ഭാഷാഷ്ടപദി
രചന:രാമപുരത്തു വാരിയർ
ഇരുപത്തിമൂന്നാം അഷ്ടപദി ഭാഷ
(നാദരാമക്രിയ - ഏകതാളം)
ഭാഷാഷ്ടപദി



[ 46 ]

ളിരുകളാകിയ തളിമതലേ കുരു
ചരണനളിനയുഗളം നീ
കിളിമൊഴി തവ പദപല്ലവ പരി-
പന്ഥിപടലി ചവിട്ടുകൊള്ളട്ടെ
നിശമയ രാധേ നീ ഗിരം
നിശിത മദനശരഹതി ഭാപാരം
പിന്നക്കാലുകളീന്നു കലമ്പും
പൊന്നുഞ്ചിലമ്പഴിച്ചാലും
തന്വി മാം പ്രാപിപ്പാനിരുട്ടു ചവുട്ടിയ
നിന്നടിമലരിണ തിരുമ്മീടാം ഞാൻ (നിശമയ...)

മധുരവചനങ്ങളെക്കേട്ടാവൂ ഞാൻ നിന്റെ
മധുവുള്ള മുഖം നുകർന്നാവൂ
വിധുമുഖി മുലക്കച്ചയഴിച്ചു പുണർന്നാവൂ
വിധുരത തീർന്നു രമിപ്പാൻ (നിശമയ...)

പുളകിതകുചകലശങ്ങളെ വഴിയേ
പുണരുവാൻ തരിക നീ തൂർണ്ണം
കളമേ കാമസന്താപം കാമുകി
കമനീയകബരീഭാരേ
വിരഹംകൊണ്ടു മരിച്ചകണക്കിഹ
മരുവുമിവൻ ജീവിപ്പാൻ
വിരവിനൊടധരാമൃതദായിനീ
വിരചയ ദാസേ മയി കരുണാം (നിശമയ...)

കോകിലകാകളി കേട്ടുകേട്ടെത്രയു-
മാകുലമായൊരു കർണ്ണം രണ്ടും
മേഖലയുടെ ശിഞ്ജിതവും മണിതവു-
മാകർണ്ണനം ചെയ്തു സുഖിച്ചീടട്ടേ (നിശമയ...)

ത്രപയേയു മഫലരുട്ടിനേയും ത്യജമയി
കൃപചെയ്ക രമിപ്പാൻ
വിപരീതരതി ചാതുരി കരുതും നീ
വിപരീതയാകാതെ ഭവിച്ചാലും (നിശമയ...)

ശ്ലോകം

പ്രത്യൂഹഃ പുളകാങ്കുരേണ നിബിഡാശ്ലേഷേ നിമേഷേണ ച
ക്രീഡാകൂത വിലോകനേധരസുധാപാനേ കഥാനർമ്മഭിഃ |
ആനന്ദാധിഗമേന മന്മഥകലായുദ്ധേപി യസ്മിന്നഭൂ-
ദുൽഭൂതസ്സ തയോസ്സ്വരൂപലളിതാരംഭഃ പ്രിയം ഭാവുകഃ ||

ഭോർഭ്യം സംയമിതഃ പയോധരഭരേണാപീഡിതഃ പാണിജൈ
രാവിദ്ധോ ദശനൈഃ ക്ഷതാധരപുടഃ ശ്രോണീതലേനാഹതഃ |
ഹസ്തേനാനമിത: കചേധരസുധാ പാനേന സമ്മോഹികഃ
കാന്തഃ കാമപി തൃപ്തിമാപ തദഹോ! കാമസ്യ വാമാഗതിഃ ||

മാരാങ്കേ രതികേളി സങ്കുലരണാരംഭേ തയാ സാഹസ-
പ്രായം കാന്തജയായ കിഞ്ചിദുപരപ്രാമംഭി യൽ സംഭ്രമാൽ |
നിഷ്പന്ദാ ജഘനസ്ഥലീ ശിഥിലതാ ദോർവ്വല്ലിരുൽകമ്പിതം
വക്ഷോ മീലിതമക്ഷി സാഹസമസഃ സ്ത്രീണാം കുതസ്സിദ്ധ്യതി ||

[ 47 ]


തസ്യാഃ പാടല പാണിജാങ്കിതമുരോ നിദ്രാകഷായേ ദൃശൗ
നിർദ്ധൗതോധരശോണിമാ വിലുളിതസ്രസ്തസ്രജോ മൂർദ്ധജാഃ |
കാഞ്ച്വീദാമ ദരശ്ലഥാഞ്ചലമിതി പ്രാതർന്നിഖാ തൈർദൃശോ
രേഭിഃ കാമശരൈസ്തദത്ഭുതമഭൂൽ പത്യുർമ്മനഃ കീലിതം ||

ഈഷന്മീലിത ദൃഷ്ടി മുഗ്ദ്ധരസിതം സീൽകാരബാധാവശാ-
ദവ്യക്താകുലകേളികാകുവിലസദ്ദന്താംശു ധൗതാധരം |
ശ്വാസോത്തപ്തപയോധരംഭൃശപരിഷാംഗീ കുരംഗീദൃശോ
ഹർഷോൽകമ്പി വിമുക്ത നിസ്സഹതനോർദ്ധന്യോ ധയത്യാനനം ||

അഥകാന്തം രതിശ്രാന്ത-
മഭിമണ്ഡനവാഞ്ഛയാ |
ജഗാദ മാധവം രാധാ
മുഗ്ദ്ധാ സ്വാധീനഭത്തൃകാ ||

പരിഭാഷ

രാ പോവോളോ മുപരിസുരതം ചെയ്തജന്നും തനിക്കും
താപോദ്രേകം വിരവിനൊടൊഴിച്ചൻപൊടാനന്ദസിന്ധൗ
നാരീ രാധാ ദയിതയുതയായിട്ടിറങ്ങിക്കളിക്കും
നേരം രാമാനുജനൊടു തനൗ കോപ്പിടീപ്പാൻ പറഞ്ഞാൾ