിൽ മുക്കാലോ വരവിൽ പാതിയോ ചെലവ ത്രേ ചെയ്വൂ KR. spent so much of his income. ചെലവിന്നു മുട്ടാകകൊണ്ടു TR. ഇന്നേത്തേ ചെലവിനു ഒട്ടകം കൊള്ളാം PT. for our wants. അവൎകൾക്കിവൻ നിത്യവും ചെലവി ന്നു കൊടുക്കുന്നു Mud. keeps them in his pay. Expenditure is of 2 kinds: നിയമം ചെ.. re- gular, fixed & അടിയന്തരം ചെ.. occasion- al, extra charges TR. [person V1. ചെലവൻ m., — വി f., spendthrift, expensive ചെലവഴിക്ക, — റുക്ക VyM. to spend; to waste; so also ചെലവാക്കുക. ചെലവിടുക to spend, to lay out. കണ്ടത്തിൽ ചെലവിടു TR. അടിയന്തരങ്ങൾ കഴിപ്പിച്ചു ചെ'ട്ടു പോരുക duty of Urāḷar. മുറിഞ്ഞതി ന്നു ചെ'വാൻ TR. to bear the costs of the cure. എന്റെ കാൎയ്യേ ചെ'ട്ടു Bhg. ചെലവു കഴിക to live upon. കടം കൊണ്ടിട്ടും ഇരന്നിട്ടും ചെ'ഞ്ഞു പോന്നു. — ചെലവു കഴിക്ക to keep house കുഡുംബത്തിന്നു ചെ'ച്ചുകൊണ്ടു പോരിക TR. CV. ചെലുത്തുക 1. to put in, to drive in ഉന്മൂ കംകൊണ്ടു കൎണ്ണങ്ങൾ രണ്ടിലും ചെ.. CG. ചു വട്ടിലേ തീച്ചെലുത്തുക a med. — to eat അതി നായി ചെലുത്തീടിൽ അതിസാരം വരും GP. — അവന്റെ മനസ്സിൽ ചെലുത്തിക്കൊൾ V1. remind him of. 2. to make to pass on; മനസ്സു ചെ.. V1. 2. to animate, stimulate; ജളത കൂടാതേ മനം ചെ.. KR. make up your mind. ബുദ്ധി ചെലുത്തി (= കടത്തി) വിചാ രിച്ചു penetrated a matter. — to pay money, to perform a promise, So. ചെല്ലം (T. ചെല്വം, C. Te. handsome) 1. wealth ചെല്വം മികും മകരലോടനൻ, കയ്യിൽ ഏ ന്തും വില്ലൊലി ചെ.. RC.; treasure ഇല്ലവും ചെല്ലവും വിറ്റു Sil. ചെ. കാൎയ്യക്കാരർ TrP. Royal treasurer. — ചെല്ലപ്പിള്ള B. darling; So. also a spoilt child. 2. copper vessel, as for keeping or burying treasure V1. ചെല്ലി (insinuating itself) 1. a grass in rice-

[ 409 ]

fields, Scirpus articulatus B. 2. a worm; beetle in Cocoanut-trees. ചെല്ലിയെഴുക (Te. സെലയു) to go astray, as cattle without owner B. CV. ചെല്ലിക്ക (=ചെലുത്തുക) to make to pass in or on; ചെന്നു ചെല്ലിക്ക (huntg.) — to put leeches V1. (old ചെലുക്ക, ത്തു). ചെല്ലൂർ(ചെൽ white ant T.) N. pr. Perinchellūr Grāmam. ചെ'രിൽ മരുവുന്ന പുരാനേ SG. ചെ'രമൎന്നെഴും Sah. II. ചെല്ലുക (loc.)=ചൊല്ലുക To say. CV. ഞായം etc. ചെല്ലിക്ക=ചൊല്ലിക്ക. ചെവക്ക old=ചുവക്ക (ചെവ് √). ചെവി čevi T. M. Te. (C. കി —, Tu. കെപ്പി) prh. S. ശ്രവിക്ക? see ചെകിടു, ചെവിക്ക 1. Ear, the outer ear (=കാതു) വായി അറിയാതേ പറ ഞ്ഞാൽ ചെ. അറിയാതേ കൊള്ളും prov. ചെ. വീണവൻ, ചെ. മുരടൻ V1. one with hanging or twisted ears. ചെവിക്കുണ്ടാണത്തിന്ന് അടി ച്ചു TP. a box on the ear. ചെവി കഴിയവേ വലിച്ചു Bhr. even beyond the ear. എൻ ചെ. കൾ ഒന്നിന്നുണ്ടുയരുന്നു Bhr. prick up the ears. (for hearing something). പശുക്കൾ ചെ. കൾ കൂൎപ്പിച്ചു Bhr. 2. the organ of hearing എൻ ചൊല്ലും പൂകേണം നിൻ ചെ. യിൽ CG. ചെവി കടി itching of ear, ചെ. കടിക്ക also to malign B.; ചെ. ഇരെക്ക, മൂളുക, ഊതുക Nid. ears to tingle. ചെ. അടെക്ക the ear to shut. Hence: ചെവിക്ക (ശ്രവിക്ക ?) to hear നല്ല നിശാ ചരർ നമ്മെ ചെവിച്ചിട്ടിങ്ങുള്ളവർ എങ്ങു പോ യി RS. my old good subjects. ചെവിക്കല്ലു the drum of the ear. ചെവിക്കുട upper parts of the ear. ചെവിക്കുത്തു earache. ചെവിക്കുന്നി tympanum. ചെവികൊടുക്ക to listen; so എല്ലാവരും ചെ വിതന്നു കേട്ടീടുവിൻ Bhr. നന്നായി ചെ. തന്നു കേൾക്ക വേണം Bhg. ചെവികേൾക്ക id. ആരും ചെ'ളാതേ Mud. ചെവിക്കൊൾക to hearken. ചെവി ചേൎത്തിട്ടയക്ക UmV. a punishment in caste offences.	ചെവി ചൊറിച്ചൽ itching in the ear. ചെവിടു 1. ear, chiefly the inner part ചെവി ട്ടിൽ പോകാ prov., ചെവിടും ചെപ്പറയും (expl.?) ഇല്ലാത്തവൻ No.=കേൾക്കാത്തവൻ (said of old people); but see ചെകിടു. ചെ വിട്ടത്ത് അടിക്ക, ചെ. താത്തി നടപ്പാൻ പാ ടില്ല I can hardly venture out, so ashamed I am of what people say. 2. deafness. (ചെകിടു) ചെവിടൻ, f. — ടി deaf=ചെവി കേളാത്തവൻ. [ചെൎത്തു SG. ചെവിപാൎക്ക to listen നൊന്തു വിളി കേൾപാൻ ചെവിപ്പീ earwax=ചെപ്പി, ചെവിട്ടപ്പി, ചെ വിക്കാഷ്ഠം. ചെവിയൻ hare; കൊമ്പൻ എന്നും ചൊല്ലി പി ടിക്കുമ്പോഴെക്കു ചെ.. prov., also ഓലച്ചെ. (huntg.; കുടച്ചെ.=elephant). ചെവിയോൎമ്മ quickness of hearing. ചെവ്വ čevva T. M. (ചെം, ചെവ്) vu. ചൊവ്വ 1. Correctness. ചെവ്വയിൽ in right proportion. ചെവ്വന്തി & ചേമന്തി Chrysanthemum Ind. (Rh. calls it ചെത്തി & Memecylon grande നെടുംചെത്തി). ചെവ്വരി a M. red streaks in the eye ചെങ്ങി ചെ. പുരണ്ടിളകി വന്ന മിഴി RC. ചെവ്വള്ളിക്കൊടി Curcuma xanthorrhiza, yel- low fragrant wood (?). ചെവ്വാ (വായി) the red faced, Mars ബൃഹസ്പതി ച്ചെവ്വാ ബുധനും KR.; ചെവ്വാഴ്ച V1. Tuesday. ചെവ്വാരം a certain share in leasing land, one twentieth V1. ചെവ്വു propriety, straightness ബാണത്തിൻ ചെവ്വെല്ലാം മാനിച്ചു നോക്കി CG. — adj. ചെവ്വിന ചാരു മുഴങ്ങാലിണ CC. well pro- portioned. — adv. ചെവ്വേ directly, nicely. — ചെവ്വില്ലായ്മ, ചെവ്വില്ലായ്ത്തം disease, as of Rājas. ചെ. പാരം V1. the king is veryill. ചെളി čeḷi So. Mud, mire=ചളി ചെളിക്ക V1. 1. a wound or ulcer to discharge (ചളി, ചലയിക്ക). 2. ചെളിച്ചു ചോര ക ളക a med. to put leeches (see ചെല്ലിക്ക & ചെള്ളു).

[ 410 ]

ചെളുക്ക čeḷukka (& ചേള q. v., 1. T. ചെ വുൾ) No. Gills of fish. ചെളുക്കയിൽ നാർകൊ ണ്ടുവന്നു vu. 2. scales of fish, torn mat, etc. ചെളുക്ക എടുക്ക the skin to burst, as between the toes (fr. ചെള്ളുക). ചെള്ള čeḷḷa 1. Cheek (=ചെന്നി). ചെ. അറി യാതേ കൊള്ളും CG. വിരൽ അഞ്ചും ചെ. മേൽ പൊന്തി TP. from a box. 2. mire So. ചെ. കുത്തുക to be muddy. — ചെള്ളക്കുഴി. B. ചെള്ളം čeḷḷam No. A kind of tree. ചെള്ളു čeḷḷu̥ M. T. (& T. തെ —, C. ചെൾ sharp as a nail) 1. Flea; tick. 2. a large beetle on Cocoanut-trees (ചെല്ലി 2.) MC.; palm-worm, wood-worm V1. — ചെള്ളരിപ്പു fleabite, gnawing of moth, beetle, etc. V1. 3. leech V1. (see ചെല്ലിക്ക, ചെളിക്ക 2.) ചെള്ളി 1.=ചെല്ലി 1. കണ്ടം ചെ. മുളെച്ചുകി ടന്നു MR. 2. B. shrimps (ചെമ്മീൻ). ചെഴു čel̤u T. a M. Fine, stout. ചെഴും കുതിര, വൻചെഴുംതുരഗം, മുഴക്കമെഴും ചെഴുന്തേർ, ചെ ഴുംതടം കയ്യാൽ RC. ചെഴുംകൂടു Pay. ചെഴിക്ക T. to be fertile —. VN. ചെഴിപ്പു V1. Trav, fertility. ചേ čē (like ചീ) Fie! must not! ചേകം čēam Tdbh., സേവ, സേവകം (as if from ചെയ്ക) 1. Service, chiefly about the Rāja's person. (കൂലിച്ചേകം) ചേ. വരിക, കൊൾക V1. to enlist, serve. 2. to pay. ചേകവൻ (& ചേവകൻ) 1. servant, militia- man മന്നവർ ചേ'ന്മാരുമായി CG. ഗജകഴു ത്തിൽ കരയേറി ചിത്തം ഉറപ്പിക്കുന്ന ചേ. Mud. 2. one of the Īl̤avar caste ചേകോൻ, f. — കവത്തി (— കോത്തി) also ചേകൻ VyM. ചേകിക്ക to do duty, also ചേഴിക്ക to serve. ചേകിച്ചവർ ചുറ്റി VCh. ൪൦൦൦ പ്രഭുക്കന്മാർ ചേകിച്ചു KU. കുതിരചേകിച്ചവൻ V1. a trooper. — old ചേകാരം V1. soldier's service. ചേകുക, കി čēγuγa T. M. (a C. കേ to lie) To get upon trees, to roost, also ചേക്കുക, ക്കി V1. VN. ചേകൽ, ചേയൽ a roost. ചേയലിന്നു വ ന്ന കോഴി come to lay eggs; ചേയൽമരം (f.i. of peacocks).	ചേക്ക T. So. resting place of animals (birds, buffaloes), with ഇരിക്ക, ഏറുക to roost. ചേക്കു 1. roosting & breeding place കാക്കെക്കു ചേക്കിടം കൊടുത്താൽ prov. 2. So. gam- bling; ചേ. കളിക്ക to gamble. ചേക്കൽ čēkal (T.=ചെവ്; or ചീ?) 1. Spoil- ing, അടക്ക ചേക്കലായി പോയി is on the point of rotting 2.=ചെക്കൽ V1. (— ലേ very early). ചേക്കു Ar.šēϰ. Sheikh. ചേങ്ങില So. see ചേർമങ്ങലം. ചേങ്ങോൽ čēṅṅōl Palg. (ചെവ്കോൽ)=കോ രപ്പുല്ലു. The grass from which Palghsut-mats are woven (വെള്ളപ്പായും മന്ത്രിപ്പായും). ചേടൻ čēḍaǹ S. (prh. fr. ചെവിടു or ചേടു T.) Servant, also ചേടകന്മാരും ചേടീവൃന്ദവും Si Pu. ചേടി fem.=ദാസി; താനും തൻ ചേടിമാരും CG. — ചേടികാഗേഹങ്ങളും PT.; also ചേടി ച്ചി=വെള്ളാട്ടി V1. ചേടി čēḍi (T. ചേടു beauty, fr. ചെവ്.) M. C. A glutinous earth, put on walls to keep off the rain, esp. red. ചേടിമണ്ണു; ചുകന്ന ചേടി ക്കല്ലും a med. ചേട്ട čēṭṭa Tdbh., ജ്യേഷ്ഠ 1. Elder sister, gen. ചേട്ടത്തി 2.=മൂദേവി the elder sister of Fortuna, goddess of poverty & mischief. ചേ. കളക a ceremony to drive Pandora away. 3. a mischievous person, m. & f. ചേട്ടെക്കു പിണക്കം നല്ലിഷ്ടം prov. 4. all that is nasty; also a kind of snake B. ചേട്ടവക. ചേട്ടൻ elder brother, ചേട്ടത്തി elder sister. — ചേട്ടത്തിയാർ elder sister-in-law. V1. ചേണം čēṇam T. So. (C. ജേ — blanket) Pil- lion used as saddle. ചേണി čēṇi T. M. (Tdbh., ശ്രേണി) 1. Ladder, ഏണി. 2. (So. ചകിണി) the layers of fibres enclosing the flesh of the jackfruit. ചേണിച്ചേരി N. pr. the hereditary Kāriṧam over the northern part of Kōlanāḍu KU. ചേണിമാർ SiPu.=ചേണിച്ചികൾ see foll. ചേണിയൻ čēṇiyaǹ T. M. (Te. ജേണ്ഡ്ര C. ജാഡ) 1. A tribe of weavers പതിയാൻ പി

[ 411 ]

ന്നെ ചേ'ർ KN. 2. V1. an outrageous person (fr. foll.) ചേൺ čēṇ 1. T. M. Breadth, height, strength, ചേണിലകം ഒൺപലക RC. highly shining shield. — ചേണാൎന്ന സമ്പത്തു Nal. (ചേണേൎന്ന തിരുമുഖം Anj. — prob. — ണാൎന്ന —). — ചേ ണുറ്റുനിന്നുതുണെപ്പതിനായി CG. help power- fully. അഴകു ചേണുറ്റെഴുന്നു rose high. ചേ ണുറ്റ വാദ്യങ്ങൾ CG.— തന്നുടെ ചേന്നെഴും പാ ണി, ചേണേലും ഞാൺ CG. 2. a net-work of bamboo or Cycas leaves for catching fish; rough sieve as of a gardener മണ്ണരിക്കുന്ന ചേ ൺ. ചേണൻ (1) N. pr. male; fem. ചേണി. ചേതം čēδam Tdbh., ഛേദം. Loss, waste വ സ്തു ചേ. വരുത്തുവാൻ TR. to spoil or waste our property. ഞങ്ങൾക്കു വന്ന ചേ'ങ്ങൾ; ന മുക്കു ഏറിയ മുതൽ ചേ. വന്നു പോകും TR. will be lost. ആനചേ. നോക്കി MR. examined the destruction, which the elephant had caused. ഞങ്ങൾക്കു ചേ. ഇല്ലൊന്നും ഓൎത്താൽ CG. ചേതകേടുകൾ any lose or injury. ചേതപാതം V1. loss. ചേതന čēδana S. (ചിൽ) Consciousness, life ചേതനയോടു പിരിഞ്ഞു CG. died. തല്ലി ചേ. പോക്കി killed; ചേ. പോക്കിന പൈതങ്ങൾ CG., ചേ. പോയാൽ കായം ൪ നാൾ കിടക്കിൽ ഓരാവതും ഇല്ല VCh. ചേതനൻ conscious. ഭൂതങ്ങൾ ഉള്ളത്തിൽ ചേ. ആയോൻ CG. the soul of the world. ചേതവാൻ id. താൻ ഒരു ചേതവാനായി ഭവി ക്കുന്നു AR. (In S. ചേതനാവാൻ or ചേ തോമാൻ). ചേതസ്സ് mind സ്വൎഗ്ഗനരകങ്ങൾക്കു തന്റെ ചേ. ഉപാദാനമാകുന്നു Adw. S. ചേതസാ with the mind (opp. വാചാ, കൎമ്മണാ). ചേതോ വിഷാദം VetC. etc.=മനം, ഉൾ. In aM. ചേത; as നിശാചരമുടിവിനു കരുതി ചേ തയിൽ RC. ചേതി čēδi 1.=ചെയ്തി News. 2. Tdbh., ജ ഗതി (ചകതി) foundation ചേതിക്കല്ലു=പുറ ത്തുള്ള തറക്കെട്ടു; No. a mud-verandah round a house, about 1 Cōl broad.	ചേതിരിവു B. a short rafter at the corner of a roof. ചേതു=സേതു, Dam ചേതാർ കടൽവണ്ണൻ RC. ചേതോഗതി S.čēδōġaδi (ചേതസ്സ്) Thought, wish. Brhmd. ചേതോഹരം ravishing the mind, delightful (=മനോഹരം) ചേ. വാചകം Nal. ചേ' രാംഗി Bhr. — മകളർ ചേതോഹാരിണിക ളായറുപതു Bhr. ചേദി čēďi S. A country in Bandēlakhaṇḍa; ചേദിപൻ, ചേദ്യൻ, ചൈദ്യൻ CG. its king. ചേന čēna T. M. (C. ശേ — abundant, S. സേ ന) A yam, Arum campanulatum GP. (അൎശോ ഘ്നം S.). — Kinds: കാട്ടു — Arum gracile GP71., നാട്ടു —, നീലച്ചേ — Arum minutum, മുള്ളൻ — Dracontium polyphyllum, കൈപ്പെഞ്ചേനത്ത ണ്ടു പോലേ TP. ചേനപ്പൂ eatable; — വറുപ്പു an ഉപ്പേരി. ചേനത്തണ്ടൻ a venomous snake (similar to an Arum stem); — മണ്ഡലി or — വിരിയൻ the larger kind. ചേനത്തലയൻ B. bald headed. ചേന്തണ čēndaṇa (loc.) Ricefield. — fr. ചെയ് ? ചേന്തുക čēnduγa So. To cut slantingly (ചെ ത്തു, ചായി). ചേന്തി N. pr. of men. ചേപ്പറ čēppar̀a Palg. No. (T. ചേപ്പു=aM. ചെവപ്പു & അറ ?) opp. ചേൽ. Slovenliness. ചേ' റയായി നടക്ക; ചേ.പ്പണി work slovenly done. ചേമന്തി čēmandi (C. ശാവ —, fr. ചെവ്വ — T. M.) Chrysanthemum Indicum. കാമന്നുള്ളിൽ പ്രേമം തഴപ്പിക്കും ചേ. പ്പൂ CG. — also ചേമ ന്തിക Anj. ചേമന്തികേ നല്ല പൂമരങ്ങൾക്കു സീ മന്തം നീ CG. Oh Cr̥shṇa, thou art the chief of flower-trees! — Kinds: കാട്ടുചേ. (Rh. has കാ ട്ടുചെത്തി) an Artemisia, മുല്ലചേ. a Tagetes?, വെള്ള —, മഞ്ഞ —, നീലച്ചേ. etc. ചേമ്പു čēmbu̥ & ചേമ്പ T.M. (Te. ചേമ, C. ശാവെ) Caladium eaculentum, ചേമ്പെന്നും ചൊ ല്ലി വെളിക്കോ മണ്ണു കയറ്റിയതു prov. — Kinds: ൟഴ — (big yam from Ceylon), കരിം —, ക ല്ലടി — (inferior), നീൎച്ചേ — Sagittaria obtu-

[ 412 ]

നിലച്ചേ etc., മര — Arum viviparum, മലഞ്ചേ. wild yam with eatable stem, വെളി ച്ചേ — വയൽചേമ്പു. [യും RC. ചേയ čēya T. aM. (ചെവ്) Red ചെയ്യകൂറ ചേയൻ No.=ചേവൽ (ചേ'നും പിടയും). ചേയൽ čēyal see ചേകൽ. ചേയി=ശേഷി TP. ചേയിപ്പു=ശേഷിപ്പു TP. ചേര čēra T. Tu. (കേര) The ratsnake, Amphi- sbæna or Coryphodon, not venomous, but said to cause leprosy by its touch; (see അള). ചേര തിന്നുന്ന നാട്ടിൽ prov. (S. ഡുണ്ഡുഭം). Kinds: മഞ്ഞച്ചേര prov. ചേരട്ട (C. Te. ജെരി, T. ചെവ്വട്ട red leech) centipede, millipede. കരിഞ്ചേ. (black), മല ച്ചേ. (3—4‴ thick). ചേരട്ടപാമ്പു V1. a kind of Cobra. (So. തേ രട്ട MC.) ചേരൻ čēraǹ T. M. (& aT. ചേരലൻ=കേ രളൻ C. S.) 1. The king of Koṇgu or ചേര നാടു.. 2. a king of Kēraḷa. ചേരകാറ്റു V2. East-wind (as coming from the gap of ചേരനാടു). ചേരമാൻ king of Chēram; ചേ. പട്ടം his crown; ചേ. പതിവു ancient grant; ചേ. നാടു Kēraḷa (Syr. doc.), also ചേരമാനുലകു Mpl. song. ചേരമാൻപെരുമാൾ one of the former emper- ors of Malabar: traditionally the last, who is said to have become a Buddhist (about A.D. 350) or a Muhammedan (Mpl. trad.), after distributing the country to his 18 feudatories KU. [Fra Paol. ചേരായിസ്വരൂപം the Rāja of Kāyankulam ചേരുക čēruγa T. M. Te. (Tu. C. ശേ —) 1. To approach, come close. ആയുധം കാണ്കിൽ ഞാൻ ചേൎന്നു ചാവേൻ Pay. close with. പിഞ്ചേൎന്നു ചെന്നാർ Bhg. pursued. ഇവനോടിട ചേരു വാൻ Nal. to have commerce with. പരലോ കത്തു ചേരുവൻ Bhr. I go to heaven. 2. to join (as മാൎഗ്ഗം a religion with Loc. & Soc.) രാ ജ്യം കുമ്പഞ്ഞിക്കു ചേൎന്നു TR. (=ആയിവന്നു).	അവനു ചേൎന്നവർ TR. his adherents. 3. to belong to കുമ്പഞ്ഞിയിൽ ചേൎന്ന ആൾ TR. a subject of the H. C. കുളം നിലത്തേക്കു ചേൎന്നതു MR. (=ഉൾപ്പെട്ടതു). ക്ഷേത്രത്തിൽ നിലങ്ങൾ ചേൎന്നതു TR. അതിൽ ചേൎന്നവൻ one of them. കാച്ചപാൽ ചേൎന്ന പാത്രം CG. included (=ഉ ള്ള). വക ദേവസ്വത്തിലേക്കു ചേൎന്നു, പ്രമാണ വും അതിന്നു ചേൎന്ന എഴുത്തുകളും പുക്കവാറുക ളും TR. 4. to fit, suit ചേരുംവണ്ണം ഉള്ള ശി ക്ഷ, അതിന്നു ചേരുംവണ്ണം ശിക്ഷ ഉണ്ടു TR. adequate. നിങ്ങളിൽ ചേരും ഏറ്റം AR. you will suit each other marvellously. തമ്മിൽ ചേരും agreeing well together. ചേരുന്നതേ പറഞ്ഞാൽ നിരപ്പൂ Mud. speaking plausibly. പാൽ വെണ്ണ എന്നുമ്പോൾചേരുമത്രേ CG. it might be tolerated. ചേരാതൊരവസ്ഥ ചൊല്ലു ക Bhr. improper. ചേരുന്നവണ്ണം സ്തുതിച്ചു SG. worthily. അവർ ചോദിച്ചതു ചേരുവോന്നെങ്ങ ൾക്കു CG. unobjectionable. ചിന്തിച്ചു ഞാൻ എ നിക്ക ഏതുമേ ചേൎന്നില്ല Nal. could not under- stand it. ചൊന്നതു ചേൎന്നതില്ലെതുമേ KR. is not the case. — പണം ചേരുക V1. to become security for money. Inf. ചേര close, over against. ചേരേ വെട്ടുക to cut off close to the ground. Neg. N. ചേരായ്മ disunion, unsuitableness; also ചേരാത്തനം V1. antipathy. — ചേരി (C. കേരി) 1. Assemblage, village street. നാലുചേരി Pay. 4 classes of foreign colonists (Jews, Christians, Manicheans, etc.). ആനായച്ചേരി CG. a cowherd village. — divi- sion of an army. V1. — N. pr. as തലശ്ശേരി etc. 2. (=ചെകരി) husk & fibres of cocoanuts. — false hair of women. V1. ചേരിക്കൽ (കാൽ? ശേരീ Mahr. Government land exempt from assessment) p1. ചേരിക്ക ല്ലുകൾ 1. land appropriated for the support of Rājas & temples താമൂതിരിപണ്ടാരം ചേ' ല്ലുവക; ദേവസ്വം ചേരിക്കൽ കൂടി നികിതി പൊൻ 4849 etc. രാജാവിന്റെ ചേ'ല്ലുൾ തറ; കോവിലകങ്ങളിലേക്കു ചേ. വന്ന നി കിതി TR. taxes from domains, obtained by

[ 413 ]

purchase, lapses, esoheats, etc. 2. So. farmyard attached to Government & temple lands. 8. place of refuge V1. (=സങ്കേതം). CV. ചേരിക്ക: പണം അസ്സനെക്കൊണ്ടു ചേരി ച്ചു TR. had it collected by. ചേരുമാനം 1. assemblage, as fora riot; party. 2. office of collecting taxes, ചേരുമാനക്കാ രൻ Trav. ചേർ 1. aM.=ചേരും in comp. രൂമചേർ പാ ല്ക്കുഴമ്പു Bhr. വമ്പുചേർ മകോതരൻ RC. the great M. 2.=ചേറു q.v. 3. ചേൎമരം T. M. (C. ഗേർ, Te. ജീഡി) marking-nut- tree, Semicarpus orientalis (കാട്ടുചേർ Holi- garna caustica Rh.) — ചേൎക്കുരു amed. (ചേ രിങ്കുരു, ചേൎക്കൊട്ട V1.), ചേൎക്കുരുത്തൊലി GP7O., ചേറുമരത്തിന്തോൽ med., ചേരെണ്ണ കച്ചെരിച്ചേറ്റം GP. 4. ചേർമങ്ങലം & ചെ റു — q. v. a. v. ചേൎക്ക 1. To make to arrive or join. കുളം തൂൎത്തു ഉഭയത്തിൽ ചേൎത്തു MR. annexed. തന്നുടെ ജീവനെ ബാലകായാന്തരേ ചേൎത്തു VetC. brought again to life. ചേൎത്തുകൊൾക to receive into the community; not to reject from caste; to patronize. ചേൎത്തുകൂടാ irrepara- ble. അവനെ നഷ്ടത ചേൎപ്പാൻ Bhr. to bring to destruction. 2. to collect, as men, money. 3. to level a gun (=ചെറുക്ക 5) വെടിക്കു പറി ച്ചു ചേൎത്തു TR. 4. (po.) action in general ദി ക്കുകൾക്ക് അത്തലേ ചേൎപ്പൊരു ദശമുഖൻ CG. troubling the world. ജഗത്തിന്നു ശിക്ഷാരക്ഷ ചേൎക്കും തൃക്കൈ Anj. (=വരുത്തുക). തൃപ്തി ചേ. Brhmd. VN. I. ചേൎച്ച (of ചേരുക) 1. adherence, ഞാൻ ഇങ്ങുള്ള ലോകരിൽ ചേ. പുക്കു CG. connect- ed myself with. — relation, ചേൎച്ചക്കാർ next relations, ചേൎച്ചയും ചാൎച്ചയും (see ചാൎച്ച). 2. union, ചാൎച്ചയിൽ ചേ. ഉണ്ടെങ്കിൽ UmV. love. — harmony, fitness ഇതും അതും നിരൂ പിച്ചാൽ ചേ. യില്ല വികല്പം ഉണ്ടു Mud, the statements are irreconcilable. ചേ. ഇല്ലാ ത്ത യുദ്ധം കാണുന്ന ജനങ്ങൾക്കു പാപം ഉ ണ്ടു Bhg. unequal. ഞാനായിട്ടു നിരൂപിക്കു	ന്നതു നല്ല ചേ. പോര TR. it does not well become me. മനസ്സു ചേ. വിട്ടുവാടി Anj. the mind became disturbed. ചേ. യാകുംവണ്ണം nicely, discreetly; beseemingly. പത്തുവിര ല്ക്ക് ൮ മോതിരം ചേ. നോക്കി ഇട്ടോളുന്നു TP. — ചേൎച്ചക്കേടായി TR. ill-arranged; groundless, inexplicable; unworthy. — ചേ. often adj. ചേൎച്ചപ്പുല്ലൂരിക്കുഴമാല TP. an elegant neck-ornament; (കാണുക) എന്ന തേ ഓൎച്ചയിൽ ചേൎച്ച നല്ലു CG. it is more reasonable to judge by sight, than by opinion. മാലിന്യവും ചേ. ഇല്ലെടോ നിണക്കു Nal. nothing dirty can be about thee. II. ചേൎപ്പു 1. joining, mortising. — ചേൎപ്പുപല ക joined. ചേൎപ്പകന്നു പോയി V1. became disjointed. 2. assemblage, as മീൻചേ. CV. ചേൎപ്പിക്ക V1.=ചേരിക്ക, ചേൎപ്പാറാക്കുക. VN. III. ചേൎവ്വ T. So. mixture. IV. ചേൎവ്വു (T. crowd)=ചേൎച്ച, f.i. ചേൎവ്വുള്ള കൊടി V1. ചേൎങ്ങലം=ചേറുമങ്ങലം f. i. വലിയൊരു ചേ. തൂക്കിനാൻ Bhg 10. ചേറ čēr̀a N. pr. A tree ചേറമരം Codiæum variegatum Rh. (or ചിറമരം?) hence prh.: ചേറനാടു N. pr. District SE. of Calicut, capital തിരൂരങ്ങാടി. [nāḍu KU. ചേറായിസ്വരൂപം N. pr. the dynasty of Oṇa- ചേറു čēr̀u̥T. M. (Tu. C. കെസരു, Te. ക്രച്ചു) 1. Mire, dirt. ചേറ്റിൽ അടിച്ചാൽ, ചേറുകണ്ടേ‍ ടം ചവിട്ടിയാൽ prov. 2. wet soil. കണ്ടം ഉ ഴുതു ചേറാക്ക to work the surface of a field into a slush preparatory to transplanting rice. ചേറ്റിൽ കുത്തിയ കൈ ചോറ്റിൽ കുത്താം (of field-labour). — ചേറാലേ കോരിക്കുടിപ്പിക്കും എ ന്നെ Anj. with unwashed hands. ചേ. പിരളു ക feet to become dirty. ചേറും മുടയും prov. ചേറും പൊടിയും തുടെച്ചു Bhg. കഴിഞ്ഞു പോ യ ചേറിനെ അധികം പറഞ്ഞു കലക്കുവാൻ to stir up old quarrels. 3.=ചേർ 3. Hence: ചേൎപ്പടം Nal. dirty cloth. ചേർലാഭം cultivator's share of profit (=കൊ ഴുലാഭം). ചേറുമീൻ mullet.

[ 414 ]

ചേറ്റുകണ്ടം, — പാടം (opp. പൂഴിക്കണ്ടം, — പാടം) field for wet cultivation. ചേറ്റുകുഴി slough. ചേറ്റുപടി threshold.=കീഴ്പതി. ചേറ്റുപാടു a miry soil. ചേറ്റുവഴി V1., ചേറ്റുവായി N. pr. Chetwa; also ചേറ്റാ an artificial reservoir for irrigating lands. ചേറ്റുവിത wet cultivation. ചേറുക čēr̀uγa M.Te. (C. കേ —, Te. ചെരുഗു) To winnow, fan & clean pounded rice (=തെ ള്ളുക, കൊഴിക്ക, പാറ്റുക). അരി കുത്തി തവി ടും പൊടിയും ചേറി, നെല്ലുപീടികയിൽ കടത്തി ചേറി അളവു തന്നേക്ക (doc.). ചേറീട്ടു നെല്ലി ന്മണിയെ പിടിക്കും Anj. VN. ചേറൽ fanning, as മുളകു ചേ. ചേറുമുറം winnowing basket, ചേറ്റുക V1. id. CV. ചേറ്റിക്ക V1. ചേറുമങ്ങലം čēr̀umaṇṇalam generally ചേ ൎമ്മ. (as തപ്പും ചേർമ്മ'വും കൂടി KU.) Round metal-plate used as gong (So. ചേങ്ങില, T. ചേമക്കലം, C. Tu. ജാംഗട, prob. fr. കലം & ചേരമാൻ?) also ചേൎങ്ങലം q. v. ചേറ്റു čēťťu̥ 1. Obl. case of ചേറു. 2.=ഏറ്റു So. in ചേറ്റുകത്തി knife of toddy-drawers (also ചെത്തുകത്തി). ചേല čēla (S. ചേലം) 1. Cloth, esp. of women, f. നൂതനയായൊരു ചേല CG. പട്ടുനൂൽ ചേ. ക വർന്നു CG. പൂഞ്ചേല Bhr. (of a queen). 2. rough cloth=ചീല — so ആനച്ചേല elephant's cover- ing V1. 3. No. boards joined to low-sided boats (ചേല കെട്ടുക). ചേലപ്പുടവ V1. a cloak, covering sheet. ചേലമരം Indian fig-tree, the bark of which serves as sackcloth (ചേല ചുറ്റുക). ചേലാഞ്ചലംകൊണ്ടു മൂടി അണിമുഖം KR 3. veil, gaze. ചേലാ H. čēlā (=S. ചേടൻ) 1. One forced to become a Muhammedan. അവൻ ചേലാ he is of a family circumcised in Tippu's time. സു ല്ത്താൻ വന്നു ജനങ്ങളെ ഒക്കയും ചേലാവാക്കി കല്പിച്ചു TR. ചേലാവായിരിക്കുന്ന ആൾ (of a	Brahman). 2. circumcision (ചേലാകൎമ്മം). ൬൪ ആമതിൽ (A. D. 1788) ചേലാ വന്നു; ൬൪ആമ തിൽ ചേലാവത്തിൽ വേണാട്ടുകരെക്കു വാങ്ങി TR. ചേലാവിൽ കൂടി he turned Muhammedan. ചേലാവുകാർ Muhammedans. ചേലാനി čēlāni No. (=ചെല്ലി 1.) Quick-grass, a thorn growing on the ridges of ricefields. ചേലേകം čēlēγam Tdbh., ശൈലേയം. 1. സി ന്ദൂരം. 2. Storax or Benzoin (med.) I. ചേൽ čēl, VN. of ചെല്ലു (Te. C. Tu. ചാൽ), also=ചെയൽ T. aM. 1. Walk, behaviour. ചേലും ചട്ടവും character. കുട്ടി അഛ്ശന്റെ ചേൽതന്നേ disposition, (takes after); മാലുറും ചേൽ ഉന്മത്തൻ RC. the mischievous U. മുഖം നോക്കുമ്പോൾ ഒരു വല്ലാത്ത ചേലായി കാണു ന്നായിരുന്നു (jud.). 2. a fine level, neat or uni- form appearance ചേല്ക്കണ്ണിമാർ AR., നൽച്ചേ ലും കണ്ണിമാർ CG., ചേല്ക്കണ്ണാർ (& ചൊല്ക്ക ണ്ണാർ) Bhr. fine-eyed women. ചേലോടു nicely. ചേലൊത്തു നിന്നുള്ള നീലത്തഴകൾ CG. well arrayed. ചേലാക്കുക to get ready, ഉറുപ്പിക കെട്ടി ചേ' ക്കി കൊടുത്തയച്ചു; to prepare, level നില ത്തിൽ വിത്തിടുവാൻ ഉഴുതു ചേ'ക്കി TR. പ ണി ചേലാക്കി gave it a finish. II. ചേൽ S. (ച+ഇദ്) If, എങ്കിൽ. (കാൎയ്യസാ ദ്ധ്യം ന ചേൽ Ch Vr.). ചേവ čēva Tdbh., സേവ, hence ചേവകൻ (=ചേകവൻ) Servant, soldier സേവകന്മാരായ ലോകരും ചേവകന്മാരായ വീരരും CG. ചേവകം military service; bravery ചേ. കാട്ടി നാർ; അന്നെങ്ങു പോയിതേ താവകം ചേ വകം CG. ചേവടി čēvaḍi (=ചെവ്വ+അടി) T. M. Foot as object of worship ചേ. വണങ്ങുവാൻ Anj., പിടിക്ക SiPu., നിൻ ചേ. ത്താർ RS. ചേവൽ čēval T. So. (C. കേവു coitus, see ചേ കുക or ചെവ്) Cock, male of birds (ചേ'ലും പിടയും). ചേവല V1. child at the breast (?). ചേഷ്ട čēšṭa S. 1. Moving the limbs, gesture. ഹസ്തപാദങ്ങളുടെ ചേ. VyM. ചേ. കാട്ടുന്നു V1. it stirs. 2. action, effort, also=ഊക്കു V1.

[ 415 ]

denV. ചേഷ്ടിക്ക to be busy, to endeavour. — part. ചേഷ്ടിതം an act. ഗൂഢമല്ലേതും പ്രസി ദ്ധം ഈ ചേ. Nal. [enliven. CV. ആദിത്യൻ ലോകങ്ങളെ ചേഷ്ടിപ്പിക്കും Bhg. ചേള čēḷa Gills (So. ചെകിള, loc. ചെളുക്ക). ചേളാക്കോര No. a fish; see കോര. ചേളന്നൂർ or ചേഴന്നൂർ N. pr. KU. ചേളാകം čēḷāγam (ചേല) A bag of wares hung on the shoulders. ചേളാട്ടി a leather bag or basket, f. i. for weighing pepper. ചേഴിപ്പു čēl̤ippu vu.=ചേകിപ്പു & ശേഷിപ്പു. ചൈതന്യം čaiδanyam S. (ചേതന) 1. Con- sciousness. പഞ്ചമേ മാസി ചൈതന്യവാനാ യി വരും AR. (fœtus). 2. liveliness, vigour ഇന്ദ്രിയങ്ങളുടെ ചെയ്തന്നിയം കിഴിക a med. ചൈത്താൻ Ar. šaitṯān. Satan; devil, demon. ചൈത്യം čaityam S. 1. (ചിത) Tombstone, monument (altar, തറ) ചൈത്യപാലർ കൂടി; അവൻ ചൈത്യസ്തംഭം പറിച്ചു, ചൈത്യപ്രാസാ ദത്തെ തകൎത്തു KR. (in Lanka ചൈത്യനികും ഭില etc.). 2.=ചിത്തം soul ചൈത്യമോക്ഷം Bhg10. ചൈത്രം čaitram S. (ചിത്ര)=മേടമാസം. ചൊകചൊക čaγaǰoγa (ചെവ്, ചുവ) Look- ing red. — ചൊകല Palg. (of cattle, dog, sheep). ചൊക്കം čokkam T. C. Te. Tu. Beauty (ചെവ്). Hence: ചൊക്കനാഥൻ N. pr., Siva of Madura; the author of യുധിഷ്ഠിരവിജയവ്യാഖ്യാനം. ചൊക്കർ (the pure) & ചൊക്കമാരാന്മാർ a low section of the Mārāṇ tribe. ചൊക്കട്ടാൻകളി (C. ചൊക്കട്ടു pleasant) back- gammon. T. So. VyM. ചൊക്കട്ടി or ചൊക്കത്തി? Walkera serrata Rh. ചൊക്കൻ čokkaǹ (ചുണങ്കൻ or ചെവ്) 1. Dog (No.=ചുവന്നനായി), ചൊക്കനെപടിക്കൽ കെ ട്ടീട്ടുണ്ടു TP. watch-dog. 2. monkey V1. ചൊക്കി 1. bitch V1. (No. ചുവന്നപട്ടി; So. see ചൊക്കിച്ചു.) 2. cat പെൺപൂച്ച. 3. a plant ചീനച്ചൊക്കി=ചെണ്ടുമല്ലിക. 4.=ചോക്കി. ചൊക്കിച്ചി No. (fr. ചൊക്കം) a female beauty.	ചൊക്കിച്ചുപോയി So.=ശുഷ്കിച്ചുപോയി; ചൊ ക്കിപ്പട്ടി So. m. & f. A half-starved cur. (ചൊ ങ്കു 2.) ചൊക്കുപൊടി čokku-poḍi T. M. (ചുക്കു or ചെവ്?) A magic powder supposed to stupify one V1. ചൊങ്കു čoṅgu 1. (C. സൊ. —=ചൊക്കം) Beauty, elegance. — ചൊങ്കൻ., ചൊങ്കത്തി f. beautiful (as men, elephants, etc.). 2. (=ചു ങ്ങു) withered; ചൊങ്കുകയ്യൻ & ചൊങ്ങയ്യൻ V1., ചൊങ്കൻ B., who has a withered hand. ചൊടി čoḍi (C. Tu. സിഡി, aM. ചെടിക്ക, T. ചുളിക്ക ?) 1. Outbreak of passion, ebullition; briskness, fervency. ചൊടിമാറി his rage is over. 2. So. lip (ചിറി). ചൊടിക്ക to be angry, fiery കുഞ്ഞനോട് ഒട്ടും ചൊടിക്കേണ്ടാ TP. VN. ചൊടിപ്പു കാട്ടുക etc. CV. ചൊടിപ്പിക്ക to provoke, enrage. ചൊടിയൻ 1.passionate. 2. So. mullet. ചൊട്ട čoṭṭa (Te. Tu. C. Te. distorted, deform- ed=ചൊള്ളു, H. čhōṭa fr. ക്ഷുദ്രം small, petty) 1. Dagger, also ചൊട്ടക,, so ചുരികയും ചൊട്ട യും KR. കനമിയൽ ചൊട്ട മുൾക്കരപന്തി RC. 2. smallness. ചൊട്ടയിലേ ശീലം ചുടലയിലേ മാറുള്ളു prov. infancy. ചൊട്ടയിൽ കയറി=വി കൃതിയായിപ്പോയി. 3. No.=ചൊട്ടി a boss, knob or ornamental dot on knife-handles etc.; a knob into which the blade of a knife & a style are fixed. 4. a palm flower before bursting. B. 5. N. pr. male. ചൊട്ടാൾ (2) a small man. ചൊട്ടക്കോൽ (1) വാളും ചുരികയും ചൊ'ലും Pay. ചൊട്ടച്ചാൺ 1. (C. Tu. ചോട്ടു) span of the thumb & forefinger (=പ്രാദേശം). 2.=1½ spans എന്റെ ചൊ'ൺ വയറു my little stomach. ചൊട്ടപ്പൂട്ടു a padlock. ചൊട്ടവാൾ (1) a small sword. ചൊട്ടി čoṭṭi 1.=ചൊട്ടവാൾ f. i. ചൊട്ടികൾ ഇട്ടികൾ KR., Bhr. 2. silver mark of about 2 inches on native clothes; also of a painted face (So. ചുട്ടി) fr. ചൊട്ടുക. 3. a play with

[ 416 ]

2 sticks. ചൊട്ടിയും (larger) കോലും or കണി യും (smaller); also ചുള്ളിയും (or ചി —) വടി യും No., പുള്ളടി Palg. etc.= കോട്ടി 1. ചൊട്ടിത്തല bald head (loc.) ചൊട്ടു čoṭṭu T.M. 1. A slap on the head ചൊ. കൊണ്ടാലും prov. — met. തലെക്ക ഒരു ചൊ. disappointment; ചൊട്ടുപിണഞ്ഞു, ഒരു ചൊ. കിഴിഞ്ഞു (superst.) a curse, disease, etc. has alighted on him. 2.= പൊട്ടു mark on the fore- head with Sandal paste etc. ചൊട്ടുതൊടുക= തൊട്ടുകുറി; kinds ഇരുവയിനാടൻ ചൊ. TP. etc. Hence: ചൊട്ടുകത്തി Mpl.= ചൊട്ടവാൾ. ചൊട്ടുക (C. സൊണ, T. So. to drop, rain) 1. To rap with the knuckles, knock with the finger, chiefly on the head; also ചൊട്ടി നോ ക്ക No.= കൊട്ടിനോക്ക. 2. to be disappointed. വ യറുചൊട്ടിപ്പോയി abortus. കാൎയ്യം ചൊ. proved abortive. തമ്മിൽ ചൊ. they fell out. CV. ചൊട്ടിക്ക 1. to beat (f.i. in chess). 2. to disappoint; to overreach. ചൊട്ടിപ്പു machinations.= കൃത്രിമം. ചൊട്ടുകാൎയ്യം a poor affair. ചൊട്ടുവെള്ളം So.= കൊട്ടുവെള്ളം q. v. ചൊണ്ടി čoṇḍi (loc.) A gram or legume. ചൊണ്ണി čoṇṇi (സുവൎണ്ണി?) 1. Vain of beauty, proud (f. — ച്ചി; അമ്മ കറുത്തും മോൾവെളുത്തും മോളെ മോൾ ചൊണ്ണിച്ചി No. a riddle= വെള്ളി ലച്ചെടി). 2. N. pr. fem. ചൊത്ത čotta (T. So. worm-eaten, C. ജൊത്തു close, thick= ചെറുത്തു) Mud, mire ചൊത്തയും ചളിയും prov.; also കൊത്ത. ചൊത്തി= ചൊങ്കു 2. (C. സൊത്ത) defective, lean, as ചൊത്തിക്കൈ So. a withered hand. ചൊന čona V1. Red colour (ചെവ്?); ചൊ നയൻ. V. n. ചൊനെക്ക to be red. ചൊന്നാൻ So. (hon., fr. സ്വൎണ്ണം) a goldsmith. ചൊപ്പ čoppa (obse.) Crines pud. ചൊപ്പിടാച്ചി No. vu., see ചപ്പിടാച്ചി. ചൊര čora (the root of ചൊരി, see ചുര) Inf. When it drops, so as to drop; ചൊര കുത്തുക to stop a leak. ചൊരത്തുളി ചൊരിഞ്ഞു Nid.; also ചൊറുചൊറ So.	ചൊരിയുക čoriyuγa T.M. (C. സു — to empty, pour out, ജൂ — to trickle, Te. C. കു — to rain) 1. v. n. To flow down, pour, shower (as മഴ, അസ്ത്രം, സ്രാവം). കോരിച്ചൊരിയുന്ന മാരി, മാരി ചൊരിയുന്നു CG. ചൊരിഞ്ഞ കണ്ണീരോടും Bhr. ചൊരിയച്ചോര (huntg.) blood flowing richly. 2. v. a. to pour out, to shoot corn etc. out of a sack; മേഘങ്ങൾ ചോര ചൊരിഞ്ഞു, കൂരമ്പു കോരി ചൊരിഞ്ഞു തുടങ്ങിനാൻ Bhr. ഞങ്ങൾ തീച്ചൊരിഞ്ഞു CG. പായിൽ ഉറുപ്പിക ചൊരി ഞ്ഞെണ്ണി (jud.) ആ മുതൽ ഒരു മുണ്ടിൽ ചൊരി ഞ്ഞു MR. നിലത്തു ചൊ. — ശ്രവണാന്തരേ കുംഭ സഹസ്രജലം ചൊരിഞ്ഞാർ AR. (to awaken Kumbhakarṇa). [a leeking vessel. Hence: ചൊരികലമൂണി B. a miser, as licking VN. ചൊരിച്ചൽ as രുധിരം ചൊ. menses of women, bloody flux V1. ചൊരിനെല്ലു rice poured out & measured by guess; conical measurement CS. ചൊരിമഴ heavy shower. [etc. CV. ചൊരിയിക്ക to get the rice heaped up, ചൊരുന്നൽ= ചുരന്നൽ udder. ചൊരുകുക čoruγuγa 1. T. M. (Te. ചൊച്ചു) To tuck in, to shove in കാക്കുഴൽ തോളിൽ ചൊരുകീടും DN. — ഇടചൊരുകു a small bit of gold put in between beads. 2. ചുരുകു ക, (C. Te. സൊരഗു, C. Tu. സൊൎക്കു) to be stu- pified ചുരുകിനൊരു തുയരോടു RC. ചൊരുക്കു (2) slight intoxication, giddiness. ചൊ. പിടിക്ക V1. to feel sea-sick. ചൊരുക്കുക, ക്കി to feel dizzy വെറ്റില തിന്നു ചൊരുക്കിനനേരത്തു CG.— ചൊരുക്കുന്ന അ ടക്ക (a very strong kind). [rice. ചൊൎണ്ണാലി Palg.= സ്വൎണ്ണാരിയൻ A kind of ചൊറി čor̀i T. M. 1. Itch, scab & other erup- tions തലച്ചോറി= പുഴുക്കടി scurf, വറട്ടു ചൊ റി etc., ചൊറിക്കറിവില്ല prov. 2. what itch- es, nettles (= ചൊറിവു). ചൊ. പറക to find fault. എന്തിരുപതു — മുറിമുപ്പ തു — അറിനാല്പ തു — ചൊറിഅറുപതു Cal. — Pa1g.= ഏടാകൂടം. VN. ചൊറിച്ചൽ itching, nettling. [crata. ചൊറിഞ്ഞണം, ചൊറിയണം Tragia involu-

[ 417 ]

ചൊറിയണങ്ങു V1. a nettle; വട്ടച്ചൊ Urtica pilulifera. ചൊറിമധുരം B. slightly sweetish. ചൊറിമീൻ an itching polyp (കാഞ്ഞിപ്പോത്തു). ചൊറിയൻപുഴു MC 49. a caterpillar, that irri- tates the skin. ചൊറിയുക 1. to itch. എനിക്കു ചൊറിയുന്നു. 2. to scratch, to rub oneself തല ചൊറിയും VyM. when perplexed. തല ചൊറിഞ്ഞു നി ന്നാർ CG. ചൊറിഞ്ഞു കൊടുക്ക to incite, beckon. ചൊറിവള്ളി (വലിയ —) cowhage. ചൊറിവാക്കു So. Palg. disgusting, provoking language (used intentionally). ചൊറുകുക to scratch gently അവനെ മെല്ലേ ചൊറുകി Bhr. (to give a hint). ചൊറുചൊറേ čor̀uǰor̀ē (ചൊര) Running or dropping down B. ചൊറ്റ čoťťa=ചൊത്ത, Worm-eaten (as sugar- cane, etc. V1. ചൊൽ čol T. M. (C. സൊ —) 1. Word (പഴ ഞ്ചൊൽ, പെൺചൊൽ); command. എനിക്കു നിന്റെ ചൊല്ലും ചെലവും ആകുന്നുവോ have you to order me? (ചൊല്ലും ചെലവും employ- ment). ചൊല്ക്കീഴമൎന്നു Bhr. obeyed. രണ്ടു പേ ൎക്കും ചൊല്ക്കീഴല്ല CC. I belong to neither. കം സന്റെ ചൊല്ലാലേ CG. അവൻ ചൊല്ലാൽ എ പ്പോഴും ഇരിപ്പു ഞാൻ ഇപ്പുഴങ്കരേ; ചൊല്ക്കൽനി ന്നിളകാതേ Bhr. ഒരുത്തന്റെ ചൊല്ലിങ്കൽനില്ക്ക CG. to abide by some one's advice. ബ്രാഹ്മണ ന്റെ ചൊല്ലിൽ നില്ക്കേണം VyM. 2. praise, fame. ചൊല്ക്കണ്ണി, ചൊല്ക്കണ്ണാർ Bhr. with celebrated eyes. ചൊലുത്തു, ചൊൽത്തു pronunciation; nice voice for reading, singing, etc. ചൊല്ക്കൊണ്ട Bhr., ചൊല്ക്കൊള്ളും CG. famous. ചൊല്പടി 1. utterance. അവന്റെ ചൊ. കൊ ള്ളാം V1. pronunciation V1. 2. according to order. അഛ്ശന്റെ ചൊ. ക്കപോയി MR. ചൊ. ക്കു നടക്ക to obey. ചൊൎപ്പടിക്കു ചെ ന്നു Mpl. [mod. ചൊല്പടിക്കാരൻ obedient=ചൊൽവശൻ	ചൊല്പെറ്റ CG., ചൊല്പൊങ്ങും Bhr. famous.mod. ചൊൽപ്രമാണം order. ചൊ. കവിഞ്ഞു V1. didmod. more than I was ordered.mod. ചൊല്ലാൎന്ന Bhg., ചൊല്ലാൎന്നീടുന്ന KU. famous. ചൊല്ലുക, ല്ലി (& po. ചൊന്നു) 1. To say ലീലെക്കു കാലം ഇതല്ല ചൊല്ലാം CG. we may truly say. ഒരു പീഡയും ചൊല്വാനില്ലെനിക്കു KR. no pain worth mentioning. സമ്മതിയല്ലെ ന്നു ചൊല്വർ നിന്നെ CG. they will say of thee: he is not to my taste. ചൊല്ലാതേ ചൊ. Bhr. to hint. — to promise ചൊല്ലിയത് എല്ലാം തരുന്നു. — to declare (ഞായം, മൊഴി ചൊ); to con- fess നീയല്ലയോ ചൊല്ലടെച്ചു തീ വെച്ചതു Bhr. 2. to order കാലത്തെ പോകെന്നുചൊന്നാൻ CG. he ordered time to pass (=പോക്കി). ദാസിമാ ൎക്കു പണികൾ ഓരോന്നു ചൊല്ലി CG. — also with Inf. മരം മുറിക്കച്ചൊല്ലി TR. [uttered. Neg. ചൊല്ലായ്മ കേൾക്കും (Mantr.) what is not ചൊല്ലി giving his reason ഇതിന്നെന്നു ചൊ ല്ലി Mud. എന്നേച്ചൊല്ലി വേലകൾ ചെയ്ക Bhr. pretending it was for this. കഴിഞ്ഞ തു ചൊ. ദു:ഖിക്ക V2. to repent. — on ac- count of നമ്മേച്ചൊ. നായൎക്കു വല്ല വിഷമ ങ്ങൾ വരേണ്ടാ TR. എന്തു ചൊ. വിവാദം VyM. about what is the dispute? CV. ചൊല്ലിക്ക to cause to say, to repeat, read നിന്നേ ചൊൎപ്പൻ Genov. force to confess. മിനക്കെടാതേ ചൊല്ലിച്ചിട്ടും Bhg. ചൊ'ച്ചു വിടുക V. to send a message. കുലത്തെ ആ ചാൎയ്യനെകൊണ്ടു ച്ചൊ'ക്കുന്നതു KR. have the family history recited by the house- priest. — also ചൊല്ലിപ്പിക്ക Brhmd. ചൊല്ലിക്കൂട്ടുക to repeat a lesson. ചൊല്ലിക്കൂട്ടിക്ക to hear a child's lesson. ചൊല്ലിക്കൊടുക്ക, തരിക to teach, suggest. ചൊല്ലിക്കൊടു — നുള്ളിക്കൊടു — തല്ലിക്കൊ ടു — തള്ളിക്കള prov. ചൊല്ലിനിൎത്തുക to stop reading. ചൊല്ലിപ്പഠിക്ക to learn loud by heart. ചൊല്ലിയാടുക to sing & play. ചൊല്ലിയാട്ടം acting a play. ചൊല്ലിവിടുക to send word, ചൊല്ലൂടുക; നി

[ 418 ]

ന്നോടു ചൊല്ലുവാൻ എന്നെ ല്ലി വിട്ടു Nal. മറ്റെന്തു വൎത്തമാനം ചൊല്ലൂട്ടതും Mud. ചൊല്ലുവിളി 1. command, summons. ചൊല്വി ളി കേൾക്ക to obey. ചൊല്ലും വിളിയും കേ ളാതേ disobedient. 2. obedience കുമാര നൊരു ചൊ. യില്ല ChVr.— ചൊല്ലുവിളി യായ്ക V2. disobedience. ചൊല്ലുവേല So. service, servitude. ചൊല്ലുള്ള, ചൊല്ലെഴും ചൊല്ലേറും famous. ചൊവ്വ čovva 1. Redness=ചെവ്വ f.i. പ്രഭാ തചൊ. തുടങ്ങുക V2. dawn. 2.=ചെവ്വാ Mars, ചൊവ്വാഴ്ച Tuesday. 3.=ചൊവ്വു as ചൊവ്വ പിടിച്ച അങ്ങാടി a straight street. 4. power- ful influence ഉറുമ്മിക്കും ചൊവ്വ ഉണ്ടു നിനക്കും ചൊവ്വ ഉണ്ടു TP. the sword is possessed & thou likewise [=ദോഷം either from Mars: അവനു ചൊവ്വപ്പിഴ ഉണ്ടു he is hurt by an unlucky planet; or (1) majesty, as കൊടുങ്ങലൂർ ചൊവ്വ is the Bhagavati of Koḍungalūr; or ചോകു ?] ചൊവ്വി čovvi (T. ചെവ്വി=ചെവ്വ) a M. ചൊൽ പേറാതവൎകൾ്ക്കു കാണിതു ചൊവിയായിതു RC 26. This fits only the nameless. തടുപ്പതിനു ചൊവി യ പട ഇല്ല RC30. sufficient. ചൊവ്വു čovvu̥=a M. ചെവ്വു(ചെവ്) 1. Straight- ness ചൊവ്വുള്ളതു=നേരുള്ളതു V1. ചൊവ്വു വട ക്കോട്ടുള്ള പറമ്പു MR. ചൊവ്വിന്നു കെട്ടുക to build regularly. 2. propriety ചൊവ്വല്ല ഭുജി പ്പതിന്നു SiPu. not fit for eating. ദീനം ചൊ വിൽവന്നു in a fair way of recovery. ചൊവ്വൊ ടേ ചെയ്തു Bhr. perfectly well. ചൊവ്വായ്വരു വാൻ വിഷമം Genov. irremediable. 3. exact weight & value മുത്തിന്റെ ചൊ. വരുത്തുവാൻ CS. — chiefly the weight of a gold fanam as used by shroffs; ascertaining the exact quant- ity of gold in a coin. [rectify. ചൊവ്വാക്കുക to make straight, to adjust, ചൊവ്വല്ലായ്ക, ചൊവ്വല്ലായ്ത്തം, ചൊവ്വില്ലായ്മ (2) disease of kings. അണ്ണനു കുറേ ചൊവ്വല്ലായ്ക ഉണ്ടു TR. [വപുരം. ചൊവ്വൂൎ čovvūr=ചോവരം q. v., N. pr., ശി ചൊള്ളു čoḷḷu̥ T. M. (C. ജൊ —) Stunted; worm-eaten (=ചൊട്ട), unsubstantial.	ചൊള്ള So. leanness; an immature fruit. ചോകം čōγam TP.=യോഗം, Tdbh. ചോകൻ=ചേകോൻ (loc.) ചോകു čōγu̥ T. a M. (Te. C. Tu. സോങ്കു collision, possession, evil spirit) Demon അടുത്തു പൂത്ത ചോകിൻ കൂട്ടം RC.=Rāxasas. ചോക്കി čōkki=ചൌക്കി A guard-house, തിരു വങ്ങാട്ടു ചോക്കിയിലാക്കി, ഇട്ടു TR. imprisoned. ചോക്കുക čōkkuγa=ചിവക്കുക V1. ചോക്ക — ൻ m, — ക്കച്ചി f. No. red cattle. ചോടു čōḍu̥ 1.=ചുമടു (മുതൽ ഒക്ക ചോടായി കെട്ടി TP.) — ചോട്ടാളർ Carriers. ഇരുമുടിചോ ട്ടുകാർ Nal., ചോട്ടാർ TP. 2.=ചുവടു step രണ്ടു ചോട് ഇങ്ങുവാങ്ങി PT., ചോടു പിടിച്ചു ചെന്ന ങ്ങനന്തനുൾപ്പുക്കു CC. ചോടുകൾ ഉറപ്പിച്ചു പല്ലു കൾ പുറത്താക്കി PT. a lion preparing for his spring. ധാത്രിയിൽ ചോടേ തുരന്നു Mud, under- mined the ground. 3.=ജോടു, as കാൽ — a pair of shoes. ചോടുക čōḍuγa (ചോടു 2?) To exert oneself secretly, to machinate അതിന്നു നന്നായി ചോ ടീട്ടുണ്ടു loc. (T. C. ജോഡണ preparation). ചോട്ടാ H. čhōṭā (see ചൊട്ട) Short. ചോട്ടാവടി a crooked stick, badge of office, So. ചോട്ടാക്കാരൻ B. an attendant. ചോണൻ čōṇaǹ (Tdbh., ശോണ) Red ant, So. ചോണൽ [ങ്കി. ചോണങ്കിനായി No. A greyhound=ചുണ ചോതടി čōδaḍi 1.=Choultry ചാവടി. 2. a kind of plantains (loc.) ചോതന čōδana Tdbh., ശോധന 1. In മല ചോതന see മലം 2. search, ചൊതനക്കാരൻ a custom-house officer, 3. a liquid measure (at Cochin=1/25 Candy; in Trav.=12 Iḍangal̤i) കള്ളച്ചോ Bhr. ചോതനി T. So. a broom V2. (=ചൂൽ). ചോതി čōδi 1. Tdbh., സ്വാതി The 15th lunar asterism, Arcturus. 2. Tdbh. ജ്യോതിസ്സ് light പരമചോതി Anj. (of Cr̥shṇa). ചോതിക്ക čōδikka Tdbh. of ചോദിക്ക & ശോ ധിക്ക (രസം മുന്നേപ്പോലേ ചോതിച്ചു a med. purified). [a red cow. ചോത്ര čōtra 1. സുഭദ്ര, N. pr. of women, 2. B.

[ 419 ]

ചോദിക്ക čōd'ikka S. (ചുദ്) 1. To incite, urge ശൂലം ചോതിച്ചു ചാടി RC. drove. 2. to de- mand, ask ചോദിച്ചിരന്നുകൊണ്ടുണ്ണാം Pay. നാ മങ്ങൾ ചോദിച്ചു KR. 3. to question, inquire എന്ന് അവനോടു ചോദിച്ചു jud. ചോദിച്ചു കേട്ടു കൊണ്ടു having taken counsel V2. VN. ചോദനം 1. driving വാഹചോ. ചെയ്ക Nal. 2. command; so ദേവചോദിതം Brhmd. fate. CV. ചോദിപ്പിക്ക f.i. എന്നു നമ്മോടു ചോദിപ്പി ച്ചു TR. sent to solicit my assistance. ചോദ്യം 1. question, inquiry. യുവതിമാൎക്ക് എ ന്തു ചോ. Ch Vr. what is that to girls? 2. examination, trial ചോ'ത്തിന്റെ ദിവസം V1., അവരോടു ചോ'വും തുടങ്ങി കഴിഞ്ഞു; ആയതിന്ന് ഒരു ചോ. കാണ്മാനില്ല TR. he is not brought to trial. നല്ലപോൽ ചോ. കഴിച്ചു Genov. 3. torture വേണ്ടുംവണ്ണം ചോ. ചെയ്തു etc. 4. notice taken of, ചോ. ഇല്ല TR. ഇതിനെ ചൊല്ലി ചോ. കുറഞ്ഞു little interest in. നാനാവിധം കാട്ടുന്നതിന്നു ചോദ്യം ഇല്ല എന്നു വന്നാൽ TR. if misde- meanors are left unpunished (=വിചാരം, വേദന). ചോദ്യപ്പെടുക to examine എങ്ങനേ എന്നു നല്ല വണ്ണം ചൊ'ട്ടു വിസ്തരിപ്പാൻ TR., അതിനെ കുറിച്ചു ചോ'ട്ടതിൽ MR. ചോദ്യോത്തരം questions & answers അൎത്ഥമി ല്ലാത ചൊ'ത്താൽ എന്തു ഫലം സിദ്ധിക്കും Bhg. അതിർകൊണ്ടു പരിന്ത്രിസ്സും നാമുമാ യിട്ടു വളരേ ചോ. കഴിഞ്ഞിരിക്കുന്നു TR. long disputes & transactions. അവനോടു ചോ. ചെയ്തു examined him. ചോനകൻ čōnaγaǹ (=ജോ —, യവ —) Occidental; an Arab colonist. ചോനകമാപ്പിള്ള a Māppiḷḷa.—In Pay. ചോനവർ sailors. ചോനകനാരകം lime tree. ചോനകപ്പുല്ലു Medicago esculenta, a med. (in T. ചോനപ്പുൽ fr. ചോന T. C. Te. rain, S. കോടിവൎഷ) al. lemongrass, & Trigonella cornicularia. ചോപ്പു=ചുവപ്പു. ചോമൻ=സോമൻ.	ചോമാതിരി čōmāδiri Tdbh., സോ —Brah mans, that sacrifice the moon-plant-juice KU. ചോയി N. pr. m., — ച്ചി f., see ചോഴി. ചോര čōra (T. ചോരി fr. ചോരുക; or ചെവ്?) Blood, ചോരെയും ചലവും prov.; (see അണിയു ക); ചോരയോടേ എടുത്തു KumK. a newborn babe, unwashed. ഉടുപ്പുകളിൽ നിറെച്ച് ആയ ചോര കണ്ടു, ചോ. കഴുകി കളഞ്ഞു; ചോരയും പൊട്ടിച്ചു TR. elicited blood by the blow. തിരു ക്കണ്ണും ചോരകലങ്ങുന്നു TP. is wroth. ചോ. ഒലി ക്ക to bleed; as v. a. to bleed ചോ. എടുക്ക, കളക, കുത്തുക, കൊത്തുക V1. കാലിന്മേൽകൊ ത്തി ചോര നീക്കി Nid.; കൊത്തിച്ചു ചോരകളക to be bled. ചോരയും പെയ്യുന്നിതു AR. a bad omen. പന്നിക്കു ചോര മൂന്നു (huntg.) three kinds of wounds: മുറിയച്ചോ., വഴിയച്ചോ., ചൊരി യച്ചോ. Hence: ചോരകലങ്ങുക to be blood-shot, തിരു ക്കണ്ണു ചോ'ങ്ങി TP. [ചിന്നിയും PT. ചോരക്കട്ട clotted blood, മുഖങ്ങളിൽനിന്നു ചോ. ചോരക്കണ്ടി No. the red kind of കണ്ടിക്കിഴങ്ങു. ചോരക്കിളാൎപ്പു No. (കിളാൎപ്പു) traces of blood; hale & hardy or youthful appearance. ചോരകുമളം(കുമള) No., — ഉന്മദം pugnacity. ചോരക്കുഞ്ഞു, — പ്പിള്ള, — പൈതൽ=കട്ടക്കിടാ വു a newborn babe. ചോരക്കെട്ടു suppressed lochia. ചോരത്തല a new shoot of a vine. ചോരത്തിളപ്പു luxuriancy, lewdness. ചോരനീർ flowing blood തള്ളി മുറിച്ചു ചോ. പ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു TR. drew blood from him. [കുരുതിക്കളം. ചോരപ്പടുകളും B. a quantity of blood, also= ചോരപ്പുഴ a river of blood ചോ. കൾ പോയി കൂടി ജലധിയിൽ Bhr. [നമായി TR. ചോരപ്പോക്കു dysentery, വയറ്റിന്നുചോ. ദീ ചോരമുക്കളം No. turgescence=ചോരത്തിളപ്പു. ചോരബന്ധം relationship by blood; in V1. also called ചോരമധുരം. [ഞ്ഞു TP. ചോരമറിയുക to be bloodshot, കരിങ്കണ്ണു ചോ' ചോരയിളക്കം excitement, നടന്നിട്ടു ചോ.കൊ ണ്ട ഒരു കുരു ഉണ്ടായി TR.

[ 420 ]

ചോരവെള്ളം blood, മാറിൽ എഴുന്നൊരു ചോ. CG. ചോ'ള്ളപ്പെരുമ്പുഴയിൽ നീരാടി RS. ചോരണം čōraṇam S. (ചുർ, L. fur) Theft ചോ. ചെയ്വാൻ ഒന്നും കാണുന്നില്ല PT. (=ക പ്പാൻ). ഭാൎയ്യയെ ചോ. ചെയ്തു KR. ചോരൻ, (f. — രിണി) athief. ചോരവിദ്യെക്കു ഫലം ഏതുമില്ല Bhr. an art, surreptitiously acquired (=ചതിച്ചു പഠിച്ചുള്ള). ചോരി čōri T., aM. (ചോരുക). Blood പൊ ന്തൊഴുകും കടല ചോരിയാറായി, ചോരി കുടു കുടകുടിത്തു RC. — ചോരിച്ചൊവ്വായി or ചെ ഞ്ചോരിവായി (q. v.) red lips. — നാരിയും ചോരിവാവേരി (=ചിറിത്തടം) നല്ക്കീടിനാൾ Bhg 6. ചോരുക, ൎന്നു čōruγa T. M.(C. Tu. സോ —) see ചൊരിയുക, ചൊര. 1. To flow. ഉടലിൽക്കു രുതി ചോരുംവണ്ണം, പുനൽചോരും കണ്ണു RC. 2. to ooze, trickle വെള്ളം, എണ്ണപാത്രത്തൂടേ; to misle. 3. to leak പുരകെട്ടാതേ ചോൎന്നു TR. മാരി ഏതുമേ ചോരാതവണ്ണം അടെച്ചു CG. the house. 4. to slip through കടു ചോരുന്ന തു കാണും ആന ചോരുന്നതു കാണാ prov. അ രി ചോൎന്നുപോയി through a torn cloth. വ ള്ളി ചോൎന്നുപോക a pepper-vine to fall down. CV. ചോരിക്ക to cause to leak V1. a. v. ചോൎക്ക, ൎത്തു 1. to make to drop through. 2. to melt wax B. 3. മുള്ളൻമാളി ചോൎത്തിട്ടു മുള്ളനെ പിടിക്ക to smoke a porcupine out of its den. ചോൎച്ച 1. leaking etc. 2.No.=തുവൎച്ച interrup- tion of the monsoon. മഴെക്ക ഒരു ചോൎച്ച കാണുമ്പോൾ (see തുവരുക, തോരുക). ചോറു čōr̀u̥ T. M. (T. also ചൊന്റി, fr. ചൊൽ what is praised by all) 1. Boiled rice. ചോറും കറിയും, ചോറും കൂട്ടുവാനും, ചോറങ്ങും കൂറി ങ്ങും prov. ൦രം അരിയുടെ ചോറാക prov. വി ഷം കൊടുത്താർ ചോറ്റിൽ Bhr. 2. livelihood ചോ. കൊടുക്കുന്നവൻ master, employer. ചോ. തരുന്നവർ പറഞ്ഞാൽ കേൾക്കേണമല്ലോ TR. ഉണ്ട ചോർ ചീത്തയാക്ക, തിന്ന ചോറ്റിന്നു മാ റ്റം കാണിക്ക Ti. to be ungrateful, to betray the master (opp. ചോറുണ്ടതിന്നു നല്ല ഉചിതം	കാണിക്ക Ti. of faithful soldiers). 3. what is soft, like boiled rice, അസ്ഥിച്ചോറു marrow; തല ച്ചോ. brain; പനഞ്ചോ. pith of palmyra; ചക രിച്ചോ. pith sticking to ച. pith of some grasses. ചോറുണ്ണുക to eat a meal. ചോറുണ്ടു MR. ചോ റൂൺ the first meal of a child, in the 6th month; കുഞ്ഞനു ചോറൂൺ കഴിക്ക വേണ്ടേ TP. ചോ. കഴിക്ക, കഴിഞ്ഞു. ചോറ്റുരുള Mud. a rice-ball. ചോറ്റുകഞ്ഞി (loc.) scum of boiled rice. ചോറ്റുകൎത്താവ് (2) master ഒന്നു ചോ'വിന്നു മറ്റേതു നാടുവാഴിക്കു KU. ചോറ്റുകാരൻ 1. cook V1. 2. dependant ഇ ങ്ങേ ചോ. TR. ൫൦൦ അകമ്പടിച്ചോ'കാർ TP. satellites. ചോറ്റുകൂട a basket to serve up rice in. ചോറ്റുകൈ, വറ്റുകൈ the right hand. ചോറ്റുപാളയം B. a company of greedy guests. ചോറ്റുപിച്ച (ഭിക്ഷ) food given as alms. ചോറ്റുപൊതി=പൊതിച്ചോർ. ചോറ്റി čōťťi=ചുഴറ്റി. Fan കാറ്റു വേണ്ടീട്ട ഹോ ചോ. നിൎമ്മിച്ചതു PT., മണിച്ചോ. കൊണ്ടു വീശി Si Pu. ചോല čōla T. M. 1. Grove, shade, cool retreat പറമ്പു ചോല കെട്ടിയതുകൊണ്ട് അനുഭവം ഇ ല്ല dense foliage. ചോലപ്പാടു, ചോലപ്പറമ്പു V1. ചോലയിൽ വരിക, opp. വെയിലത്തു നില്ക്ക. ന മ്പ്യാർ മരിച്ചെങ്കിൽ ചോലയിൽ കിറിയ കഴി ക്ക TP. (prob. കളക്കടവത്തേ or പുഴവക്കത്തേ വേലി). 2. fresh spring മാൻകൂടും ചോല (doc.) ചോലയിൽ കുളിപ്പിച്ചു Nal. ചോല കുത്തിഒലിക്ക freshes from the mountains. ചോലത്തലമുടി rich hair (forest of hair) ചോ. കെട്ടഴിച്ചു TP. [ജോലി. ചോലി čōli T. M. Harrassing business, see ചോവരം čōvaram & ചോവ്വൂർ N. pr. Siva- puram. — ചോവരഗ്രാമം E. of Ponnāni with കാ ശി ശിവലിംഗം Anach. ചോവരക്കൂറു the party of Siva Brahmans (opp. to പന്നിയൂർ കൂറു) & of the Cochin king (as opp. to Samorin) KU., V1.

[ 421 ]

ചോളം čōḷam T.M. (C. ജോ — Te. ജൊന്നലു) 1. Great millet, Sorghum vulgare ചോ. വിള യുന്നു കണ്ടത്തിൽ TP. മടി — & മക്കച്ചോ. maize. — ചോളക്ക N. pr. male. 2. (S.=ചോഴം) North, in fisher language ചോളകരക്കാറ്റു NE., ചോ ളപ്പുറം NW. ചോളൻ (2) S.=ചോഴൻ f.i. ചോളനും കേര ളനും പാണ്ഡ്യനും Bhr. കേളി ആളുന്ന ചോ ളന്മാരും CG. ചോളപ്പക്ഷി (1) pastor roseus. D. ചോളി H čōḷi 1. (S. ചോളം=കുപ്പായം) Woman's habit(& ചോടി). 2. a privy മറപ്പുര. ചോഴം čōl̤am T. M. The ancient kingdom in the Kāvēri delta. ചോഴൻ 1. its king, once conqueror of Kēraḷa KU. 2. ചോഴന്മാർ a section of Sūdras, as introduced from ചോഴം.	ചോഴിയൻ 1. Brahmans from Chōl̤am, wearing the forelock, ചോഴിയപ്പട്ടർ 2. other castes ചോഴിയർ Pay. sailors. (see ചോന വർ) — common N. pr. ചോഴി m., ചോഴിച്ചി f. (vu. ചോയി, — ച്ചി). ചൌക്കി H čauki (see ചവുക്ക) A square. — watch-post, പാറാവും ചോക്കിയും ഇട്ടു ബ ന്തുവസ്താക്കി TR. on the frontier. — a guard- house. ചൌക്കദാരൻ So. manager of customs. ചൌൎയ്യം čauryam S. Theft=ചോരണം. ചൌളം čulam S. (ചൂള=ചൂഡ). ചൌള കൎമ്മം the ceremony of tonsure, perform- ed on Brahman children three years old. ച്യുതം čyuδam S. (part. of ച്യു) Fallen, shaken. ഗൎഭച്യവനത്വം Bhr. abortus. വൎണ്ണച്യുതങ്ങൾ VilvP.=പതിതത്വം.

ഛ	ČHA
(in S. words)
ഛഗം čhaġam ഛഗലം S. Goat; also ഛാ ഗം. ഛട čhadḍa S. A lump, crowd=സമൂഹം. ഛടഛട C.Te.M. (Onomat.) Sound of whipping. ഛത്മം čhadmam; S. (ഛദ്) Disguise, deceit അവൾ ഛ'ത്തിന്നാലയം PT. ഛ'നാപിവാ AR. or by stratagem. ഛത്രം or ഛത്ത്രം čhatram S. 1. Umbrella ഛ. മണിമുടി മീതേ പിടിച്ചു, വെളുത്ത ഛ. പിടിപ്പിച്ചു ആനക്കഴുത്തിൽ ഏറുക KR. (for coronation). 2.=കുട dominion. ഏകഛത്രാ ധിപതി KU. sole sovereign. ഭൂതലമാക ഛത്ര ഛായതൻകീഴുമാക്കി Bhr 12. ഛത്രപതി KU. the king of Cochin (fr. വെ ണ്കൊറ്റക്കുട). ഛത്രഭംഗം loss of protection or empire. ഛദം, ഛദനം "shade"; cover; leaf. ഛന്ദം čhand̄am S. (ഛന്ദ്) Pleasing, spon- taneous സ്വഛ. പ്രവൃത്തിച്ചു Sah. selfwill. ഛന്ദസ്സ് a Vēda verse; ഛന്ദസ്സും നിരുക്തവും	Bhr. Vēda metre & its theory. ഛന്ദോവൃ ത്തം, അനുഷ്ടുഭാദിയായ ഛന്ദസ്സ് Bhg. ഛന്നം čhannam S. (part. of ഛദ്) Hid. ഛ ന്നനായ്വന്നൊരു കാമൻ CG. disguised. ഛന്ന യായവൾ KR. made herself invisible. ഛന്ന ന്മാരായി പാൎത്തു Bhr. incognito (& ഛന്നവേ ഷരായി). ഛന്നപാപൻ hypocrite. മേഘഛ ന്നസൂൎയ്യൻ KR. abstrN. ഛന്നത്വം — ഛ. ആൎന്ന കനൽപോലേ HNK. covered live-coals. ഛൎദ്ദി čhardī S. Vomiting. ഛൎദ്ദിനിദാനം Nid. of cholera, generally ഛ ൎദ്യതിസാരം.— ഛൎദ്ദനം, ഛൎദ്ദിക്ക to vomit. — part. ഛൎദ്ദിതൻ ക്ഷീണനായ്വന്നാൽ Nid. the vomiting patient. CV. ഛൎദ്ദിപ്പിക്ക to give emetics etc. Nid. ഛലം čhalam S. Deceit, trick. ഛലവിഹിത പത്രം Mud. the roguishly contrived letter. ഛലൻ rogue; മഹാഛലൻ PT. ഛത്മം see under ഛദ്.

[ 422 ]

ഛവി čhavi S. Colour of skin, luster ദൂൎവ്വാദള ഛ്ശവിപൂണ്ട ശരീരം AR. ഛാഗം čhāġam S. Goat, ഛാഗമാംസം വേണ മല്ലോ കറി മമ AR. [bearer of umbrella. ഛാത്രൻ čhātraǹ S. (ഛത്രം) A disciple, as ഛാത്രനമ്പൂരി V1. a low class of Brahmans. ഛാദം čhāďam S. (ഛദ്) Cover, thatch. ഛാദനം 1. covering. 2. bullying ഛ. കൊണ്ടു ചെന്നാൽ കാൎയ്യം വരാ V1. denV. ഛാദിക്ക 1. to cover. 2. to learn to fence, dance or play; to brag V1. ഛായ čhāya 1. Shade ഛത്രഛായ Bhr. ഛാ കൾ എല്ലാറ്റിന്നും ഛിദ്രം ഉണ്ടെന്നു തോന്നി Bhg. bad omen. ഛായാ ശൂഷ്കം ചെയ്തു Tantr. dry in the shade. 2. sun's wife, hence ഛായാ പതി sun. — ഛായഗ്രഹണി AR. taking the shadow (Rākṧasi). 3. image likeness ശബ്ദ ഛായ MC. a kind of sound. സ്വർണ്ണഛ്ശായ ര മ്യമാം കായം Nal. colour (hence ചായം). ഛിദ്രം čhiďram S. (ഛിദ്, L. soindo) 1. Perfor- ation; separation, hatred; disaster (ഗൃഹഛി. etc.) ഛി'ങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കി തീർക്ക TR. to cause splits.	den V. ഛിദ്രിക്ക to be split, divided. തമ്മിൽ ഛി'ച്ചു നടക്കുന്നു V1. in discord. ഛി'ച്ച വിടുന്നു പോയി Mud. displeased, quarrell- ing. ഗർഭം ഛി. abortus. — part. ഛിദ്രിതം. CV. ഛിദ്രിപ്പിക്ക to cause a split or division. ഛിന്നം čhinam (part. of ഛിദ്) Cut, divided ചാപം ഛി'മാക്കി Brhmd. broke. പരമാൎത്ഥം ഒക്കയും ഛി'മാക്കി Sah. ഛിന്ന സംശയനാ യി KR. freed from doubts. — ഛിന്നഭിന്നമാ ക്കി dispersed, routed. (vu. ഛി'ന്നാക്കി). den V. ഛിന്നിക്ക to divide, disperse. [V2. CV. ഛിന്നിപ്പിക്ക to produce division or discord ഛൂരിക čhuriγa S.=ചൂരിക, (ക്ഷൂർ?). ഛേദം čhēďam S. (ഛിദ്) 1. Cut, division; loss, ruin (ചേതം), as സ്നേഹഛേദം. 2. (arith.) denominator. സമഛേദങ്ങളാക്കി Gan.reduced fractions to the same denominator. In 31 or 41 the ഛേദം is 3 or 4, the അംശം CS. ഛേദനം cutting. den V. ഛേദിക്ക to cut. നീ കൎമ്മപാശത്തെ ഛേദിച്ചീടുന്ന പുരുഷനു ജന്മനാശവും വരും SidD.

ജ	J̌͘ A
in S., H., Ar. words (for ǰ͘ & z.)
ജം ǰ͘ am S. (ജൻ) Born, as അഗ്രജൻ etc. The 4 classes of all beings: യോനിജം, അണ്ഡജം, സ്വേദജം, ഉത്ഭിജം. ജഗതി ǰ͘ aġaδi S. (ജഗൽ) Earth ഇജ്ജ.യിൽ Brhmd.; site of a house (=വാസ്തു);in C. Te. Tu. foundation ജഗതിക്കല്ലു=ചേതി. ജഗൽ ǰ͘ aġal S. (ഗം moveable) 1. The world; aM. ജഗം, V1. ചെകം(ചെകം പൊടിയാക്കും RC.). ജഗത്തുകൾ Brhmd. 2. in comp. uni- versal. ജഗത്ത്രയം the 3 worlds KR. മൂവുലകം. ജഗല്ക്കർത്താ, ജഗല്പതി, ജഗദീശൻ AR., ജഗ ന്നാഥൻ Bhg. Lord of the universe, Višṇu; also ജഗത്ത്രാതാ its preserver.	ജഗൽപ്രസിദ്ധം notorious. സുല്ത്താൻ ജ'ം ദു ഷ്ടനായിരിക്കുന്നു TB. a notorious tyrant. ജഗൽപ്രാണൻ wind; ജ — ണതനയൻ AR. Hanumān. [all. ജഗൽശ്രാവ്യം AR. deserving to be heard by ജഗദാശ്വാസദൻ Ch Vr. universal comforter. ജഗദേകസുന്ദരൻ etc. AR. the finest of all (=ലോകൈക —). ജഗദ്ധിതാർത്ഥം AR. to suit the wants of the world, conventionally. ജഗന്മയൻ. ജഗന്മായി AR. Višṇu, Lakšmi. ജഗന്മാതാവ് Māyā, Lakšmi, etc. ജഗ്ധി ǰ͘ aġdhi S. (ജക്ഷ, √ ഘസ്) Eating. ജഘനം ǰ͘ aghanam S. Loins, posteriors.

[ 423 ]

-ജഘന്യം last, ജഘന്യജൻ last-born, a Sūdra V1.; castes below the Sūdra, Sah. ജംഗമം ǰ͘ aṇġamam S. (ഗം) Moveable, ജംഗമ വസ്തു VyM. (opp. സ്ഥാവരം). — ജംഗമൻ N. pr. a counsellor of the Kēraḷa Brahmans during the Buddhistic perse- cution KM. — ജംഗമനാടകം a song he taught. ജംഘ ǰ͘ aṇgha S. The calf of the leg. ജട ǰ͘ aḍa S. 1. Matted hair, as of ascetics (Tdbh. ചട, ചെട, ചിട). മുടി അഴിച്ചിട്ടു ധരിച്ചിതു ജ ടാ പിരിച്ചു KR.; it is glued with ആലിൻപാൽ. Siva has ജടയിടയിൽ സൎപ്പങ്ങളും Anj. Also the moon has a ജട (ജടകളണിതിങ്കൾ Nal.) ജട അഴിഞ്ഞു KU. in passion. 2. ജടവേർ roots of palm trees; also other roots can be- come matted, ജടകെട്ടി പോകും, if the trees are planted too close. Hence: ജടയൻ m., — ടച്ചി f. with formidable hair. [KR. ജടാധാരി a devotee, also ജടാധരനായ്നടക്ക ജടാഭാരം=simpl. Bhr. ജ'രശോധനം ചെയ്തു AR. removed the matted hair. ജടാമാംസി (മാഞ്ചി) Indian spikenard, Nardo- stachys Jatamansi. ജടായു N.pr. the king of vultures ഗൃധ്രരാ ജൻ; ജ. മരിച്ചിതു & ജടായുസ്സു ചത്തതു KR4. ജടിലൻ Bhr.=ജടാധാരി. ജഠരം ǰ͘ aṭharam S. Belly, womb. ഇനിയും ജ നനി ജ. പൂവാൻ CG. to be born again. ജഠരശൂല a disease (പൊക്കിളിന്നു ൪ വിരൽ താ ഴേ നൊന്തു etc. (a. med.) ജഠരാഗ്നി 1. digestive power (ജാഠരനായുള്ള പാവകൻ പോരാ CG.) 2. also a disease അതിസാരവും ജ. യും ഇളെക്കും a. med. ജഡം ǰ͘ aḍ'am S. 1. Cold, dull (fr. ജലം, C. Te. T. ചളി cold). 2. body, chiefly as inert matter; corpse. ജഡൻ (phil.) the individual (as ജഡരൂപത്തെ ധരിച്ചിരിക്കുന്ന ആത്മാവ് SidD.) ജഡൻ അ നാത്മാവു Anj. matter. ജഡബുദ്ധി dull understanding; apathy.	ജഡത, ജഡത്വം inertness. ജഡാവല്ലഭർ Brahmans well versed in the Vēdas. ജഡീകൃതം, ജഡീഭ്രതം rendered inactive. ജഡുലം freckle=ജതുമണി. ജത ǰ͘ aδa (Arb.) A set, H. ǰ͘ at=ജാതി ? ജതു ǰ͘ aδu S. Lac. അരക്കു; ജതുഗൃഹം=അരക്കി ല്ലം Bhr., ജതുഗേഹം CC. [Father. ജനകൻ ǰ͘ anaγaǹ S. (ജൻ, L. gigno, G. gen —) ജനനി mother, ജനനീജനകന്മാർ parents. ജനനം birth, ജനനമരണങ്ങൾ etc. ജനം janam S. (ജൻ) 1. Man, person. 2. people മുനിജനം എല്ലാവരും KR., സത്തുക്കളായ ജനം; but also സുന്ദരീജനങ്ങൾ KR., സ്ത്രീജനങ്ങളെ നിൎബന്ധിച്ചു; ൬൦ ജനം നായന്മാർ TR. Hence: ജനജനിതം noised abroad. ജനത community; vu. ജനക്കൂട്ടം. ജനപദം people; country ജനപദേശന്മാർ KR. satraps, governors. ജനപുഷ്ടി populousness. ജനപ്രീതി attachment of subjects. ജ. ജാത ശബ്ദം AR. joyful acclamations. ജനരഞ്ജന popularity, ജ. കരനായിക മുനി Bhr. (also philanthropic). ജനവാദം rumour; so ജനശ്രുതികൾ ഒന്നായ്വ ന്നു ചേൎന്നു Bhg. ജനസമ്മതം universal consent. ജനസഹായബലമുള്ളവർ MR. influential per- sons; അവന്റെ ജനസ്വാധീനം MR. his widespread influence. ജനരാൾ E.General (S. ജനരാട്ട്) TR. ജനവാതിൽ Port.janella, Window; also ജ നെൽ, ചെനൽ, ചെനാതിൽ. ജനാസAr. ǰ͘ anāza. A bier, സുൽത്താന്റെ ജ നാസ എടുത്തു മറ ചെയ്തു Tippu's funeral. I. ജനി ǰani S. (ജൻ) 1. Woman 2. birth മേജനി മോചനം കഥം VilvP. how can I be delivered from farther births? — ജനിമൃതികൾ; ജനിമൃ തിജലധൌ വീണു കിടക്കും Anj. (I.) denV. ജനിക്ക to be born; to arise from. ജനിച്ച പാടു nakedness, inexperience. അവളിൽ, അതിൽ ജനിക്ക, (also Abl.). ആ

[ 424 ]

നാരിയിൽ ഒരു വൈശ്യനു ഞാൻ ജനിച്ചു, അ വൾ വയറ്റിൽ ജനിച്ചു നീ KR. — part. ജനിതൻ — പരനാൽ ജനിതൻ Bhr. born by adultery. [ചെന്നു ജ. Sipu. ജനിച്ചായം a future birth ഏതൊരു കുലത്തിൽ CV. ജനിപ്പിക്ക to bring forth അവളിൽ പുത്ര രെ ജ. KR.; to cause ദു:ഖവും ജ'ച്ചു Bhg., എന്നുള്ള ബോധം ജ. VyM. ജനിതാവു a father. II. ജനിക്ക Mpl. & Palg. vu.(T. ചമിക്ക & ചെ —; see its v. t. ചമെക്ക) v. n. To digest (ഭക്ഷണം ജ.) ജനിയായ്മ (T. ചമിയാമൈ) indigestion. ജ. ഏല്ക്ക, തട്ടിപ്പോക Mpl. superst.=കൊതി ഏല്ക്ക — with vomiting & diarrhœa. — ജ നിയായ്മനീർ med. to cure it. ജന്തു ǰ͘ andu S. (ജൻ) 1. Creature, als man ജാ തനായാൽ മൃതനാം മൃതനായവൻ ജാതനാം ഇ ങ്ങനേ ജന്തുധൎമ്മം Bhr. 2. chiefly lower animals. ജന്തുക്കൾ പലവും Bhg. worms, etc. ജന്തുഘ്നം what kills insects, worms. ജന്തുപ്രായം beastly. ജന്മം ǰ͘ anmam S. (ജൻ) 1. Birth മനുഷ്യജന്മം ജനിച്ചാൽ if born as man. ഹരിണീതനയനാ യി ജ. ചെയ്തു Brhmd.=ജനിച്ചു. 2. the time one birth is to last. ഈ ജന്മത്തിൽ in this life. ഞങ്ങൾ ഒട്ടും ജന്മത്തു പോരുക ഇല്ല TP. never in our life. അഞ്ചു ജ. മുമ്പേ ചെയ്ത സുകൃതം VyM. ജന്മകോടികൾ SiPu. 3. kind, nature. അബലമാർജ. ഇതു തന്നേ കഷ്ടം KR. it is woman's nature. 4. hereditary proprietorship; freehold property, viewed as hardly alienable ആ നിലവും പറമ്പും കണ്ണനു ജ. കൊടുത്തു sold. ജ. കൊൾക to purchase. വസ്തുവക കഴകത്തു ജ. തരേണം, പറമ്പുകൾ ജ. എടുപ്പാൻ to ac- quire TR. (see ചെറുജന്മം). [lifetime. Hence: ജന്മകാലം birthday, feast; lucky time; ജന്മക്കടൽ repeated births. ജ'ലിൻ കല്ലോല ങ്ങൾ KeiN. ജന്മക്കണ്ടം (4) hereditary riceflelds, ൧൦൦൦ നെ ല്ലിന്റെ ചെമ്മക്കണ്ടം‍ TP. ജന്മക്കാരൻ (4) landlord, proprietor; a respect- able person TR. (=മുതലാളൻ).	ജന്മക്കാവൽ (4) fee to the headman of slaves for watching riceflelds W. [a freehold. ജന്മദേശം native country, or like ജന്മഭൂമി ജന്മനക്ഷത്രം the asterism, under which one is born. ജന്മനക്ഷത്രമാരഭ്യ കൊള്ളുന്നു ചിലരാ പദി (Kāladīpam). see അനുജന്മനക്ഷത്രം. ജന്മനീർ (4) parting with all the rights of a landlord. ജന്മപ്പണയം mortgage with possession, on which an additional advance being made, the proprietor parts with any rights he had reserved. — ജന്മപ്പണയം എഴുത്തു a deed of such mortgage, by which the proprietor engages never to transfer the land without consent of the mortgagee. ജന്മപ്പക=കുടിപ്പക V1.; hereditary enmity of animals. [tors. ജന്മപ്പരപ്പു V1. property inherited from ances- ജന്മഭോഗം (better ജന്മി —?) share of the landlord നമ്മുടെ ജ. മൎയ്യാദ പോലേ കിട്ടുവാ റില്ല TR. ജന്മഭ്രഷ്ടൻ V1. who has lost his caste. ജന്മവകാശം (fr. Tdbh. of ജന്മു) birth-right; the price paid for a freehold. ജ. ൫൦ പ ണം, or ജന്മവില ൫൦ പണം വാങ്ങി MR. ജന്മവാദം MR. dispute about property. ജന്മവീടു=ജന്മനീർ. ജന്മസാഫല്യം എന്നോൎക്ക SiPu. ജ. വരുത്തുക (2) attaining the objects of life, supreme happi- ness. ജ. വരുത്തുവാൻ വേശ്യയും മതി GnP. ജന്മഹാനി (2) being emancipated ജ. അരുളേ ണം നമുക്കു RS. ജന്മാ (in comp.)=ജൻ, as ആത്മജന്മാവു son; so വൈദികകൎമ്മമോ പാദജന്മാവിന്നു CG. Sūdra; നാളീകജന്മാവു CG. Brahma, as lotus-born, etc. ജന്മാന്തരം 1. former or future birth ജ'ങ്ങ ളിൽ ഞാനും കദരിയായിത്തന്നേ ഭവിച്ചു KR. ജ'ത്തിൽ സഹസ്രാധികം വൃദ്ധി ചെമ്മേ ഭ വിക്കും Sah. 2. influence of former births, luck or destiny എന്റെ ജ. പോലേ വരട്ടേ come what may! 3. effects of the same, as

[ 425 ]

procuring one good parents, etc. ജ. ഉള്ള വൻ V1. noble, well mannered — ജന്മാന്ത രക്കാരൻ B. generous. — ജന്മാന്തരവാസന destiny; peculiar talent or genius. ജന്മാരം (=ജന്മാന്തരം, or ജന്മമരണം) suc- cession of births. മാതാപിതാക്കൾക്കു ജന്മാ രമോക്ഷം ഉണ്ടായിരിക്ക Anj. ജന്മാരി (ജന്മകാരി=ജന്മക്കാരൻ) landlord. ഞ ങ്ങളെ ജ. കൾ, ജ. പാട്ടം TR. ജന്മി S. 1. creature ജന്മികൾക്കുണ്ടോ സുഖത്തി ന്നലമ്മതി Nal. 2. landlord. ജ. ഭോഗം the claim of the landlord on mortgaged land. — അതിജന്മി V1. a noble man. — [Vym. ജന്മേശൻ landlord ജ'ന്മാർ തമ്മിൽ പിശകി ജന്യം ǰ͘ anyam S. (ജനം) Common; war ജന്യാ വലോകനം ചെയ്തുനിന്നാർ AR., ജ'ത്തിൽ ഒരു വനും എയ്താൽ KR. ജപം ǰ͘ abam S. Muttering prayers or names of Gods കൃഷ്ണരാമാദി ജ. തുടങ്ങിനാൎ Bhg. — ജ പധ്യാനം SiPu. worship. — ദേവൻ പ്രസാദി പ്പാൻ ഉത്തമം ജപയജ്ഞം Si Pu. offering up prayers. — ജപമാല rosary. den V. ജപിക്ക id. രാമരാമേതി ജ. യില്ല Sah., യാമം ഏകം കണ്ണടെച്ചു ജ. VetC. — With Acc. ഭസ്മംജ. SiPu. to consecrate. വെറ്റില ജപിച്ചു പഴമാക്കി TP. ദ്രോണർ കവചം ജ'ച്ചുകൊടുത്തു സുയോധനനു Bhr. CV. വേദിയരെക്കൊണ്ടു വേദം ജപിപ്പിച്ചു SG. ജപ്തി Ar. żabṯi Confiscation, sequestration ജ. യിൽ ഇരിക്കുന്ന നെല്ലു വിട്ടുകൊടുക്ക MR. ജമ Ar. ǰ͘ ama' 1. Collection; assessment. ജമ കെട്ടുക to assess. അവരെ പേരിൽ ജ. ആയി, കണ്ടത്തിന്റെ നികിതി ജന്മ പൊതുവാളുടെ പേ രിൽ ആകുന്നു MR. 2. assembly, body of people. ജമക്കാരൻ MR. the tax-payer. ജമദാർ (2) P. captain or lieutenant, native officer of a company (above the serjeant.). ജമാത്തു Ar. ǰ͘ amā'at, congregation; Friday as the day of assembly — ജ. പള്ളി the great mosque ജ. പള്ളിയിൽ കാതിയാർ TR. ജ. കാരോടു പറഞ്ഞു brought it before the con- gregation. jud.	ജമാഖൎച്ചു receipts & disbursements. ജമാപന്തി settlement of the assessment; written demand for taxes ജ. എഴുതുക, ജ. പ്പടിക്കു ള്ള മുതൽ തന്നു TR. (P. ǰ͘ am'abandī). ജമാവസൂൽബാക്കി an account stating the payment due, the amount received & the arrears. [മുക്കാളം. ജമക്കാളം P. ǰ͘ ām-khāna. Fine carpet, also ച ജമീദാർ P. zemīndār "Soil owner," landlord. ജമ്പതികൾ ǰ͘ ambaδiγaḷ S.=ദമ്പതിമാർ. ജംബു ǰ͘ amḃu S. (fr. ചെമ്പു?) Eugenia Jam- bolana, rose-apple tree, നാട്ടു ജ. — jambosa vulg. or Malaccensis. വിലാത്തി — Sonneratia rubra. Rh. — ജംബുകൻ S.=കുറുക്കൻ, a jackal. Bhg. ജ. പക ലേ കരക Brhmd. ജംബുദ്വീപു S. the central continent, with India. ജ. ഏഴു ദ്വീപുകളിൽ ഉത്തമം GnP. ജംഭൻ ǰ͘ ambhaǹ S. (crushing with the teeth) N. pr. An Asura — ജംഭാരി Indra, Bhg. ജയം ǰ͘ ayam S. (ജി) Victory. ജയം കൊൾക to conquer, തമ്മിൽ ജ. ചൊല്ലി ഭാനുവിന്നു നേരാ യി പരന്നു KR. betted. ജയജയ S. (Imper.) hail! പദ്ധതിതോറും ജ. ശ ബ്ദവും Bhr. — the call is rendered in Mal.: മാനവവീര ജയിക്ക ജയിക്കതേ AR6. — ജ യതി ധൎമ്മം Bhr. conquers. ജയദ്ധ്വനി shout of victory (& prec.) so ജയ ശബ്ദഘോഷത്തോടും Bhg. ജയദ്രഥൻ (with conquering chariot) N. pr. a king of Sindhu, Bhr. ജയന്തി (part. f.) 1. the night of Cr̥shṇa's birth, കൃഷ്ണ ജ. 2.=ചെവ്വന്തി. ജയപത്രം VyM. award, decision=തീൎപ്പു. ജയശീലൻ victorious, ജയി. ജയശേഖരൻ N. pr. a Trav. king KU. ജയശ്രീ victory, ജ. യെ വഹിക്ക VetC. ജയസ്തംഭം a trophy. ജ. നാട്ടുക. ജയാജയം gain & loss പൊരുതു ജ. നിശ്ചയി പ്പാനും പണി KR. ജ'ത്തിന്റെ ഗുണദോഷം വിചാരിച്ചു MR. calculated his chances of success.

[ 426 ]

denV. ജയിക്ക to conquer, succeed പിതൃലോ കത്തെ ജയിക്കും VyM. will gain ജയിക്കായി വരിക Mud. win! VN. I. അവിടെ ജയിപ്പെനക്കു TP. — also II. ജ യിമ mastery ജ. കിട്ടിയില്ല etc. CV. ജയിപ്പിക്ക, so പോൎക്കളത്തിൽ ജയിപ്പിച്ചു KumK. ജര ǰ͘ ara S. (G. geras.) Wearing out; old age; also personified ജരയാം പിശാചി മണ്ടി Bhr2. ജരഠം 1. old. 2. hard ഇന്നു ജര൦നായീടി നേൻ KR3. [Bhr. old age. ജരാനര grey hairs. ഇന്നു തുടങ്ങി ജ. ഉണ്ടാക ജരായു (slough of a snake) the chorion. ജരാ യുജം viviparous. denV. I. ജരിക്ക 1. to grow old. 2. to be digest- ed. (ജരണം GP. what helps digestion). II. ജരെക്ക to grow old. ജറൂർ Ar. żarūr Necessity; urgent. ജലം ǰ͘ alam S. Water; urine — ജലം ചൊരി ച്ചൽ diabetes. ജലകണം a drop. ജ'ങ്ങളെ ഒഴുക്കി KR. tears. ജലകൂൎമ്മം (delphin), a disease, Nid14. ജലക്രിയ libation, അവനെ കൊല്ലാതേ ജ. ചെ യ്കയില്ല Mud. ജലക്രീഡ bathing sport. Bhg. ജലജം waterborn, aquatic. ജലജപം a ceremony to procure rain. D. ജലദം cloud, ജലദാളികൾമാല KR. ജലദോഷം a cold. ജ. പിടിച്ചു. ജലധാര pouring fresh water on the body, med. ജലധി, — നിധി the sea; fig. സൽകഥാരത്നജ. ഭവാൻ, കരുണാജ. Brhmd. ജലധരം id. (also cloud). ജലപങ്കം എന്ന പോലേ AR. thorough mixture. ജലപാനം drinking water ജ. ചെയ്ക. ജലപിശാചു superstitious anxiety about purity. ജലപ്രളയം a flood; the deluge. ജലപ്രാണി, — ജന്തു aquatic creatures. Arb. ജലപ്രായം swampy (of soil=അനൂപം). ജലബാധ urinary impulse. പുറത്തു ജ'ധെക്കു പോയി MR. to make water. ജലമയം watery. ജലയന്ത്രം a water-work, syringe, clepsydra.	ജലരേഖ writing on water, ജ. പോലെ prov., നിന്നോടു ചൊന്ന ഉപദേശം ജ. യാതിതോ Bhr. ജലവാഹം cloud. ജലശൂല hydrocele (ആന്ത്രശൂല). [യന്ത്രം.) ജലസൂത്രം a dam or passage for water (=ജല ജലസ്ഥലം f.i. എങ്ങു ജ. AR. where is water to be found (for bathing etc.) ചിത്തേ ജല സ്ഥലഭ്രാന്തി ഉണ്ടായ്വരും Bhg. ജലാധാരം reservoir, ജലാശയം. ജലാശനം V1. water-diet. ജല്ദി P. ǰ͘ aldi Speedily. [prattler. ജല്പനം ǰ͘ alpanam S. Babbling — ജല്പകൻ a denV. ജല്പിക്ക to babble, to chat വൃഥാ ജ. KR., നന്നല്ല ജ'പ്പതു Sk., നമ്മോടു ജ'ച്ചു നില്പാൻ വികല്പമില്ലാത്തവൻ SiPu. (not revering the king). part. ജല്പിതം babble. ജവം ǰ͘ avam S. (ജൂ‍) Speed ജവഗതി മുടക്കുവാൻ AR. — ജവാൽ, ജവേന‍ quickly. ജവനൻ 1. running. 2. Tdbh., യവനൻ. ജവാബ് Ar. ǰ͘ avāb, Answer ആയതിന്റെ ജ. എഴുതി, ആയതിന്നു പ്രതി ജ. കൂടേ എത്തി ച്ചതും ഇല്ല TR. ജവാതു ǰ͘ avāδu̥ T. M. (C. Tu. — ജി, Te. ജവ്വാ ദി, also S.) Civet, Ar. zabād=മെരുകു. ജവാതുക്കുടുക്കയും KU. an old tax on the civet bag. ജളം ǰ͘ aḷam S. (=ജഡം) Cold, sluggish. ജളൻ stupid, blockhead. ജളപ്രഭോ AR., Mud. foolish, wicked king! — so ജളമതി, ജളഹൃ ദയൻ Bhg. — ജളത Mud. blockheadism. ജളത്വം 1. apathy. 2. meanness പറയാ തേ നില്ലു SG. no false promises. ജളൂക ǰ͘ aḷūγa S. (ജലം or ചെള്ളു 3.) Leech= അട്ട, hence denV. ജളൂവിക്കേണം, ജളൂകിപ്പിച്ചു ചോര നീക്കേണം Nid. (old ചെളിക്ക). ജാഗരം ǰ͘ aġaram S. (G. grëgor) Watching, waking; also ജാഗരണം, ജാഗരിക്ക to be awake, vigilant. part. ജാഗ്രത്ത് waking. സ്വപ്നവും ജാ'ത്തും ഒക്കും എന്നു വന്നു Bhr. trance. ജാഗ്രദവസ്ഥ state

[ 427 ]

of waking, ജാഗ്രത്തിങ്കൽ കണ്ടു Bhg. Hence a new noun: ജാഗ്രവും മഹാജാഗ്രം അഥ ജാഗ്രസ്വപ്നവും (hallucination), ജാഗ്രം വേറിട്ടു KeiN. chiefly in a phil. sense. ജാഗ്രമാം പ്രപഞ്ചത്തിൽ ബ ഹുരൂപങ്ങൾ കാണായ്വരും SidD. ജാഗ്രത carefulness, activity. ജാ. പ്പെട്ടു, ജാ. പ്പെ ടുത്തി warned. പണിക്കുശേഷിയും ജാ.യും MR. ജാഗീർ ǰ͘ āgïr Land given by Government as a fee സുലുത്താൻ ജാ. രാജാവിന്നു കൊടുക്കു ന്നു, സൎക്കാരിൽനിന്നു കല്പിച്ചു തരുന്ന ജാഗീർ മുതൽ വാങ്ങി അനുഭവിക്ക TR. (=മാലിഖാന). ജാംഗലം ǰ͘ āṅġalam S. Dry jungle കുരു ജാ' ങ്ങൾ നടുവേ പോയി KR.; a climate in which bilious diseases prevail. med. ജാടർ ǰ͘ āḍar (C. ജാഡ, Te. ǰēndra=ചാലിയർ) Weavers, No. jud. ജാതം ǰ͘ āδam S.(part. of ജൻ) Born, arisen. സ ങ്കടം ജാ'മാം VilvP.=ഉണ്ടാകും. In many comp. ജാതദന്തൻ having already teeth, ജാതരോഷം AR. angrily, ജാതസന്തോഷം PT. & ജാതമോ ദേന Brhmd. joyfully, ജാതാനുകമ്പം VetC. kindly. ജാതകം 1. nativity; the horoscope calculated after a birth ജന്മപത്രിക; ദുൎജ്ജാതകത്തി ന്റെ ശക്തി ചൊല്ലാവതോ Nal. ജാ. ഗണി ക്ക, എഴുതുക 2. destiny, നമ്മുടെ ജാതകവ ശാൽ unfortunately. എന്റെ ജാതകഫലം TR. my fate. അവൎക്കു ജാതകത്തിന്നന്തമായി CG. they obtained, what their destiny de- creed. ജാതകൎമ്മം ceremony incident on a birth ജാ.ാദി കൾ ചെയ്തു Brhrad., ജാതക്രിയ കഴിച്ചു Bhg. ജാതരൂപം gold. ജാതവേദസ്സ് (knowing all beings) Agni. ജാതി ǰ͘ āδi S. (ജൻ) 1. Birth (instr. ജാത്യാ q.v.) 2. position into which one is born, family, caste, rank. ജാതിക്കും നീതിക്കും ഏറക്കുറവു കൂടാകണ്ടു KU. ഞങ്ങളെ ജാതികൾ ഒക്കക്കൂടി TR. (=ജാതിക്കാർ). ജാതി കെട്ടു പോകും TR. the caste-distinctions will be lost. 3. kind സേന ഏതൊരു ജാ. കടക്കും AR. how will they	cross the sea. വല്ല ജാതി എന്നാലും SiPu. any- how. എല്ലാ ജാ. യും Brhmd. 4. good, genuine kind. ജാതിചൂതങ്ങൾ Nal. excellent mango- trees. ഈ എഴുത്തു എത്രയും ജാതി superior. — hence ജാതി teak, nutmeg, etc. ജാതികൎമ്മം (2) family ceremonies, കാലം തോറും നടത്തിക്കൊണ്ടു വരുന്ന ജാ. ഞാൻ നടപ്പാൻ TR. [chata, ജാതിഫലം. ജാതിക്കാ (യി) GP 76. nutmeg, Myristica mos- ജാതിക്കാരൻ one of a caste, ഏതു ജാതിക്കാ രനും Anach. (4) a European; of a superior tribe. ജാതിക്കുതിര (4) a high-bred horse, കൂറൊത്തു മ ണ്ടുന്ന ജാ. കൾ KR. ജാതിചന്ദനം TP. a valuable timber-tree. ജാതിഞായം caste-rule, ജാ. പോലേ TR. ജാതിദോഷം caste offence, പിഴെച്ചു ജാ. ഉണ്ടാ യി KU. ജാതിധൎമ്മം duty of each tribe; so: ജാതിനീതിക്ക് ഇളപ്പം വരും Sah. ജാതിപത്രി (4) mace. — ജാതിഫലം nutmeg. ജാതിഭ്രംശം loss of caste; so അവനു ജാതിഭ്ര ഷ്ടുണ്ടു Anach.; ജാതിഭ്രഷ്ടനായ്വരിക Bhr. ജാതിമരം (4) teak-tree=തേക്കു; കാട്ടു ജാ. the wild nutmeg-tree. [ക്ക TR. ജാതിമൎയ്യാദ (=ജാതിഞായം) ജാ. പോലേ നട ജാതിമാത്രോപജീവി Bhr. who has nothing but his birth to live upon. ജാതിവൈരം RS., Bhg. natural or inherited enmity (കീരി സൎപ്പം പോലേ ജാ). ജാതിഹീനൻ of low caste. ജാതു (po.) once, possibly. ജാത്യം genuine; natural ഒരു കാൽമേൽ ഉറച്ചു നിന്ന് ഉറങ്ങുന്നതു ജാ. MC; മഹാജാത്യമാം പു ല്ലു the finest grass. ജാത്യാ (1) by birth. ജാ. ഉള്ള ദുൎമ്മണം MC. innate, inherent; also ജാത്യാൽ vu. naturally. ജാത്യാന്ധൻ=പിറവിക്കുരുടൻ. ജാത്യാരി Bhg.(=ജാതിവൈരി); ജാത്യാദി വൈ രം കളഞ്ഞ ജന്തുക്കൾ Bhr. ജാത്ര ǰ͘ ātra Tdbh., യാത്ര; also ചാ — Nasr. etc. ജാനകി ǰ͘ ānaγi S. Sīta, daughter of ജനകൻ KR.

[ 428 ]

ജാനു ǰ͘ ānu S. (L. genu, G. gony) The knee, തൻ ജാ. വും പുണ്ടു കിടന്നാർ CG. (from cold). ജാപകൻ ǰ͘ ābaγaǹ S. (ജപ്) Mutterer മന്ത്ര ജാ'ന്മാർ Bhr. ജാമം H. Tdbh., യാമം; even ഒരു ജാവരാത്രി ഇ രിക്കുന്ന സമയം (Mpl.). ജാമാതാ ǰ͘ āmāδā S. (ജാമി sister) Son-in-law എന്നുടെ ജാ. വാകേണം മാധവൻ UR. ജാമീൻ Ar. żāmin, Security, bail ജാ'നായി നിന്നു പോയി, പണത്തിന്നു ജാമീനാക്കി, വൎത്ത കരെ മനസ്സുണ്ടാക്കി ജാ. ഏല്പിച്ചു, ജാമീൻനി ന്നു അവരെ കയ്യേറ്റു തടവിൽനിന്നു കിഴിച്ചു, അവനെ ജാ. കൊടുത്തു, ഞാൻ അവരെ ജാ. TR. Kinds: മാൽജാ. monied security, റൊക്കജാ. bondsman for payment of a debt, ഹാജർജാ. personal security. ജാമ്യൻ id. അവനെക്കൊണ്ടു ജാ. വാങ്ങി took bail for him TR., അവനു വേണ്ടി ജാ. നി ന്നു MR. ജാമ്യം (mod.) id. ജാ'ത്തിന്റെ സംഗതി MR. — ജാമ്യക്കാരൻ, ജാമ്യദ്രവ്യം VyM. — ജാമ്യച്ചീട്ടു bond of security. ജാ. ഏല്ക്ക, വാങ്ങുക, കൊ ടുക്ക, നില്ക്ക etc. ഒരുത്തനെ ജാ. ഒക്കുക VyM. to make one to stand security. ജാംബവം ǰ͘ āmḃavam S. (ജംബു rose-apple). ജാംബവാൻ S. king of the bears KR. ജായ ǰ͘ āya S. (ജൻ) a wife. ജാരൻ ǰ͘ āraǹ S. A paramour. — ജാരവൃത്തി adultery, ജാരസമ്പൎക്കം SiPu. — ജാരശങ്ക (hus- band's) jealousy. ജാലം ǰ͘ ālam S. 1. Net & what is like it. 2. lattice ജാലാന്തരം Bhg. behind the window. 3. net- like conglomeration വീചിജാ. CG. succession of waves, ഭൂതജാ. Sk. തേന്തുള്ളി ജാ'ങ്ങൾ CG. honey. 4. ഇന്ദ്രജാലം magic art, ഇന്ദ്രജാ'ത്തെ കാട്ടി സമ്മാനം വാങ്ങീടുവാൻ Sk. ജാലകം id. esp. a window, see ചാലവാതിൽ. ജാലികൻ one, who uses nets or magic. ജാല്മൻ ǰ͘ ālmaǹ S. A rascal; inconsiderate, rash, mean. ജാവാരി Tdbh.=വ്യാപാരി & രാവാരി. ജാസ്തി Ar. ziyādati, Te. C. ǰ͘ āsti. Addition,	increase f. i. higher pay, etc. ചിലൎക്കു ജാസ്തിയും ഉണ്ടാവാനും ചിലൎക്കു കമ്മി വരുവാനും MR. ജാഹ്നവി ǰ͘ ānhavi S. Jahnu's daughter Gangā. ജാള്യം ǰ͘ āḷyam S. (ജള) Apathy, folly, worth- lessness. ഇവ്വണ്ണമുള്ള ജാള്യം ഇനി ഉണ്ടാകാ യ്വാൻ Bhr. ജിഘാംസ ǰ͘ ighāmsa S. (desider. of ഘസ്) Wish to slay, revenge. ജിജ്ഞാസ ǰ͘ iǰ͘ ńāsa S. (desider. of ജ്ഞാ) Wish to know, inquiry ജി. ാവശാൽ Gan. for example. — ഉപായം ജിജ്ഞസിച്ചീടുവാൻ Bhr. consulting about a means. (denV.) [ജി. ക്കൾ. ജിജ്ഞാസു KeiN. a philosophical inquirer, Bhg. ജിതം ǰ͘ iδam S. (part, of ജി) 1. Conquered ല ങ്കയും നിന്നാൽ ജിതയായി AR. — സ്ത്രീജിതൻ AR. subdued by a woman. 2. having con- quered, as ഇന്ദ്രിയജിതൻ, നിജശ്വാസത്തെ ജി തനായി Bhg. 3.=ചിതം, ഉചിതം Tdbh. ജിതകാമനായി AR. suppressed lust. ജിതബുദ്ധി subdued mind. ജിതശ്രമം without trouble ചെന്നുപിടിച്ചു ജി. Prahl., AR. — ജി'ത്വം കണ്ടു Brhmd. ease. ജിതേന്ദ്രിയൻ (Bhg. — ന്ദ്യ്ര —) one, who has brought his organs into subjection. ജി'നാ യിരിക്കയും വേണം Tantr. esp. chaste. ജിതേന്ദ്രിയത്വം continence, Bhg. ജിത്തു conquering അതിസാരജിൽ, പ്രമേഹ ജിൽ GP. removing diarrhœa, etc. ജിനിസ്സു Ar jins (G. genos) Sort, article വേ റേ ജിനിസ്സുകളും MR.; also ദിനിസ്സ്. ജിന്നു Ar. jinn & ചി —, A genius, demon. ജില്ല Ar. żila', side; 1. A district, judicial pro- vince. — മറുജില്ലക്കാരൻ jud. 2. the Zilla court. [കം SiPu. ജിഷ്ണു ǰ͘ išṇu S. (ജി) Victorious; Indra, ജി. ലോ ജിഹ്മം ǰ͘ imham S. Crooked. ജിഹ്മവചനങ്ങൾ കൊണ്ടു മോഹിപ്പിച്ചു Bhg.; ജി'മാകുന്ന കുഷ്ഠം a. med. slow leprosy. ജിഹ്വ ǰ͘ ihva S. (ഹ്വാ) The tongue, esp. as organ of taste. ജി. യിൽ ഒരു മണ്ടലം സേവി ക്ക a. med.; ജിഹ്വാഗ്രമാൎഗ്ഗേണ, ജിഹ്വാഞ്ചലേ

[ 429 ]

ചെന്നു CC. on the tip of the tongue. — ജിഹ്വാ സ്തംഭം Nid. a disease of the tongue. [anchor. ജീൻ P. zīn 1. A saddle. 2. (=ചീനി 3) a wooden ജീമൂതം ǰ͘ īmūδam S. Cloud, ജീമൂതകോമളം CC. ജീരം ǰ͘ īram S. (quick) & ജീരകം GP75. Cumin- seed (fr. ജീർ Te. C. line) see ചീ —. ജീരകചാലൻ a kind of rice=ചോരൻ. ജീൎണ്ണം ǰ͘ īrṇam S. (ജർ) 1. Worn, tattered; old വയസി ജീൎണ്ണം എന്നാകിലും ദേഹികൾക്ക് ഏറ്റം പ്രിയം ദേഹം AR. (the body often compared to a cloth). ജീൎണ്ണങ്ങളായുള്ളവ ഉപ ജീവിക്കയാലും ഗുന്മം ഉണ്ടാം a. med. old food, not fresh. 2. digested ആഹാരം ജീ'മാകാതേ അതിസാരിക്ക jud. ജീൎണ്ണകുളം a bathing-tank with broken sides. ജീൎണ്ണവസ്ത്രം rags. ജീൎണ്ണോദ്യാനം a ruined garden. ചാക്കിന്നു കോ പ്പിട്ടു ജീ'ത്തിൽ വന്നു Mud. for suicide. denV. ജീൎണ്ണിക്ക to decay, to fall in ruins അ മ്പലം ജീ'ച്ചു പോയി.‍ ജീവൻ ǰ͘ īvaǹ S. (G. zaō, L.vivo) 1. A living being, pl. പല ജീവന്മാർ GnP.; ഇജ്ജീവന്മാർ we men.; also വനത്തിലേ ജീവങ്ങൾ നന്ദിച്ചു CG. 2. life, individual soul. ഇപ്പോൾ ജീവ നോടു കൂടേ ഇരിക്കുന്നവർ MR. the now living. കണ്ടൊരു വാതിൽ പുറപ്പെട്ടു ജീവനും മണ്ടിന ടന്നു പുറത്തുമായി CG. — met. ശൃംഗാരത്തിൻ ജീ. തിങ്കൾ CG. ജീവകം living; a foreign med. root GP 60. one of the അഷ്ടവൎഗ്ഗം, named with ഇടവകം (=തിരുനാമപ്പാല). [MC. ജീവജാലം (1) host of living creatures, ജീ'ങ്ങൾ ജീവത്ത് (part.) living; ജീവഛ്ശവം a corpse whilst alive (അവർ ജീവശവങ്ങളായി vu.) Bhg. ജീവധാരണം sustentation of life ജീ. എനി ക്കിനി വേണ്ട CC. അപ്പുകൾകൊണ്ടു മാത്രം ജീ. ചെയ്തു Nal., so ജീവനെ ധരിച്ചു Nal. maintained life. ജീവനം 1. life എന്നുടെ ജീ. നിന്നുടെ കയ്യിൽ CG.; സ്വാമികാൎയ്യം തന്നെ ജീ. എന്നു നടക്കു ന്നു TR. counting it our life. ഗോവിന്ദന്ത	ന്നുടെ ജീ'മായല്ലോ കേവലം മേവുന്ന പാ ണ്ഡവന്മാർ CG. ജീവനകാംക്ഷ KR.=മൃത്യുഭ യം in war. 2. means of life (=ജീവനോ പായം), livelihood ജീ'ത്തിന്നു ഉപായം ഇ ല്ലാതേ ജീവനവൃത്തി എങ്ങനേ കഴിച്ചു വരു ന്നു jud. TR. ജീവനാശം death; ജീ. വരുത്തി കളയും MR. kill. ജീവന്മുക്തൻ (ജീവത്ത്) emancipated whilst alive, as a ബ്രഹ്മവിത്തു KeiN. ജീവന്മുക്ത യായിനാൾ AR. (without first dying). — ജീവന്മുതൻ AR. dead whilst alive, as an un- grateful son. ജീവനില=Marmam; station of life. ജീവന്തി a. med. root GP 60.=അടപൊതിയൻ. ജീവരക്ഷചെയ്ക KN. സ്ത്രീയുടെ to preserve alive. ജീവരാശികൾ=ജീവജാലങ്ങൾ. ജീവലംഘന death, ജീ. വിധിക്ക CC. ജീവസ്ഥാനം (=മൎമ്മം) a joint. ജീവഹിംസ ചെയ്ക to destroy life. ജീവാക്ഷരം a vowel (gram.). ജീവാത്മാവു KeiN. the individual soul (പരമാ ത്മാ the soul of the world). [cattle). ജീവി a living being; (ഗോജീവി living by denV. ജീവിക്ക 1. to live ജീവിച്ചാൽ മതി എ ന്ന് ഓടുക KR.; താതനു ഞാൻ ജീ'ച്ചിരിക്ക വേ AR.; ജീ'ച്ചേൻ ഇത്രനാളും Bhg.; ജീ'ച്ചു കൊൾവാൻ എന്തിനി നല്ലതു Bhr. to save our lives. 2. to come to life ജീ'ച്ചെഴുന്നീ റ്റു Bhr., പെണ്ണും ആ നേരം തന്നേ ജീ'ച്ച ങ്ങെഴുനീറ്റു VetC. — രാഘവന്മാരെ ജീ'ച്ചി രുത്തുവാൻ AR. to resuscitate. 3. to live upon വൈദ്യൻ വ്യാധിതങ്കൽ. Bhr. CV. ജീവിപ്പിക്ക to quicken പോരിൽ മരിക്കും അസുരരെ ജീ'ച്ചീടും Bhr.; മരിച്ച ജനങ്ങളെ വാമനേത്രംകൊണ്ടു ജീ'ച്ചു SitVij.; ഇന്ദ്രനാൽ വധിച്ചാശു ശുക്രനാൽ ജീ'ച്ച മഹാബലി Bhg. കഞ്ഞിയിലും പാലിലും ജീ'ച്ചു TP. nursed the patient most tenderly. ജീവിതം (part.) 1. living; quickened. 2. life ജീവിതകാലം lifetime. ഗമിക്ക നീ ജീവിത കാമൻ എങ്കിൽ CC. if you wish to live, ജീ വിതാശയും വിട്ടു Bhg. — ജീവിതേശൻ hus-

[ 430 ]

band; ജീവിതേശ്വരി Nal. wife. 3. wages, daily allowance, as of ഒന്നേമുക്കാൽ നാരാ യം; ആണ്ടിന്നു ൩൦ പണം ജീ. ഉള്ളവൻ CS. ജീവിതവ്യം what one has still to live V1. ജീവിതാവധി until death ജീ. കേൾക്കിലും AR. ജൂക്തി Tdbh., യുക്തി as Mpl. ജൂ. വിചാരിച്ചു Ti. ജൂഗുപ്സ ǰ͘ uġapsa S. (desider. of ഗുപ്) Abhor- rence, censure. part. ഞാൻ ചെയ്ത കൎമ്മവും പാരംജൂഗുപ്സിതം; Nal. ജൂ'മായ കൂൻ Bhg. ജൂസ് Ar. ǰ͘ uz. Section of a book (=8 leaves). കുറുവാൻ ൩൦ ജൂസും കാണാതേ പാടുക (Mpl.) ജൂഷ്ടം ǰ͘ uštam S. (part. of ജൂഷ്) Liked;=ഉ ച്ചിഷ്ടം. ജൂഹു ǰ͘ uhu S. (ജിഹ്വ) The tongue; a sacrificing spoon. സ്രുവവും ജൂഹുവും കയ്യിൽ എടുത്തു Sk. ജൂതി jūδi S. (=ജവം) Speed. ജൂൽ H. ǰ͘ hūl, Horse-cover. ജ്യംഭണം ǰ͘ r̥mbhaṇam S. Yawning, stretching the limbs. denV. ജൃംഭിക്ക to expand കാമാതുരനയനം Bhg., വീൎയ്യം നടിച്ചു വിജൃംഭിക്ക Nal. part. ജൃംഭിതഭാവത്തോടേ മെല്ല ഉണൎന്നു Bhr. ജേതാ ǰ͘ ēδā S. (ജി) Conqueror. — രാമദൂതം ജേ തും ചെന്നു AR.=ജയിപ്പാൻ. ജേയം vincible. ജേൽ E. jail. ജേലിൽ പാൎപ്പിച്ചു MR. ജൈനർ ǰ͘ āinar S. (adherents of ജിനൻ Bud- dist saint, √ ജി). The Jainas, ജൈന്യജാതിക ളിലുള്ളവർ TR. considered as ranking below Nāyar. — Hanumān leaving Sīta ജൈന്യദേശ ത്തിൽ ചാടി KR. ജൈമിനി S., N. pr. Jaimini, The teacher of the Mīmāmsa, ജൈമിനീയന്യായമീമാംസ Nal. ജോഗി=യോഗി, A caste; also a Yōgi ജ്ഞാ നസ്വരൂപികളായിരിക്കുന്ന ജോഗീശ്വരന്മാർ KU. ജോടു H. ǰ͘ ōṭ 1. A pair, match, couple ജോടാ യി പാൎക്ക MC. (=ഇണ). 2. a pair of shoes. ജോനകൻ=ചോനകൻ; യവനൻ‍; ‍ജോനോർ Mpl. Song. കാതിയാർ മുതലായിട്ടുള്ള ജോ'ന്മാർ KU.; also ജോനകമാപ്പിള്ള.	ജോരാവരി P. zōr-āvari Force. ജോ. യായി ഏതാനും ദ്രവ്യം പിഴചെയ്യിച്ചു, കാണക്കരണം ജോ. യായി വാങ്ങി TR. extorted. ജോലന H. jhōlā, ǰ͘ hōli A wallet. ജോലാ H. jōlā, Deceit. — ജോലാമാലി difficult to accomplish, full of intricacy. ജോലി C. Te. interference, meddling; trouble അവയോടു യാതൊരു ജോലിക്കും പോകാതേ സ്വസ്ഥമായിരുന്നു Arb. gave no annoyance; (No. also ജോലിയം). ജോഷം ǰ͘ ōšam S. (ജൂഷ്) Contentment. ജ്ഞൻ ǰ͘ ǹaǹ S. (ജ്ഞാ, G. gno) Knowing, as ദോഷജ്ഞൻ, അജ്ഞൻ. ജ്ഞപ്തി knowledge, ജ്ഞപ്തിരൂപനായിരിക്കുന്ന ദേവൻ Adw S. part. ജ്ഞാതം known; ജ്ഞാതവ്യം to be known. ജ്ഞാതാവു knower. ജ്ഞാതൃജ്ഞാനജ്ഞേയവിഹീ നൻ AdwS. ജ്ഞാതി (ജൻ ?) kinsman ജ്ഞാതിജനങ്ങൾ VyM.; Tdbh. ഞാതി T. & V1. ജ്ഞാനം 1. knowledge. 2. science. 3. di- vine knowledge, spiritual philosophy ഭക്തി യല്ലോ മഹൽജ്ഞാനമാതാവു AR. ജ്ഞാനദൃഷ്ടി inward eye; foreknowledge ജ്ഞാ. കൊണ്ടറിഞ്ഞു VetC. ജ്ഞാനമൂൎത്തി God=ചിൽസ്വരൂപൻ f. i. ജ്ഞാ' യോടു പ്രാൎത്ഥിച്ചു KumK.=Cr̥shṇa. ജ്ഞാനപൂൎവ്വം knowiugly ജ്ഞാ'മായിട്ടു അപായം വരുത്തിയാൽ VyM. intentionally. ജ്ഞാനവാൻ, learned, wise; also ജ്ഞാനി, which (as well as ജ്ഞാനികൻ V1.) signifies also an astrologer. [ൎമ്മേന്ദ്രിയം). ജ്ഞാനേന്ദ്രിയം the organs of sense (opp. ക ജ്ഞാനോപദേശം spiritual instruction ജ്ഞാ. നിനക്ക് എത്ര തരം ചെയ്തു Bhr. ജ്ഞാപകം 1. making known. 2. So. C. T. memory. ജ്ഞാപിതൻ (& ജ്ഞപ്തൻ) instructed, informed; ജ്ഞാപിതം made known. ജ്ഞേയം to be known ജ്ഞാതൃജ്ഞാനജ്ഞേയ ഭേദം തോന്നുന്നത് എത്രനാൾ KeiN.; ജ്ഞേയ ശാസ്ത്രം Bhg.

[ 431 ]

ജ്യാ ǰ͘ yā S.(ജ്യാ to oppress) 1. Bowstring, ഞാൺ in ജ്യാനാദം Bhr., ജ്യാനാദഘോഷം കേട്ടുതില്ലേ AR. 2. a sine അൎദ്ധജ്യാക്കളായിട്ടുളവാകും, ചാപത്തി ന്റെ അൎദ്ധജ്യാവുകൊണ്ടു ഉപയോഗം ഉണ്ടു Gan. ജ്യാപ്രകരണം treatise on arcs & sines. ജ്യേഷ്ഠൻ ǰ͘ yēšṭhaǹ S.(Superl. of ജ്യാ strongest, Comp. ജ്യായാൻ) 1. Superior. 2. elder brother (vu. ചേട്ടൻ, ഏട്ടൻ). ഗുണജ്യോ'നായ സുതജ്യേ. KR. ജ്യേഷ്ഠാംശമേനിണക്കുള്ളു Bhr. the share of the first-born VyM. (നേരേ, വാം etc., മൂത്തജ്യേ. the next elder, etc.) — also elder sister's husband. ജ്യേഷ്ഠ 1. elder sister, commonly ജ്യേഷ്ഠത്തി, as ജ്യേഷ്ഠാനുജത്തിമക്കൾ MR. the children of the sisters. 2. Laxmi's elder sister, Pandora ചേട്ട. 3. the 18th asterism തൃക്കേട്ട. ജ്യേഷ്ഠത്തി elder sister ഞാനും എൻ ജ്യേ.യും Nal.; also au elder brother's wife. ജ്യേഷ്ഠത the right of the first-born, also: ജ്യൈഷ്ഠ്യം. [ചോതി. ജ്യോതിസ്സ് ǰ͘ yōtis S. (ജ്യുൽ) Light, a star, vu. ജ്യോതിൎജ്ഞൻ an astrologer. ജ്യോതിഷം (also ജ്യോതിശ്ശാസ്ത്രം) astrology & astronomy. ജ്യോ. പറക to foretell V1. — സന്തതി നമുക്കുണ്ടായിവരുവാൻ ചിന്തിക്കേ ണം ഇജ്യോ. ഇപ്പോൾ SG. [ger. ജ്യോതിഷക്കാരൻ, — കാരി (— ഷാരി) an astrolo ജ്യോതിഷ്ടോമം KR. a Sōma sacrifice,(സ്തോമം). ജ്യോത്സന moon-night, moon-light CG. ജ്യോത്സ്യം astronomy, — ത്സ്യർ (hon.) an astro- loger.	ജ്വരം ǰ͘ varam S. Fever (പനി). ജ്വരക്ലേശം CC.; ഉഗ്രമായുള്ള ശിവജ്വ. യദുക്കളെ ബാധിച്ചു Bhg.; personified ശൈവജ്വ., വിഷ്ണുജ്വ. CC.; സ ജ്വരന്മാരായിപോയി Bhr. from fright. Kinds: പിത്ത — bilious fever, ശീത — or വാത — fever with ague, കഫ — phlegmatic fever. — fig. ചിന്തയാകുന്ന ജ്വ.. Brhmd., ചിത്തജ്വ. വളൎന്നു Bhg. rage. ജ്വരക്ഷയം, ജ്വരഘ്നം GP. febrifuge. denV. ജ്വരിക്ക to have fever, Tantr. part. ജ്വരിതം feverish. ജ്വലനം ǰ͘ valanam S. Blazing. — ജ്വലനൻ fire. denV. ജ്വലിക്ക to blaze. സൂൎയ്യൻ ജ്വ. Bhg. in the hot season. ജ്വാലാസമൂഹങ്ങൾ ഏറ്റം ജ്വ.യാൽ Nal. in a jungle-fire. — fig. ജ്വ' ച്ചിതു ചിത്തം Bhr. dismay. CV. ജ്വലിപ്പിക്ക 1. to kindle, inflame. ചിത യിൽ വെച്ചു തീ ജ്വ'ച്ചു PrC., വഹ്നി എരി ഞ്ഞു കത്തി ജ്വ'ച്ചു Bhg., അഗ്നിയെ ജ്വ'ച്ചു Mud., പേൎത്തും ജ്വ'ച്ചുഹോമം ചെയ്തു Brhmd. 2. met. ചിത്തം ജ്വ'ച്ചു മൽഭാഷിതം Nal. kindled love. ജ്വാല 1. flame ജ്വാലാമാലകൾ കത്തി പൊ ങ്ങി, ഒന്നിന്നും അഗ്നി ജ്വാ. തട്ടിയാൽ അശു ദ്ധിയില്ല Bhr., ഇളക്കം ചേരും ജ്വാലാ കണ ക്കേ രജോഗുണം KeiN. 2. slight influ- ence ഉവർവെള്ളത്തിന്റെ ജ്വാ. തട്ടാത്ത ദി‍ ക്കിൽ MR. ground not reached by any salt water.

ഝ	J̌HA
(in S. Words.)
ഝംകാരം ǰ͘haṇgāram S. (Onomat.) The sound ǰ͘ ham, buzz, hum വണ്ടിന്റെ — Nal., ഭൃംഗ — Bhg.; of Yōgis muttering ഝങ്കാരനാദം HNK. ഝംഝ ǰ͘haǹǰha S. (Onomat.) Noise of wind & rain; storm. — ഝംഝനം also tinkle of orna- ments. ഝടഝട ǰhaḍajhaḍa (Onomat.) — നിനാദം CrArj. Warlike sound — a crush; hence	ഝടിതി=പെട്ടെന്നു suddenly (ഇതി). ഝരം ǰharam S. A cascade, അരുവഴിയാറു. ഝൎഝരി ǰharǰhari S. Cymbals KR.=കഴി ത്താളം. ഝലജ്ഝല Onomat. Sound as of clattering arms, chains ഝ'ലോൽപ്രഘോഷിതം RS.; also ഝംഝലം RS. ഝഷം ǰhašam S. A fish തിമിഝഷാദ്യങ്ങൾ AR.

[ 432 ]

ഝളഝള എന്നാടുക (Onomat.) Flapping of an elephant's ear. ഝ. ഘോഷം RS. the splash of waves (sea.) ഝള്ളി ǰhaḷḷi S. Cymbals. ഝാടം ǰhāḍam S. (ജട്) An arbour, thicket.	ഝില്ലി‍ ǰhilli S. 1. A cricket കാനനം ഝില്ലി ഝങ്കാരനാദമണ്ഡിതം AR.; also ഝില്ലികാരവം കൊണ്ടുമുഴങ്ങുന്നു KR. 2.=ഢില്ലി Delhi, KU.; in Bhr. as N. pr. of a king.

ഞ	ŃA
ഞ represents ന or യ of the other Dravidian languages, & even ജ & ച. ഞങ്ങൾ ńaṅṅaḷ We (exclusive of the address- ed), pl. of ഞാൻ; in Gen. often ഞങ്ങടേ TR. ഞങ്ങുക see ഞെ —. ഞടുക്കം ńaḍukkam (loc.)=നടുക്കം Arb. ഞണുങ്ങുക ńaṇuṇṇuγa So. (C. നഗ്ഗു) To be bulged, crushed. ഞണുക്കുക, ക്കി v. a. to bulge, to crush. ഞണുഞണുക്ക, ത്തു So. To be sticky, clammy. ഞണ്ടു ńaṇḍu̥ T. M. (Te. C. യ —, T. ന —) C. നള്ളി & ഏഡി, Tu. ഡഞ്ജി) A crab; kinds: വ യൽ —, പുഴ —, കടൽ —, കര —, etc. ഞമഞ്ഞി ńamańńi Hor., MC. & ഞമിഞ്ചി, നമിച്ചി (T. നമ, C. Te. നവ to itch?) A bi- valve shell-fish, found in ricefields. — ഞ. മാം സം GP. whelk. ഞമഞ്ഞിക്ക a cockle V2. [fish. ഞമഞ്ഞിപ്പൊട്ടി V1. a bird, that lives on shell- ഞമിഞ്ഞി (— വു —) മുട്ട No. a spiral fresh- water snail. ഞമുങ്ങുക ńamuṇṇuγa (T. ഞെ —) To yield to pressure, to sink, bulge=ഞണുങ്ങു So. ഞമുണ്ടുക ńamuṇḍnγa (C. നവുടു to rub) To squeeze; knead, f. i. rice with curry as Brah- mans do in eating. പാലിൽ പുഴുങ്ങി ഞമുണ്ടി a. med. (also ഞമിണ്ടുക No.; see ഞെവിണ്ടുക). ഞമ്മൾ Mpl.=നമ്മൾ. ഞരങ്ങുക ńaraṅṅuγa T. Tu. M. (C. Tu. ന —) To grumble, groan ഒന്നു ഞരങ്ങീതും ഇല്ല. Bhr. — VN. ഞരക്കം moan, groan. ഞരടുക ńaraḍuγa B. To twist broken threads together (ചരടു).	ഞരമ്പു ńarambu̥ (& ന —) Sinew, tendon. പിത്തം ഹൃദയത്തുനിന്നു ഞ. കളിൽ ഓടിക്ക Nid. arteries. വായു പെരുഞ'ലും ചെറുഞ'ലും ചെന്നു Nid. nerves. — കോട്ടഞരമ്പു a frown —. ഞരമ്പുവലി spasm, cramp. V2. ഞരമ്പുവൃണം the Guinea worm. ഞരി=നരി; ഞരിമീൻ V2. A fish, port. Naire. ഞറിയുക=ഞെ — q. v. പുരികം ഞറിഞ്ഞു ചമഞ്ഞു Bhr. Wrinkled. [harrowed. ഞവൎക്ക, ńavarka To level. ഞവൎത്തനിലം V2. ഞവരി a plank for levelling. ഞവിര=നവിര a sort of rice. ഞളുങ്ങുക ńaḷuṅṅuγa (ചുളങ്ങുക, നടുങ്ങു) 1. To shake from damp, fear. 2. to speak diffi- dently. ഞളുക്ക (C. Te. T. ചളി cold & C. നൺ, Tu. നണ്ട) to be affected by cold or damp. മരു ന്നു, ഉപ്പു ഞളുത്തുപോയി, so also a pen, which grows too soft for writing. VN. ഞളുപ്പു, ഞളുപ്പം dampness. ഞള്ളു=ഞെഴുക a tree (med.), the leaves of which are used in തോൽ കെട്ടുക. ഞാങ്ങണ ńāṅṅaṇa (T. നായിങ്കണ) A reed= ഓട, see ഞാണൽ. [An earth-worm. ഞാങ്ങൂൽ & ഞാഞ്ഞൂൾ M. C. (T. നാങ്കൂഴ്) ഞാണൽ ńāṇal (T. നാ — C. Te. fr. നാൻ=ന ന) A reed തീരേവാഴും ഞാ'ലിൽ Sk.=ശരം. ഞാൺ ńāṇ (T. നാ —, C. Tu. നേ —) 1. Bow- string ചെറുഞാണൊലി, ഞാ. ഒച്ച Bhr.; ഞാൺ വായി RC.; രണ്ടു കൈകൾക്കും ഞാൺന്തഴമ്പു (sic) Bhr. 2. other strings & cords ഞാണി ന്മേൽകളി, — ദണ്ഡിപ്പു rope-dancing. കുന്തളം ഞാണായിമീതേ ചേൎത്തു CG. — അരഞ്ഞാൺ,

[ 433 ]

പൊന്നരഞ്ഞാണം Bhg. waist-string, (ഞാണി ന്മേൽ എഴുതി കെട്ടുക mantr. of amulets); ഉടഞ്ഞാ ൺ, — ണം a broader girdle. — (met. ആഴിയാം ഉടയഞാണുടയോളം ഊഴി ChVr. the earth as far as the girding ocean). ഞാത്തുക see ഞേറ്റുക (fr. ഞാലു). ഞാൻ ńāǹ (aT. Tu. യാൻ., T. C. നാൻ, Te. നേൻ) I. ഞാങ്കാലം prov. in my time. ഞാന്നീ യായിട്ടു മേൽകോയ്മസ്ഥാനം നടത്തി KU. with identified interests. pl. ഞാങ്ങൾ old & hon.= ഞങ്ങൾ we; even in obl. cases, ഞാങ്ങളെകൈക്കു TR. (Rāja), vu. ഞാളു, Dat. ഞാക്കു TP. The other pl. is നാം (including the addressed party), with vu. Dat. ഞമ്മൾക്കു. ഞാന്നു ńānnu̥ (T — ന്റു,) Day, in മിനിഞ്ഞാന്നു. ഞാന്മെയ്താലി Pay. (= ഞാൽ, മെയ്, താലി). ഞായം ńāyam Tdbh., ന്യാ — 1. Reason, right. ജാതിഞായം caste-rule. ഞാ. കൊണ്ടു വിസ്ത രിച്ചു TR., പണമരികേ ഞായം prov., കോപത്തി ന്നു ഏതുമേ ഞാ. ഇല്ല CG. no cause for. 2. com- plaint. ചക്കകട്ട ഞാ. വിസ്തരിപ്പാൻ TR. com- plaint about a jackfruit. അവരുടെ ഞാ. അവരു ടെ ജാതിയിൽ തന്നേ തീൎത്തു കൊളളുന്നുണ്ടു TR. ഞാ'വും കൂട്ടവും quarrel. — esp. ഞായം കൊ ടുപ്പിച്ചു TR., ഞായം ചൊല്ലി ഒഴിക്ക to divorce, dissolving a connexion before arbitrators. ഞായഹീനൻ ചെന്നു Sk. defeated, asham- ed. 3. custom, common way. കാട്ടിലേ കോ ഴിക്കേ ഞാ. ഇല്ലേതുമേ വീട്ടിലേ കോഴിക്കേ ഞാ. ഉളളു CG. crowing regularly. ഉത്സവം കൊളേള ണം വിണ്ണവർ നാഥനു വത്സരംതോറും എന്നു ണ്ടു ഞാ. CG. — hence: 4. adv. വിളക്കെങ്ങ നെ കുപ്പിയെ വിളക്കി ഞായം CG. as generally a light makes the chandelier to shine, എവിടേ ഇരുന്നു ഞായം V1., ഏതൊരുദിക്കിൽ അധിവ സിച്ചു ഞാ. Bhg. where do you commonly live? ഗോകൎണ്ണത്തിൽ ഇരുന്നു ഞാ. മുന്നം Brhmd. ത പോബലം കൊണ്ടു വരങ്ങളെ പലരും വരിച്ചു ഞാ. പുരാ, ഞാൻ ബാഹുബലംകൊണ്ടു വാ ങ്ങുന്നു UR. others used to gain their wishes by penance, I by force. ധീരന്മാർ ഇങ്ങനേ	ചെയ്തു ഞാ. Bhr. — similarly esp. with എന്നു like, as; ഞായം നല്കിനാൻ പട്ടാങ്ങു ചെയ്യു ന്നോർ എന്നു ഞാ. CG. he kept his word like the truthful. ഞായറു ńāyar̀u̥ & ഞായിറു T. M. (C. നേ സരു) 1. The sun= നേരം, hence പടിഞ്ഞാറു. 2. month കൎക്കടഞ്ഞായറ്റിൽ, vu. ഞാറ്റിൽ (doc.) തിരുവാതിരഞായറ്റു നില TrP. the sun's po- sition in a constellation. ഞായറാഴ്ച, ഞാറാഴ്ച Sunday (ഞായ൪വാരേ PP. — in Tu. ആയിറ്റാര), ആഴ്ചതോറും Pay. ഞായൽ ńāyal (T. യിൽ — bastion) see പളളി ഞായൽ. (vu. ഞാലിൽ ഞാറുപെയ്ക). ഞാര ńāra= നാര T. M. Tantalus Ibis (MC. ഞാറ heron) ഞാരപ്പക്ഷികൾനാദം KR4. ഞാരൽ 1.= ഞാര. 2.= ഞാറൽ. ഞാറൽ ńār̀al (MM. ഞാരൽകുരുന്നു, T. നാരൽ, C. Te. നേര) Calyptranthes caryophyllifolia (C. നെരൾ). ഞാറയുടെ വേൎമ്മേലേത്തൊലി GP78. ഞാറൽത്തൊലി a. med. Kinds: കാട്ടു —, കിഴ ക്കൻ —, തെക്കൻ —. (No. ഞേറൽ.) ഞാറക്കാ V1., ഞാറപ്പഴം പോലേ കറുപ്പിന്റെ നിറം Nid. [gium. പെരിഞ്ഞാറ Rh. Calyptranthes or Syzy- ഞാറു ńār̀ụ (C. T. Te. നാറു, Tu. നേജി) 1.= നാറു What rises above ground, young plant fit for transplanting. ഞാർ പെയ്ക, ഇടുക, പാകുക to sow, നടുക to transplant them. ഞാർ ആറ്റി പോയി thrives. ൩ കണ്ടം ഞാറ ഉഴുതു നഷ്ടം വരുത്തി ഞാറ പറിച്ചു ഉഭയത്തിൽ ചിന്തി MR. 2.= ഞായറു as കന്നിഞ്ഞാറ്റിൽ TR. (doc), കുമ്പ ഞ്ഞാറ്റിക്കും (= എറിക്കും) വെയിലുംകൊണ്ടു TP. ഞാറ്റുകാല (l) a piece from which rice plants are removed B. ഞാറ്റുതല (2) the time of a constellation f. i. തിരു വാതിരഞാ. in the beginning of Mithuna, best time for planting. അത്തംഞാ. feast in Kanni. ഞാറ്റുനില (2) see ഞായറ്റുനില; also ഞാറ്റു വട്ടം B. ഞാറ്റുപട്ടി, — പറമ്പു, — പൊറ്റ (higher than പളളിഞായൽ) nursery for rice plants (&ഞാ റ്റുഴം, ഞാറ്റുകെട്ടി).

[ 434 ]

ഞാറ്റുവാല, — വേലി V1. days fixed upon for transplanting. ഞാറ്റുമുടി No. a handful of ഞാറു. ഞാലം ńālam T. aM. The earth ("the hang- ing"?) ഞാ. ഉലെക്കും, ഞാലത്തുൾ RC. ഞാലുക ńāluγa (T. നാ —; see ഞേലു —;) To hang, swing അണ്ണാക്കിൽ ഞാന്നു Nid. തോലും ഞാന്നുകൊണ്ടു Bhr. of an old man. വൃക്ഷശാഖ മേൽ കെട്ടി ഞാന്നു ചാവതിന്നായി Mud. to hang oneself. തല ഞാന്നു പോയി (half cut off). ഞാലി 1. suspended. ഞാലിക്കാതൊരുവൾക്കു KR. hanging ear. 2. a hanging tendril of the pepper-or betel-vine കൊടിയുടെ ഞാലി ഇടിച്ചു പിഴിഞ്ഞ നീർ a. med. — also a branchroot. 3. the common betel-vine; കൊടിഞ്ഞാലി (p. 302) വെറ്റില No. a kind trained on trees. 4. B. ornament for a sword-hilt. 5.=ഞാലിപ്പൂട്ടു, see തുലാം. ഞാലികൂത്തു a meritorious Royal amusement. ഞാലിക്കൊടി No. a betel-vine let down occasionally for the leaves to be picked off. ഞാലി (& ഞേ —) ത്തല=ഞാലി 2. of pepper- vine (cut & planted). [machine B. ഞാലിപ്പൂട്ടു the weight-apparatus of the watering CV. ഞാലിക്ക. 1. ഞാലിച്ചുണ്ടൊരുവൾക്കു ഞാലു ന്ന മുലയവർ KR. of Rāxasis (rather fre- quentative). 2.=ചാലിക്ക, വിത്തു മുളപ്പിക്ക. ഞാവൽ ńāval (T. നാ —) Syzygium jambo- lanum Bhg5. (see പെരിംഞാറൽ) also ചെറു ഞാ.; another kind നില — Premna herbacea. — ഞാവലിങ്കായി, ഞാവൽപ്പഴം GP69. — ഞാവല സ്ഥി Nid. ഞാഴൽ ńāl̤al T. M. Milnea montana, Priyangu. ഞാഴലെ നീ കണ്ടില്ലല്ലീ CG. ഞുര see നുര. ഞൂണു=നൂണു (loc.) ഞെങ്ങുക ńeṅṅuγa (C. നെഗ്ഗു) & ഞ — (C. നള to be mellow) 1. To become soft or mellow, malleable as gold. 2. to yield, sink. ഞെക്കുക (V1. ഞെൾക്കുക=ഞെരുക്കു) 1. to press, strangle (Tu. നുക്കു). കഴുത്തു ഞെക്കുന്ന ദേ ഹരോഗം a. med. പിടിച്ചപ്പോൾ ഞെക്കീടാ	ഞ്ഞാൽ prov. 2. to squeeze, crush, നഖ ത്തിൽ ആക്കി ഞെക്കിക്കൊന്നു (a louse); to make impressions with the thumb. ഞെക്കിപ്പ ഴുപ്പിച്ച പഴം പോലെ prov.; ഞെക്കിനോക്ക. ഞെട ńeḍa (T. നെട) Sound of falling, crash- ing trees. ഞെടുഞെട ഇടിപോലേ വില്ലിനൊലി RC, അ ടികൾ ഞെടുഞെട മുതുകിൽ ഏല്ക്കും Mud. (ഞെടുങ്ങുക B., No. see നടു —). ഞെടുക്കനേ പറക്കും MC. suddenly. ഞെട്ടുക ńeṭṭuγa (fr. ഞെട) 1. To start up, tremble ഞെട്ടിയുണൎന്നു CG., TP. 2. to crash, burst. ഏപ്പു ഞെ. V1. to become disjointed, ദി ക്കുകൾ ഞെട്ടുമാറു Bhr., അകതാരിടം ഞെട്ടിതി രിഞ്ഞു കരഞ്ഞു Bhg. VN. ഞെട്ടൽ starting, bursting കൊമ്പിൻ ഞെ. കേട്ടു തെറ്റി. ഞെട്ടാഞെടുങ്ങു (So. ഞൊട്ടാഞൊടിയൻ) an Im- patiens, balsamina. ഞെട്ടു 1. the footstalk of a leaf or fruit ഞെട്ടിലി രുന്നു പതിക്കും ഫലം പോലേ KR. ഞെ. കെട്ടതു GP 70. (S. വൃന്തം). 2. teat V1. ഞെട്ടി (No.)=ഞെട്ടു 1. ഞെട്ടിപ്പന a Sago-palm, — ക്കൂവ Sago (No.) CV. or freq. ഞെട്ടിച്ചുനിന്നുടൻ ആശ എല്ലാം CG. (=ദിക്കു ഞെട്ടി). ഞെണ്ടാഴക്കു V1.=1/32 Nāl̤i. ഞെമൻ aM.=യമൻ (ഞേ. കോയില്ക്കൽ ന ടത്തും RC.). ഞെരിയുക ńeriyuγa (T. നെ —, C. നര) To crack as under a weight, to crush, to be smashed മരം തിണ്ണം കുലുങ്ങി ഞെ., പാരം ഞെ രിഞ്ഞു പതിച്ചു CG., കൊമ്പു ഞെട്ടിഞെ. vu., എല്ലു ഞെരിഞ്ഞു മരിച്ചു Bhr. from an embrace, തൂൺ പൊട്ടി ഞെ. Bhg., പൊട്ടിഞെരിഞ്ഞുളള ഒച്ച (of forest-fire). വീണു ഞെ. CG. a tired horse. a. v. ഞെരിക്ക To quash, smash, as ചക്കി ൽ — ;മുറുക പുണൎന്ന അസ്ഥി നുറുക്കി ഞെരിച്ചു Bhr.; തിക്കിഞെരിച്ചു പുറപ്പെട്ടു RS. an army. ഞെരിച്ച പാകം crackling of something fried. ഞെരിയ വറുക്കേണം till it be crisp. — കണ്ണു കൾ ചുവത്തി കൈ ഞെരിച്ചു Bhr. cracked the

[ 435 ]

hand (mark of anger), തന്നുടെ കൈ ഞെരിച്ച ട്ടഹാസം ചെയ്തു UR., കൈകളെ ഞെരിച്ചു തുടി ച്ചധരവും KR. VN. ഞെരിച്ചൽ crushing etc. [രുഞ്ഞിൽ). ഞെരിഞ്ഞൻപുളി Cissus latifolia B. (see ഞെ ഞെരിപ്പു T. M. (Te. നിപ്പു) fire. — ഞെരിപ്പൂതി a fire kindler, a Brahman cook, see നെരിപ്പു. ഞെരിഭ്യം severely. ഞെ. അടിച്ചു അവനെ ഞെ. അടിപ്പിച്ചു TR. നിരുഭ്യം (sic) അടി തന്നു TR.; so also കുഞ്ഞനെ ഞെരിപട്ടടിച്ചു, & ഞെരിപെട്ട TP. (so as to be smashed) — In V1. ഞെരിവട്ടം being overwhelmed with difficulties. ഞെരുഞെര noise, as of biting something hard. ഞെരുഞ്ഞിൽ ńeruńńil T. m. (C. നഗ്ഗിലു) Tribulus terrestris; prh. also Ruellia longifo- lia (ചെറിയ ഞെരിഞ്ഞിൽ). ഞെരിഞ്ഞമ്പുളി Begonia Malabarica, (B. Cissus adnata). ഞെരി ഞ്ഞിൽ വേർ med. GP. ഞെരുങ്ങുക ńeruṇṇuγa (T. C. Tu. Te. നെ —) To be pressed, thronged, straitened. കുടിയാ ന്മാർ ഞെരുങ്ങിപ്പോകും‍ TR. VN. ഞെരുക്കം (— രി —) straits, tightness; poverty. അരിക്കു കുറേ ഞെ'മായി, ഇവിടെ ഇരിക്ക ഞെ. തന്നേ ആകുന്നു TR. difficulty. രാത്രി പോവാൻ ഞെ. TR. not safe. a. v. ഞെരുക്കുക, ക്കി To press, compress, constrain, threaten. നികിതി തരേണം എന്നു ഞെരുക്കി TR. (=മുട്ടിച്ചു).— നേർപറവാൻ ഞെ. ഞെറി ńer̀i (C. Tu. നെരി) 1. Fold, tuck. 2. (T. M. നെറി) way. ദീനെ ഞെ. യായി നടത്തി Ti.= വഴിക്കേ properly. അവന്റെ കാൎയ്യത്തിന്നു ന ല്ല ഞെറിയുണ്ടു=ചട്ടം, ക്രമം. (No.) ഞെറിക്കോവ flounces or frills of Ola or flowers round the head, neck waist of devil's- dancers in കെട്ടിയാട്ടം q. v. ഞെറിയുക (V1. also ഞൊ —; see നെറി) to plait, to tuck or fold a cloth, esp. as for idols ഞെറിഞ്ഞു കൊടുക്ക; women ചേല ഞെറി ഞ്ഞുടുക്ക V1. (mantr.), tucking in their cloth in folds on either side (So.) or in front (Cal.). എന്നുടെ ചേല ഞെറിഞ്ഞു തരേ	ണം നീ CG. അരയിൽ നേരിയ വസ്ത്രം ഞെ റിഞ്ഞങ്ങുടുപ്പിച്ചു DN. — to wrinkle, frown. ഞെറിഞ്ഞു പുരികഞ്ഞൾ Mud. he knitted his brows. — so also ഞെറിക്ക, ഞെറിപ്പു V1. ഞെറുകൽ B. — A peculiar sensation in the limbs announcing a sickness. ഞെറുമ്പൽ ńer̀unbal Gnashing the teeth. ഞെറുമ്പിക്ക B. to gnash the teeth. ഞെറ്റിയൽ ńeťťiyal (ഞെറി) Ripples, un- dulations as of a calm sea V1. ഞെവിണ്ടുക ńeviṇḍuγa (C. നിവരി, Te. നി വുരി) & ഞെമുണ്ടുക To bruise between the fingers, to squeeze, (see ഞമു —). ഞെളിയുക ńelḷiyuγa (Te. C. നീലുഗു, നിഗ്ഗു from നെടു, നിൾ) To stretch oneself, to strut. ഞെളിഞ്ഞു നടക്ക to walk affectedly, proudly. ആരും സമം ഇല്ല എന്നു ഞെളിഞ്ഞീടും Sah. ശി ഷ്ടപാലകൻ എന്നു ഭാവിച്ചിട്ട് ഒട്ടുമേ ഞെളിയേ ണ്ട കൃഷ്ണ SG. ഇന്നേറ ഞെ. Bhr. how proud today! VN. ഞെളിവു overbearance അവളുടെ ഞെ'ം ഗ ൎവ്വവും വളൎന്നു KR., ഞെളിവരുതു സഭനടു വിൽ SiPu., ഞെളിവും വെണ്മയും ഇളെച്ചു Bhr.; also ഞെളിച്ചൽ. ഞെളിയൻ V1.=അഹങ്കാരി. ഞെളിക്ക B. To bend the body backwards. ഞെളളു ńeḷḷu̥ T. M. Imitative sound=ഞെട്ടു; bamboos splitting in a wrong direction ഞെളളി പോയി. [MR. ഞെഴുകു ńel̤uγu̥=ഞള്ളു f.i. ഞെഴുക്കാടു N. pr. ഞേങ്ങോൽ ńēṅṅōl (T. ഞാഞ്ചിൽ, M. നേ ഞ്ഞിൽ, Te. നാഗിൽ, C. നേഗിൽ, Tu. നായർ) 1.Plough-shaft ഞേ. നുകത്തോടു ചേൎത്തു കെട്ടി (Cann.). 2.=മുസലം a weapon, prh. plough- share, Bhg. 3. a constellation മുഴക്കോൽ rising in Dhanu an hour after sunset & indi- cating the time for treading the wheel previous to sowing (see ചക്രം ചവിട്ടുക). ഞേടു ńēḍu B. No. A cuff on the head. ഞേടുക v. a. So. & No.=മേടുക, id. with closed fist. [racking. ഞേൺ ńēṇ (ഞെളി) Stretching the body;

[ 436 ]

ഞേലുക ńēluγa (C. Tu. നേ —, C. ജോലു) To hang as an ornament, to be dejected, ഞേന്നു മരിക്ക=ഞാന്നു; കക്കുവാൻ പഠിച്ചാൽ ഞേലു വാൻ പഠിക്കെണം prov. v. a. ഞേത്തുക, better ഞേറ്റുക To let dangle, as a ചെണ്ടു tassel. കുട്ടിയെ ഞേത്തി ക്കൊണ്ടു നടക്ക to carry negligently. മുണ്ടു ഞാ ത്തി (So.) or ഞേത്തി (No.) ഉടുക്ക to wear the cloth down to the ankles. ഞേറ്റം, vu. — ത്തം ornamental hangings (=ഞാലി). ഞേറൽ No.=ഞാറൽ	ഞൊങ്കു=ചൊങ്കു, 2. a crooked hand. ഞൊങ്ങണം see നൊ —. ഞൊടി ńoḍi 1.=നൊടി Snap of fingerB V1. 2. a plant കരിഞ്ഞൊട്ടി (comp. p. 210) Samadera pentapetala, Rh. ഞൊട്ട (& നൊ —) cracking the joints of the fingers, So. ഞൊട്ട ഒടിക്ക, പൊട്ടിക്ക V2. ഞൊട്ടാഞൊടിയൻ see ഞെട്ടാ —. ഞൊത്തുക ńottuγa To pull with one fruit a second (as children in play), loc. ഞൊറി So.=ഞെറി. [Nid 22.=കേല ഞോള ńōḷa (No. നോള.) Saliva, ഞോള ചാടുക

ട	ṬA
ട and the other linguals are hardly found as initials in Mal. words.
ടങ്കം ṭaṅgam S. 1.Stone-cutter's chisel. 2. mace =വെണ്മഴു, (ടങ്കകുരംഗവും എടുത്തിട്ടു HNK.) ടങ്കണം ṭaṇgaṇam S. Borax (H. ṭaṇkār=പൊ ങ്കാരം). ടങ്കാരം ṭaṇgāram S. (Onomat.) Twang of a bowstring, ഞാണൊലി, vu. ഡങ്കാരം q. v. ടപ്പാൽ H. ṭappāl, & തപ്പാൽ Post; relay of bearers. (Mahr. ടപ്പാ stage). — ട'ച്ചാവടി post- office; ട'ക്കാരൻ a post-man; ട'ക്കൂലി etc. ടാപ്പു ṭāppu̥ (loc.) List, catalogue.	ടിക്കാനം see ഠി —. ടിട്ടിഭം ṭiṭṭibham S. A lapwing. ടി'ത്തോടു ക ലഹിച്ചു PT. — fem. ടിട്ടിഭി PT. 1.=കുളക്കോ ഴി Tantr. ടിപ്പു ṭippu A little box,=ചെപ്പു, ചിമിഴ്. ടീക ṭīγa S. A commentary, glossary. ടേക്കലം N. pr. വേക്കലം Becal. on old maps Decla, ടേ'ത്ത് ഇരിക്കുന്ന പാളയം ചുരുക്കം TR. ടോപം=ആടോപം Pride, being puffed.

ഠ	ṬHA
ഠകാരം ṭhaγāram A small principality is com- pared to the letter (ഠ. പോലെ). ഠാണ H. ṭhāṇā (സ്ഥാനം) Place, station പാ ളയം ചെന്നു ചുഴലി നമ്പ്യാരുടെ ഠാണയങ്ങളിൽ ഒക്കയും ഇരുന്നു TR.	ഠായം ṭhāyam A kind of song? ഠാ'ങ്ങൾ ഗീതം അപി നാദപ്രയോഗം HNK. ഠിക്കാനം H. ṭhikānā Fixing; firm; abode. ഠീപ്പു (H.?) N. pr. Tippu ഠീ. സുൽത്താൻ also ട്ടീപ്പു & ഢീപ്പു TR.

[ 437 ]

ഡ ഡങ്കാരം=ടങ്കാരം, as കോദണ്ഡം തന്നുടെ ഡങ്ക രം CG. (sic). — ബാണാസനത്തിന്റെ ഡങ്കാര ഘോഷം Nal. [an hourglass. ഡമരു ḍamaru S. A small drum shaped like ഡംബരം ḍamḃaram S. (see ആഡ —) Riot, grandeur, pomp. ഡ. കൊണ്ടു മുഴങ്ങിത്തുടങ്ങി (clouds); അംബുജൻ തന്നുടെ ഡ. പോക്കും നിൻപാദം CG. pride. ഡംബരം തവ ശമിക്കും ആഹവേ CC. ഡ'മോടു പല രസസംഗമം ChVr. imposing union of all sources of delight. ഡംഭം ḍambham Tdbh. of ദംഭം, Ostentation, arrogance ഡംഭാദിദോഷം HNK. Generally ഡംഭു, as അസുരൎക്കു ഡംഭു കളവാൻ Anj. ഡംഭൻ a pompous person, also ഡംഭി. — . denV. ഡംഭിച്ചിരിക്ക. to swagger. ഡലായിത്ത് ḍalāyit (H. ḍhalayit) A peon ഡലായിതനും TR. ഡവാൽ (H. ḍūāli) A belt=പട്ട. ഡവുൽ (H. ḍaul, shape) & ഡൌൽ An estimate. ഡാക്കു 1. H. ḍākū, Robbor. 2. H. ḍāk, the post, "Dawk", (S. ദ്രാവകൻ). ഡാഡിമം ḍāḍimam S. (& ദാ —) Pomegra-	ḌA nate tree. ഡാ. തന്നുടെ നല്പഴം പൈങ്കിളി കൊ ത്തി CG. ഡിണ്ഡികൻ എന്നൊരു മക്വണം PT.; also: ഡിങ്കിരാതൻ Mud. merely a IS. pr. ഡിണ്ഡിമം ḍiṇḍimam S. A drum, മഡ്ഡു ഡി ണ്ഡിമം KR. ഡിംബം ḍimḃam S. Tumult. ഡിംഭൻ ḍimbhaǹ S. Babe; fool ഖരഡിംഭൻ PT. ഡില്ലി H. dilli & ഝില്ലി, ഢില്ലി Delhi ഡി. യിൽ മീതേ ജഗഡില്ലി (old D.) prov. ഡില്ലിപ്പാൎശാവു the Mogul Padishah. ഡുണ്ഡുഭം ḍuṇḍubham S. Amphisbæna (= ചേര) ഡു. ഓരോന്നെ മേനിയിൽ ചുറ്റി അ ണ്ഡം കടിക്കും CG. (in hell); also ഡുണ്ഡുഭൻ. ഡേരാ H. ḍērā A tent (കയമ Ar.) ഡോമ്പർ ḍōmbar M. Tu. C. Tumblers, rope- dancers. Arb. (S. ഡോംബ). ഡോളി H. ḍōlī (S. ദോല) A litter, "Dooly." ഡോളായമാനം T. M. like a swinging cot, fluctuating. ഡോളായന്ത്രം (med.) a vessel hung over the fire by a string for boiling water, etc. ഡോ. കെട്ടുക Tantr.

ഢ ഢക്ക ḍhakka S. & ഇടക്ക A large drum, double drum ഢക്കാമൃദംഗതുടിതാളങ്ങൾ HNK. ഢമാനം ḍhamānam & ടമാനം V1. Kettle-	ḌHA drums, beaten before prinees. ഡമാനടിക്ക. ഢാലം ḍhālam S. A shield. ഢില്ലി see ഡില്ലി.

ണ ണ Sign of one anna (൪ണ=4 As.). ണത്താർ ṇattār=നൽത്താർ, in alph. song. ണത്താരിൽമാനിനി Laxmi HNK.	ṆA ണത്വം The quality of the letter ണ; ണത്വം വരും പരിചു HNK.